Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2014 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Jowita Sikorska

Protokolant st.sekr.sąd. Anna Skrodzka

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2014 r. w Szczytnie

sprawy z powództwa S. G.

przeciwko D. G.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia z dniem 05 maja 2014 roku rozdzielność majątkową między powodem S. G. i pozwaną D. G., wynikającą z ustawowej wspólności majątkowej powstałej w wyniku zawarcia małżeństwa przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w R. dnia 28 października 1978 r.,

II.  zasądza od pozwanej D. G. na rzecz powoda S. G. 577 (pięćset siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Z/

1.  odnotować,

2.  za 21 dni.

S., 17 października 2014 r.

Sygn. akt III RC 110/14

UZASADNIENIE

Powód S. G. wniósł o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej z dniem złożenia pozwu. W uzasadnieniu pozwu podał, iż strony S. G. i D. G. są małżeństwem od 28 października 1978 r. Strony nie zawierały żadnych umów majątkowych małżeńskich, w skład majątku wchodzi gospodarstwo rolne, które powód otrzymał od rodziców o powierzchni 6,38 ha i części dorobkowej o powierzchni 9,25 ha. Od jesieni 2012 r. między stronami istnieje separacja faktyczna. Strony wprawdzie mieszkają razem, jednak od wielu lat jest między nimi konflikt. Powód sam robi sobie pranie i gotuje, strony nie rozmawiają ze sobą. Pozwana sama bez konsultacji z powodem podejmuje decyzje dotyczące gospodarstwa rolnego stanowiącego majątek wspólny stron, które w większości są nieprawidłowe i nieprzemyślane. Pozwana pobiera całość dopłat z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przepisała na siebie stado bydła, nie opłaca zadłużenia w Spółce (...) ani składek za powoda w KRUS /zadłużenie wynosi ok. 2000 zł/.

Pozwana D. G. wniosła o oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem wydania wyroku. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew podniosła, iż powód od początku małżeństwa nadużywał alkoholu, trzykrotnie z powodu uzależnienia był hospitalizowany. Pod wpływem alkoholu jest bardzo agresywny. Wyrokiem z dnia 29.11.2011 r. został skazany za fizyczne i psychiczne znęcanie nad żoną na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu. Przez cały okres małżeństwa obowiązek dbania o gospodarstwo domowe, w tym gospodarstwo rolne, spoczywał na pozwanej. Powód jest na utrzymaniu pozwanej, która robi zakupy, ponosi opłaty za dom. Pozwana nie przekazuje mężowi pieniędzy, bo ten przeznaczyłby je na alkohol. Powód pracuje dorywczo, jednak żadnych pieniędzy nie przekazuje na dom. Gospodarstwo rolne funkcjonuje dzięki ciężkiej fizycznej pracy pozwanej, przy pracach w gospodarstwie pomagają jej synowie, dopłaty unijne pozwana przeznacza w całości na gospodarstwo. Pozwana ponadto pracuje zawodowo. Powód nie kieruje się dobrem rodziny w przeciwieństwie do pozwanej, która ponosi koszty utrzymania powoda i której działania nie zagrażają interesom majątkowym powoda, wręcz przeciwnie /odpowiedź na pozew k. 30-36/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód S. G. i pozwana D. G. zawarli związek małżeński 28 października 1978 r. przed Kierownikiem USC w R. /odpis aktu małżeństwa k. 7/.

Majątek stron stanowi gospodarstwo rolne o łącznej powierzchni ok. 15 ha. Małżeństwo od wielu lat funkcjonowało w ten sposób, że pozwana prowadziła gospodarstwo rolne, zaś powód prowadził warsztat, znajdujący się na wspólnej posesji w pobliżu domu, w którym naprawiał maszyny rolnicze.

Powód jest osobą uzależnioną od alkoholu. Pod wpływem alkoholu jest agresywny. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 29 listopada 2011 r. w sprawie II K 619/11 za czyn z art. 207§1 kk został skazany na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na okres 3 lat. Powód utrzymywał się z dochodów z warsztatu napraw urządzeń rolniczych, zarobione pieniądze często przeznaczał na alkohol. Od września br. powód pracuje w warsztacie samochodowym pana W.. Powód choruje na wrzody żołądka i trzustkę, z powodu nieżytu żołądka w czerwcu 2014 r. przebywał w szpitalu, w ciągu kilku ostatnich miesięcy ograniczył spożywanie alkoholu. Nie ma żadnych zobowiązań wobec instytucji kredytowych, jedynie u osób prywatnych ma dług w wysokości ok. 2 tyś zł. /wyjaśnienia powoda k. 195-196, zeznania świadka E. P. k. 64v, historia choroby powoda k. 80-148, informacje z zakładów leczniczych k. 151, 152, 155, notatki z interwencji Policji k. 158-167, wyciągi z rachunków bankowych k. 170-191/.

Od 2011 r. pozwana zaczęła pobierać dopłaty unijne i sama nimi gospodarzy. Pozwana opłaca podatki, jednak nie opłaca ubezpieczenia społecznego powoda, zadłużenie wynosi ok. 2 tyś zł., jest również zadłużenie w opłatach składek na ubezpieczenie zdrowotne /informacja z KRUS-u k.18/.

W prowadzeniu gospodarstwa rolnego pomagają pozwanej synowie W. i G., którzy mieszkają na tej samej posesji wraz z rodzinami i również utrzymują się z dochodów z gospodarstwa, choć jednocześnie dodatkowo pracują. Również pozwana pracuje zawodowo w zakładzie pracy chronionej. Jest osobą zaliczoną do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. W zakładzie pracy zaciągnęła pożyczkę na wyjazd do sanatorium w wysokości 3000 zł, którą spłaca po 100 zł. miesięcznie.

Pod koniec lat 90-tych zostało z gospodarstwa wysprzedane bydło. Ponownie kilka lat temu pozwana zaczęła nabywać bydło wraz z synami, część bydła oddała synom, którzy podejmowali decyzje w zakresie kupna, sprzedaży czy chowu bydła oddanego im do dyspozycji przez matkę. W sumie zgromadzili kilkanaście sztuk bydła.

Latem br., gdy pozwana dowiedziała się o wpłynięciu niniejszej sprawy, synowie stron sprzedali wszystkie sztuki bydła. Tylko 4 sztuki zostawiła sobie pozwana.

Pozwana od czasu, gdy sama zaczęła gospodarzyć na gospodarstwie, dba o nie, wykonała kilka remontów w budynkach gospodarczych, kupiła sprzęt do uprawy ziemi i hodowli bydła, na bieżąco kupuje środki ochrony roślin, nasiona, paszę dla zwierząt i inne produkty potrzebne w gospodarstwie

Małżonkowie od kilku lat pozostają w faktycznej separacji, zajmują osobne pokoje, nie jedzą wspólnie posiłków, każdy pierze sobie oddzielnie. Od 2 lat każdy z małżonków ma swoją lodówkę, powód swój pokój zamyka na klucz. Małżonkowie nie rozmawiają ze sobą. Pozwana gospodarstwo rolne prowadzi z synami, ponosi opłaty związane z gospodarstwem, opłaty za prąd za swój pokój i warsztat ponosi powód /wyjaśnienia pozwanej k. 194-195, 196, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 37, 38, historia chorób k. 39-49, informacja z (...) k. 57-59, zeznania świadków G. G. k. 62v-63, W. G. k. 63-63v, M. G. (1) k. 63v-64, M. G. (2) k. 64/.

Sąd zważył co następuje:

Żądanie jest uzasadnione.

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, dokumenty zostały sporządzone w przepisanej formie i przez kompetentne ograny, /art. 244 Kpc/, Sąd dał im wiarę oraz na dowodzie z wyjaśnień stron i zeznań świadków. Świadkowie potwierdzili istniejący między małżonkami stan separacji oraz podział zadań w małżeństwie, wyjaśnienia stron w zasadniczych kwestiach były bezsporne, w kwestii sporu pozostała ocena czy wspólność majątkowa istniejąca w wyniku zawartego przez strony małżeństwa służy dobru rodziny, którą tworzą strony.

Zgodnie z art. 52. § 1 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej (…) Paragraf 2 stanowi, iż rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia (…).

Celem wspólności majątkowej między małżonkami powstałej w wyniku zawartego przez nich małżeństwa jest ochrona rodziny, którą w wyniku małżeństwa założyli. Wspólnota majątkowa umożliwia spełnianie podstawowych funkcji rodziny, nie tylko ekonomicznych, ale także społecznych, kulturowych, towarzyskich. Jednocześnie ma służyć dobru rodziny, którą stworzyli małżonkowie.

Stan separacji między stronami nie stwarza możliwości realizacji powyższych funkcji. W niniejszej sprawie stan separacji faktycznej między stronami trwa od kilku lat. Małżonkowie obecnie od kilku miesięcy nie rozmawiają ze sobą, zaś od kilku lat nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, nie jadają wspólnych posiłków, mieszkają w odrębnych pokojach, przy czym powód swój zamyka na klucz. Opłaty ponoszą każde z nich za tę część gospodarstwa domowego, z którego korzystają.

Małżonkowie nie podejmują żadnych wspólnych decyzji odnośnie wspólnego majątku. Wprawdzie przed wieloma laty doszło między nimi do niepisanej umowy polegającej na tym, że pozwana podjęła się pracy przy gospodarstwie rolnym, zaś powód pracował w warsztacie, jednak wszystkie pożytki z gospodarstwa czerpała pozwana z synami. Powód w sytuacji, gdy podupadł na zdrowiu i zaprzestał pracy w warsztacie, znalazł się bez środków do życia. Ponadto żona nie opłacała jego składek w KRUS-ie narażając go na niemożność korzystania z opieki zdrowotnej.

Obecnie między stronami zaistniała sytuacja, że pozwana z synami pracują na gospodarstwie rolnym, które należy do małżonków. Pożytki z tego gospodarstwa czerpie pozwana i dwaj synowie oraz ich rodziny, zaś powód został całkowicie odsunięty od swojego majątku. Nie ma wpływu na żadne sprawy z nim związane. Latem br, doszło do sytuacji, że bydło, które wprawdzie zostało kupione i było chowane przez synów i matkę, jednak na gospodarstwie należącym także do powoda /korzystali z urządzeń, które są współwłasnością powoda, płodów jego ziemi, dopłat unijnych wypłaconych na gospodarstwo/, a następnie bydło zostało w całości sprzedane przez synów stron po uzyskaniu informacji o wszczętym postępowaniu w niniejszej sprawie /zeznania G. G. i W. G. k. 63-63v/.

Faktem udowodnionym jest okoliczność, że powód jest osobą uzależnioną od alkoholu, jednak w związku z agresywnymi zachowaniami został już ukarany przez Sąd, nadal jest nad nim wykonywany dozór kuratora. W ostatnim okresie jego stan zdrowia pogorszył się i powód ograniczył spożycie alkoholu. Jednak okoliczność, że powód jest osobą uzależniona od alkoholu nie może powodować, że nie ma wpływu na sprawy związane ze wspólnym majątkiem. Aktualnie tymi sprawami zajmują się pozwana i dwaj synowie stron, odsuwając powoda od wszystkich spraw związanych z gospodarstwem, jakby został on tych praw pozbawiony.

Wspólność majątkowa obecnie nie służy założonej przez strony rodzinie. W tej chwili zaspokaja potrzeby tylko pozwanej oraz synów stron i ich rodzin. Stan separacji istniejący między stronami nie wskazuje, aby strony były w stanie porozumieć się w zakresie zarządu majątkiem wspólnym, jednak powód ma także prawo decydować o swoim majątku. Obecnie każdy z małżonków ma odmienną wizję dalszego funkcjonowania rodziny, choć powód nie wyklucza, w tym zakresie będąc zgodnym z pozwaną, że część gospodarstwa przepisze na któregoś z synów.

W tym zakresie kilkakrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy m. in. w wyroku z dnia 13 stycznia 2000 r. w sprawie II CKN 1070/98 - "ważnym powodem" w rozumieniu art. 52 § 1 k. r. o. nie jest każda postać (przejaw) separacji faktycznej małżonków, lecz tylko taka, która zarazem uniemożliwia im lub znacznie utrudnia współdziałanie w zarządzie ich majątkiem wspólny. /LEX nr 50872/.

Sąd ustanowił rozdzielność majątkową między małżonkami z datą wniesienia pozwu, albowiem już po tej dacie doszło do wyzbycia się części majątku stron poprzez zbycie kilkunastu sztuk bydła. Tym samym pozwana działała w celu wyprowadzenia części majątku z majątku wspólnego stron.

Z tych względów na podstawie art. 52§1 Krio Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku, zaś o kosztach procesu na podstawie art. 98 Kpc.

Sygn. akt III RC 110/14

z/

1.  odnotować,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej – adw. J. S.,

3.  z apelacją lub za 14 dni

S., 03.11.2014.