Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 799/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Kośka

Sędziowie: SSO Ewa Piątkowska-Bidas

SSO Beata Piwko (spr.)

Protokolant: protokolant sądowy Iwona Cierpikowska

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2014 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa E. M. i L. M.

przeciwko J. K. (1) i B. K.

o wydanie nieruchomości

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim

z dnia 5 marca 2014 r., sygn. I C 326/06

oddala apelację i zasądza od E. M. na rzecz J. K. (1) i B. K. kwoty po 67,50 (sześćdziesiąt siedem 50/100) złotych oraz od L. M. na rzecz J. K. (1) i B. K. kwoty po 67,50 (sześćdziesiąt siedem 50/100) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 799/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 marca 2014 roku Sąd Rejonowy w Ostrowcu Świętokrzyskim I Wydział Cywilny, sygn. akt I C 326/06 oddalił powództwo E. M. i L. M. przeciwko J. K. (2) i B. K. o wydanie nieruchomości oraz orzekł o kosztach sądowych i kosztach procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniosły powódki, zaskarżając go w całości i wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji wraz z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach procesu za drugą instancję, ewentualnie o uzupełnienie postępowania dowodowego poprzez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego geodety celem ustalenia przebiegu linii granicznej pomiędzy działkami (...), a także wskazanie jaka część nieruchomości powódek została zajęta przez pozwanych, a następnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanych na rzecz powódek kosztów procesu za obie instancje. Skarżące zarzuciły, że Sąd nie ustalił przebiegu linii granicznej pomiędzy działkami (...) na podstawie stanu prawnego, lecz w oparciu o błędną opinię biegłego, niezasadnie oddalając przy tym wniosek powódek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego geodety, wskutek czego doszło do nierozpoznania istoty sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Apelacja powódek była niezasadna i jako taka podlegała oddaleniu.

Na wstępie wskazać należy, iż zarzuty skarżących sprowadzały się do kwestionowania ustalonego przez Sąd I instancji stanu faktycznego w zakresie przebiegu linii granicznej pomiędzy działkami (...), która to zdaniem skarżących winna przebiegać wzdłuż granicy ewidencyjnej.

Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji i przyjmuje je za własne. Ustalenia Sądu I instancji są wynikiem prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego oraz zgodnej z art. 233 § 1 k.c. oceny dowodów. Co więcej, w zakresie ustalenia, iż właścicielami pasa gruntu o pow. 307 m² są uczestnicy J. K. (2) i B. K., Sąd Rejonowy związany był prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim z dnia 10 października 2008 roku, sygn. akt I Ns 899/06, na mocy którego Sąd oddalił wniosek o stwierdzenie, że J. K. (2) oraz B. K. nabyli na zasadzie małżeńskiej wspólności ustawowej na współwłasność wyżej wskazany pas gruntu o powierzchni 307 m² z uwagi właśnie na stwierdzenie, iż J. K. (2) i B. K. są jego właścicielami.

Zgodnie z przepisem art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

Oczywiście, moc wiążącą na podstawie art. 365 § 1 k.c. ma tylko sentencja orzeczenia, nie mają jej zaś zawarte w uzasadnieniu motywy rozstrzygnięcia sądu (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 13 stycznia 2000 r., II CKN 655/98, LEX nr 51062, i z dnia 23 maja 2002 r., IV CKN 1073/00, LEX 55501), niemniej w niektórych przypadkach ze względu na ogólność rozstrzygnięcia wyrażonego w sentencji orzeczenia (tak jak w przypadku postanowienia oddalającego wniosek) tylko okoliczności objęte uzasadnieniem mogą służyć do sprecyzowania zakresu mocy wiążącej tego rozstrzygnięcia, czyli granic jego prawomocności materialnej. Możliwość odwołania się do tych okoliczności nie budzi wątpliwości zarówno w piśmiennictwie, jak judykaturze (por. w szczególności orzeczenia Sądu Najwyższego: z dnia 18 czerwca 1955 r., III CR 199/54, OSN 1956, nr IV, poz. 100, z dnia 17 września 1957 r., I CO 20/57, OSP 1958, z. 10, poz. 261, i z dnia 13 października 2005 r., I CK 217/05, LEX nr 187004), gdy chodzi o określenie granic przewidzianej w art. 366 k.p.c. powagi rzeczy osądzonej. Ze względu na ścisły związek powagi rzeczy osądzonej z prawomocnością materialną wspomniana możliwość nie powinna budzić wątpliwości również, gdy chodzi o określenie granic prawomocności materialnej orzeczenia, natomiast zawarte w uzasadnieniu orzeczenia motywy rozstrzygnięcia mogą mieć znaczenie dla ustalenia zakresu mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia, czyli granic prawomocności materialnej orzeczenia w rozumieniu art. 365 § 1 (tak wyrok SN z dnia 15 lutego 2007 r., II CSK 452/06, OSNC-ZD 2008, nr A, poz. 20, wyrok SN z dnia 15 lutego 2007 roku, II CSK 452/06).

Co więcej, w wyroku z dnia 12 lipca 2002 r., V CKN 1110/00, Lex nr 74492, Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że skutkiem zasady mocy wiążącej prawomocnego wyroku jest to, że przesądzenie we wcześniejszym wyroku kwestii o charakterze prejudycjalnym oznacza, że w procesie późniejszym ta kwestia nie może być już w ogóle badana. Zachodzi tu zatem ograniczenie dowodzenia faktów, objętych prejudycjalnym orzeczeniem, a nie tylko ograniczenie poszczególnego środka dowodowego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt powyższej sprawy stwierdzić należy, iż wyżej powołane orzeczenie Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim miało dla niniejszej sprawy charakter wiążący w zakresie ustalenia, iż uczestnicy J. K. (2)i B. K.są właścicielami spornego pasa gruntu, gdyż ich poprzednicy prawni J.i H.małżonkowie K.aktem własności ziemi z dniem 4 listopada 1971 nabyli na własność nie tylko działkę ewidencyjną nr(...), ale i także część działki ewidencyjnej nr (...)o powierzchni 307 m², a co za tym idzie również małżonkowie K.nabywając gospodarstwo rolne od spadkobierców małżonków K., nabyli je w zakresie, w jakim właścicielami byli ich poprzednicy prawni.

Zgodnie natomiast z art. 222 § 1 k.c. tylko właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana. Mając na uwadze powyższe stwierdzić należało, że Sąd I instancji słusznie oddalił powództwo o wydanie spornego pasa gruntu z uwagi na fakt, iż jego właścicielem są małżonkowie K..

Jedynie ubocznie wskazać należy, iż ewentualny bieg terminu zasiedzenia spornego pasa gruntu przez wnioskodawczynie przeciwko uczestnikom, mógłby najwcześniej rozpocząć w dniu nabycia przez nich gospodarstwa rolnego, tj. w dniu 16 kwietnia 1984 roku, jednakże zostałby on i tak przerwany wskutek wniesienia w dniu 9 października 2006 roku wniosku o zasiedzenie spornego pasa gruntu przez uczestników.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację, jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. (§9 pkt.2 w zw. z §13 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu) zasądzając od L. M. na rzecz pozwanych kwotę po 45 złotych oraz od E. M. na rzecz pozwanych kwotę po 45 złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO B.PiwkoSSO M.KośkaSSO E.Piątkowska-Bidas

II Ca 799/14

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE