Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Agata Regulska

Sędziowie SSO Dorota Kropiewnicka

SSR del. do SO Marta Minkisiewicz-Kasprzak (spr.)

Protokolant Artur Łukiańczyk

przy udziale Marka Janczyńskiego Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2014 r.

sprawy R. O.

oskarżonego o przestępstwo z art. 177 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Trzebnicy VI Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w M.

z dnia 7 marca 2014 roku sygn. akt VI K 33/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym wymierza mu opłatę w kwocie 280 złotych za II instancję .

Sygn. akt IV Ka 730/14

UZASADNIENIE

R. O. oskarżony został o to, że :

w dniu 18 maja 2012r. na ul. (...) w K. kierując samochodem marki R. (...) o nr rej. (...) sprzężonego z naczepą niskopodwoziową o nr rej. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa ruchu drogowego w ten sposób, że jadąc w kierunku miejscowości P., na prostym odcinku drogi nie dostosował zasad ostrożności i bezpiecznego odstępu podczas poruszania się przy prawej krawędzi jezdni, w wyniku czego spowodował potrącenie idącej skrajem chodnika pieszej H. K., na skutek czego wymieniona doznała obrażeń ciała w postaci otwartego złamania kości przedramienia lewego ze zwichnięciem głowy kości promieniowej, naruszających czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni, tj. o czyn z art. 177 § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 7 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI K 33/13 Sąd Rejonowy w Trzebnicy w VI Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w M.:

I.  uznał oskarżonego winnym popełnienia zarzuconego mu czynu i za to w oparciu o art. 177 § 1 kk wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności ( sprostowania błędnie podanego w części wstępnej tego wyroku numeru rejestracyjnego pojazdu na właściwy, tj. (...) (...), dokonano postanowieniem Sądu Okręgowego we Wrocławiu w dniu 25 września 2014r.);

II.  na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 2 lat próby;

III.  na podstawie art. 71 § 1 k wymierzył oskarżonemu karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych , licząc jedną stawkę za równoważną kwocie 10 zł;

IV.  na podstawie art. 627 kpk zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe oraz wymierzył mu opłatę w kwocie 280 zł.

Wyrok powyższy zaskarżył w całości za pośrednictwem swego obrońcy oskarżony, w pierwszej kolejności wnosząc o uniewinnienie od popełnienia zarzucanego mu czynu. Obrońca podniósł, iż oskarżony nie popełnił czynu opisanego w akcie oskarżenia i wyroku, tj. nigdy nie kierował samochodem o nr rej. (...).

W przypadku nie podzielenia tego stanowiska skarżący sformułował następujące zarzuty:

I. obrazę przepisów prawa procesowego mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku:

a)  art. 201 kpk polegającą na przyjęciu za podstawę orzeczenia opinii biegłych z zakresu rekonstrukcji wypadków i medycyny sądowej, podczas gdy opinie te są niepełne, nie odzwierciedlają całości materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i nie uwzględniają wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy;

b)  art. 211 kpk polegającą na nieuwzględnieniu wniosku dowodowego obrońcy o przeprowadzenie eksperymentu procesowego na miejscu zdarzenia z uwzględnieniem wszystkich wersji podawanych przez pokrzywdzoną i świadków zdarzenia, czy w ogóle mogło dojść, a jeżeli tak, to czy doszło do zahaczenia pieszej przez jadący jezdnią zestaw ciężarowy, czy też piesza straciła równowagę i przewróciła się na krawężnik chodnika bez udziału zestawu ciężarowego;

c)  art. 4, 7, 410 kpk poprzez dowolną, a konsekwencji wadliwą i sprzeczną z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, niepełnego i wzajemnie sprzecznego oraz błędne i nie znajdujące oparcia w zebranym w sprawie materiale dowodowym ustalenie, bez podania przekonujących przesłanek orzeczenia, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn bez odniesienia się do wszystkich istotnych faktów i dowodów zgromadzonych w sprawie , które miały znaczenie dla merytorycznego rozstrzygnięcia i skoncentrowanie się wyłącznie na wykazaniu okoliczności mających rzekomo świadczyć o winie oskarżonego, z całkowitym pominięciem dowodów przeciwnych;

d)  art. 424 § 1 pkt 1 w zw. z art. 410 kpk polegającą na niewskazaniu w pisemnych motywach wyroku , jakie fakty sąd uznał za udowodnione i nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach, a w szczególności dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych;

II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść poprzez uznanie, że zebrany w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do jednoznacznego ustalenia przebiegu wypadku, podczas gdy na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie możliwych do zbudowania jest kilka równoprawnych wersji przebiegu zdarzenia.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Odwoławczy zważył, że argumenty podniesione w apelacji nie zasługują na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności jako całkowicie chybiony uznać należy wniosek apelacji o uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego mu czynu, gdyż nigdy nie kierował on pojazdem o numerze rejestracyjnym uwidocznionym w akcie oskarżenia i w części wstępnej wyroku. W rzeczywistości doszło bowiem nie do błędnych ustaleń Sądu, lecz do oczywistej omyłki pisarskiej, której sprostowanie nastąpiło na rozprawie odwoławczej.

Postawione przez apelującego zarzuty naruszenia przepisów prawa procesowego oraz błędu w ustaleniach faktycznych skutkujące wadliwym orzeczeniem w zakresie winy i sprawstwa oskarżonego, także uznać należy za chybione.

W pisemnych motywach Sąd I instancji wskazał na przyczyny, dla których oparł się na zeznaniach świadków zdarzenia, tj. w szczególności pokrzywdzonej, K. J., M. C., K. C. i M. W.. Zeznań tych Sąd Rejonowy nie traktował bezkrytycznie, dostrzegając rozbieżności i punkty wspólne w poszczególnych relacjach. W powiązaniu z przedstawionym przez biegłych J. M. i W. K. mechanizmem powstania u pokrzywdzonej urazu ręki składały się one w logiczną całość, pozwalającą na dokonanie kompletnych i pewnych ustaleń. Sąd Rejonowy wystarczająco uzasadnił powody, dla których oparł się na zeznaniach tych świadków, pomimo tego, że różniły się one w szczegółach. Jasne jest, że uczestnicy czy też przypadkowi obserwatorzy zaskakującego i dynamicznego zdarzenia nie są w stanie postrzegać go i zapamiętać w identyczny sposób. Nie powinno zatem dziwić, że Sąd meriti bardziej skupiał się na zbadaniu i ustaleniu mechanizmu, na skutek którego doszło u pokrzywdzonej do powstania obrażeń ciała niż na roztrząsaniu nieścisłości w zeznaniach świadków, pozostających bez wpływu na tę zasadniczą kwestię. Sąd I instancji w pisemnych motywach wyroku dał jasno temu wyraz. W ocenie Sądu Odwoławczego, zarzut uchybienia art. 424 kpk nie może zatem stanowić podstawy skuteczności apelacji.

Sąd Odwoławczy nie podziela zarzutu apelacji dotyczącego naruszenia art. 4, 7 i 410 kpk poprzez zaniechanie wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy. Zważyć należy, że powinnością sądu, wynikającą z treści art. 4 kpk jest gromadzenie i branie pod uwagę wszystkich dowodów, świadczących zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego. Uważna lektura akt sprawy wskazuje na to, że Sąd meriti uczynił zadość tym wymogom. Podnoszenie zaniechania przez Sąd analizy innych wersji zdarzenia, a konkretnie innego, nie związanego z działaniem oskarżonego powodu powstania u pokrzywdzonej obrażeń ciała to zarzut niezrozumiały. Żaden dowód nie wskazuje bowiem na to, by do urazu tego mogło dojść w innych okolicznościach niż te, które ustalił Sąd. Forsowana przez obronę wersja o upadku pokrzywdzonej na skutek jej nietrzeźwości i /lub z powodu jej reakcji na blisko przejeżdżający duży pojazd kierowany przez oskarżonego nie ma oparcia w materiale dowodowym. Apelujący, niezgodnie z rzeczywistością podnosi, że Sąd pominął twierdzenia biegłych z rozprawy o możliwości innego mechanizmu powstania obrażeń niż ten, który finalnie przyjęto. Stwierdzić należy, iż nic takiego nie miało miejsca. Biegli podtrzymali w całości swą pisemną opinię, zaś apelacja przytacza wypowiedzi biegłych wyrwane z kontekstu.

Odnosząc się do zarzutu oparcia się przez Sąd I instancji na niepełnej , nie odzwierciedlającej całości materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i nie uwzględniającej wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy opinii zespołu biegłych, uznać należy jego bezzasadność. Bazując na całokształcie materiału dowodowego biegli dokonali rekonstrukcji zdarzenia. Doszli do wniosku, iż na ciało pokrzywdzonej zadziałała siła uderzenia, był to uraz bezpośredni w okolicę bliższą przedramienia lewego. Na podstawie pomiarów topograficznych i wymiarów poszczególnych parametrów koparki i pojazdu ustalili, że piesza została uderzona wystającą poza obrys naczepy gąsienicą koparki. Sąd II instancji podziela w pełni ocenę opinii zespołu biegłych dokonaną przez Sąd meriti oraz przydatność tej opinii do dokonania ustaleń. Podkreślić należy, że biegli nie analizowali hipotetycznych wersji zdarzenia, tylko tą, osadzoną w realiach sprawy, na którą wskazywał materiał dowodowy.

Kolejny zarzut apelacji to nieuzasadnione – w ocenie apelującego- odstąpienie przez Sąd I instancji od przeprowadzenia eksperymentu procesowego na miejscu zdarzenia. Obrońca wnosił o przeprowadzenie tego dowodu, zaś Sąd wniosku tego nie uwzględnił stwierdzając zbędność tego dowodu. Wskazać należy, iż sąd ma prawo samodzielnie ocenić, czy dany dowód może przybliżyć wyjaśnienie rzeczywistego przebiegu zdarzenia będącego przedmiotem rozpoznania. Sąd meriti wskazał, że kwestie , których miałby dotyczyć ów eksperyment procesowy zostały już wyjaśnione w opinii biegłych. Sąd Odwoławczy podziela to stwierdzenie, nie znajdując potrzeby kontynuowania czynności procesowych w omawianym kierunku.

Abstrahując od powyższego zważyć należy, że obrońca domagając się przeprowadzenia eksperymentu procesowego nie wskazał sposobu przeprowadzenia tej czynności, a oczywistą jest niemożność odtworzenia realiów zdarzenia będącego przedmiotem osądu i to nie tylko z powodu zbycia koparki, która była wówczas przewożona przez pojazd kierowany przez oskarżonego i utraty roweru prowadzonego przez pokrzywdzoną. Zdarzenie to miało przecież charakter dynamiczny i z oczywistych względów nie da się odtworzyć jego realiów w ramach eksperymentu.

W ocenie Sądu Odwoławczego, rozumowanie Sądu I instancji, który przypisał oskarżonemu winę i sprawstwo jest prawidłowe, wolne od błędu dowolności. W żadnym razie nie kłóci się też ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Materiał dowodowy na podstawie którego orzekał Sąd Rejonowy został wyczerpany i pozwalał na wyrokowanie.

Sąd Okręgowy dokonał również analizy zaskarżonego wyroku pod kątem trafności kar wymierzonych oskarżonemu, nie dopatrując się w nich rażącej i niewspółmiernej surowości.

W tym przedmiocie Sąd Rejonowy przedstawił racjonalne i zgodne z ustawowymi dyrektywami wymiaru kary uzasadnienie swego stanowiska, które należy podzielić. Oskarżony nie był dotychczas karany, zasady bezpieczeństwa w ruchu naruszył nieumyślnie. Słusznie zatem, zważywszy na charakter zarzucanego mu czynu, Sąd zawiesił warunkowo wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na najkrótszy z możliwych okres próby. Okres ten zdaje się być wystarczający do wdrożenia oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego. Także orzeczona w oparciu o art. 71§ 1 kk grzywna nie jest nadmiernie surowa, a uiszczenie jej leży w możliwościach finansowych oskarżonego.

Mając na względzie powyższą argumentację Sąd Odwoławczy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy, uznając apelację obrońcy oskarżonego za oczywiście bezzasadną.

Orzeczenie o kosztach procesu oparto na art. 634 w zw. z art. 627 kpk oraz art. 8 w zw. z art. 2 ust, 1 pkt 3 i art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych z późn. zm.