Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2014 r. w O.

sprawy z odwołania B. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania B. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 06.12.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje B. S. (1) prawo do emerytury począwszy od dnia 01.11.2013r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

B. S. (1) wniósł odwołanie od decyzji (...) w P. z dnia 06.12.2013r., znak (...), którą to decyzją ZUS odmówił mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że prawie 20 lat wykonywał pracę w szczególnych warunkach podczas zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.wniósł o jego oddalenie. Podniósł, że B. S. (1)nie udowodnił na dzień 01.01.1999r. wymaganego ustawą stażu pracy ani okresu pracy w szczególnych warunkach. ZUS uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999r. okres pracy wynoszący łącznie: 24 lata i 29 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym: 23 lata, 11 miesięcy i 26 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc i 3 dni okresów nieskładkowych. Do stażu pracy Zakład nie uwzględnił szczegółowo wykazanych w decyzji okresów urlopów dewizowych i eksportowych oraz urlopów bezpłatnych lub nieobecności nieusprawiedliwionej. Nie zaliczono także do ilości udokumentowanych okresów ubezpieczenia okresu zatrudnienia od 15.07.1995r. do 31.01.1996r., ponieważ na świadectwie pracy widnieje inna data urodzenia – 01.07.1950r. Z potwierdzenia ubezpieczenia dokonywanego przez ZUS Wydziału Ubezpieczeń i Składek wynika, że płatnik nie zgłosił do ubezpieczenia osoby z datą urodzenia 01.08.1950r. W dokumentach rozliczeniowych pojawia się ubezpieczony z datą urodzenia 01.07.1950r. i 11.07.1950r. Zakład nie uwzględnił też żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ odwołujący nie przedstawił świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Biorąc powyższe pod uwagę zaskarżoną decyzją odmówiono prawa do emerytury.

Kolejną decyzją z dnia 12.02.2014r. ZUS ustalił, że odwołujący się wykazał 24 lata, 10 miesięcy i 8 dni sumarycznego stażu pracy, w tym 24 lata, 9 miesięcy i 5 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc i 3 dni okresów nieskładkowych.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił

i zważył, co następuje :

B. S. (1) urodził się w dniu (...), podstawą ubiegania się o prawo do emerytury jest ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z art. 24 ust 1b pkt 7 tej ustawy ubezpieczonym urodzonym pomiędzy 01.07.1950r. a 30.09.1950r. przysługuje prawo do emerytury w wieku co najmniej 65 lat i 11 miesięcy.

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 01.01.2013r. w zw. z §4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze świadczenie emerytalne przysługuje ubezpieczonemu, urodzonemu po dniu 31.12.1948r., który łącznie spełnił następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

2.  nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na dochody budżetu państwa,

3.  w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 01.01.1999r.) udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn w tym co najmniej 15 lat okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obwiązującym na danym stanowisku pracy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpatrując wniosek B. S. (1)złożony w dniu 06.11.2013r., na podstawie zgromadzonej dokumentacji ustalił, że nie udowodnił okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 25 lat dla mężczyzn - ponieważ na świadectwie pracy widnieje inna data urodzenia. W dokumentach rozliczeniowych pojawia się ubezpieczony z datą urodzenia (...) i (...). Ponadto ZUS nie uznał jako okresu pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...)od 19.02.1975r. do 12.11.1994r., ponieważ odwołujący się nie przedstawił świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a jedynie ogólne świadectwo pracy z dnia 10.11.1994r., z którego wynika, że zajmował stanowisko malarza.

Kwestią sporną, a zarazem mającą istotny wpływ na zasadność odwołania B. S. (1) było ustalenie, czy odwołujący zgromadził 15 -letni okres pracy w warunkach szczególnych oraz ogólny 25- letni staż pracy.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, przed Sądem ubezpieczeń możliwe jest wykazywanie okoliczności, od których zależy nabycie uprawnień o emerytury wszelkimi dowodami (wyrok SN z dnia 06.09.1995r., II URN 23/95, OSNP 1996/5/77, wyrok SN z dnia 02.02.1996r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239), dlatego też Sąd w celu ustalenia charakteru pracy odwołującego się dopuścił dowód z akt emerytalnych i osobowych, przesłuchania świadków oraz odwołującego się w charakterze strony.

Pierwszy sporny okres zatrudnienia B. S. (1) dotyczył pracy w Zakładzie (...) w W. od 15.07.1995r. do 31.01.1996r.

Ze świadectwa pracy z dnia 31.01.1996r. wynika, że B. S. (1) zajmował stanowisko pracownika fizycznego (akta ZUS, k. 16).

ZUS uznał, że na w/w świadectwie pracy widnieje inna data urodzenia – 01.07.1950r., zamiast (...).

Na okoliczność zatrudnienia B. S. (1) w Zakładzie (...) w W. Sąd przesłuchał S. P. (1), odwołującego się w charakterze strony oraz przeprowadził dowód z akt emerytalnych S. P. (1).

Świadek S. P. (1) zeznał, że prowadził swój Zakład (...) od 1980 do 2001r. Zatrudniał B. S. (1) od 16.07.1995r. do 31.01.1996r. na czas nieokreślony na cały etat. B. S. (1) pracował jako malarz pokojowy. Zatrudnione też były inne osoby, za które odprowadzał składki. Pan S. robił wszystko, mimo, że zajmował stanowisko malarza pokojowego. Trzeba było postawić rusztowanie, zbudować sścianę, posprzątać. Wtedy miał dużo pracy. Pan S. pracował od godz. 7-17, co najmniej 8 godzin dziennie, w zależności gdzie była praca. Nie brał urlopu bezpłatnego. Wstawiali okna, ale głównie zajmowali się remontami, konserwacją i malowaniem. Świadek prowadził zeszyt dot. ewidencji zatrudnienia, gdzie jest stosowny zapis o zatrudnieniu odwołującego się (rozprawa z dnia 27.08.2014r., adnotacja 00:03:04, k. 46 a.s.).

Z akt emerytalnych nr (...) S. P. (1)wynika, że działalność gospodarczą prowadził w okresach od 01.06.1982r. do 31.01.1993r. oraz od 01.04.1995r. do 11.12.2001r., a obecnie pobiera emeryturę (k. 56 a.e.).

Z zeszytu oznaczonego jako „Ewidencja zatrudnienia” wynika, że S. B. zatrudniony był w okresie 16.07.1995r. – 31.01.1996r. (k. 45 a.s.).

Odwołujący się B. S. (1) zeznał, że pracował w zakładzie, tak jak wynika ze świadectwa pracy, w pełnym wymiarze czasu pracy, a nawet dłużej. Remontowali salę gimnastyczną w N., klatki schodowe i pokoje, czasem sprzątali. W tym okresie pracował u S.P. jego brat J. S., J. B. (rozprawa z dnia 27.08.2014r., adnotacja 00:16:26, k. 46 odwr. a.s.).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka S. P. korespondują one z dokumentacją zawarta w jego aktach emerytalnych, uproszczona ewidencjaą zatrudnienia. Powyższe zeznania świadka S. P. (1) oraz dowody z dokumentów wskazują, że B. S. (1) faktycznie był zatrudniony był na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony przez S. P. (1) w okresie od 15.07.1995r. do 31.01.1996r. – tj. 6 miesięcy i 17 dni. Inna data urodzenia w świadectwie pracy jest omyłką pisarską i nie może podważać wiarygodności powyższych dowodów. Ogólny staż pracy odwołującego, po uwzględnieniu okresu wskazanego w decyzji ZUS z dnia 12.02.2014r. (24 lata, 10 miesięcy i 8 dni) wzrósł więc do wymaganych ustawą 25 lat.

Drugi sporny okres dotyczył zatrudnienia B. S. (1) od 19.02.1975r. do 12.11.1994r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W..

W aktach emerytalnych znajduje się świadectwo pracy wystawione przez (...) w dniu 10.11.1994r., z którego wynika, że w w/w okresie odwołujący się zatrudniony był na stanowisku malarza (akta ZUS 028032863, k. 11).

Z akt osobowych uzyskanych z W.P.B.P. (...) wynika, że B. S. (1) w dniu 19.02.1975r. rozpoczął pracę na stanowisku malarza.

Ze świadectwa pracy wystawionego w dniu 10.11.1994r. wynika, że B. S. (1) od 19.02.1975r. do 12.11.1994r. zatrudniony był na stanowisku malarza.

Ze (...)z dnia 11.09.1975r. wynika, że (...)skierował odwołującego się do Poradni (...)w W.o przebadanie i ustalenie stanu zdrowotnego oraz o stwierdzenie możliwości wykonywania zawodu jako malarz na wysokości.

W okresie 03.08.1980r. – 31.08.1981r. odwołujący się zatrudniony był przez (...) na budowie na stanowisku betoniarz – malarz.

Z zaświadczenia Lekarskiego z dnia 09.04.1984r. wynika, że B. S. (2) badany był pod względem zdolności do pracy na wysokości.

Z akt osobowych wynika, że odwołujący się wyjechał do pracy na budowie ZSRR w okresie: od 16.01.1988r. do 31.12.1988r.

Z pisma z dnia 03.01.1989r. wynika, że (...) wystosowała do Zespołu (...) w W. zapytanie o stan zdrowia B. S. (1), jako kandydata do zatrudnienia w zawodzie malarz na wysokości.

Świadek A. Ś. zeznał, że z odwołującym pracował w (...), świadek od 1974r. przez 20 lat jako malarz. Odwołujący też był malarzem, ale do pracy przyszedł później, pracowali w jednej brygadzie przez 17 lat. Odwołujący pracował w pełnym wymiarze czasu pracy. Malowali ręcznie i pistoletem konstrukcje metalowe, używali farby nitro i chlorokauczukowe, była to praca na wysokości, nieraz na 10-15 metrów. Zabezpieczeni byli pasami i linami. (...) przeważnie budował hale. Świadek nie ubiegał się o żadne świadczenie, nie posiada świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych (rozprawa z dnia 30.05.2014r., adnotacja 00:02:52, k. 30 a.s.).

Świadek T. M. zeznał, że z odwołującym się pracowali w Kablobetonie, świadek w latach 1974-1977 w brygadach murarskich. Odwołujący pracował w fabryce (...) jako malarz. Pracował w masce, w szkodliwych warunkach, malował konstrukcje stalowe na wysokości. Były tam szkodliwe farby. Murarze nie dostawali dodatków. Odwołujący wykonywał prace na wysokości, był przywiązany liną. (...) był potężną firmą, zajmował się budownictwem i przerzucał pracowników w rożne miejsca (rozprawa z dnia 09.04.2014r., adnotacja 00:19:08, k. 22 a.s.).

Przesłuchiwany na okoliczność swego zatrudnienia w (...) odwołujący się zeznał, że od 1975 r. pracował w (...) przez okres 20 lat, była to praca na wysokości. Malował farbami nitro i chlorokauczukowymi ręcznie i pistoletem. Firma (...) zajmowała się tzw. budowlanką. Pracował również przy budowie fabryki (...), malowali hale, konstrukcje stalowe na wysokościach. Miał maskę ochronną, zabezpieczeni byli pasami, było to na wysokości 2-3 pięter. Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy. Odwołujący się dostawał mleko (rozprawa z dnia 27.08.2014r., adnotacja 00:16:26, k. 46 odwr. a.s.).

Powyższe dowody w postaci zeznań świadków: A. Ś.i T. M.oraz odwołującego się są spójne, logiczne, i potwierdzone uzyskaną w sprawie dokumentacją pracowniczą. A. Ś.był naocznym świadkiem wykonywanej przez odwołującego się pracy, byli bowiem w jednej brygadzie i zajmowali te same stanowiska. Świadek ten zeznał, że pracowali na wysokości, używali farb nitro i chlorokauczukowych, zabezpieczeni byli pasami i linami. Świadek T. M.był w (...)murarzem, i widział jak odwołujący się pracował w masce, w szkodliwych warunkach, malował konstrukcje stalowe na wysokości, był przywiązany na linie. Z akt osobowych odwołującego się wynika, że zajmował stanowisko malarza, natomiast o wykonywaniu przez niego pracy na wysokości świadczą: „Skierowanie” z dnia 11.09.1975r., z którego wynika, że (...)skierował odwołującego się do Poradni (...) w W.o stwierdzenie możliwości wykonywania zawodu jako malarz na wysokości, Zaświadczenie Lekarskie z dnia 09.04.1984r. dotyczące zdolności do pracy na wysokości oraz pismo z dnia 03.01.1989r. do Zespołu (...)w W.dotyczące zapytania o stan zdrowia kandydata do zatrudnienia w zawodzie malarz na wysokości.

Powyższe dowody pozwalają na uznanie, że praca B. S. (1) w okresie od 19.02.1975r. do 12.11.1994r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w W., tj. 19 lat, 8 miesięcy i 25 dni - była pracą wykonywaną w szczególnych warunkach. Z treści wykazu A Działu V, poz. 6 stanowiącego załącznik Nr 1 do Rozporządzenia Rady Ministrów z 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynika, że prace malarskie konstrukcji na wysokości są pracami w szczególnych warunkach w rozumieniu tegoż Rozporządzenia.

Z uwagi na powyższe Sąd ustalił, że na dzień 01.01.1999r. B. S. (1) zgromadził okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat oraz 25 –letni ogólny staż pracy wymagany przepisami prawa.

Mając na względzie poczynione ustalenia Sąd uznał, że B. S. (1) spełnia wszystkie wymagane prawem warunki nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach i na mocy art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu prawo do emerytury począwszy od 01.11.2013r. Zgodnie bowiem z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Stosownie do treści art. 118 ust. 1 a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – Sąd, orzekając o prawie do emerytury, ma obowiązek stwierdzenia, czy organ rentowy ponosi lub nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji i przyznanie tego prawa na etapie postępowania administracyjnego. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie ZUS nie ponosi takiej odpowiedzialności. Dopiero przeprowadzenie szerszego postępowania dowodowego, uzyskanie akt osobowych i przesłuchanie świadków przed Sądem umożliwiło stwierdzenie, że w spornym okresie odwołujący pracował w szczególnych warunkach. Zgromadzony na etapie postępowania przed organem rentowym materiał dowodowy nie pozwalał jednoznacznie na ustalenie, czy odwołujący spełnił wszelkie wymagane prawem warunki uprawniające do prawa do emerytury.

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w wyroku.