Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2014 r. w Słupsku

na rozprawie sprawy

z wniosku A. J. F.

z udziałem K. K.

o wydanie orzeczenia w trybie art. 111 kodeksu wyborczego

postanawia:

1.  zakazać K. K. rozpowszechniania informacji, że zadłużenie Miasta C. powinno być, zgodnie z wieloletnią prognozą finansową, na poziomie nie większym niż 34 mln złotych;

2.  nakazać K. K. sprostowanie nieprawdziwych informacji zawartych w jego ulotce poprzez zamieszczenie na portalach internetowych „ (...).pl”, „C..com” oraz w gazecie (...) i w Radiu (...) informacji następującej treści: „ K. K., kandydat do Rady Miasta C. oświadcza, że jego ulotka wyborcza zawiera nieprawdziwą informacje by z obowiązującej, wieloletniej prognozy finansowej wynikało, że zadłużenie Miasta C. może wynosić tylko 34 mln złotych”. – w terminie 48 godzin od uprawomocnienia się postanowienia, na własny koszt;

3.  w pozostałym zakresie wniosek oddalić.

Na oryginale właściwy podpis

Sygnatura akt I Ns 206/14

UZASADNIENIE

A. F. wniósł w trybie art. 111§1 kodeksu wyborczego o :

- zakazanie K. K. rozpowszechniania w swojej ulotce nieprawdziwych informacji o tym, że zadłużenie miasta C. wynosi 50.000.000 zł, a powinno być nie większe, niż 34.000.000 zł – zgodnie z wieloletnią prognozą finansową;

- orzeczenie przepadku materiałów wyborczych zawierających nieprawdziwą informację;

- nakazanie K. K. sprostowania nieprawdziwych informacji poprzez opublikowanie na portalach internetowych (...).pl., C..com, gazecie (...) oraz w radiu (...) ogłoszenia o treści : „K. K., kandydat do rady Miasta C. oświadcza, iż jego ulotka wyborcza zawiera nieprawdziwe treści o wysokości zadłużenia miasta C., które jest niższe, niż podane w ulotce. Prostuje także nieprawdziwą informację, iż z wieloletniej prognozy finansowej wynika, by zadłużenie miasta C. mogło wynosić tylko 34 mln zł.”

Uzasadniając wniosek podał, że K. K. kandyduje w wyborach na radnych Rady Miasta w C., w swojej ulotce podał opisane na wstępie informacje, które są nieprawdziwe, bowiem rzeczywiste zadłużenie miasta C. wynosi 48.130.925 zł, a wieloletnia prognoza finansowa Gminy Miejskiej C. (publikowana na stronach internetowych Urzędu Miasta) nie określa poziomu maksymalnego zadłużenia. W ocenie wnioskodawcy podane przez K. K. informacje tworzą fałszywy obraz kondycji finansowej miasta, która jest dobra i stwarzają wrażenie, jakoby przekroczono o 16 mln zł dopuszczalny poziom zadłużenia.

K. K. wniósł o oddalenie wniosku podnosząc, że kwotę zadłużenia miasta ustalił na podstawie informacji burmistrza C. o wykonaniu budżetu za I półrocze bieżącego roku; na koniec tego okresu wynosiło ono 49.999.650 zł. Odnośnie zarzutu co do przekroczenia dopuszczalnego zadłużenia miasta podał, że opierał się na projekcie wieloletniej prognozy finansowej na rok 2011 z dnia 15.11.2010 r., gdzie zawarto prognozę zadłużenia na 2014 rok w kwocie 33.852.200 zł. Z prognoz publikowanych w kolejnych latach nie korzystał, gdyż nie zawierały one już prognozowanego zadłużenia. Zarzucił, że dochował należytej staranności, a kierował się chęcią wykazania, że wnioskodawca nie zrealizował swych obietnic i zadłużył miasto C. na kwotę o 16.000.000 zł większą, niż obiecywał.

Wnioskodawca podtrzymał swoje żądania wskazując, że prognoza finansowa jest załącznikiem do każdej uchwały budżetowej, obowiązuje tylko przez rok budżetowy. Od 2012 r. nie zamieszcza się już w prognozie planowanych kwot zadłużenia ze względu na zmianę przepisów ustawy o finansach publicznych. Podniósł, że zamieszczona w ulotce informacja sugeruje, jakoby złamał prawo dopuszczając do przekroczenia pułapu maksymalnego zadłużenia.

Sąd ustalił, co następuje :

K. K. kandydujący do Rady Miasta C. w swojej ulotce wyborczej (k-18) zamieścił stwierdzenie : „Czy nie niepokoi Cię zadłużenie miasta – obecnie 50 mln zł, które zgodnie z wieloletnią prognozą finansową powinno być na poziomie nie większym niż 34 milionów”.

Sprawozdanie kwartalne o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji Gminy Miejskiej C. datowane na dzień 7 października 2014 r. (k-15-17) zawiera wyliczenie łącznej kwoty zobowiązań z wszystkich tytułów dłużnych opiewające na 48.130.925 zł.

Wieloletnia Prognoza (...) Gminy Miejskiej C. (k-4-14) stanowiąca załącznik do uchwały nr (...) Rady Miejskiej w C. z dnia 27.10.2014 r. zawiera wyliczenie prognozowanych dochodów i wydatków na lata 2014-2024 oraz informacje o wykonaniu dochodów i wydatków w roku 2013 r. (odpowiednio – 106.644.193,98 zł i 105.038.012,46 zł). Prognoza na rok 2014 wynosi -123.842.022 zł (dochody) i 119.788.768 zł (wydatki).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 111. § 1 ustawy z 5.01.2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. 21/2011 poz 112 z poźn. zm) jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24, z późn. zm.), materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:

1) zakazu rozpowszechniania takich informacji;

2) przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;

3) nakazania sprostowania takich informacji;

4) nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;

5) nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;

6) nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100.000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Podstawą zastosowania powyżej cytowanego przepisu jest stwierdzenie rozpowszechniania materiałów wyborczych zawierających informacje nieprawdziwe, to jest – niezgodne z rzeczywistością. Taką informacje, w ocenie Sądu, zawiera ulotka wyborcza K. K.. O ile informacja o stanie zadłużenia C. nie odbiega od stanu rzeczywistego na koniec I półrocza b.r. i w tym zakresie nie sposób zarzucić uczestnikowi postępowania niedochowania należytej staranności, to aktualna i obowiązująca Wieloletnia Prognoza (...), na którą wnioskodawca się powołuje, nie zawiera żadnych danych odnośnie maksymalnego poziomu zadłużenia miasta. Prognoza z 2010 r. jest istotnie nieaktualna, tak samo, jak nie istnieje już uchwała budżetowa, której była załącznikiem. Zestawienie tych dwóch informacji (zbliżonej do prawdy i nieprawdziwej) może tworzyć i tworzy fałszywy obraz kondycji finansowej C., gdyż prowadzi do wniosku, że zadłużenie prawie dwukrotnie (o 16.000.000 zł), za sprawą burmistrza, przekroczyło dopuszczalny, maksymalny poziom (34.000.000 zł).

W tym stanie uznano, że ulotka K. K. zawiera informację nieprawdziwą, a podanie jej i rozpowszechnianie nie mieści się w dopuszczalnej w trakcie kampanii wyborczych wolności słowa. Narusza bowiem zasady uczciwej konkurencji wyborczej, zważywszy, że uczestnik postępowania reprezentuje komitet wyborczy rywala wnioskodawcy - urzędującego burmistrza C. - do tego stanowiska. K. K. mógł kwestionować politykę budżetową obecnego burmistrza i nie wypełnienie obietnic wyborczych wyrażając swoje opinie (np., że stan zadłużenia miasta jest zbyt wysoki i podawać argumenty na poparcie swojego stanowiska, podnosić, że urzędujący burmistrz nie wypełnił obietnic wyborczych), lecz kwestionowanie tej polityki na podstawie nieprawdziwych informacji – to jest nieobowiązującego aktu prawnego (uchwały budżetowej na rok 2011) Sąd uznaje za niedopuszczalne. Zasadny jest zarzut wnioskodawcy, iż w odbiorze społecznym prowadzi to do wniosku, że złamał prawo w trakcie pełnienia funkcji burmistrza miasta.

Zadaniem środków przewidzianych w cytowanych wyżej przepisie jest ochrona naruszonego dobra i w tym kontekście Sąd uznał za wystarczające zakazanie K. K. rozpowszechniania zakwestionowanych informacji oraz opublikowanie sprostowania w mediach wskazanych przez wnioskodawcę. Sprostowanie winno jednak odzwierciedlać rzeczywisty stan rzeczy, stąd ograniczono je sformułowania o braku w prognozie finansowej określenia maksymalnego poziomu zadłużenia miasta. Uczestnikiem postępowania jest K. K., a nie Komitet Wyborczy Stowarzyszenia (...), stąd sprostowanie winno być opublikowane na koszt K. K..

Żądanie nakazania zniszczenia materiałów wyborczych (ulotek) Sąd uznał za nieuzasadnione – zostały one już rozprowadzone, a zakaz ich dalszego rozpowszechniania (o ile jeszcze jakieś zostały) jest wystarczający dla osiągnięcia celu postępowania.

W tak dokonanych ustaleniach faktycznych i prawnych postanowiono, jak w sentencji.