Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2014r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, Wydział III Cywilny Odwoławczy w składzie

następującym:

Przewodniczący - Sędzia SO Ewa Adamczyk

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Burnagiel

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2014r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G.

przeciwko A. P.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

z dnia 8 kwietnia 2014r., sygn. akt I C 2693/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt III Ca 457/14

UZASADNIENIE

Apelacja jest niezasadna.

Wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy.

Stosownie do treści art. 505 ¹³ § 2 kpc uzasadnienie wyroku Sądu II instancji w wypadku nieprzeprowadzenia postępowania dowodowego powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Rozpoznając niniejszą sprawę w postępowaniu uproszczonym – art. 505 ¹ pkt 1 kpc Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i na ich podstawie zasadnie przyjął, że strona powodowa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dostarczała pozwanemu wodę pitną w okresie od stycznia do czerwca 2013r. tj. w okresie objętym fakturami z dnia 12 kwietnia 2013r. i z dnia 3 lipca 2013r. Stosownie do przepisów ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków dostarczanie wody odbywa się na podstawie pisemnej umowy. Wprawdzie ustawodawca wprowadził wymóg wystąpienia z wnioskiem o zawarcie umowy pisemnej, jednak nie zastrzegł żadnego rygoru niezachowania tej formy. W tej sytuacji dopuszczalne jest zawarcie umowy w dowolnej formie, w tym również przez czynności dorozumiane. Skoro pozwany odbierał wodę dostarczaną przez stronę powodową, która dokonywała odczytu liczników i miał świadomość, że nie dostarcza mu wody spółka wodna w T., to należy uznać, że do zawarcia umowy o dostarczanie wody ze stroną powodową doszło. Żądanie zapłaty należności za dostarczoną wodę było zatem uzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 505 ⁹ § 1 kpc apelację w postępowaniu uproszczonym można oprzeć na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie oraz naruszenia przepisów postępowania jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Wymienione w powołanym przepisie podstawy apelacji w postępowaniu uproszczonym należy traktować jako podstawy wyłączne.

W niniejszej sprawie pozwany zarzucił niewłaściwe zastosowanie art. 505 ⁷ kpc a to przez brak zmiany trybu postępowania mimo precedensowego charakteru sprawy, a co najmniej jej zawiłości na gruncie prawnym, jak i dowodowym. Zarzucił także naruszenie przepisów procesowych: art. 233 § 1 kpc, art. 227 kpc art. 217 kpc, ponadto zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego a to: art. 65 kc w związku z art. 60 kc poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, polegające na błędnej wykładni oświadczeń woli stron, sprowadzającej się do konstatacji, iż pozwany zawarł umowę z powódką o dostarczenie wody i odprowadzanie ścieków w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, art. 24 ust. 1 wymienionej wyżej ustawy przez przyjęcie że nie ma on zastosowania w sprawie podczas gdy w ustalonych okolicznościach sprawy powódka nie miała prawnej możliwości ustalenia wysokości stawek za pobór wody bez umocowania w akcie prawa miejscowego jaką jest uchwała Rady Gminy. Zarzucił również naruszenie przepisu art. 74 § 1 kc w związku z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. przez niewłaściwą wykładnię tych przepisów, jakoby dorozumiane zawarcie umowy wyklucza wskutek niezachowania formy pisemnej a w ślad za tym dopuszczenie dowodu z zeznań świadków jak i przesłuchania stron wbrew ustanowionemu zakazowi dowodowemu co do zawarcia umowy.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę wyroku w pkt 1 przez oddalenie powództwa w całości, w pkt 3 przez rozstrzygnięcie o kosztach I instancji w oparciu o art. 100 kpc, a w ślad za tym zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, ewentualnie uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania bez stosowania przepisów o postępowaniu uproszczonym a nadto wniósł o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego w tym zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Odnosząc się do powołanych zarzutów naruszenia prawa procesowego i prawa materialnego stwierdzić należy, że ich zasadność nie została skutecznie wywiedziona w apelacji.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia przepisu art. 505 ⁷ kpc według którego jeżeli sąd uzna, że sprawa jest szczególnie zawiła lub jej rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjalnych, w dalszym ciągu rozpozna ją z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym.

Ocena tych przesłanek, jak wynika to z treści przytoczonego przepisu, należy wyłącznie do sądu. Decyzja sądu z art. 505 ⁷ kpc powinna zostać wydana na rozprawie w postaci postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie, ale które może być zaskarżone na podstawie art. 380 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc. Sąd ma więc ocenić, czy sprawa jest zawiła, tzn. czy występują w niej poważne zagadnienia prawne albo też czy jest skomplikowana pod względem stanu faktycznego – w sposób odbiegający od przeciętnej dla danego typu spraw z danych stosunków prawnych. Skoro Sąd w niniejszej sprawie nie uznał, by zachodziły przesłanki z powołanego wyżej przepisu i nie podjął decyzji o pominięciu trybu uproszczonego, to brak podstaw do zarzucania naruszenia art. 505 ⁷ kpc.

Nieskuteczne były zarzuty podniesione na rozprawie apelacyjnej z których można wnioskować, że zdaniem apelującego sprawa z uwagi na przedmiot nie kwalifikowała się do rozpoznania w postepowaniu uproszczonym . Powyższe mogło stanowić podstawę do powołania się na zarzut naruszenia przepisu art. 505 ¹ pkt 1 kpc. Jednak takiego zarzutu nie powołano w apelacji. Stwierdzić zatem należy odwołując się do przepisu art. 505 ⁹ § 2 kpc, że wnoszenie dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji jest objęte prekluzją. Przepis ten stanowi przykład klasycznego systemu prekluzji służącego realizacji zasady koncentracji materiału procesowego. Bezskuteczny upływ terminu wyklucza przytaczanie dalszych zarzutów. Niemniej jednak zauważyć należy, że w art. 505 ¹ pkt 1 ustawodawca stwierdza, że postępowanie uproszczone stosuje się w sprawach o roszczenia wynikające z umów, sformułowanie „z umowy" oznacza, że nie należą do postępowania uproszczonego sprawy w których podłożem roszczeń są czyny niedozwolone, bezpodstawne wzbogacenie oraz fakt istnienia własności rzeczy, współwłasności lub wspólności praw, a także istnienie innych praw rzeczowych, których posiadanie lub używanie stwarza obowiązek zapłaty. Postępowaniem tym nie są objęte także wszystkie roszczenia wynikające z czynności prawnych innych niż umowy. Natomiast roszczenia wynikające z umów to takie, które mają przyczynę w umowie, przy czym nie chodzi wyłącznie o roszczenia mające źródło w samej umowie - w jej treści - ale także o roszczenia wynikające z reżimu ustanowionego przez ustawę - art. 56 kc. (por. np. uzasadnienie uchwały SN z dnia 20 listopada 2003r., III CZP 77/2003, oraz z dnia 22 lipca 2005r., III CZP 45/2005 ). Chodzi zatem o umowy, które są bezpośrednio źródłem roszczeń. W niniejszej sprawie taka sytuacja miała miejsce, gdyż stosownie do treści art. 6 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków dostarczanie wody odbywa się na podstawie pisemnej umowy zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług. W wypadku gdy pobór wody odbywa się bez zawarcia umowy to zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 pkt 4 w/w ustawy traktowany jest jako nielegalny z określonymi tam sankcjami. Takiego stanowiska strona powodowa przecież nie przedstawiała, przyjmując istnienie umowy i wynikający z niej obowiązek uiszczania opłat.

Odnośnie powołanych w apelacji dalszych zarzutów odnoszących się do merytorycznego rozstrzygnięcia Sad Okręgowy także nie znajduje podstaw do ich podzielenia.

Zarzuty obejmujące naruszenie przepisów prawa procesowego dotyczą kwestii ustalenia stanu faktycznego. W ocenie Sądu Okręgowego podważanie na ich podstawie skuteczności wypowiedzenia umowy dotyczącej świadczenia usługi dostarczania wody przez spółkę w T. nie jest uprawniony. Sam pozwany na rozprawie w dniu 20 marca 2014r. słuchany w charakterze strony w trybie art. 304 kpc przyznał, że wypowiedzenie do niego przyszło, tylko go w tej chwili nie posiada.

Ustalenie Sądu Rejonowego że do zawarcia umowy doszło przez czynności dorozumiane jest także prawidłowe. Samo ustalenie Sądu pierwszej instancji że dopuszczalne jest zawarcie umowy w dowolnej formie w tym przez czynności dorozumiane nie budzi wątpliwości. Zasadnie Sąd I instancji odwołał się w do orzeczeń Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2006r., III CSK 149/05, z dnia 24 stycznia 2007r., III CSK 280/06, z których wynika że umowa o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków może być zawarta przez czynności dorozumiane. Wskazać także należy nadto na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2010r., I CSK 449/09, w którym Sąd Najwyższy podzielając stanowisko zajęte we wcześniejszych orzeczeniach, a wymienionych wyżej stwierdził, że w razie zawarcia w drodze czynności dorozumianych umowy o odprowadzaniu ścieków i braku określenia w niej wysokości należnego przedsiębiorstwu wodociągowo – kanalizacyjnego wynagrodzenia, jego wysokość określa się według stawek określonych w taryfie (art. 26 ust. 1 ustawy z 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków). Sąd także wskazał dokładnie jakie czynności po stronie pozwanego uzasadniają przyjęcie że umowa o dostarczanie wody faktycznie została zawarta. Sąd Okręgowy stanowisko powyższe w całości podziela. Zarzut podniesiony w apelacji o poczynieniu ustaleń na podstawie zeznań świadków wbrew ustanowionemu zakazowi dowodowemu wynikającemu z art. 74 § 1 kc nie jest skuteczny. Do dokonania powyższych ustaleń o zawarciu umowy w sposób dorozumiany, nie były konieczne dowody z zeznań świadków mimo ich powołania w uzasadnieniu orzeczenia. Nie zachodziła konieczność przesłuchiwania świadków na wskazane wyżej okoliczności w sytuacji gdy z samych oświadczeń pozwanego wynikało jednoznacznie, że był on informowany o tym że doprowadzeniem wody od 1 stycznia 2013r. zajmuje się spółka komunalna a nie spółka wodna której był członkiem. Przyznawał on również że były też podawane publicznie informacje a ponadto odbiorcy wody otrzymywali stosowne pisma. Przyjęcie w tej sytuacji że był to fakt powszechnie na wsi znany w nie budzi wątpliwości. Również w oparciu o przyznanie pozwanego Sąd ustalił że pozwany odbierał wodę dostarczaną przez stronę powodową, która odczytywała liczniki i miał w tej sytuacji świadomość, że nie dostarcza mu już wody spółka wodociągowa której jest członkiem, ale dostarcza mu wody spółka, która w niniejszej sprawie dochodzi od pozwanego zapłaty.

Zarzuty podniesione w apelacji odnoszące się do wysokości zasądzonej kwoty także w ocenie Sądu Okręgowego nie znajdują uzasadnionych podstaw. Skoro sam pozwany wyliczył kwotę należną za pobraną wodę i wpłacił kwotę nawet wyższą niż zasądzona przez sąd pierwszej instancji bo uwzględniającą abonament, to czynnością tą potwierdził swoje zobowiązanie do uiszczenia należności za pobraną wodę. W sytuacji gdy strona powodowa zastosowała stawki obowiązujące w poprzedniej spółce które były akceptowane także przez pozwanego, to pozwany nie może powoływać się obecnie na brak uchwały Rady Gminy, tym bardziej że stawki zastosowane przez stronę powodową były ustalane przy zastosowaniu poprzednio obowiązującej procedury w Spółce w T. w zakresie ustalenia taryfy obowiązującej za pobór wody tj. w oparciu o uchwały Walnego Zebrania Spółki w T.. Kwestionowanie wysokości dochodzonej należności jest tym bardziej niezasadne, gdyż jak podkreślono to wyżej pozwany sam uznał że należność w takiej wysokości jest uzasadniona, tylko uprawnionym do odbioru tej należności jest inna jednostka.

Kwestionowanie uprawnienia strony powodowej do otrzymania należności, bo do tego w gruncie rzeczy sprowadza się istota sprawy i podnoszone w apelacji zarzuty, upatrywać należy w kwestionowaniu przez pozwanego sposobu i skuteczności przekazania majątku przez spółkę wodną w T., stronie powodowej. Powyższe zarzuty stawiane były przez pozwanego w szczególności z pozycji członka zarządu spółki w T.. Z punktu widzenia oceny zasadności roszczenia w niniejszej sprawie jest to nie istotne. Nie należy do przedmiotu rozstrzygnięcia w tej sprawie kwestia skutecznego przekazania majątku a w szczególności ustalania udziału spółki w T. w tworzeniu majątku, który został przekazany. Spory poza tym procesem i nie będące przedmiotem rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie nie mają takich skutków jakie chciałaby apelacja uzyskać w stosunku do pozwanego jako odbiorcy wody i dostawcy jakim była powodowa spółka. To ona a nie spółka w T. jest wierzycielem, a w tej sytuacji to strona powodowa może dochodzić skutecznie zapłaty należności od pozwanego.

Mając na uwadze te wszystkie okoliczności Sąd Okręgowy uznał, że ocena zawarta w apelacji dotycząca skutków prawnomaterialnych wynikających z ustalonego stanu faktycznego który w istocie rzeczy jest bezsporny, gdyż potwierdza rzeczywiste pobieranie wody przez pozwanego i brak zapłaty na rzecz strony powodowej, jest niezasadna. Tych ustaleń faktycznych pozwany skutecznie nie zakwestionował.

Sąd I instancji miał podstawę do uwzględnienia powództwa zgłoszonego przez stronę powodową w ustalonym stanie faktycznym na podstawie art. 26 w zw. z art. 27 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków według których rozliczenia za zbiorowe zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków z odbiorcami usług przez przedsiębiorstwa wodociągowo – kanalizacyjne – w niniejszej sprawie (...) Sp. z o.o. następuje na podstawie określonych w taryfach cen i stawek opłat oraz ilości dostarczonej wody lub odprowadzonych ścieków.

Z tych przyczyn orzeczono jak w sentencji za zasadzie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 98 § 1 kpc w zw. z § 6 pkt 2 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2010r., nr 10, poz. 65 ).

(...)