Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 7 października 2014 r. w Kaliszu

odwołania Z. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 6 maja 2014 r. Nr (...)

w sprawie Z. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.z dnia 6 maja 2014 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującemu Z. P.emeryturę poczynając od dnia (...).

UZASADNIENIE

W dniu 24.04.2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla Z. P..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.decyzją z dnia 06.05.2014 r. w sprawie (...) odmówił Z. P.prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O.odwołujący nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. 2004 r., nr 39, poz. 353 ze zm.) tj. nie wykazał 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Od powyższej decyzji w dniu 30.05.2014 r. wniósł odwołanie Z. P., w którym podniósł, iż wykonywana przez niego praca w okresie od 14.11.1978 r. do 25.05.1987 r. i od 01.03.1990 r. do 31.01.1994 r. w (...) w O.na stanowisku maszynisty koparki i w okresie od 29.04.1975 r. do 07.11.1978 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanymw Ż.r. na stanowisku montera urządzeń i instalacji wodnokanalizacyjnych w głębokich wykopach i maszynisty koparki, na których to stanowiskach wykonywał pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia go do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O.podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania Z. P..

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący urodził się dnia (...) Wykazał staż pracy na dzień 01.01.1999 r. wynoszący 28 lat i 6 miesięcy.

Organ rentowy nie uznał odwołującemu okresu pracy w szczególnych warunkach od 14.11.1978 r. do 25.05.1987 r. i od 01.03.1990 r. do 31.01.1994 r. w (...) w O.na stanowisku maszynisty koparki i w okresie od 29.04.1975 r. do 07.11.1978 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanymw Ż.r. na stanowisku montera urządzeń i instalacji wodnokanalizacyjnych w głębokich wykopach i maszynisty koparki.

Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadł status pracownika.

Obecnie odwołujący pobiera świadczenie przedemerytalne.

W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych od 14.11.1978 r. do 25.05.1987 r. i od 01.03.1990 r. do 31.01.1994 r. w (...) w O.na stanowisku maszynisty koparki i w okresie od 29.04.1975 r. do 07.11.1978 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanymw Ż.r. na stanowisku montera urządzeń i instalacji wodnokanalizacyjnych w głębokich wykopach i maszynisty koparki.

W okresie od 26.08.1974 r. do 21.04. 1975 r. odwołujący pracował jako kopacz(pomocnik elektromontera) w Zakładach (...) w G. Powyższe wynika ze świadectwa z dnia 21.04.1975r. odwołujący wykonywał wtedy prace przy wykopach do 1,5 metra pod słupy oraz przy rozciąganiu kabli.

W okresie od 29.04.1975 r. do 07.11.1978 r. odwołujący zatrudniony był w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w Ż.. Przedsiębiorstwo zajmowało się budownictwem mieszkaniowym – stawiało bloki mieszkalne. W świadectwie pracy z dnia 08.11.1978 r. stanowisko odwołującego określono jako monter urządzeń sanitarnych – instalacji wod.kan.gaz. i maszynista koparki jednonaczyniowej – ślusarz remontowy. W umowie o pracę z dnia 29.04.1975 r. wskazano stanowisko montera urządzeń i instalacji wod.kan.gaz. Podobnie w angażu z dnia 13.05.1975 r. iż dnia 09.11.1976 r. W angażu z dnia 14.01.1977 r. od tego dnia określono stanowisko odwołującego – maszynista koparki jednonaczyniowej – ślusarza remontowego. W kwestionariuszu osobowym z dnia 28.04.1975 r. stanowisko odwołującego określono jako monter wew. instalacji. W karcie obiegowej zmiany z dnia 28.04.1975 r. wskazano stanowisko monter urządzeń i instalacji wod. kan.gaz. Odwołujący ukończył szkołę zawodową w zawodzie monter wewnętrznych instalacji. Od 28.03.1976 r. odwołujący ma uprawnienia spawalnicze, a od 10.04.1976 r. uprawnienia do obsługi koparek jednonaczyniowych – ciężkich maszyn budowlanych i drogowych. W karcie obiegowej zmiany z dnia 07.11.1978 r. określono stanowisko odwołującego operator. Odwołujący pracował w brygadzie zajmującej się zewnętrznym układaniem instalacji wodno- kanalizacyjnej. Wykonywano wykopy o głębokości co najmniej 1,6 m i głębiej, układano rury, zasypywano, wykonywano przyłącza i studzienki. Wykopy wykonywane były mechanicznie. Od 14.01.1977 r. do końca zatrudnienia w tym zakładzie odwołujący wykonywał pracę operatora koparki.

Odwołujący w okresie od 14.11.1978 r. do 31.01.1994 r. zatrudniony był w (...) w O. (...)zajmowało się budownictwem ogólnym: mieszkaniowym, stawianiem obiektów usługowych i handlowych. W świadectwie pracy z dnia 31.01.1994 r. stanowisko odwołującego określono jako operator koparki. Bez określenia daty, odwołującemu wystawiono świadectwo pracy w szczególnych warunkach dotyczące okresu od 14.11.1978 r. do 25.05.1987 r. i od 01.03.1990 r. do 31.01.1994 r. i stanowiska maszynisty koparek. Wskazano Dział V poz. 3 i Dział III poz. 1 Wykazu A i C Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 01.08.1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty. W kwestionariuszu osobowym określono stanowisko odwołującego – operator koparki. W życiorysie sporządzanym w dniu 14.10.1978 r. odwołujący podał iż pracuje jako operator koparki w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym. Podobnie w podaniu o pracę, karcie obiegowej zmiany z dnia 14.11.1978 r., umowie o pracę z dnia 14.11.1978 r., angażach z dnia 01.01.1981 r., 01.05.1982 r., 01.04.1982 r., 01.10.1982 r., 01.01.1983 r., 01.11.1984 r. 01.10.1985 r., 01.10.1986 r., 01.05.1987 r. W okresie od 26.05.1987 r. do 31.12.1989 r. odwołujący pracował na budowie eksportowej przy budowie cukrownik M.w (...)jako monter urządzeń technologicznych. W styczniu i lutym 1990 r. odwołujący korzystał z urlopu dewizowego. W angażu po przyjeździe z budowy eksportowej z dnia 01.03.1990 r. określono stanowisko odwołującego określono jako operator. Podobnie w karcie obiegowej zmiany z dnia 01.02.1994 r.

Odwołujący wykonywał pracę operatora koparki w okresie od 14.11.1978 r. do 25.05.1987 r. i od 01.03.1990 r. do 31.01.1994 r.

(dowód: zeznania odwołującego, akta osobowe odwołującego, zeznania świadków T. G., Z. P. (2), J. G., T. J.)

Jako praca w szczególnych warunkach wymieniona została w wykazie A Dział V poz.3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca operatora ciężkich maszyn budowlanych i drogowych, a w Dziale V poz. 1 – roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach.

Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn przed ukończeniem 65 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 39, poz.353 ze zmianami). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 25 lat dla mężczyzn i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymagał także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE. Od dnia 01.01.2013 r. nie jest wymagany warunek rozwiązania stosunku pracy.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 60 roku życia. Odwołujący osiągnął wymagany przez przepisy wiek w dniu (...). Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołujący wykazał okresy składkowe i nieskładkowe za okres ponad 28 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r.

Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego rozporządzenia musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawca wystawił odwołującemu świadectwo pracy w szczególnych warunkach za sporne okresy co do (...). Przedsiębiorstwo Budowlane w Ż.nie istnieje.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630).

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującemu wystawiono świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach za sporny okres w (...) w O., natomiast nie wystawiono świadectwa z (...) Przedsiębiorstwa Budowlanego. Świadectwo wystawione odpowiada stanowi faktycznemu.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach w okresie od 14.11.1978 r. do 25.05,1987 r. i od 01.03.1990 r. do 31.01.1994 r. w (...) jako operator koparki, od 14.01.1977 r. do 07.11.1978 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanymjako operator koparki oraz w okresie od 29.04.1875 r. do 13.01.1977 r. w tym przedsiębiorstwie – prace wodno- kanalizacyjne w głębokich wykopach.

Była to praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołujący wykazał okres ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący spełnił zatem warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc. Sąd uwzględnił odwołanie i przyznał odwołującemu emeryturę.