Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VPa 102/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2014 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSO Jacek Wilga (spr.)

Sędziowie: SSO Andrzej Marek

SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: Ewa Sawiak

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2014 roku w Legnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa I. K.

przeciwko Szkole Podstawowej (...) w L.

o przywrócenie do pracy

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego - Sądu Pracy w Lubinie

z dnia 30 kwietnia 2014 roku

sygn. akt IV P 2/14

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2014 r. w sprawie o sygn. akt IV P 2/14 Sąd Rejonowy w Lubinie przywrócił I. K. do pracy w Szkole Podstawowej (...) w L. (...) na dotychczasowych warunkach pracy i płacy (punkt I), zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 60,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (punkt II) oraz nakazał Szkole Podstawowej Nr (...) w L. (...), aby uiściła na orzekł rzecz Skarbu Państwa kwotę 943,00 zł tytułem opłaty, od uiszczenia której I. K. była zwolniona (punkt III).

Powyższe rozstrzygniecie Sąd I instancji powziął po ustaleniu, że I. K. była zatrudniona w Szkole Podstawowej Nr (...) w L. (...) jako pomoc kuchenna od dnia 31 sierpnia 2009 r. Z uwagi na uzasadnione potrzeby pracodawcy, na okres od 1 listopada 2013 r. do 31 stycznia 2014 r., powódce powierzono wykonywanie obowiązków sprzątaczki. Sąd I instancji ustalił dalej, że pismem z dnia 18 grudnia 2013 r. strona pozwana zawiadomiła NSZZ (...) w L. o zamiarze powierzenia I. K. stanowiska sprzątaczki w drodze wypowiedzenia zmieniającego z uwagi na zmiany organizacji pracy w placówce. W dniu 20 grudnia 2013 r. związek zawodowy wyraził negatywną opinię co do zamiaru wypowiedzenia powódce warunków pracy i płacy i przekazał pismo w tym przedmiocie powódce, która doręczyła je pracodawcy w dniu 23 grudnia 2013 r. około godz. 14:05. Tego samego dnia, około godziny 13:15 strona pozwana wręczyła I. K. wypowiedzenie zmieniające. Następnego dnia powódka miała bowiem przebywać na urlopie wypoczynkowym.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo I. K. o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy za uzasadnione argumentując, że oświadczenie pracodawcy w tym przedmiocie zostało wręczone powódce przed upływem pięciodniowego terminu, o którym mowa w art. 38 § 2 k.p. Jakkolwiek bowiem związek zawodowy zgłosił swoje zastrzeżenia względem zamiaru modyfikacji warunków pracy i płacy powódki już w dniu 20 grudnia 2013 r., to jednak pracodawca zapoznał się z nimi dopiero po dokonaniu wypowiedzenia zmieniającego. Powyższe implikowało przywrócenie I. K. do pracy w Szkole Podstawowej Nr (...) w L. (...) na stanowisko pomocy kuchennej. Sąd Rejonowy wskazał przy tym, że przedmiotowe uchybieni nie mogło być sanowane z tej przyczyny, że od dnia 24 grudnia 2013 r. powódka miała korzystać z urlopu. Okres wypoczynku w żaden sposób nie modyfikował bowiem terminu, o którym mowa w art. 38 § 2 k.p.

Powyższy wyrok zaskarżyła w całości Szkoła Podstawowa Nr (...) w L. (...), zarzucając:

- naruszenie art. 328 § 2 k.p. polegające na braku w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku odniesienia do stanowiska związku zawodowego wyrażonego w piśmie z dnia 14 października 2013 r., jak również sposobu doręczenia stronie pozwanej stanowiska związku zawodowego w przedmiocie wypowiedzenia zmieniającego.

- naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 38 § 2 k.p. polegające na przyjęciu, że pracodawca naruszył tryb konsultacji związkowej wypowiedzenia zmieniającego;

- naruszenie przepisów prawa procesowego w postaci art. 233 § 1 k.p.c. polegające na pominięciu w ocenie materiału dowodowego stanowiska związku zawodowego z dnia 14 października 2013 r.;

Wskazując na powyższe, Szkoła Podstawowa Nr (...) w L. (...) wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz o rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania. We wniosku alternatywnym domagała się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Lubinie.

Sąd Okręgowy, nie znajdując przesłanek do zakwestionowania ustaleń faktycznych orzeczenia I instancji i przyjmując je za własne, zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Nie sposób zgodzić się ze skarżącym, że w sprawie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego.

Jak wynika z art. 38 § 1 i § 2 k.p. o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nie określony pracodawca zawiadamia na piśmie reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy. Jeżeli zakładowa organizacja związkowa uważa, że wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione, może w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia zgłosić na piśmie pracodawcy umotywowane zastrzeżenia.

Analiza treści przytoczonych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że wypowiedzenie warunków pracy i pracy dokonane przez pracodawcę przed upływem pięciu dni od otrzymania przez związek zawodowy pisemnego zawiadomienia o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi warunków umowy o pracę zasadniczo narusza tryb konsultacji związkowej. Pracodawca nie ma bowiem obowiązku odczekania upływu terminu wskazanego w art. 38 § 2 k.p. jedynie wtedy, gdy zakładowa organizacja związkowa zajmie stanowisko wobec zamierzonego wypowiedzenia i przed upływem 5 dni przedstawi je pracodawcy.

W tych okolicznościach, skoro pracodawca powinien oczekiwać stanowiska NSZZ (...) w L. aż do upływu piątego dnia od otrzymania przez ten związek zawodowy pisemnego zawiadomienia strony pozwanej o zamiarze wypowiedzenia I. K. warunków pracy i płacy, złożenie powódce oświadczenia w tym przedmiocie w dniu 23 grudnia 2013 r. naruszało tryb konsultacji związkowej przewidziany w art. 38 k.p.

Faktu przedwczesnego złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu warunków pracy i płacy nie usprawiedliwia okoliczność, że od dnia 24 grudnia 2013 r. powódka miała korzystać z urlopu wypoczynkowego.

Jedynie na marginesie należy zauważyć, że skoro pracodawcy zależało na złożeniu I. K. oświadczenia o wypowiedzenia warunków pracy i płacy przed dniem 24 grudnia 2013 r., to powinna on z odpowiednim wyprzedzeniem zainicjować tryb konsultacji związkowej.

Okoliczność, że NSZZ (...)w L. wyraził swoje stanowisko względem zamiaru wypowiedzenia przez stronę pozwaną warunków pracy i płacy I. K. już w dniu 20 grudnia 2013 r. nie wpływa na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Niewątpliwie bowiem w chwili wręczenia powódce wypowiedzenia zmieniającego pracodawca nie znał wyniku przeprowadzonej konsultacji związkowej i nie upłynął jeszcze wynikający z art. 38 §2 kp termin jej dokonania. Świadczą o tym wprost zeznania M. L..

Tymczasem, z art. 38 § 5 k.p. jasno wynika, że pracodawca podejmuje decyzję w sprawie wypowiedzenia warunków pracy i płacy po rozpatrzeniu stanowiska organizacji związkowej, a więc po merytorycznym zapoznaniu się z jego treścią. Dlatego też samo sporządzenie w dniu 20 grudnia 2013 r. przez NSZZ (...) w L. pisemnych zastrzeżeń co do zamiaru wręczenia powódce wypowiedzenia zmieniającego nie otwierało drogi do dokonania tej czynności w czasie, gdy pracodawca nie miał świadomości istnienia tego pisma. W takiej sytuacji czas i okoliczność jego przekazania pracodawcy dla rozstrzygnięcia sprawy znaczenia nie mają.

Odnosząc się do naruszenia art. 328 § 2 k.p.c., który wyczerpywał również istotę zgłoszonego w apelacji zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c., należy zauważyć, iż zarzut ten może być usprawiedliwiony tylko w tych wyjątkowych okolicznościach, w których treść uzasadnienia orzeczenia uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia lub w przypadku zastosowania prawa materialnego do niedostatecznie jasno ustalonego stanu faktycznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2009 r., sygn. akt I UK 129/09).

Faktem jest, że w pisemnych motywach wyroku z dnia 30 kwietnia Sąd Rejonowy nie odniósł się do kwestii przeprowadzenia przez stronę pozwaną pierwszej konsultacji związkowej, która miała miejsce w październiku 2013 r. Istotne jest jednak, że kwestia ta nie była poruszana przez stronę pozwaną w toku postępowania pierwszoinstancyjnego. Fakt ten jako nowa okoliczność, która mogła być powołana przed Sądem Rejonowym – Sąd II instancji pominął (art. 381 kpc).

Niezależnie od powyższego po zapoznaniu się z negatywnym stanowiskiem NSZZ (...)w L. z dnia 14 października 2013 r. w zakresie wypowiedzenia I. K. warunków pracy i płacy pracodawca zrezygnował z dokonania tej czynności i usiłował zaspokoić występujące w placówce braki kadrowe w trybie art. 42 § 4 k.p., tj. kierując powódkę do wykonywania pracy na stanowisku sprzątaczki. Nie ulega wątpliwości, że rezygnacja strony pozwanej z wręczenia powódce wypowiedzenia zmieniającego była wynikiem autonomicznej decyzji tego podmiotu. Negatywne stanowisko związku zawodowego w tym przedmiocie nie było bowiem wiążące dla pracodawcy.

W tych okolicznościach, zainicjowanie przez pracodawcę drugiej konsultacji związkowej, która doprowadziła do wręczenia I. K. wypowiedzenia zmieniającego, należało uznać za wdrożenie nowej, niezależnej od poprzedniej procedury wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Potrzeba dokonania tej czynności wynikła bowiem z faktu, że czasowe skierowanie powódki do wykonywania pracy na stanowisku sprzątaczki nie rozwiązało problemów kadrowych strony pozwanej wynikających ze zmiany organizacji pracy w Szkole Podstawowej(...) (...).

W tym stanie rzeczy, apelacja pozbawiona usprawiedliwionych podstaw podlegała oddaleniu w oparciu o treść art. 385 k.p.c.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania zapadło na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. oraz § 11 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.