Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1417/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA w SO w Gdańsku Hanna Witkowska-Zalewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Iwona Lawrenc

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2014 r. w Gdańsku

sprawy G. M.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość emerytury rolnej

na skutek odwołania G. M.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 8 lipca 2013 r. nr GE 1012120/20

zmienia zaskarżoną decyzję i zobowiązuje Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego do wypłaty G. M. przysługującej mu części uzupełniającej emerytury poczynając od daty złożenia wniosku.

/na oryginale właściwy podpis/

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 08 lipca 2013 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił ubezpieczonemu G. M., na postawie art. 28 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r., Nr 50, poz.291 z późn.), podjęcia wypłaty części uzupełniającej emerytury rolnej w pełnej wysokości. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż ubezpieczony nie udokumentował wielkości posiadanego gospodarstwa rolnego, tak, aby organ rentowy mógł stwierdzić, iż całkowicie zaprzestał on prowadzenia działalności rolniczej.

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji wskazując, iż jego zdaniem wypłata części uzupełniającej świadczenia rolnika, który będąc właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa rolnego faktycznie nie prowadzi w nim działalności rolniczej w rozumieniu art.6 ust.3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nie ulega zawieszeniu na podstawie art. 28 ust. 1 i 3 w zw. z ust.4 tej ustawy. Nadto wskazał,, iż stan jego zdrowia nie pozwala mu na prowadzenie gospodarstwa rolnego oraz uzyskiwanie pożytków z tego tytułu.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenia w całości. W uzasadnieniu podał, iż wnioskodawca nie wykazał, aby zaprzestał całkowicie prowadzenia działalności rolniczej. Wskazał, iż wnioskodawca nie przedstawił żadnych dokumentów w postaci aktów notarialnych, wypisów z ksiąg wieczystych, ostatniego nakazu podatku rolnego, czy zaświadczenia z urzędu gminy, z których wynikałoby przede wszystkim od kiedy i jakiej wielkości posiadał gospodarstwo rolne oraz kiedy zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 20 lutego 2013 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał ubezpieczonemu G. M. prawo do emerytury rolnej od dnia 01 października 2012 r. Wypłatę świadczenia podjęto tylko w części składowej.

Ubezpieczony podlegał z urzędu ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 01 stycznia 1986 r. do 15 marca 2012 r.

W dniu 24 czerwca 2013 r. ubezpieczony wniósł o podjęcie wypłaty emerytury rolnej w pełnej wysokości, uzasadniając swój wniosek uregulowaniem zaległych składek na ubezpieczenie społeczne rolników za okres od 01 kwietnia 2003 r. do 31 marca 2012 r. w kwocie 15.206,90 zł.

Zaskarżoną decyzją z dnia 08 lipca 2013 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił ubezpieczonemu G. M. podjęcia wypłaty części uzupełniającej emerytury rolnej w pełnej wysokości, na postawie art. 28 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r., Nr 50, poz.291 z późn.). W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż ubezpieczony nie udokumentował wielkości posiadanego gospodarstwa rolnego, tak, aby organ rentowy mógł stwierdzić, iż całkowicie zaprzestał on prowadzenia działalności rolniczej. Jednocześnie organ poinformował ubezpieczonego, iż w związku z uregulowaniem zaległych składek w dniu 16 kwietnia 2013 r., przeliczono ubezpieczonemu wysokość świadczenia od dnia 01 maja 2013 r. zgodnie z decyzja z dnia 15 kwietnia 2013 r. ( okoliczności niesporne, vide: decyzja z dnia 25.04.2013 r. – k.64 akt KRUS, wniosek – k.78 akt KRUS).

Ubezpieczony jest właścicielem gruntów rolnych o łącznej powierzchni 4,05 ha oraz współwłaścicielem w 1/2 udziału wspólnie z M. i L. N., gruntów rolnych o powierzchni 8,09 ha, które na dzień dzisiejszy w całości wydzierżawia.

M. i L. N. w 1995 r. kupili ½ udziału w gruncie rolnym o powierzchni 8,09 ha od syna wnioskodawcy. Współwłaściciele nie dokonali podziału gruntu między siebie. Nie wyodrębnili też fizycznie swojej części. M. N. nie uprawia posiadanej w P. ziemi. Na co dzień zajmuje się posiadanym gospodarstwem rolnym w M..

W dniu 14 marca 2012 r. ubezpieczony zawarł umowę dzierżawy gospodarstwa rolnego w P.z P. K.i B. L.na okres 10 lat. Przedmiotem umowy dzierżawy był obszar 2,38 ha z KW (...)z tym, że grunty rolne obejmowały działki nr (...)obszaru 2,21 ha, obszaru 1,14 ha z KW (...)Sądu Rejonowego w Kartuzach (...)obszar 0,53 ha z KW (...)((...)), udział w wysokości ½ nieruchomości rolnej obszaru 8,16.56 ha KW (...). Umowa została zarejestrowana w ewidencji gruntów .

Ubezpieczony prowadził działalność rolniczą do dnia zawarcia umowy dzierżawy. Po wydzierżawieniu całości posiadanych gruntów ww. umową dzierżawy z dnia 14 marca 2012r. całkowicie zaprzestał on prowadzenia działalności rolniczej.

B. L. przed wydzierżawieniem ziemi od G. M. sprzątała u niego w domu. W tym czasie wnioskodawca wynajmował robotników do pomocy w uprawie wydzierżawionej później ziemi.

P. K. i B. L. mieszkają razem. P. K. uprawia wydzierżawianą ziemię - przygotowuje ją do zasiewu, odkorzenia, wyplantowuje. Planuje w części przekształcić gospodarstwo rolne na rybne. Wykopał stawy rybne. Złożył też wnioski o dotacje do zasiewu z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wcześniej prowadził gospodarstwo rolnicze w S.. Aktualnie pracuje na umowę o prace przy prefabrykacji betonów w S.. B. L. zajmuje się dzieckiem i domem.

Decyzją Burmistrza Gminy Ż. z dnia 03 lutego 2012 r. w sprawie ustalenia wymiary podatku rolnego na rok 2012 osobami zobowiązanymi do zapłaty podatku za rok 2012, co do wspólnych gruntów o pow. 7,97 ha użytków rolnych, tj. 5,1225 ha przeliczeniowego byli małżonkowie M. i L. N. oraz G. M..

Decyzją Burmistrza Gminy Ż. z dnia 05 lutego 2013 r. w sprawie ustalenia wymiary podatku rolnego na rok 2013, osobami zobowiązanymi do zapłaty podatku za rok 2013, co do wspólnych gruntów o pow. 7,70 ha użytków rolnych, tj. 4,86 ha przeliczeniowego byli z jednej strony współwłaściciele - małżonkowie M. i L. N., z drugiej zaś strony, w miejsce G. M., dzierżawcy P. K. i B. L. (dowód: umowa dzierżawy – k.12-13 akt KRUS, zawiadomienie o zmianach w danych ewidencji gruntów i budynków – k.29 akt KRUS, wykaz zmian – k.30-32 akt KRUS, zeznania świadków B. L. i P. K. – protokół z dnia 25 marca 2014 r. – zapis na płycie CD – k.91 akt sprawy, zeznania świadka M. Z. – protokół z dnia 21 stycznia 2014 r. – zapis na płycie CD – k.71 akt sprawy, zeznania wnioskodawcy przesłuchanego w charakterze strony – protokół z dnia 03 grudnia 2013 r. – zapis na płycie CD - k.33 koperta, protokół z dnia 25 marca 2014 r. – zapis na płycie CD – k.91 akt sprawy, wypis uproszczony z rejestru gruntów – k.43-48 akt KRUS, treść księgi wieczystej (...) – k.46 akt sprawy, koperta, decyzje – k.76,77 akt sprawy).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego G. M. zasługuje na uwzględnienie.

W świetle ustalonego stanu faktycznego Sąd stwierdził, iż organ rentowy niezasadnie odmówił podjęcia wypłaty części uzupełniającej emerytury ubezpieczonego na podstawie art. 28 ustawy z dnia 20 grudnia 1999 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tj. Dz.U. z 2008r., Nr 50, poz. 291 ze zm.), który normuje zasady zawieszania wypłaty rent i emerytur rolniczych, ustalając, iż ubezpieczony nadal prowadzi działalność rolniczą.

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy oraz w aktach ubezpieczeniowych, albowiem żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ich autentyczności. Brak było zatem w ocenie Sądu Okręgowego przesłanek, by odmówić im przymiotu wiarygodności.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków M. N., B. L. i P. K. oraz zeznaniom wnioskodawcy przesłuchanego w charakterze strony jako spójnym, zgodnym, wzajemnie się uzupełniającym oraz zgodnym z logiką i zasadami doświadczenia życiowego. Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne zeznania świadka M. N., który wskazał, iż po zakupie ½ udziału w gruncie rolnym o powierzchni 8,09 ha od syna wnioskodawcy, współwłaściciele nie dokonali podziału gruntu między siebie. Świadek podał, iż istnieje problem z ustaleniem, która część jest czyja. Na dzień dzisiejszy, tak jak wnioskodawca nie zasiewa on swojej części ziemi, która leży odłogiem. Okoliczność tę potwierdził również sam ubezpieczony.

Sąd, w związku z treścią zgromadzonego materiału dowodowego, uznał również za wiarygodne zeznania świadków B. L. i P. K., którzy zgodnie wskazali, iż prowadzą działalność rolniczą na wydzierżawionych gruntach. P. K. zeznał, iż przygotowuje wydzierżawianą ziemie do zasiewu, odkorzenia ją, wyplantowuje. Złożył wnioski o dotacje do zasiewu z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W związku z umową dzierżawy podlegał ubezpieczeniu rolników.

Wskazać należy, iż decyzją Burmistrza Gminy Ż. z dnia 05 lutego 2013 r. w sprawie ustalenia wymiary podatku rolnego na rok 2013, osobami zobowiązanymi do zapłaty podatku za rok 2013, co do wspólnych gruntów o pow. 7,70 ha użytków rolnych, tj. 4,86 ha przeliczeniowego byli z jednej strony współwłaściciele - małżonkowie M. i L. N., z drugiej zaś strony, w miejsce G. M., dzierżawcy P. K. i B. L..

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd Okręgowy zważył, iż ubezpieczony w chwili zawarcia umowy dzierżawy gospodarstwa rolnego w dniu 14 marca 2012 r., która, co wykazało przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe, nie nosi, zdaniem Sądu cechy umowy pozornej wydzierżawił wszystkie posiadane grunty rolne i zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej.

W myśl art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników wypłata emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ust. 2 – 8, jeżeli emeryt lub rencista prowadzi działalność rolniczą.

Zgodnie z ust. 2 tego przepisu zawieszenie wypłaty dotyczy:

1.  części uzupełniającej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy,

2.  emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin w części równej 95% emerytury podstawowej

- i obejmuje całość lub określony ułamek tej części świadczenia; ilekroć w ust. 3 i 5 – 7 jest mowa o zawieszeniu wypłaty w całości, w połowie albo w jednej czwartej – rozumie się odpowiednio zawieszenie wypłaty tej części świadczenia, jej połowy albo jednej czwartej.

W myśl art. 6 pkt 3 ustawy przez działalność rolniczą rozumie się działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej.

Przesłanką stosowania przepisu art. 28 cytowanej wyżej ustawy i zawieszenia wypłaty części składkowej emerytury lub renty jest prowadzenie działalności rolniczej, nie jest nią natomiast samo posiadanie lub dysponowanie własnością gospodarstwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 1997 r., II UKN 39/96, OSNAPiUS 1997 nr 16, poz. 299, wyrok Sadu Najwyższego z dnia 27 maja 1997 r., II UKN 145/97, OSNAPiUS 1998 nr 8, poz. 247).

Reasumując, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie ulegało wątpliwości, że ubezpieczony całkowicie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, wydzierżawiając wszystkie posiadane grunty rolne.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 § 2 k.p.c. i cytowanych wyżej przepisów prawa, orzekł jak w sentencji wyroku

SSA w SO H. Witkowska-Zalewska