Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – SSO Przemysław Majkowski

Protokolant staż. Mateusz Olejniczak

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2014 r. w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa M. C.

przeciwko Skarbowi Państwa w imieniu którego działa Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Z.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  nie obciąża powoda kosztami procesu.

Sygn. akt I C 93/14

UZASADNIENIE

W dniu 18 marca 2014 roku (data wpływu do Sądu) powód M. C. wniósł pozew przeciwko Powiatowemu Urzędowi Pracy w Z. o zapłatę kwoty 300 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia. W uzasadnieniu swojego żądania podał, iż od dwudziestu lat jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w Z. jako osoba bezrobotna i przez ten okres nie otrzymał zatrudnienia z powodu niechęci do jego osoby. Nadto wskazał, że urzędnicy pozwanego traktowali go w sposób uwłaczający jego godności co doprowadziło go do przewlekłej choroby – dusznicy bolesnej. Pracownice tego urzędu potrafiły w sposób szyderczy i ironiczny proponować mu pracę, której on z uwagi na stan zdrowia nie mógł podjąć, (pozew – k.6,27).

Pozwany Skarb Państwa – Starosta Powiatu (...) wniósł o oddalenie powództwa, zaprzeczając, aby zarzuty podnoszone przez powoda polegały na prawdzie .

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód M. C. był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w Z. jako osoba bezrobotna w okresie od dnia 12.06.1990 roku do dnia 30 czerwca 1990 roku, a następnie w okresie do 01 października 1996 roku do dnia 01 czerwca 2000 roku i wówczas w okresie od dnia 02 października 1996 roku do dnia 01 października 1997 roku pobierał zasiłek, który w 1996 roku wynosił łącznie 890,70 zł, a w 1997 roku – 2.846,20 zł, (dowód: zaświadczenie o okresach zarejestrowania i pobierania zasiłku – w załączonych aktach osobowych – k.44)

Następnie powód zarejestrowany był w Powiatowym Urzędzie Pracy w Z. jako osoba bezrobotna w okresie od 20 lutego 2001 roku do dnia 15 sierpnia 2006 roku, (dowód: zaświadczenie – w załączonych aktach osobowych – k.45).

Ponownie powód zarejestrowany został w Powiatowym Urzędzie Pracy w Z. na podstawie karty rejestracyjnej z dnia 18 stycznia 2007 roku. Decyzją z tegoż dnia M. C. został uznany za osobę bezrobotną, bez prawa do zasiłku, (dowód: w załączonych aktach osobowych – karta rejestracyjna – k.1, decyzja – k.7).

W dniu 08 października 2007 roku z PUP w Z. skierowano do powoda wezwanie do zgłoszenia się w dniu 10 października 2007 roku z uwagi na propozycję pracy, (dowód: w załączonych aktach osobowych – wezwanie – k.9).

Na skierowanie PUP w Z. powód w dniu 17 października 2007 roku zgłosił się u pracodawcy – Fabryka (...). Nie otrzymał jednak zatrudnienia z uwagi na brak odpowiednich kwalifikacji. Tego też dnia powód przedłożył w PUP zwolnienie lekarskie na okres od 06 do 24 października 2007 roku, (dowód: w załączonych aktach osobowych – skierowanie do pracy – k.13, zwolnienie lekarskie – k.14).

Następnie w dniu 29 października 2007 roku powód przedłożył w pozwanym urzędzie zaświadczenie lekarskie z dnia 24.10.2007 roku, z którego wynikało, że jest on niezdolny do podjęcia zatrudnienia przez 30 dni, (dowód: w załączonych aktach osobowych- zaświadczenie lekarskie – k.13).

Decyzją z dnia 27 lutego 2008 roku powód otrzymał stypendium w wysokości 753,70 zł miesięcznie w okresie przygotowania zawodowego w Sprzedaż Detaliczna Pozostałych Towarów na Straganach i Targowiskach – (...) od dnia 26 lutego 2008 roku do dna 25 sierpnia 2008 roku. W okresie tym powód osiągnął z tego tytułu dochód w wysokości 4.550,60 zł, ( dowód: w załączonych aktach osobowych- decyzja – k.18; informacja o dochodach – k.20, informacja – k.21).

Następnie powód przedłożył w pozwanym urzędzie zwolnienia lekarskie za okres od 07.10.2008 r. do 14.11.2008 r., od 15.11.2008 r. do 28.11.2008 r. i od 20.11.2008 r. do 10.12.2008 r. A w dniu 11 grudnia 2009 roku złożył zaświadczenie lekarskie, z którego wynikało, że nie jest on zdolny do pracy do 31 stycznia 2009 roku. Ponownie zaś przedłożył zwolnienia za okres od 02.02.2009 r. do 27.02. 3009 r., od 28.02.2009 r. do 12.03.2009 r., od 13.03.2009 r. do 11.04.2009 r. od 31.08.2009 r. do 09.09.2009 r. od 09.09.2009 r. do 25.09.2009 r., od 26.09.2009 r. do 16.10.2009 r., od 17.10.2009 r. do 30.10.2009 r. od 11.12.2009 r. do 29.12.2009 r., od 30.12.2009 r. do 10.01.2010 r., od 11.01.2010 r. do 26.01.2010 r. (dowód: w załączonych aktach osobowych- zwolnienia lekarskie – 24, 30, 33, 34, 35, 37, 47, 49,50; zaświadczenie – k.25).

W dniu 11 sierpnia 2009 roku powód został objęty przez Powiatowy Urząd Pracy w Z. Indywidualnym Planem Działania, (dowód: w załączonych aktach osobowych- porozumienie określające zakres aktywizacji zawodowej – k.42-38).

Pismem z dnia 07 kwietnia 2010 roku Zastępca Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Z. poinformował powoda, iż jego wniosek w sprawie przyznania jednorazowych środków PFRON na podjęcie działalności gospodarczej został rozpatrzony negatywnie, (dowód: pismo – k.12).

W dniu 28 kwietnia 2010 roku powód otrzymał skierowanie do odbycia stażu w (...) Centrum (...), (...) i (...) w Z., dokąd zgłosił się tego samego dnia. Nie otrzymał jednak zatrudnienia z uwagi na brak miejsca, (dowód: w załączonych aktach osobowych-skierowanie - k.32).

Pismem z dnia 04 października 2010 roku Wicestarosta (...) zwrócił się do Dyrektora PUP w Z. o podjęcie działań w celu pomocy powodowi, (dowód: pismo – k.11).

Decyzją z dnia 23 listopada 2010 roku powodowi przyznano od dnia 22.11.2010r. do 26.11.2010 r. prawo do stypendium w wysokości 120% podstawowej wysokości zasiłku, tj. kwotę 890,60 zł brutto miesięcznie za udział w szkoleniu do którego został skierowany przez Starostę, (dowód: w załączonych aktach osobowych – decyzja – k.57).

W dniu 14 grudnia 2010 roku skierowano powoda do odbycia stażu w Starostwie Powiatowym w Z., gdzie nie otrzymał zatrudnienia z uwagi na brak miejsca, (dowód: w załączonych aktach osobowych – skierowanie – k.59).

Pismem z dnia 03 marca 2011 roku Zastępca Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Z. poinformował powoda, iż jego wniosek w sprawie przyznania jednorazowych środków PFRON na podjęcie działalności gospodarczej został rozpatrzony negatywnie, (dowód: pismo – k.9).

Następnie w dniu 06 maja 2011 roku powód otrzymał skierowanie do odbycia stażu w Zakładzie (...). Tego też dnia skierowano go do doradcy zawodowego celem wydania skierowania do lekarza medycyny pracy. W dniu 06 maja 2011 roku wydano powodowi skierowanie do lekarza medycyny pracy w celu wypowiedzenia się czy powód może wykonywać pracę na stanowisku operatora pras w produkcji drzewnej. W dniu 11 maja 2011 roku powód przedłożył zaświadczenie lekarskie, z którego wynikało, iż posiada przeciwwskazania do podjęcia zatrudnienia na stanowisku operatora prac w produkcji drzewnej. Następnie pismem z dnia 19 lipca 2011 roku poinformowano powoda, iż jego wniosek dotyczący dotacji ze środków Funduszu Pracy na rozpoczęcie działalności gospodarczej został rozpatrzony negatywnie w związku z wyczerpanym limitem środków na realizację zadań w danym roku. W dniu 18 sierpnia 2011 roku powód brał udział w spotkaniu z doradcą zawodowym w ramach projektu (...) współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, (dowód: pismo – k.8 oraz w załączonych aktach osobowych- informacja o stawiennictwie – k.68-69; skierowanie – k.71, informacja – k.73, zaświadczenie lekarskie – k.74, informacja – k.76).

Decyzją z dnia 02 września 2011 roku powodowi przyznano od dnia 01 września 2011r. do 07.09.2011 r. prawo do stypendium w wysokości 120% podstawowej wysokości zasiłku, tj. kwotę 913,70 zł brutto miesięcznie za udział w szkoleniu do którego został skierowany przez Starostę, (dowód: w załączonych aktach osobowych – decyzja – k.78).

Z dniem 17 października 2011 roku powód utracił status osoby bezrobotnej, (dowód: w załączonych aktach osobowych –decyzja – k.82).

Powód M. C. ma 59 lat, posiada wykształcenie średnie, jest bez zawodu. Posiada także orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności, (dowód: w załączonych aktach osobowych- karta rejestracyjna – k.1; orzeczenie – k.51).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Z mocy art. 417 ² k.c. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność, jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie. W takiej sytuacji poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie położenie materialne wskazują, że wymagają tego względy słuszności. Niezbędną przesłanką dla zaistnienia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanych na podstawie tegoż przepisu jest wystąpienie szkody na osobie oraz wykazanie związku przyczynowo-adekwatnego miedzy zaistniałą szkodą, a działaniami podejmowanymi przez Skarb Państwa. Brak zaistnienia którejkolwiek z tych przesłanek wyłącza możliwość ustalenia odpowiedzialności pozwanego.

Powiatowy Urząd Pracy stosownie do przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. nr 99, poz. 1001 z późniejszymi zmianami) realizuje zadania w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej, a w szczególności:

1.  Opracowuje i realizuje programy promocji zatrudnienia oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy stanowiącego część powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych;

2.  Pozyskuje i gospodaruje środkami finansowymi na realizację zadań z zakresu aktywizacji lokalnego rynku pracy;

3.  Udziela pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w znalezieniu pracy, a także pracodawcom w pozyskaniu pracowników przez pośrednictwo pracy i poradnictwo zawodowe;

4.  Rejestruje bezrobotnych i poszukujących pracy;

5.  Inicjuje i wdraża instrumenty rynku pracy;

6.  Inicjuje, organizuje i finansuje usługi i instrumenty rynku pracy;

7.  Inicjuje i wspiera tworzenie klubów pracy;

8.  Inicjuje, organizuje i finansuje projekty lokalnych i innych działań na rzecz aktywizacji bezrobotnych;

9.  Opracowuje analizy i sprawozdania, w tym prowadzi monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych, oraz dokonuje ocen dotyczących rynku pracy na potrzeby powiatowej rady zatrudnienia oraz organów zatrudnienia;

10.  Inicjuje i realizuje przedsięwzięcia mające na celu rozwiązanie lub złagodzenie problemów związanych z planowanymi zwolnieniami grup pracowników z przyczyn dotyczących zakładu pracy;

11.  Współdziała z powiatową radą zatrudnienia w zakresie promocji zatrudnienia oraz wykorzystania środków Funduszu Pracy;

12.  Współpracuje z gminami w zakresie upowszechniania ofert pracy, upowszechniania informacji o usługach poradnictwa zawodowego i szkoleniach, organizacji robót publicznych oraz zatrudnienia socjalnego na podstawie odrębnych przepisów;

13.  Przyznaje i wypłaca zasiłki oraz innych świadczeń z tytułu bezrobocia;

14.  Wydaje decyzje o:

1.  uznaniu lub odmowie uznania danej osoby za bezrobotną oraz utracie statusu bezrobotnego,

2.  przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku, dodatku szkoleniowego albo stypendium,

3.  obowiązku zwrotu nienależnie pobranego zasiłku, dodatku szkoleniowego, stypendium, innych nienależnie pobranych świadczeń lub kosztów szkolenia finansowanych z Funduszu Pracy,

4.  odroczeniu terminu spłaty, rozłożeniu na raty lub umorzeniu części albo całości nienależnie pobranego świadczenia udzielonego z Funduszu Pracy;

2.  Realizuje zadania wynikające z koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państw;

3.  Realizuje zadania wynikające z prawa swobodnego przepływu pracowników między państwami;

4.  Bada i analizuje sytuację na lokalnym rynku pracy w związku z postępowaniem o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca;

5.  Organizuje i finansuje szkolenia pracowników powiatowego urzędu pracy.

Oceniając materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, stwierdzić należy, iż powód nie zaoferował jakiegokolwiek dowodu, który potwierdzałby jego zarzuty zawarte w pozwie. Wprawdzie w okresie, kiedy powód zarejestrowany był w PUP w Z. jako osoba bezrobotna faktycznie nie otrzymał stałego zatrudnienia, jednakże powód nie wykazał, aby doszło do tego przez celowe, nacechowane złą wolą działanie pozwanego. W przedmiotowej sprawie powód domagając się zadośćuczynienia, winien wskazać i udowodnić wystąpienie u niego szkody (rozstroju zdrowia) oraz wykazanie adekwatnego związku przyczynowo-skutkowego miedzy zaistniałą szkodą, a działaniami podejmowanymi przez pozwanego, gdyż to na powodzie, jako osobie, która wywodzi skutki prawne z faktów przez siebie podanych, spoczywał ciężar udowodnienia tych okoliczności (art. 6 k.c.). W tym miejscu wskazać należy, że na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku (I CKU 45/96, opubl. OSNC z 1997, z. 6-7, poz. 76). Tymczasem powód wskazał jedynie, że doszło u niego do rozstroju zdrowia (wystąpienia długotrwałej choroby) poprzez odmowę pomocy w poszukiwaniu pracy z uwagi na niechęć do jego osoby, a także poprzez złe, uwłaczające traktowanie go przez pracownice Powiatowego Urzędu Pracy w Z.. Nie wykazał zaś, że faktycznie cierpi na podaną chorobę przewlekłą i że wystąpienie jej objawów miało związek z zachowaniem pozwanego. Powód poza bardzo ogólnikowymi twierdzeniami na temat niewłaściwego traktowania go przez pracowników pozwanego nie powołał ani konkretnych okoliczności, ani konkretnych dowodów na fakty mogące stanowić przesłankę do szczegółowych ustaleń dotyczących jego stanu zdrowia i wpływu działań pozwanego na jego psychikę, samopoczucie, osobowość. Przedłożone przez powoda pisma nie dostarczyły danych pozwalających w jakimkolwiek stopniu ustalić czy powód był szykanowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w Z. i czy w związku z tym rzeczywiście przeżywał stres, cierpienia, napięcie głębsze i bardziej dolegliwe, niż związane z samym faktem pozostawania bez zatrudnienia. Wobec powyższego uzasadnionym jest stwierdzenie, że powód ani nie powołał się, ani nie wykazał, iż poniósł szkodę w związku z działaniami, które można by uznać za indywidualnie skierowaną przeciwko niemu represję ze strony pozwanego. Powód podnosząc, iż przez 20 lat nie otrzymał zatrudnienia opisał sytuacje, które w takim samym stopniu dotyczą innych osób bezrobotnych. Nadto z materiału dowodowego zebranego w sprawie w postaci akt osobowych wynika, że powód czterokrotnie był kierowany przez pozwanego do odbycia stażu zawodowego, brał udział w szkoleniach zawodowych, otrzymywał stypendia i był objęty Indywidualnym Planem Działania. Tym samym nie sposób uznać, aby ze strony Powiatowego Urzędu Pracy w Z. doszło do jakiś zaniedbań przy wykonywaniu zadań z zakresu promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej określone w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. nr 99, poz. 1001 z późniejszymi zmianami).

W świetle powyższego, w ocenie Sądu, uznać należało, że powód nie wykazał aby poniósł szkodę będącą następstwem działania pozwanego. Mając zatem na uwadze powyższe okoliczności powództwo należało oddalić.

O kosztach procesu orzeczono wobec powoda na podstawie art. 102 k.p.c.

Ogólną zasadą rządzącą orzeczeniem o kosztach jest tzw. odpowiedzialność za wynik procesu, którą wprowadza art. 98 § 1 k.p.c. Oznacza ona, iż strona która przegrała spór zobowiązana jest zwrócić stronie przeciwnej koszty niezbędne do celowego dochodzenia jej praw. Kryteria zaliczania kosztów procesu do niezbędnych wprowadza § 2 i 3 tegoż przepisu. Kodeks postępowania cywilnego przewiduje jednak w art. 102 możliwość odstąpienia od zasady wprowadzonej w art. 98, dotyczy to jednak tylko wypadków szczególnie uzasadnionych. Przepis ten urzeczywistnia zasadę słuszności i jako wyjątkowy nie podlega wykładni rozszerzającej. Nie konkretyzuje on pojęcia „wypadków szczególnie uzasadnionych”, toteż ich kwalifikacja należy do sądu, który – uwzględniając całokształt okoliczności konkretnej sprawy – powinien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości, które jednak nie może być dowolne i winno być uzasadnione w sposób umożliwiający jego weryfikowalność w postępowaniu zażaleniowym. Zastosowanie przepisu art. 102 k.p.c. nie wymaga osobnego wniosku od strony przegrywającej. Do kręgu okoliczności branych pod uwagę przez sąd przy ocenie przesłanek z art. 102 k.p.c. należą zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i będące „na zewnątrz” procesu, zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony (vide: Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego, pod redakcją T. Erecińskiego, Wyd. Prawnicze, Warszawa 1997, s. 196). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (vide: post. SN z 14.1.1974 r., II CZ 223/73, niepubl.). W orzecznictwie Sądu Najwyższego do kręgu tych okoliczności zalicza się m.in. wyjątkowo ciężką sytuację strony przegrywającej (vide: wyrok SN z 17 listopada 1972 r., I PR 423/72, OSNC 1973, Nr 7-8, poz. 138). W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu, po stronie powoda zachodzą „szczególnie uzasadnione” przesłanki, usprawiedliwiające zastosowanie art. 102 k.p.c. gdyż ze złożonego oświadczenia wynika, iż od wielu lat jest on osobą bezrobotną, nie posiada żadnego majątku ani żadnych dochodów.