Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 października 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa S. M.

przeciwko (...) S.A. (...)w W.

o odszkodowanie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 27 maja 2014 roku, sygn. akt I C 1892/13

oddala apelację i zasądza od pozwanego (...) S.A. (...)w W.na rzecz powoda S. M.kwotę 1.200 ( jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 524/14

UZASADNIENIE

Powód S. M.w pozwie z dnia 5 września 2013 roku wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. (...)z siedzibą w W.kwoty 29.684,88 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 8 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu podniósł, iż swoje roszczenie wywodzi z zawartej z pozwanym umowy ubezpieczenia auto casco.

Pozwany - (...) S.A. (...)z siedzibą w W.- wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazał, iż odmawia przyjęcia odpowiedzialności za zdarzenie, które wyrządziło szkodę w mieniu powoda, albowiem do uszkodzenia pojazdu doszło w innych okolicznościach i miejscu zdarzenia niż opisywanych przez powoda, a ponadto, ponieważ powód umyślnie nie zawiadomił o zdarzeniu Policji, pozwany jest zwolniony z odpowiedzialności zgodnie z § 1 ust. 6 OWU Autocasco w zw. z art. 826 § 3 kc.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 27 maja 2014 roku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 16.371 (szesnaście tysięcy trzysta siedemdziesiąt jeden) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 8 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty; oddalając powództwo w pozostałym zakresie. Jednocześnie nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa (kasy Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim) na rzecz powoda kwotę 131 (sto trzydzieści jeden) złotych 51 (pięćdziesiąt jeden) groszy i na rzecz pozwanego kwotę 64 (sześćdziesiąt cztery) złote 74 (siedemdziesiąt cztery) grosze tytułem zwrotu nierozchodowanych zaliczek i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.173 (tysiąc sto siedemdziesiąt trzy) złote 44 (czterdzieści cztery) grosze tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy dokonał następujących ustaleń faktycznych:

W dniu 7.08.2012 r. S. M.zawarł z (...) S.A. (...)z siedzibą w W.umowę ubezpieczenia autocasco dotyczącą stanowiącego jego własność samochodu marki N. (...) nr rejestracyjny (...). Umowa została zawarta na okres od dnia 7 sierpnia 2012 roku do dnia 6 sierpnia 2013 roku, jako sumę ubezpieczenia wskazano kwotę 42.000 złotych, a składkę określono na kwotę 2.060 złotych. Ustalono, iż przy szkodzie częściowej rozliczenie nastąpi w wariancie „wycena". Udział własny w szkodzie został zniesiony. Składka została przez S. M.uiszczona w dwóch ratach do dnia 6 lutego 2013 roku.

Zgodnie z treścią ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco ochroną ubezpieczeniową były objęte szkody powstałe w okresie odpowiedzialności ubezpieczyciela polegające m. in. na uszkodzeniu pojazdu wskutek nagłego działania siły mechanicznej w chwili zetknięcia się pojazdu z przedmiotami znajdującymi się poza pojazdem (§ 4 ust. 1 pkt 1). Szkoda całkowita następowała m. in. w przypadku uszkodzenia, gdy koszt naprawy liczony według cen części producenta zawartych w systemie A. lub E. oraz średnich stawek za roboczogodzinę stosowanych przez Autoryzowaną Stację Obsługi przekracza 70% sumy ubezpieczenia albo wartości pojazdu w dniu powstania szkody, jeżeli wartość ta jest niższa od sumy ubezpieczenia (§ 2 ust. 17). W razie szkody całkowitej polegającej na uszkodzeniu pojazdu ubezpieczyciel ustalał odszkodowanie w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu na dzień szkody pomniejszonej o wartość pozostałości nadzień szkody (§ 23). W celu ustalenia przyczyny powstania i rozmiaru szkody oraz wysokości odszkodowania, każda ze stron może na własny koszt powołać rzeczoznawcę (§ 22 ust. 3).

W dniu 7 marca 2013 roku około godz. 21.00 na drodze prowadzącej z P. do Ł. w miejscowości K. samochód, którym kierował S. M., został uderzony w lewy tylny narożnik przez nieznany samochód ciężarowy. S. M. stracił panowanie nad autem, wypadł z drogi, przejechał przez rów i uderzył w drzewo.

Kierowca samochodu ciężarowego nie zatrzymał się, S. M. nie był w stanie ustalić i zapamiętać danych identyfikacyjnych tego samochodu.

S. M. wyprowadził samochód na pobocze i po około godzinie zwiózł go lawetą do swojego miejsca zamieszkania w P..

Nazajutrz, w dniu 8 marca 2013 roku S. M.zgłosił szkodę u ubezpieczyciela. (...) S.A. (...)z siedzibą w W.odmówiło wypłaty odszkodowania.

W maju 2013 roku, przed naprawą auta, powód zlecił przeprowadzenie wyceny szkody rzeczoznawcy samochodowemu P. S.. Rzeczoznawca wycenił koszty naprawy pojazdu na kwotę 29.192,88 złotych. Za wycenę S. M. zapłacił rzeczoznawcy kwotę 492 złotych.

S. M. naprawił samochód, za naprawę zapłacił ponad 20.000 złotych. W samochodzie wymieniono uszkodzone: pokrywę przednią silnika, pas przedni, zderzak przedni, reflektory, kratę wlotu powietrza, lampę zespoloną tylną, kondensor klimatyzacji, wentylator chłodnicy i chłodnicę wody, a naprawiono błotniki, przewody i zawór klimatyzacji oraz pompę wspomagania ze zbiornikiem.

Auto zostało sprzedane po przeprowadzonym badaniu technicznym za kwotę 28.000 złotych.

Sąd Rejonowy uznał, iż nie ma podstaw do kwestionowania możliwości powstania uszkodzeń samochodu marki N. (...) nr rejestracyjny (...) zgłoszonych przez powoda w okolicznościach i miejscu przez niego opisanych.

Wartość rynkowa samochodu marki N. (...) nr rejestracyjny (...) na dzień szkody, to jest 7 marca 2013 roku, wynosiła 35.900 złotych.

Koszt naprawy auta przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych i stawkach za roboczogodzinę obowiązujących w autoryzowanych serwisach N.wynosił około 33.362 złotych.

Różnica wartości pojazdu przed szkodą i wartości pozostałości wyliczona metodami teoretycznymi zgodnie z zasadami Ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco obowiązującymi u pozwanego w dacie szkody wg systemu A. wynosiła 15.879 złotych (35.900 złotych -20.021 złotych).

Sąd Rejonowy podkreślił, że zgodnie z treścią art. 805 kc przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Przy ubezpieczeniu majątkowym jakim jest ubezpieczenie autocasco ubezpieczyciel jest zobowiązany do wypłacenia ubezpieczonemu określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.

W toku postępowania przed Sądem Rejonowym biegły w dziedzinie techniki samochodowej, analizy i rekonstrukcji zdarzeń drogowych oraz wyceny wartości i napraw pojazdów P. D. (1) w ostatecznie niekwestionowanej przez strony opinii uzupełniającej, po dokonaniu oględzin miejsca zdarzenia i przeprowadzeniu symulacji ruchu samochodu powoda, stwierdził jednoznacznie, iż nie ma podstaw do kwestionowania możliwości powstania uszkodzeń samochodu zgłoszonych przez powoda w okolicznościach i miejscu przez niego opisanych. Sąd Rejonowy uznał tę opinię za wiarygodną. Samochód powoda został uszkodzony na skutek uderzenia przez inny pojazd z tyłu, a następnie z przodu na skutek przejazdu przez rów i zetknięcia z drzewem.

Ponieważ doszło do wystąpienia szkody całkowitej - koszt naprawy liczony według cen części producenta zawartych w systemie A.oraz średnich stawek za roboczogodzinę stosowanych przez Autoryzowaną Stację Obsługi (autoryzowanych serwisach N.) przekroczył 70% sumy wartości pojazdu w dniu powstania szkody (wartość ta była niższa od sumy ubezpieczenia), Sąd Rejonowy przyznał powodowi odszkodowanie wyliczone zgodnie z § 23 Ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco, to jest w kwocie odpowiadającej wartości pojazdu na dzień szkody pomniejszonej o wartość pozostałości na dzień szkody wyliczonej prze biegłego P. D. (1)(15.879 złotych, biegły w opinii zaokrąglił tę kwotę do 15.900 złotych). Sąd Rejonowy przyjął wartość pozostałości ustaloną przez biegłego metodą zredukowanego kosztu naprawy w wysokości 20.021 złotych - zgodnie z wyjaśnieniami biegłego P. D. (1)k. 244-245 - zasady wyceny (tzw. instrukcja) o tym przesądzają; nie ma możliwości przyjęcia średniej z wyników kilku zastosowanych do szacunku metod.

Sąd Rejonowy uznał jako nieuzasadniony zarzut pozwanego zwolnienia się od odpowiedzialności w trybie § 1 ust. 6 Ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco, który stanowi iż do umowy ubezpieczenia mają zastosowanie obowiązujące przepisy prawa polskiego, w szczególności przepisy Kodeksu Cywilnego, w zw. z art. 826 § 3 kc. Zgodnie z treścią art. 826 § 3 kc ubezpieczyciel jest zwolniony od odpowiedzialności za szkody, jeżeli ubezpieczający umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa nie zastosował środków określonych w § 1 art. 826 kc, czyli nie użył dostępnych mu środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów, co w sprawie nie wystąpiło. Nie zabezpieczenie przez powoda możności dochodzenia przez ubezpieczyciela roszczeń regresowych odszkodowawczych wobec osoby odpowiedzialnej za szkodę (kierowcy samochody ciężarowego) nie zwalnia ubezpieczyciela z odpowiedzialności.

Sąd Rejonowy dodatkowo zasądził na rzecz powoda kwotę 492 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez powoda w związku ze zleceniem przez niego sporządzenia szacunku szkody w trakcie postępowania likwidacyjnego. Sąd Rejonowy uznał, że koszty poniesione przez poszkodowanego tytułem sporządzenia prywatnej opinii są zasadne w sytuacji, gdy pozwane towarzystwo odmawia zaspokojenia roszczenia poszkodowanego, który decyduje się następnie w celu obrony swoich uzasadnionych interesów na wykonanie prywatnej opinii.

O odsetkach ustawowych Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 kc w zw. z art. 817 § 1 kc. Ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku (art. 817 § 1 kc). Pozwany był zobligowany do wypłaty odszkodowania już w dniu 8 kwietnia 2013 roku.

Sąd I Instancji oddalił roszczenie powoda w pozostałym zakresie jako nieznajdujące uzasadnienia w okolicznościach sprawy.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z zasadą stosunkowego ich rozdzielenia w trybie art. 100 zdanie pierwsze kpc. Do kosztów procesu Sąd Rejonowy zaliczył uiszczoną przez powoda opłatę od pozwu w kwocie 1.485 złotych, wynagrodzenie biegłego P. D. w łącznej kwocie 1.903,76 złotych pokryte z zaliczki uiszczonej przez powoda w kwocie 668,49 złotych i z zaliczek uiszczonych przez pozwanego w łącznej kwocie 1.235,27 złotych, a nadto wynagrodzenia pełnomocników stron wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictw w kwotach po 2.417 złotych (łącznie - 8.222,76 złotych). O zwrocie powodowi i pozwanemu pozostałości nierozchodowanych zaliczek Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

W dniu 14 lipca 2014 roku pełnomocnik pozwanego wniósł apelację zaskarżając wyrok w zakresie punktu 1 orzeczenia.

Pełnomocnik pozwanego wnosił o:

⚫

zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa co do zasądzonej w pkt 1 kwoty 16.371,00 złotych.

⚫

rozstrzygnięcie o kosztach procesu za I instancję w związku z zasadnością zarzutów apelacyjnych i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za II instancję według norm prawem przepisanych.

Pełnomocnik pozwanego (...) S.A. (...)z siedzibą w W.we wniesionej apelacji zarzucił, iż doszło do naruszenia przepisów postępowania - art. 233 § 1 kpc w związku z art. 227 kpc poprzez niewłaściwą, sprzeczną z zasadami logicznego rozumowania ocenę materiału dowodowego i zaniechanie jego wszechstronnego rozpatrzenia, a w szczególności w zakresie opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych i wskutek lego błędne ustalenie, iż do zdarzenia komunikacyjnego doszło w okolicznościach wskazywanych przez powoda.

W odpowiedzi na apelację wniesionej dnia 8 sierpnia 2014 roku pełnomocnik powoda S. M. wnosił o jej oddalenie jako bezzasadnej. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania przed Sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 6 października 2014 roku pełnomocnik pozwanego popierał apelację. Pełnomocnik powoda wnosił o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja pełnomocnika pozwanego nie jest zasadna . Podniesiony w niej zarzut naruszenia prawa procesowego art. 233 § 1 kpc - zasady swobodnej oceny materiału dowodowego w związku z naruszeniem art. 227 kpc nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Odwoławczy za własne przyjmuje ustalenia faktyczne Sądu Rejowego istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, podziela stanowisko tego Sądu, co do zastosowanych norm prawnych przesadzających o treści wyroku i stwierdza, że podnoszone przez skarżącego zarzuty nie znalazły potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Wadliwość wydanego rozstrzygnięcia, zdaniem pozwanego wynikała z błędów Sądu pierwszej instancji przy dokonywaniu oceny materiału dowodowego w zakresie ustalenia przebiegu spornego wypadku ,okoliczności jego zaistnienia i zachowania powoda . W pierwszej kolejności zatem należało ocenić prawidłowość procedowania Sądu Rejonowego w tym zakresie.

Wskazać należy - co wielokrotnie wyjaśniano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - że zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd Okręgowy, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 kpc. Należy zatem mieć na uwadze, że - co do zasady - Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. przykładowo postanowienie z dnia 11 stycznia 2001 r., sygn. akt I CKN 1072/99, Prok. i Pr. rok 2001, nr 5, poz. 33, postanowienie z dnia 17 maja 2000 r., sygn. akt I CKN 1114/99, wyrok z dnia 14 stycznia 2000 r., sygn. akt I CKN 1169/99, OSNC rok 2000, nr 7-8, poz. 139).

Zdaniem Sądu Okręgowego ocena dowodów dokonana przez Sąd pierwszej instancji w przedmiotowej sprawie nie narusza, ani reguł logicznego myślenia, ani zasad doświadczenia życiowego czy właściwego kojarzenia faktów. Nie sposób również przypisać Sądowi błędu w ocenie mocy poszczególnych dowodów. Zaznaczyć przy tym należy, że Sąd orzekający w pierwszej instancji - oceniając pojedyncze dowody - zgodnie z przepisem art. 233 § 1 kpc - odniósł ich znaczenie do całego, zebranego w sprawie materiału dowodowego. Podkreślić też trzeba, że dowód z przesłuchania stron, nie jest a priori pozbawiony przymiotu wiarygodności. W każdej konkretnej sprawie Sąd orzekający, w granicach swobodnej oceny dowodów i odnosząc dowód ten do całego materiału procesowego - waży jakie znaczenie przypisać należy temu dowodowi. Zdaniem Sądu Apelacyjnego materiał procesowy niniejszej sprawy nie dyskwalifikuje zeznań powoda w zakresie przebiegu przedmiotowego zdarzenia, a w szczególności co do okoliczności kolizji ,toru i prędkości ruchu samochodu powoda, powstałych uszkodzeń , które nie pozostają w sprzeczności z pozostałymi zebranymi dowodami oraz z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, co zostało przedstawione w uzasadnieniu Sądu I instancji . Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o wszechstronnie zebrany materiał dowodowy w szczególności opinię główną i uzupełniającą biegłego P. D. (1) z dziedziny techniki samochodowej ,analizy i rekonstrukcji zdarzeń drogowych oraz wyceny wartości i napraw wydaną po przeprowadzeniu na zlecenie Sądu oględzin miejsca zdarzenia i oględzin pojazdu celem rekonstrukcji przebiegu kolizji . Ze szczegółowych ustaleń i wyliczeń biegłego zawartych w opinii biorąc pod uwagę trudne warunki drogowe w czasie zdarzenia ,prędkość pojazdu wskazywaną przez powoda oraz wyliczoną hipotetycznie w oparciu o ślady materialne ( miejsce wypadku ) kąt zderzenia i działające siły odśrodkowe biegły jednoznacznie stwierdził ,że brak jakichkolwiek podstaw do kwestionowania możliwości powstania uszkodzeń zgłoszonych przez powoda pozwanemu w okolicznościach i w miejscu opisanym przez niego . Powyższa opinia stanowiła podstawę rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego i ustalenia odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela z tytułu zawartej między stronami umowy ubezpieczenia auto- casco . Pozwany nie kwestionował wysokości wyliczonej szkody ,kosztów naprawy pojazdu czy sposobu jej likwidacji (szkoda całkowita ), ,lecz samą zasadę odpowiedzialności podnosząc , że do wypadku nie mogło dojść w warunkach i okolicznościach wskazanych przez powoda . W toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji jak również w apelacji pozwany nie wskazał żadnych okoliczności na poparcie swojej tezy ( poza dokumentem prywatnym - opinią sporządzoną przez powołanego przez pozwanego eksperta w toku postępowania likwidacyjnego ) i nie zgłoszono w tym przedmiocie innych wniosków dowodowych ( np. o przeprowadzenie dowodu z opinii kolejnych biegłych ), zaś zarzuty podniesione w apelacji w swej istocie sprowadzają się do polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego dokonanymi na podstawie wyżej opisanej opinii, którą Sąd Okręgowy także uznał za w pełni wiarygodną i zgodnie z art. 6 kc stwierdził ,że roszczenie powoda jest uzasadnione . Należy też podnieść ,iż w apelacji nie zostały wskazane poza zarzutem naruszenia prawa procesowego inne podstawy zaskarżenia wyroku ,nie zachodzą także przesłanki ustawowe jakie Sąd Odwoławczy bierze pod uwagę z urzędu i dlatego zgodnie z art. 385 kpc apelację jako bezzasadną oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie w wynikają z art. 98 § 1 kpc zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i w związku z art. 108 kpc i art. 391 § 1 kpc obciążył nimi w całości pozwanego.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

Na oryginale właściwe podpisy