Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II Ca 679/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział II Cywilny – Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Renata Stępińska (sprawozdawca)

Sędziowie: SO Beata Kurdziel

SR (del.) Krzysztof Lisek

Protokolant sądowy: Izabela Ślązak

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2014 roku w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko M. F. i M. O. (1)

o dopuszczenie do współposiadania nieruchomości wspólnej

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Podgórza w Krakowie

z dnia 10 października 2013 roku, sygn. akt I C 2893/12/P

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że nadaje mu brzmienie:

„I. zobowiązuje pozwaną M. O. (1) do dopuszczenie powódki M. G. do współkorzystania z pomieszczenia piwnicznego, mieszczącego się przy ul. (...) w K. – pierwszego po prawej stronie od wejścia do piwnicy – w zakresie niezbędnym do korzystania z pompy obsługującej ogród, sublicznika i zaworu wody obsługujące mieszkanie powódki, poprzez nakazanie udostępnienia piwnicy i wydanie do niej klucza;

II. zobowiązuje pozwaną M. F. do dopuszczenia powódki M. G. do współkorzystania z pomieszczenia piwnicznego, mieszczącego się przy ul. (...) w K. – pierwszego po lewej stronie od wejścia do piwnic – w zakresie niezbędnym do korzystania z instalacji wodno – kanalizacyjnej obsługującej mieszkanie powódki, poprzez nakazanie udostępnienia piwnicy i wydanie do niej klucza;

III. oddala powództwo w pozostałej części;

IV. koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi.”;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  koszty postępowania odwoławczego pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 10 lipca 2014 roku

Powódka M. G. domagała się: - zobowiązania pozwanej M. O. (1) do dopuszczenia jej do współkorzystania z pomieszczenia piwnicznego, mieszczącego się przy ul. (...) w K. – pierwszego po prawej stronie od wejścia do piwnicy, w którym znajdują się: pompa obsługująca ogród oraz sublicznik i zawór wody obsługujące mieszkanie powódki, poprzez nakazanie udostępnienia piwnicy i likwidację kłódki zamykającej piwnicę albo wydanie do niej klucza; - zobowiązanie pozwanej M. F. do dopuszczenia jej do współkorzystania z pomieszczenia piwnicznego, mieszczącego się przy ul. (...) w K. – pierwszego po lewej stronie od wejścia do piwnic, w którym znajduje się instalacja wodno-kanalizacyjna obsługująca mieszkanie powódki, poprzez nakazanie udostępnienia piwnicy i likwidację kłódki zamykającej piwnicę, albo wydanie do niej klucza oraz zasądzenia kosztów procesu.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 10 października 2013 roku, sygn. akt I C 2893/12/P, Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie w punkcie I oddalił powództwo, a w punkcie II zasądził od powódki na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 257 zł tytułem kosztów procesu.

Jako bezsporne Sąd I instancji przyjął, że ustanowienie odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych w jednopiętrowym budynku przy ul. (...) w K. nastąpiło na podstawie umowy z dnia 27.07.1959 roku. Aktualnie właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...), z którym związany jest udział w nieruchomości wspólnej w 2/10 częściach jest powódka M. G.. Właścicielami pozostałych dwóch lokali mieszkalnych są pozwane: nr (...)M. F. i nr (...)M. O. (1). W przyziemiu budynku znajduje się 5 wydzielonych pomieszczeń piwniczych: 2 położone odpowiednio po prawej i lewej stronie od zejścia do piwnic oraz 3 położone na wprost schodów, w głębi. Korzystanie z tych 3 piwnic usytuowanych w głębi (w jednym ciągu) ma charakter zgodny i z piwnicy środkowej korzysta na wyłączność powódka, z piwnicy położonej na lewo od piwnicy środkowej – M. F., a z piwnicy położonej na prawo – M. O. (1) z rodziną. Nadto z piwnicy położonej na lewo od wewnętrznego zejścia na poziom piwniczny korzysta na wyłączność M. F., natomiast z piwnicy położonej naprzeciwko (po prawej stronie od zejścia) - M. O. (1) z rodziną. Wszystkie pomieszczenia piwniczne aktualnie pozostają zamknięte.

Nadto Sąd Rejonowy ustalił, że ustanowienie odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych w budynku przy ul. (...) w K. służyło wyłącznie obejściu przepisów dotyczących kwaterunku. Rodzina H. (z której pochodziły siostry M. F., A. L. – matka pozwanej M. O. (1) oraz H. G. – matka powódki M. G.) zajmowała w tamtym czasie mieszkalnie nr (...)i korzystała jednocześnie z trzech piwnic, w tym jednej położonej w ciągu oraz obu położonych w bezpośrednim sąsiedztwie zejścia do piwnicy (aktualnie spornych). Po zawarciu związku małżeńskiego H. G. przez rok zamieszkiwała nadal w mieszkaniu nr (...), a następnie po wyprowadzeniu się lokatorów przeprowadziła się do mieszkania nr (...) i jednocześnie otrzymała do dyspozycji jedną z piwnic w ciągu. W związku z zawarciem związku małżeńskiego, z początkiem lat 60-tych M. F. dostała bezpośrednio od matki klucz od piwnicy po lewej stronie od zejścia. Początkowo zamieszkiwała w mieszkaniu nr (...), następnie przeprowadziła się do lokalu nr (...),obejmując jednocześnie w posiadanie również jedną z piwnic położonych w ciągu, a po wyprowadzeniu się siostry H. G. do mieszkania w blokach (grudzień 1969 r.), na polecenie matki wprowadziła się do mieszkania nr (...). Po śmierci matki w 1978 roku weszła w posiadanie lokalu mieszkalnego nr (...) wraz z przypisaną do niego (zgodnie z metrażem) środkową piwnicą w ciągu, przy czym swoje potrzeby mieszkaniowe nadal zaspokajała na ul. (...) w K.. Mieszkanie nr (...) otrzymała w 1970 roku po wyjściu za mąż najmłodsza córka A. L. wraz z piwnicą po prawej stronie od wejścia oraz jedną z piwnic w ciągu od ulicy. Tak ukształtowane historycznie posiadanie i korzystanie z pomieszczeń piwnicznych pozostawało niesporne do 2011 roku, kiedy to M. G. zażądała dostępu do tych pomieszczeń, w związku z planami przeprowadzenia remontu jej mieszkania. Nigdy nie przechowywała ona swoich rzeczy w żadnej z aktualnie spornych piwnic. Pozwane nie odmawiają powódce udostępnienia obu pomieszczeń piwnicznych, natomiast nie wyrażają zgody na dostęp nieograniczony i każdorazowo chcą jasnego przedstawienia celu, któremu taki dostęp miałby służyć. Hydrofor znajdujący się w piwnicy położonej na lewo od zejścia na kondygnację piwniczną, utracił swoje podstawowe znaczenie w latach 90-tych, kiedy to budynek został podłączony do wodociągów i kanalizacji miejskiej. Od tamtego czasu służy on wyłącznie pozyskiwaniu wody do celów gospodarczych, takich jak podlewanie ogrodu, czy mycie samochodu. W piwnicy położonej na prawo od zejścia do piwnic, znajduje się pompa służąca pozyskiwaniu wody do celów gospodarczych, piec CO służący ogrzewaniu mieszkania nr (...), zawór wody oraz subliczniki, w tym m.in. obsługujący mieszkalnie powódki. S. co najmniej od kilku miesięcy nie wykazuje żadnego zużycia. Piwnica ta została zamknięta na stałe dopiero w 2 połowie 2011 roku, w związku z podejrzeniem kradzieży wiertarki przez robotników przeprowadzających remont w mieszkaniu nr (...). W piwnicy tej przechowywane są meble ogrodowe, rowery, farby, przybory do mycia samochodu, zabawki dziecięce, sprzęt do odśnieżania, narzędzia oraz reklamówki z rzeczami o bliżej nieokreślonej zawartości, które zajmują co do zasady całą powierzchnię pomieszczenia. Również piwnica położna na lewo od zejścia na kondygnację piwniczną jest szczelnie zastawiona meblami oraz założona workami z odzieżą. W narożniku pomieszczenia (położonym w głębi - na lewo od wejścia) znajduje się wyjście oraz kilkudziesięciocentymetrowy odcinek rury kanalizacyjnej. Również i tutaj z uwagi na stan zagospodarowania, brak możliwości swobodnego poruszania się. W piwnicy położonej na wprost schodów, z której korzysta na wyłączność powódka, przebiegają elementy wspólnej instalacji gazowej. Powódka przechowuje w niej rowery, piasek oraz jakieś drobne rzeczy na półkach i jest możliwe swobodne wejście i poruszanie się po piwnicy. Nadto część mebli kuchennych od czasu remontu w 2011 roku przechowuje we wnęce pod schodami. Remont w jej mieszkaniu został już zakończony. W pomieszczeniu kuchennym zostały zainstalowane: zlewozmywak, pralka automatyczna w zabudowie oraz rozdrabniacz (element instalacji kanalizacyjnej). Możliwość przechowywania swoich rzeczy współwłaściciele mają również na strychu. Powódka kategorycznie odmawia zgody na wyprowadzenie wszelkich instalacji poza obręb spornych piwnic. W przeciwieństwie do pozwanych, jedynie doraźnie zaspokaja swoje potrzeby mieszkaniowe w lokalu nr (...) i nie zajmuje się ani pielęgnacją ogrodu, ani myciem podwórka.

Oceniając materiał dowodowy, Sąd Rejonowy wskazał, że oparł się na zeznaniach świadków i stron, które w istotnym zakresie nie wykazują znaczących rozbieżności i w powiązaniu z okolicznościami bezspornymi oraz spostrzeżeniami poczynionymi w toku oględzin nieruchomości, co do zasady tworzą spójną całość. Jedynie częściowo dał wiarę zeznaniom powódki, odnośnie kształtowania się zasad korzystania z pomieszczeń piwnicznych, bowiem w tym zakresie zeznania te ewidentnie miały walor emocjonalny i silnie subiektywny, podporządkowane były celowi tego procesu, a zarazem pozostawały w sprzeczności ze zgodnymi, kategorycznymi i rzeczowymi zeznaniami świadka A. L. oraz pozwanej M. F., które z kolei znajdują potwierdzenie również w zeznaniach świadków A. W. i M. O. (2) oraz pozwanej M. O. (1). Z zeznań tych jednoznacznie wynika, że piwnica położona po lewej stronie od zejścia na kondygnację piwniczną była zamykana już od początku lat 60-tych i pozostawała do wyłącznej dyspozycji M. F.. W tej części zeznania świadka A. L. są bardziej miarodajne i przekonujące, bowiem dotyczą faktów znanych świadkowi bezpośrednio i pochodzą od osoby niezaangażowanej bezpośrednio w konflikt, a nadto są bardziej szczegółowe, usystematyzowane, logiczne i wyczerpujące. Sąd I instancji odmówił dopuszczenia dowodu z zeznań świadka A. D., na okoliczność ustalenia, w jakim celu obie sporne piwnice są potrzebne powódce, albowiem wystarczające było posiłkowanie się twierdzeniami pozwu oraz zeznaniami powódki.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Rejonowy cytując art. 206 k.c. stwierdził, że powództwo nie mogło zostać uwzględnione. W obszernych wywodach prawnych wskazał w szczególności, że zgodnie z poglądem ugruntowanym w doktrynie i orzecznictwie, współwłaściciel może się domagać dopuszczenia do współposiadania w wypadkach, gdy chodzi o wspólne korzystanie z takich obiektów, jak wspólna droga, wspólne pastwisko itp., a więc gdy każdy ze współwłaścicieli korzysta wprawdzie z całej rzeczy wspólnej, ale niezależnie od takiego korzystania przez pozostałych współwłaścicieli. Nie byłoby natomiast możliwe dopuszczenie do współposiadania w sytuacji, gdy wspólne posiadanie może być, ze względu na charakter i przeznaczenie rzeczy, wykonywane tylko przy zgodnym współdziałaniu wszystkich zainteresowanych (teza II uchwały (wytycznych) Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1963 roku, sygn. akt III CZP 33/62, publ. OSNCP 1964 z. 2, poz. 22). W ocenie Sądu I instancji, w niniejszej sprawie, z uwagi na charakter i przeznaczenie rzeczy nie jest możliwe równoległe, a zarazem rozłączne i bezkonfliktowe korzystanie przez każdego ze współwłaścicieli z wydzielonych pomieszczeń piwnicznych. Zwrócił uwagę, że już na początku lat 60-tych, w naturalny sposób doszło do ukształtowania pomiędzy współwłaścicielami i również ich następcami prawnymi podziału rzeczy quoad usum, który bez jakichkolwiek zastrzeżeń był respektowany przez kolejne dziesięciolecia, aż do 2011 roku. Zabezpieczeniem interesów wszystkich współwłaścicieli było dostosowanie metrażu powierzchni piwnicznych do posiadanych udziałów we współwłasności. Potwierdzeniem tego podziału jest zgodne korzystanie z ciągu trzech piwnic położonych w głębi, które odbywa się na zasadzie wyłączności. W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał, że powódka nie może tego podziału negować, a zarazem stosować się do jego zasad w takim zakresie, w jakim jej bezpośrednio dotyczą i zabezpieczają jej interesy. Dodał, że chociaż powództwo o dopuszczenie do współkorzystania z nieruchomości wspólnej zostało skonstruowane na wiodącym argumencie, że w dwóch spornych pomieszczeniach piwniczych znajdują się: pompa obsługująca ogród, sublicznik i zawór wody oraz instalacja wodno-kanalizacyjna obsługująca mieszkanie powódki, to jednak żądanie pozwu ukierunkowane było nie tyle na zapewnienie dostępności do nich, ile na uzyskaniu nieograniczonego dostępu do tych pomieszczeń, również w celu składowania swoich rzeczy. Sąd I instancji stwierdził, że gdyby żądanie pozwu ograniczone zostało do nakazania pozwanym udostępnienia ww. pomieszczeń w sytuacjach uzasadnionych, a związanych z potrzebą dostępu i kontroli znajdujących się w nim instalacji, to nie miałby wątpliwości, że taki ograniczony zakres korzystania z pomieszczenia wspólnego przez jednego ze współwłaścicieli, jest możliwy do pogodzenia z uprawnieniami pozostałych. Natomiast równoległe korzystanie z pomieszczeń, w celu przechowywania w nich rzeczy osobistych, uznał za niekomfortowe, konfliktowe, nieracjonalne i w gruncie rzeczy zbędne. Powódka jest bowiem w posiadaniu piwnicy, która w przybliżeniu odpowiada metrażem stosunkowi jej udziału we współwłasności, a nadto od 2011 roku faktycznie korzysta z przedsionka piwnicznego, w celu przechowywania swoich mebli. W takiej sytuacji, w ocenie Sądu Rejonowego, znacznie lepszym sposobem wyważenia interesów wszystkich współwłaścicieli jest konstrukcja podziału quoad usum, kiedy wszyscy współwłaściciele nie korzystają na niejasnych zasadach z kilku m 2 każdej z pięciu piwnic, ale właśnie z określonych, samodzielnych i zamykanych piwnic na zasadzie wyłączności. Eliminuje to zarzewie potencjalnych konfliktów i umożliwia współwłaścicielom bezkolizyjną, odseparowaną współegzystencję. Sąd I instancji zwrócił też uwagę, że w jego ocenie, cel niniejszego procesu ewidentnie jest inny, aniżeli uzasadniona potrzeba uzyskania dostępu do hydroforni, sublicznika, zaworu wody, czy instalacji wodno-kanalizacyjnej. Powódka na nieruchomości nie zamieszkuje, nie zajmuje się pielęgnacją ogrodu, czy innymi pracami porządkowymi wokół domu, które uzasadniałyby potrzebę bieżącego dostępu do wody gospodarczej, prace remontowe w jej mieszkaniu zostały zakończone, natomiast stałe wskazanie sublicznika wody świadczy, że powódka faktycznie z tej instalacji nie korzysta.

O kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., a składają się na nie: kwota 240,00 złotych wynagrodzenia pełnomocnika będącego adwokatem, zgodnie z § 8 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz.U.2013.461) oraz kwota 17,00 złotych, tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego.

W apelacji od całości ww. wyroku, powódka zarzuciła:

1. błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, że posiadanie i korzystanie z wydzielonych pomieszczeń piwnicznych przez pozwane, jest nie do pogodzenia ze współposiadaniem i korzystaniem z tych pomieszczeń przez strony;

2. naruszenie art. 206 k.c., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że zgodne korzystanie przez współwłaścicieli nieruchomość z niektórych lokali, czy pomieszczeń w budynku, wyłącza możliwość dochodzenia przez współwłaściciela prawa do korzystania i współposiadania innych pomieszczeń, co do których brak jest porozumienia współwłaścicieli w zakresie korzystania z nich.

W konkluzji apelująca wnioskowała o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje, ewentualnie uchylenie o zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu powódka wskazała w szczególności, że przysługujące w stosunku wewnętrznym współwłasności uprawnienie do współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej, jest niezależne od wielkości udziału we własności. Uprawnienia każdego ze współwłaścicieli określone w art. 206 k.c. mogą mieć za przedmiot jedynie rzecz jako całość, a w związku z tym już samo określenie korzystania w ramach przysługującego udziału, lub ponad udział nie ma racji bytu, ponieważ nie można korzystać z rzeczy w zakresie udziału. Natomiast współposiadaczowi w każdym przypadku pozbawienia go posiadania lub niedopuszczenia go do współposiadania, przysługuje na podstawie art. 222 § 1 w związku z art. 206 k.c. przeciwko współposiadaczowi – naruszycielowi - roszczenie o dopuszczenie do posiadania. Okoliczność, że powódka korzysta z jednej z trzech piwnic położonych w ciągu zlokalizowanym na wprost schodów wejściowych, nie wyłącza jej prawa do korzystania z przedmiotowych piwnic zlokalizowanych po obu stronach wejścia do piwnic. W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy zobowiązany był do ustalenia, czy doszło do naruszenia prawa właściciela do korzystania ze współwłasności jako całości, a nie do ustalenia, czy poszczególni współwłaściciele korzystają z nieruchomości zgodnie z przysługującymi im udziałami we współwłasności. Z okoliczności sprawy nie wynika w żaden sposób, aby współwłaściciele obejmując w posiadanie poszczególne lokale w budynku, dążyli do takiego podziału do korzystania, który odpowiadałaby udziałom przysługującym im w nieruchomości wspólnej. Obejmowali bowiem poszczególne lokale w posiadanie sukcesywnie , a kwestia podziału pomieszczeń piwnicznych do korzystania nigdy nie była przedmiotem żadnej umowy, czy też wzajemnych uzgodnień współwłaścicieli. Powódka od początku nie akceptowała sposobu korzystania z pomieszczeń zlokalizowanych po obu stronach wejścia do piwnicy. Natomiast same pozwane nie odmawiają jej prawa dostępu do obu pomieszczeń piwnicznych, zastrzegając jednak konieczność każdorazowego określenia celu, któremu taki dostęp miałby służyć. Zatem niezależnie od sposobu korzystania przez współwłaścicieli z piwnic znajdujących się w ciągu, przysługuje jej prawo korzystania z pozostałych dwóch piwnic, w zakresie jaki da się pogodzić z korzystaniem z nich i współposiadaniem przez pozostałych współwłaścicieli. Apelująca dodała, że okoliczności niniejszej sprawy nie uzasadniają przyjęcia, jakoby równoległe, rozłączne korzystanie przez każdego współwłaściciela z pomieszczeń w piwnicy było niemożliwe. Skoro możliwe jest dopuszczenie do współposiadania w sytuacji, w której wspólne posiadanie może być ze względu na charakter i przeznaczenie rzeczy wykonywane niezależnie od współdziałania innych zainteresowanych, to pomieszczenia piwniczne położone po obu stronach schodów wejściowych do piwnicy, mogą być użytkowane rozłącznie przez wszystkich współwłaścicieli. Pomieszczenia te ze swej istoty służą bądź to do przechowywania przedmiotów, bądź wykorzystywane są jako pomieszczenia gospodarcze i tu lokalizowane są urządzenia, czy instalacje techniczne służące również dla powódki. Nie ma więc praktycznych przeszkód, aby z takiego pomieszczenia korzystała więcej niż jedna osoba, bądź większa liczba właścicieli. Stanowisko Sądu I instancji, jakoby takie korzystanie z piwnic było niekomfortowe, nieracjonalne i zbędne, pozostaje w oczywistej sprzeczności z ustaleniami stanu faktycznego. Piwnice można bowiem porównać do strychu, czy suszarni w budynkach wielorodzinnych, gdzie współwłaściciele korzystają z nich w sposób rozłączny, kierując się przede wszystkim zasadami współżycia społecznego. W niniejszej sprawie, gdzie mamy jedynie trzech współwłaścicieli nieruchomości, nie podstaw do stwierdzenia, że nie jest możliwym korzystanie przez nich z dwóch piwnic w sposób rozłączny i równoległy. Skoro Sąd I instancji ustalił, że w przedmiotowych piwnicach znajdują się urządzenia obsługujące mieszkanie powódki, w tym instalacja wodno-kanalizacyjna, to nie sposób przyjąć, iż korzystanie z nich jest dla powódki zbędne. Powódka stwierdziła, że bez znaczenia dla oceny, czy możliwe jest rozłączne i równoległe korzystanie przez współwłaścicieli nieruchomości, jest okoliczność, czy zamieszkuje ona w sposób ciągły w nieruchomości i czy zajmuje się pielęgnacją ogrodu. Nie ma też znaczenia okoliczność, że prace remontowe w jej mieszkaniu zostały już zakończone. Apelująca nie zgodziła się ze stanowiskiem Sądu I instancji, jakoby żądanie pozwu mogło być uwzględnione jedynie w przypadku ograniczenia żądania do nakazania udostępnienia pomieszczeń jedynie w sytuacjach uzasadnionych potrzebą dostępu i kontroli znajdujących się tam instalacji. Brak jest bowiem usprawiedliwionych przeszkód do uznania, że współwłaściciele nieruchomości nie mogą korzystać z przedmiotowych pomieszczeń w sposób równoległy i rozłączny.

Pozwane wniosły o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja była częściowo zasadna i skutkowała częściową zmianą zaskarżonego wyroku.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, wyrażając oceny, które nie pozostają w sprzeczności z zasadami logicznego myślenia i doświadczenia życiowego oraz nie wykazują błędów natury faktycznej, dlatego też Sąd Okręgowy przyjął je za własne.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych był całkowicie pozbawiony podstaw, bowiem w istocie powódka literalnie zarzucając wadliwość tych ustaleń, w rzeczywistości kwestionowała ocenę prawną dokonaną na podstawie tego stanu faktycznego.

Natomiast zgodzić się należy z apelującą, że doszło do naruszenia art. 206 k.c. w sposób wyżej opisany. Nie można bowiem podzielić poglądu Sądu I instancji, jakoby całkowicie niemożliwe było równoległe, a zarazem rozłączne i bezkonfliktowe korzystanie ze spornych pomieszczeń piwnicznych przez wszystkich współwłaścicieli, a w szczególności powódki w zakresie spornego pomieszczenia pierwszego po prawej stronie od wejścia do piwnicy – w zakresie niezbędnym do korzystania z pompy obsługującej ogród, sublicznika i zaworu wody obsługujących mieszkanie powódki oraz z pomieszczenia pierwszego po lewej stronie od wejścia do piwnic – w zakresie niezbędnym do korzystania z instalacji wodno – kanalizacyjnej obsługującej mieszkanie powódki. Po pierwsze należy zauważyć, że same pozwane nie odmawiały powódce prawa dostępu do tych pomieszczeń piwnicznych, zastrzegając jednak konieczność każdorazowego określenia celu, któremu taki dostęp miałby służyć. Po drugie, piwnica na prawo od zejścia do piwnic nie była aż do drugiej połowy 2011 r. zamykana, a więc powódka miała do niej dostęp. Po trzecie, co po części zauważył Sąd I instancji, takie ograniczone korzystanie z pomieszczeń wspólnych przez powódkę, jest do pogodzenia ze współposiadaniem i korzystaniem z nich przez pozwane. Takie korzystanie z części wspólnej przez wszystkich współwłaścicieli będzie równoległe, a zarazem rozłączne, a przez to nie będzie konfliktowe. W ocenie Sądu Odwoławczego, brak było jednak podstaw prawnych, aby uwzględnić częściowo roszczenie powódki, tak jak chciał tego Sąd Rejonowy – do nakazania udostępnienia spornych pomieszczeń tylko „ w sytuacjach uzasadnionych, a związanych z potrzebą dostępu i kontroli znajdujących się w nim instalacji.”. Wykonanie takiego wyroku byłoby praktycznie bardzo utrudnione lub wręcz niemożliwe. Skoro bez wątpienia w tej części roszczenie powódki było zasadne, to brak było podstaw do oddalenia powództwa w całości, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Zgodzić się należy z apelującą, że przysługujące w stosunku wewnętrznym współwłasności uprawnienie do współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej, jest niezależne od wielkości udziału we własności, stąd też chybione były wywody Sądu Rejonowego odnośnie tego, czy poszczególni współwłaściciele korzystają z nieruchomości, zgodnie z przysługującymi im udziałami we współwłasności, czy też nie. Materiał dowodowy potwierdza też twierdzenie powódki, że współwłaściciele obejmując w posiadanie poszczególne lokale w budynku, nie dążyli do takiego podziału do korzystania, który odpowiadałaby udziałom przysługującym im w nieruchomości wspólnej. Obejmowali bowiem poszczególne lokale w posiadanie sukcesywnie, a kwestia podziału pomieszczeń piwnicznych do korzystania nigdy nie była przedmiotem żadnej umowy, czy też wzajemnych uzgodnień współwłaścicieli. Powódka natomiast od początku nie akceptowała sposobu korzystania z pomieszczeń zlokalizowanych po obu stronach wejścia do piwnicy. Skoro z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że powódka została pozbawiona posiadania piwnicy położonej na prawo od zejścia do piwnic i nie dopuszczono jej do współposiadania drugiej spornej piwnicy, to co do zasady przysługiwało jej roszczenie o dopuszczenie do posiadania na podstawie art. 222 § 1 w związku z art. 206 k.c., niezależnie do tego, że zgodnie z pozwanymi korzysta z jednej z trzech piwnic położonych w ciągu zlokalizowanym na wprost schodów wejściowych. Nie można też przyjąć, aby częściowe uwzględnienie powództwa było nieracjonalne i zbędne, skoro w spornych pomieszczeniach znajdują się instalacje i liczniki obsługujące mieszkanie powódki. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia był natomiast fakt jej jedynie doraźnego zamieszkiwania w nieruchomości i to, że nie zajmuje się ogrodem.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok jak w punkcie 1 tenoru, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Wobec częściowego uwzględnienia powództwa i częściowego jego oddalenia, o kosztach procesu przed Sądem I instancji orzekł na zasadzie art. 100 k.p.c.

Natomiast w pozostałym zakresie uznał, że apelacja była bezzasadna, bowiem stosownie do art. 206 k.c. nie można podzielić poglądów powódki, jakoby korzystanie przez nią w pozostałym zakresie ze spornych piwnic, dawało się pogodzić z korzystaniem z nich i współposiadaniem przez pozostałych współwłaścicieli. Wbrew jej twierdzeniom, okoliczności sprawy bynajmniej nie uzasadniają przyjęcia, jakoby równoległe, rozłączne korzystanie przez każdego współwłaściciela z dwóch pomieszczeń w piwnicy w pozostałym zakresie było niemożliwe. Zgodzić się można z apelującą, że pomieszczenia piwniczne ze swej istoty służą bądź do przechowywania przedmiotów, bądź wykorzystywane są jako pomieszczenia gospodarcze. Skoro powódka nie kwestionowała ustaleń Sądu I instancji, że nigdy nie przechowywała tam swoich rzeczy, które przechowuje w piwnicy środowej w ciągu piwnic oraz we wnęce pod schodami, a sporne piwnice są zagracone i „ zajmują co do zasady całą powierzchnię”, zaś z uwagi na stan ich zagospodarowania, brak jest możliwości swobodnego poruszania się, to nie może obecnie skutecznie twierdzić, że nie ma praktycznych przeszkód, by mogła z nich korzystać. W stanie faktycznym sprawy, najlepiej uwidocznionym na kolorowych zdjęciach, chybione jest stanowisko apelującej, że sporne pomieszczenia piwniczne w zakresie składowania w nich i przechowywania ruchomości, mogą być użytkowane rozłącznie przez wszystkich współwłaścicieli i że nie wymaga to ich współdziałania. W tym zakresie Sąd Okręgowy podziela rozważania prawne Sądu I instancji i zauważa, że nieograniczony dostęp powódki do ww. pomieszczeń nie tylko nie spełnia wymogów z art. 206 k.c., ale jest także nieracjonalny, zbędny i rodzący konflikty.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy oddalił apelację w pozostałej części jako bezzasadną, na zasadzie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzekł na zasadzie art. 100 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., z uwagi na treść ww. rozstrzygnięcia.

Ref. SSR I. R.