Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 24 stycznia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie, X Wydział Karny - Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Wróblewska (spr.)

Sędziowie: SO Eliza Proniewska

SO Piotr Schab

Protokolant: protokolant sądowy – stażysta Monika Parda

przy udziale Prokuratora Jolanty Pydyniak

po rozpoznaniu w sprawie J. W.

oskarżonego o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

zażalenia prokuratora na postanowienie Sądu Rejonowego dla W. w W. z dnia 19 listopada 2012 r., sygn. akt II K 768/11

w przedmiocie zwrotu sprawy prokuratorowi w celu uzupełnienia istotnych braków postępowania przygotowawczego

na podstawie art. 437 § 1 kpk

postanawia

zaskarżone postanowienie utrzymać w mocy.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 19 listopada 2012 r. Sąd Rejonowy dla W. w W. postanowił zwrócić sprawę prokuratorowi celem usunięcia istotnych braków postępowania przygotowawczego, tj.: ustalenia, czy towary wskazane na fakturach wystawionych przez firmy (...) sp. z o.o. oraz (...) J. M. zostały fizycznie wydane z magazynów wystawców faktur, kiedy i kto kwitował ich wydanie, czy towary zostały dostarczone na obiekty spółki (...) sp. z o.o., kiedy i kto kwitował odbiór towarów. Sąd Rejonowy zwrócił również uwagę na nieprecyzyjne określenie wartości szkody, brak prawidłowego odniesienia się do wszystkich znamion przestępstwa oszustwa, jak również na nieczytelny protokół przesłuchania podejrzanego.

Postanowienie powyższe zaskarżył prokurator, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a polegający na uznaniu, że materiał dowodowy nie jest kompletny i nie może stanowić podstawy prawidłowego rozstrzygnięcia w przedmiocie sprawy.

Mając na względzie powyższe, oskarżyciel publiczny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla W. w W..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawowym celem postępowania przygotowawczego jest ustalenie, czy zostało popełnione przestępstwo, wykrycie sprawcy i wyjaśnienie okoliczności sprawy. Wprawdzie w związku z nowelizacją przepisów, które weszły w życie z dniem 8 czerwca 2010 r. prokurator zwolniony został z obowiązku wszechstronnego wyjaśniania okoliczności sprawy, jednak niezbędne minimum - w przypadku wniesienia aktu oskarżenia do sądu - sprowadza się do takiego zebrania dowodów, by ich całokształt dawał wystarczające podstawy do oskarżenia określonej osoby o popełnienie zarzucanego przestępstwa.

Sąd Rejonowy podejmując decyzję o konieczności zwrotu sprawy do postępowania przygotowawczego w istocie uznał, że zostało ono zakończone przedwcześnie, co należy ocenić jako wniosek trafny. Słusznie zatem Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że nie zostały dokonane żadne ustalenia odnośnie tego, czy towary na zakwestionowanych fakturach zostały wydane, kto ewentualnie dokonywał ich wydania (ze strony firm (...) sp. z o.o. oraz (...) J. M.) oraz kto ze strony spółki (...) sp. z o.o. dokonywał odbioru tych towarów, w jakiej ilości, a nadto czy ewentualnie dostarczone materiały zostały w jakikolwiek sposób wykorzystane w działalności spółki. Tymczasem okoliczności te są istotne zarówno w celu ustalenia, czy oskarżony popełnił zarzucane mu aktem oskarżenia przestępstwo, jak też w celu ustalenia wartości faktycznej szkody. W tym miejscu wskazać należy, że niezrozumiałe wręcz jest sformułowanie zawarte w akcie oskarżenia, iż oskarżony zawyżał na fakturach ilość materiałów. Taki opis czynu zabronionego wprost wskazuje, że wskazana wartość niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez spółkę (...) sp. zo.o. nie jest równoznaczna z sumą wynikającą ze spornych faktur, tymczasem to właśnie ta ostatnia kwota (86074,24 zł) została wskazana jaka wartość poniesionej przez pokrzywdzonego rzeczywistej szkody. Powyższe winno ulec zweryfikowaniu poprzez przeprowadzenie postępowania dowodowego w tym zakresie. Wskazać także należy, że celowe jest ustalenie, czy pomiędzy spółką (...) sp. z o.o. a (...) sp. z o.o. oraz (...) J. M. toczyły się postępowania cywilne o zapłatę należności ze spornych faktur oraz w jaki sposób zostały one zakończone, a nadto czy pokrzywdzona spółka dochodziła swoich należności od J. W. i w jakiej kwocie.

Nadmienić również można, że opis czynu winien zostać uzupełniony o znamiona wynikające z art. 12 k.k. (w ocenie Sądu Okręgowego nie jest w tym względzie wystarczające sformułowanie, iż oskarżony „działał czynem ciągłym”), jak też o sprecyzowanie, kogo oskarżony wprowadził w błąd i na czym owo wprowadzenie w błąd polegało.

Słusznie również Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że nie wszystkie czynności dowodowe zostały utrwalone przez oskarżyciela publicznego w należyty sposób, który pozwala bez trudności odtworzyć ich przebieg. Protokół wyjaśnień podejrzanego jak też protokoły przesłuchań niektórych świadków (k. 224 – 225, 226 – 227) sporządzone zostały odręcznie i są nieczytelne, w związku z tym utrudnione, a momentami nawet wręcz niemożliwe jest zapoznanie się z ich treścią.

W powyższej sytuacji nie może być wątpliwości, iż w sprawie wystąpiły istotne braki dowodowe. Sąd Okręgowy podzielił również stanowisko sądu I instancji, iż uzupełnienie powyższych braków powodowałoby znaczne trudności na etapie postępowania jurysdykcyjnego.

Art. 345 k.p.k. stanowi, że sąd zwraca sprawę prokuratorowi w szczególności, gdy istnieje potrzeba poszukiwania dowodów. Ustawodawca a priori założył zatem, że czynności wykrywcze winny być przeprowadzone przez prokuratora. Oczywiście, skarżący słusznie wskazał, iż sąd również może prowadzić postępowanie dowodowe w celu jak najpełniejszego zrekonstruowania okoliczności zdarzenia, niemniej jednak zebranie, zabezpieczenie i utrwalenie dowodów dla sądu należy, w myśl art. 297 § 1 pkt 5 k.p.k., do celów postępowania przygotowawczego.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy postanowił, jak na wstępie.