Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Krzysztof Gąsior (spr.)

Sędziowie SO Ireneusz Grodek

SO Tomasz Ignaczak

Protokolant sekr. sądowy Agnieszka Olczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Roberta Wiznera

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2014 roku

sprawy S. M.

oskarżonego z art. 244 kk, z art. 244 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 10 czerwca 2014 roku sygn. akt VII K 917/13

na podstawie art. 437 § 1 kpk, art. 438 pkt 1 kpk, art. 624 § 1 kpk, art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami)

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjmuje, iż oskarżony S. M. swoim zachowaniem w zakresie pięciu przypisanych mu czynów każdorazowo wyczerpał dyspozycję art. 244 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, a jako podstawę wymiaru kary przyjmuje art. 244 kk w zw. z art. 91 § 1 kk;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokata O. G. kwotę 619,92 (sześćset dziewiętnaście 92/100) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4.  zwalnia oskarżonego opłaty za drugą instancję oraz od zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb państwa w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IV Ka 527/14

UZASADNIENIE

S. M. został oskarżony o to, że:

I. w dniu 06.06.2013 r. ok. godz. 19.05 na ul. (...) w P. prowadził po drodze publicznej pojazd mechaniczny -samochód osobowy marki R. (...) nr rej. (...) w ruchu lądowym pomimo prawomocnego zakazu orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Grójcu II Wydział Karny sygn. akt II K 110/10 z dnia 29.07.2010 r. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 lat oraz pomimo prawomocnego zakazu orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. VII Wydział Karny sygn. akt VII K 82/11 z dnia 8.09.2011 r. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 4 lat czym umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym;

- tj. o czyn z art. 244 k.k.;

II. w dniu 16 listopada 2013 roku o godzinie 20:50 w P. na ulicy (...), woj. (...), kierował pojazdem mechanicznym, samochodem F. (...) numer rejestracyjny (...) pomimo orzeczonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Grójcu sygn. akt VII K 110/10 zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne;

- tj. o czyn z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

III. w dniu 26 stycznia 2014 roku o godzinie 16:40 w P. na skrzyżowaniu ulic (...), woj. (...), kierował pojazdem mechanicznym samochodem osobowym marki F. (...) numer rejestracyjny (...) pomimo orzeczonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Grójcu sygn. akt VII K 110/10 zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne;

- tj. o czyn z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

IV.w dniu 3 stycznia 2014 roku o godzinie 6:58 w P. przy ulicy (...) woj. (...) kierował samochodem osobowym F. (...) numer rejestracyjny (...) pomimo prawomocnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres pięciu lat orzeczonego przez Sąd Rejonowy w Grójcu sygn. akt II K 110/10 z dnia 29.07.2010 r. przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne;

- tj. o czyn z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

V. w dniu 13 lutego 2014 roku o godzinie 12:55 w P.przy ulicy (...)woj. (...)kierował samochodem osobowym O. (...) numer rejestracyjny (...)pomimo
prawomocnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w
strefie ruchu lądowego na okres pięciu lat orzeczonego przez Sąd Rejonowy
w Grójcu sygn. akt II K 110/10 z dnia 29.07.2010 roku przy czym czynu tego
dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary
pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne;

- tj. o czyn z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 10 czerwca 2014 roku w sprawie sygn. akt VII K 917/13 oskarżonego S. M. w miejsce czynów zarzucanych mu w punktach od I do V uznał za winnego tego, że działając w podobny sposób w krótkich odstępach czasu, zanim zapadł pierwszy wyrok pięciokrotnie naruszył zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego w Grójcu z dnia 29 lipca 2010 roku w sprawie II K 110/10 oraz wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 8 września 2011 roku w sprawie VII K 82/11 i tak:

-w dniu w dniu 6. czerwca 2013 r. ok. godz. 19.05 na ul. (...)w P.kierował pojazdem mechanicznym - samochodem osobowym marki R. (...) nr rej. (...);

-w dniu 16. listopada 2013 roku o godzinie 20:50 w P. na ulicy (...) woj. (...) kierował pojazdem mechanicznym-samochodem osobowym marki F. (...) numer rejestracyjny (...);

-w dniu 3. stycznia 2014 roku o godzinie 6:58 w P. przy ulicy (...) woj. (...) kierował pojazdem mechanicznym-samochodem osobowym marki F. (...) numer rejestracyjny (...);

-w dniu 26. stycznia 2014 roku o godzinie 16:40 w P. na skrzyżowaniu ulic (...) woj. (...) kierował pojazdem mechanicznym- samochodem osobowym marki F. (...) numer rejestracyjny (...);

-w dniu 13. lutego 2014 roku o godzinie 12:55 w P. przy ulicy (...) woj. (...) kierował pojazdem mechanicznym- samochodem osobowym marki O. (...) numer rejestracyjny (...) przy czym czynów tych dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 24 kwietnia 2007 roku w sprawie VIIK 489/07/p i przyjął, iż oskarżony wyczerpał swoim zachowaniem dyspozycję art.178 a § 4 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. z art. 91§1 k.k. i za to na podstawie art. 178 a § 4 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych przejął je na rachunek Skarbu Państwa i zwolnił go od opłaty.

Apelację od powyższego wyroku wniósł oskarżony w części orzeczenia o karze. Apelacja jak wynika z jej treści wywiedziona z treści art. 438 pkt 4 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła rażącą niewspółmierność kary. Skarżący podniósł, że osadzenie go w zakładzie karnym spowoduje znaczne pogorszenie sytuacji materialnej jego rodziny. Nadto jeździł pojazdami mimo zakazu bowiem jest mechanikiem i po naprawie auta musiał sprawdzić, czy jest sprawne.

W konkluzji wniósł o zmianę przedmiotowego wyroku i wymierzenie mu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Na rozprawie apelacyjnej obrońca oskarżonego przyłączyła się do wniesionej apelacji, zarzucając także wyrokowi Sądu Rejonowego błędne zakwalifikowanie czynu oskarżonego z art. 178 a § 4 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. z art. 91§1 k.k., podczas, gdy winno zakwalifikować się go z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. z art. 91§1 k.k. Wniosła o złagodzenie skazanemu wymierzonej kary poprzez jej warunkowe zawieszenie.

Prokurator wniósł natomiast o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie prawidłowej kwalifikacji prawnej z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. z art. 91§1 k.k., a w pozostałej części o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

SĄD OKRĘGOWY ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE:

Skarga apelacyjna oskarżonego jest niezasadna. Jej wniesienie spowodowało jednak konieczność zmiany zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie właściwej kwalifikacji prawnej ciągu przestępstw, którego dopuścił się S. M..

Sąd meriti niewątpliwie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które nie były zresztą kwestionowane. Prawidłowo także ustalił, że przypisane oskarżonemu czyny, stanowią jeden ciąg przestępstw, o którym mowa w art. 91 § 1 k.k. Dokonał jednak błędnej kwalifikacji prawnej tegoż ciągu przestępstw. Przyjął bowiem, że oskarżony swoim zachowaniem dopuścił się ciągu przestępstw z art. 178 a § 4 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. Oskarżony M. S. niewątpliwie kierował pojazdami mechanicznymi po drogach publicznych, pomimo orzeczonego zakazu przez sąd, jednakże nie przypisano mu, by czynił to w stanie nietrzeźwości. Tymczasem do znamion czynu z art. 178 a § 4 k.k. należy kierowanie pojazdami mechanicznymi w stanie nietrzeźwości. Dlatego też zakwalifikowanie jego zachowań jako wypełniających dyspozycję art. 178 a § 4 k.k. było oczywiście błędne.

W związku z tym Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjął, iż oskarżony S. M. swoim zachowaniem w zakresie pięciu przypisanych mu czynów każdorazowo wyczerpał dyspozycję art. 244 k.k. w związku z art. 64 § 1 k.k. Taka kwalifikacja prawna zarzucanych oskarżonemu czynów wpłynęła również na zmianę podstawy wymiaru kary na art. 244 k.k. w związku z art. 91 § 1 k.k.

Modyfikacja kwalifikacji prawnej czynów przez Sąd odwoławczy była dopuszczalna, gdyż została dokonana na korzyść oskarżonego. Przepis art. 244 k.k. przewiduje bowiem łagodniejszą sankcję karną niż art. 178 a § 4 k.k.

Jednakże nawet przyjmując łagodniejszą kwalifikację prawną ciągu przestępstw przypisanego oskarżonemu, nie można było podzielić zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary.

Sąd I instancji prawidłowo uwzględnił jako okoliczność obciążającą wielokrotne naruszenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, uprzednią karalność oskarżonego oraz odpowiadanie w warunkach powrotu do przestępstwa (recydywy). Trzeba oczywiście dostrzec podnoszoną przez oskarżonego okoliczność, że – będąc w trudnej sytuacji materialnej – parał się naprawą samochodów, które chciał następnie sprawdzić i jeździł nimi pomimo orzeczonego sądowego zakazu. Tyle tylko, że nawet trudna sytuacja życiowa nie może usprawiedliwiać popełniania kolejnych przestępstw i to aż pięciokrotnie. Tym bardziej, że oskarżony był uprzednio wielokrotnie karany. W takiej sytuacji premiowanie oskarżonego instytucją warunkowego zawieszenia wykonania kary byłoby sprzeczne z zasadami wymiaru kary. Utwierdzało by sprawcę w przekonaniu, że trudna sytuacja życiowa może usprawiedliwiać wielokrotne popełnianie przestępstw i nierespektowanie orzeczonych sądowych zakazów. Dawało by mu wręcz poczucie bezkarności. To wszystko wymagało orzeczenia wobec oskarżonego bezwzględnej kary pozbawienia wolności, niezależnie od symptomów pozytywnych zmian, jakie zaszły w jego życiu (zaprzestanie nadużywania alkoholu, czy też poprawienie relacji rodzinnych).

Brak jest także podstaw do uznania, aby wymiar orzeczonej kary pozbawienia wolności (10 miesięcy) był rażąco niewspółmiernie surowy. Wręcz przeciwnie biorąc pod uwagę całokształt okoliczności podmiotowych i przedmiotowych popełnionego przez oskarżonego ciągu przestępstw, należy stwierdzić, że wymierzona kara jest współmierna zarówno do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości popełnionego ciągu przestępstw, jak również spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd Okręgowy w tej części utrzymał zaskarżony wyrok w mocy, jako słuszny i odpowiadający prawu.

Na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 4, § 16 w zw. z § 2 ust 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 (Dz.U. Nr 163 poz. 1348) Sąd Odwoławczy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokata O. G. kwotę 619,92 złote tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Na podstawie przepisów powołanych w sentencji wyroku Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od opłaty za drugą instancję oraz zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym uznając, że ich uiszczenie w aktualnej sytuacji rodzinnej i materialnej skazanego byłoby nadmiernie uciążliwe.