Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Ewa Nowakowska

Protokolant Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2014 r. w Kaliszu

odwołania J. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 13 maja 2014 r. Nr (...)

w sprawie J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13.05.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O. odmówił J. B. przyznania emerytury, gdyż jako osoba urodzona po 31.12.1948r. nie udowodnił co najmniej 15 lat pracy w tych warunkach na dzień 01.01.1999r., gdyż nie przedstawił na tę okoliczność właściwego dokumentu.

Odwołanie od tej decyzji wniósł do Sądu J. B. domagając się przyznania emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach od 06.07.1976r. do 02.01.1994r. w Zakładach (...) w K. na stanowisku klasyfikatora mięsa w rzeźni, bezpośrednio przy uboju zwierząt, w oparciu o zeznania wskazanych świadków.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił co następuje:

J. B. urodził się w dniu (...)

Do wniosku o emeryturę przestawił świadectwo pracy w szczególnych warunkach wydane przez pracodawcę – Zakłady (...) w K. dnia 13.03.2008r., z którego wynika, że w okresie od 06.07.1976r. do 02.01.1994r.pracował w tym zakładzie na stanowisku klasyfikatora mięsa, co zakwalifikowano jako pracę na stanowisku wymienionym w wykazie A dział X poz. 8 pkt.6 – lekarz weterynarii, weterynaryjny kontroler sanitarny, oglądacz zwierząt rzeźnych i mięsa – zatrudnienie w rzeźni.

(k 13 akt emerytalnych ZUS).

W oparciu o akta osobowe tego zakładu Sąd ustalił, że odwołujący z zawodu jest technikiem technologii produktów rolno-spożywczych w zakresie przetwórstwa mięsnego. W dniu 27.02.1988r. ukończył kurs klasyfikatorów żywca i mięsa.

Początkowo był przyjęty do pracy jako stażysta, od 12.11.1975r. pracował jako bekoniarz, a od 06.07.1976r. jako klasyfikator bekonu w dziale kontraktacji. Z zakresu czynności z 30.04.1977r. wynika, że zajmował wówczas stanowisko standaryzatora w dziale kontraktacji, w pionie skup kontraktacji i tuczu, a do jego obowiązków należało dokonywanie pomiarów i oceny punktowej klasyfikacji poubojowej ubitych sztuk bekonowych.

Z angaży płacowych od 1.10.1980r. i od 1.09.1981r. wynika, że odwołujący się pracował w skupie (...), a z angażu od 1.07.1982r., że w kontraktacji, od 1.07.1983r. ponownie wymienia się dział skupu i od 1.09.1985r. dział surowcowy i od 1.07.1987r. ponownie skup. W oświadczeniu o odpowiedzialności materialnej mowa o tym, że odpowiedzialność ta wiąże się z pełnieniem funkcji organizatora -klasyfikatora skupu i z powierzeniem obowiązku dokonywania rozliczeń za zakupiony żywiec.

Od dnia 03.01.1994r. powierzono odwołującemu się obowiązki magazynowego w hurtowni wędlin i konserw.

Praca klasyfikatora żywca dotyczyła oceny zwierząt żywych, wykonywana była na hali przedubojowej metodą organoleptyczną, poprzez odpowiedni uścisk w celu oceny grubości warstw mięsa i tłuszczu.

Praca klasyfikatora mięsa natomiast dotyczyła pomiarów mięsa półtusz po uboju i oczyszczeniu zwierząt. Wykonywana była odpowiednimi przyrządami, w części hali ubojowej ale dość odległej od tej, w której przeprowadzany był ubój. Była to klasyfikacja poubojowa.

Odwołujący się jako oglądacz i klasyfikator nie uczestniczył w procesie uśmiercania zwierząt. Podczas klasyfikacji poubojowej znajdował się jedynie w tym samym pomieszczeniu gdzie ubój był przeprowadzany. Na hali ubojowej panowały hałas i wilgoć oraz przewiewy.

(dowód - zeznania świadków J. J. i B. S., nagranie z rozprawy w dniu 08.10.2014r. od 4 do 24 minuty.

W ocenie sądu na tle przytoczonych wyżej danych w aktach osobowych nie jest wiarygodne twierdzenie J. B. o wykonywaniu stale i w pełnym wymiarze czasu pracy bezpośrednio przy uboju zwierząt.

Angaże z akt osobowych nie pozwalają też na bezkrytyczne przyjęcie za wiarygodne zeznań świadków, że na przestrzeni lat zatrudnienia w zakładach (...) w K.w odwołujący się wykonywał stale tak samo zorganizowaną pracę, tj. stale w rzeźni na hali ubojowej lub przedubojowej. Przytoczona dokumentacja wskazuje bowiem, że zajmował się też okresowo lub co najmniej równolegle organizowaniem skupu i dokonywaniem rozliczeń za zakupiony żywiec.

Poza sporem jest, że odwołujący się nigdy nie uczestniczył bezpośrednio w procesie uboju zwierząt. Poza sporem jest też, że w czasie dnia pracy część jego obowiązków wykonywana była na hali uboju, część natomiast dotyczyła klasyfikacji żywca przez ubojem i odbywała się poza ubojownią.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 184 ust.1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. Nr 162 poz.1118 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (01.01.1999r.) osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzna;

oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści ust.2 emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do OFE lub przekazania środków tam zgromadzonych na dochody budżetu państwa.

Stosownie do treści art. 32 cyt. ustawy ubezpieczeni będący pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnieni w szczególnych warunkach przez co najmniej przez 15 lat, nabywali prawo do emerytury w wieku obniżonym o 5 lat od podstawowego, o ile udowodnili łączny staż ubezpieczeniowy określony w art. 27 cyt. ustawy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Zgodnie z ust.4 tego przepisu wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługiwało prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych tj. rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami).

Paragraf 2 powyższego rozporządzenia stanowi, że okresami prac uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy te stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Wobec braku stosownego dokumentu przez sądem możliwe jest wykazywanie charakteru pracy wszelkimi dowodami przewidzianymi w przepisach kodeksu postępowania cywilnego.

Świadectwo wydane przez pracodawcę podlega jednak kontroli, jako, że jest tylko dokumentem prywatnym, a nie dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244§ 1 i 2 k.p.c.

W przepisach w/w rozporządzeniu Rady Ministrów z 4.02.1983r. w wykazie A dział X odnoszącym się do rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego poz. 8 wymienione tylko są ogólnie prace wykonywane bezpośrednio przy uboju zwierząt i tak została przez pracodawcę zakwalifikowana praca J. B..

W ocenie Sądu odniesienie takiej klasyfikacji do stanowiska pracy odwołującego się nie znajduje jednak uzasadnienia.

Przepisy regulujące prawo do emerytury w wieku wcześniejszym są wyjątkiem od ogólnych zasad i jako takie muszą być wykładane ściśle. Nie jest dopuszczalne zatem stasowanie wykładni rozszerzającej, która by bez uzasadnienie poszerzała grono osób korzystających z tego rodzaju świadczenia. Za pracę w szczególnych może być uznana wyłącznie praca w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów. Nie jest wystarczające samo wykonywanie zatrudnienia w narażeniu na kontakt z czynnikami niekorzystnymi dla zdrowia pracownika.

Analiza poz.8 działu X wskazuje, że intencją ustawodawcy było traktowanie jako praca w szczególnych warunkach jedynie zajęcia związanego bezpośrednio z ubojem zwierząt, czyli z ich uśmiercaniem. Klasyfikowanie mięsa odbywające się przed ubojem czy już po uboju nie należy do takich czynności.

Taką samą ocenę w stosunku do osoby zatrudnionej jako „oglądacz- klasyfikator mięsa” wykonujący czynności na hali uboju zwarł też Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 19.03.2014r. w sprawie IIIAUa 1035/13.

Nawet jednak gdyby przyjąć odmienną, szeroką interpretację pojęcia pracy wykonywanej „ bezpośrednio przy uboju zwierząt” mając na uwadze narażenie na czynniki szkodliwe panujące na hali uboju tj. wilgoć i hałas, przeciągi, to jednak i tak odwołujący się nie wykonywał tam pracy stale i w pełnym wymiarze czasu skoro realizował też codziennie część obowiązków na hali przedubojowej.

Utrwalone orzecznictwo sądów wskazuje, że warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy nie wykonuje czynności pracowniczych niezwiązanych z tym stanowiskiem pracy, ale ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (m.in. patrz : wyrok Sądu Najwyższego z 15.11.2000r. II UKN 39/00 – Prok. i Pr. 2002 /4/52 oraz wyrok SN z 15.12.1997r. IIUKN 417/97 OSNP 1998/21/638).

W ocenie Sądu praca odwołującego się nie upoważnia do uznania jej za pracę w szczególnych warunkach.

Zaskarżona decyzja jest wiec prawidłowa, a odwołanie bezzasadne i zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzeczono jak w wyroku.