Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 2014r. w S.

odwołania A. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 23 maja 2013 r. Nr (...)

w sprawie A. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że ubezpieczonemu A. M. przysługuje prawo do emerytury od dnia 1 maja 2013 roku.

Sygn. akt: IV U 798/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia (...)r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił A. M. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodniła, iż do dnia 1 stycznia 1999r. ma wymagany staż ubezpieczeniowy 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy przyjął za udowodnione przez ubezpieczonego na datę 01.01.1999 r. okresy nieskładkowe: 9 miesięcy i 9 dni, okresy składkowe: 22 lata, 1 dzień tj. łącznie 22 lata, 9 miesięcy i 10 dni, w tym staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 18 lat, 2 miesięcy i 4 dni. Organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców tj. od 02.05.1969 r. do 14.11.1973 r., wskazując że brak jest dokumentów potwierdzających posiadanie przez rodziców ubezpieczonego gospodarstwa rolnego.

Odwołanie od w/w decyzji złożył A. M. wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od daty ukończenia przez niego (...)roku życia. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że gospodarstwo rolne jego rodziców położone było w miejscowości W. i D. oraz podniósł, że w gospodarstwie rolnym rodziców po 16 –tym roku życia pracował w wymiarze 8 godzin dziennie (odwołanie k.2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony A. M. ur. (...), w dniu (...)r. ukończył (...)rok życia. W dniu 17 maja 2013 r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 22 lata, 9 miesięcy i 10 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 22 lata, 1 dzień, a okresy nieskładkowe 9 miesięcy i 9 dni. Ponadto organ rentowy uznał ubezpieczonemu staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 18 lat, 2 miesięcy i 4 dni. Organ rentowy nie zaliczył do stażu pracy ubezpieczonemu okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 02.05.1969 r. do 14.11.1973 r. Z uwagi na brak wymaganych ustawą 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych decyzją z 23 maja 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 23.05.2013 r. k.31 akt emerytalnych).

Rodzice A. L. i J. małż. M. byli posiadaczami a następnie od 4 listopada 1971 r. właścicielami gospodarstwa rolnego składającego się z działek o nr ewid. (...)o łącznej powierzchni 3,12 ha położonych w W. ( (...) nr (...).on. (...) k. 21), z działki o nr ewid. (...) o powierzchni 1,42 ha położonej we K. (akt własności ziemi k. 22) oraz z działek o nr ewid. (...)o łącznej powierzchni 2,17 ha położonych we wsi D. (akt własności ziemi k. 23). L. i J. małżonkowie M. mieszkali w W. A. M. mieszkał razem z nimi do 29.01.1978 r. (zaświadczenie k. 8 akt emerytalnych). Rodzice ubezpieczonego utrzymywali się tylko z gospodarstwa rolnego, mieli troje dzieci: S. M., A. M. i córkę. A. M. skończył tylko szkołę podstawową i po skończeniu tej szkoły został z rodzicami pomagając im w gospodarstwie rolnym. Rodzice ubezpieczonego hodowali inwentarz: jednego konia, trzy krowy, trzodę chlewną, cielęta, drób. Rodzeństwo ubezpieczonego kontynuowało naukę w szkole średniej. Starszy o 4 lata brat ubezpieczonego S. M. dojeżdżał do technikum do Ł., a następnie od 1971 r. przez dwa lata odbywał zasadniczą służbę wojskową. Siostra ubezpieczonego jest od niego młodsza o 3 lata również po skończeniu szkoły podstawowej kontynuowała naukę. W pracach gospodarskich rodzicom głównie pomagał ubezpieczony, który o skończeniu podstawówki nigdzie się już nie uczył zostając na gospodarstwie przy rodzicach pomagając im. Ubezpieczony pomagał rodzicom przy inwentarzu w obrządkach porannych i wieczornych, we wszystkich pracach polowych tj. oranie, sprężynowanie, sianie, sadzenie ziemniaków, sianokosy, żniwa, a zimą w młóceniu i czyszczeniu zboża. Praca w gospodarstwie rolnych zajmowała ubezpieczonemu codziennie od 6 godzin zimą, a w okresie od wiosny do jesieni 8 godzin i więcej w zależności od wykonywanych prac (zeznania świadków: S. M. k. 15v-16, F. I. k.16-16v, Z. S. k. 29v, zeznania ubezpieczonego k. 30).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczności niesporna, oświadczenia zawarte we wniosku o emeryturę -k.1v akt emerytalnych ubezpieczonego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego A. M. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek z dniem 1 maja 2013 r., nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz spełniła przesłankę 15 –letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

W przedmiotowej sprawie ubezpieczonemu A. M. brakuje do 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych 2 lat, 2 miesięcy i 20 dni i co do zasady o taki okres może być uzupełniony okres ubezpieczenia o okres pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia a przed 1 stycznia 1983 r. Zgodnie z wytycznymi doktryny i orzecznictwa, aby można było zaliczyć okres pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia traktując je jako okresy składkowe ubezpieczony musi wykazać, iż pracował w gospodarstwie rolnym rodziców co najmniej 4 godziny dziennie. W przedmiotowej sprawie zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków: S. M. (k. 15v-16), F. I. (k.16-16v), Z. S. (k. 29v), zeznań ubezpieczonego (k. 30) daje podstawy do zaliczenia ubezpieczonemu do okresu ubezpieczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym od 02.05.1969 r. do 14.11.1973 r. Zeznania wymienionych świadków są spójne, logiczne, korespondują ze sobą i zeznaniami ubezpieczonego i stanowią miarodajny materiał dowodowy obdarzony przez Sąd wiarygodnością. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wykazał ponad wszelką wątpliwość, że ubezpieczony po ukończeniu 16 roku życia nie kontynuował nauki w szkole średniej, mieszkał z rodzicami i był na ich utrzymaniu oraz stale pomagał im w gospodarstwie rolnym. Rodzice ubezpieczonego utrzymywali się tylko z gospodarstwa rolnego, nie pracowali nigdzie zawodowo, mieli gospodarstwo rolne o powierzchni ponad 6 ha, do obrabiania którego wykorzystywano sprzęt konny. Hodowali też dużo inwentarza żywego, w szczególności trzody chlewnej. Ze względu na to, że ubezpieczony nie chodził do szkoły średniej, to cały ciężar pomocy rodzicom w gospodarstwie rolnym spoczął na nim. Ubezpieczony pomagał rodzicom we wszystkich pracach przy domowych, w pracach przy inwentarzu jak również we wszystkich pracach polowych ojcu, co potwierdzają wymienieni powyżej świadkowie. Bezspornie również z zeznań świadków i z zeznań ubezpieczonego wynika, że praca ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców miała charakter stały, codzienny i wykonywana była w wymiarze znacznie przekraczającym 4 godziny dziennie. Należy mieć również na uwadze, iż w latach 70-tych XX wieku prace rolnicze były wykonywane ręcznie oraz prace polowe sprzętem konnym, co znacznie wydłużało czas wykonania poszczególnych prac rolniczych.

Podsumowując Sąd doszedł do przekonania, że praca ubezpieczonego w gospodarstwie rodziców po ukończeniu przez niego 16 roku życia miała charakter stały i była wykonywana w wymiarze przekraczającym 4 godziny dziennie i związku z powyższym zaliczył ubezpieczonemu do stażu ubezpieczeniowego okres od 2.05.1969 r. do 14.11.1973 r., co spowodowało, że ubezpieczony na datę 1 styczna 1999 r. spełnia przesłankę 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 ^{( 14 )}§ 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzje i przyznał ubezpieczonemu A. M. prawo do emerytury od dnia (...)r. tj. od daty ukończenia przez niego (...)roku życia.