Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 216/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 listopada 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Marzanna A. Piekarska - Drążek

Sędziowie: SA – Anna Zdziarska (spr.)

SO del. – Marek Celej

Protokolant - sekr. sąd. Kazimiera Zbysińska

przy udziale Prokuratora Gabrieli Marczyńskiej - Tomali

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2014 r.

sprawy D. K. (1)

oskarżonego o czyn z art. 158 § 1 i 3 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 9 kwietnia 2014r., sygn. akt V K 106/13

utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację obrońcy za oczywiście bezzasadną;

zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. M., Kancelaria Adwokacka w W., 738 zł. (siedemset trzydzieści osiem złotych) w tym 23 % podatku VAT tytułem wynagrodzenia za obronę pełnioną z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania odwoławczego, w tym 400 złotych tytułem opłaty.

UZASADNIENIE

D. K. (1) został oskarżony o to że:

W dniu 2 lipca 2012 r. w L. woj. (...), działając umyślnie w zamiarze ewentualnym, przemocą polegającą na kilkukrotnym kopnięciu R. O. (1) w okolice jamy brzusznej i kończyn, spowodował u wyżej wymienionego uraz jamy brzusznej z naderwaniem ściany tętnicy wątrobowej i masywnym krwawieniem do jamy otrzewnowej, które to obrażenia wewnętrzne spowodowały u pokrzywdzonego wstrząs urazowo – krwotoczny stanowiący chorobę realnie zagrażającą życiu w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.k., skutkującą śmiercią R. O. (1) w dniu 3 lipca 2012 r.

t.j. o czyn z art. 156 § 3 k.k.

Wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2014 r. Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie (V K 106/ 13)

W ramach czynu zarzucanego oskarżonemu D. K. (1) uznał go za winnego tego, że w dniu 2.07. 2012 r. w L., woj. (...), działając wspólnie z inną osobą wziął udział w pobiciu R. O. (1), który w wyniku pobicia doznał m.in. obrażeń w obrębie jamy brzusznej, następstwem czego była śmierć pokrzywdzonego w dniu 3.07.2012 r.

tj. czynu z art. 158 § 1 i 3 k.k. i a to z mocy art. 158 § 3 k.k. wymierzył mu karę 2 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od 6.07.2012 r. do 12.02.2013 r.

Orzekł o dowodach rzeczowych i kosztach postępowania.

Apelacją w całości na korzyść oskarżonego zaskarżyła wyrok jego obrońca.

Na podst. art. 438 pkt 2 k.p.k. obrońca zarzuciła obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, tj. obrazę przepisów postępowania, tj. obrazę art. 5 § 2 k.p.k. poprzez przyjęcie, że do rozerwania tętnicy wątrobowej, które było przyczyną zgonu pokrzywdzonego R. O. (1), doszło w wyniku pobicia pokrzywdzonego przez D. K. (1) i R. B. (1) w dniu 02 lipca 2012 r., że z opinii biegłego nie wynika jednoznacznie, że do rozerwania ściany tętnicy wątrobowej doszło w wyniku pobicia.

Sąd powinien dostrzec, że zachodzą nie dające się usunąć wątpliwości i rozstrzygnąć je na korzyść oskarżonego D. K. (2).

Na podst. art.438 pkt 1 k.p.k. obrazę przepisów prawa materialnego tj. obrazę art. 158§ 1 k.k. poprzez uznanie, że oskarżony D. K. (1) chciał lub godził się na udział w pobiciu pokrzywdzonego R. O. (1).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelację obrońcy uznać należało za oczywiście bezzasadną.

Sąd Okręgowy dokonał rzetelnej analizy materiału dowodowego i wyciągnął prawidłowe wnioski.

Obraza art. 5 § 2 k.p.k. ma miejsce wówczas, gdy istniejących wątpliwości nie udało się usunąć na płaszczyźnie art. 7 k.p.k. Poza tym wątpliwości w tym przypadku posiada obrońca, a nie sąd orzekający w sprawie, który dokonał kategorycznych ustaleń prowadzących do niewątpliwej konkluzji w zakresie przypisanego D. K. (1) wyrokiem czynu.

Kolejny zarzut także jest chybiony, gdyż skarżący zarzucił obrazę prawa materialnego – tj. art. 158 § 1 k.k., zaś rozwinięta przez niego teza dotyczy błędnych ustaleń faktycznych odnośnie tego, że oskarżony wyjaśnił, iż nie brał udziału w pobiciu R. O. (1). W tym przypadku obrońca nie powinien formułować zarzutu obrazy prawa materialnego skoro de facto kwestionuje ustalenia faktyczne, a poza tym przywilejem i obowiązkiem sądu meriti jest wskazanie którym dowodom, w jakim zakresie i dlaczego dał wiarę, a w jakiej części tego przymiotu odmówił. Odmienny pogląd autora apelacji nie czyni słusznym zrzutu dokonania błędnych ustaleń faktycznych.

Nie można pominąć faktu, że we wstępnej fazie postępowania D. K. (1) przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu, z tym że miał go dokonać sam. Są jednak okoliczności, które nie umknęły uwadze Sądu Okręgowego, a istotne z punktu widzenia oceny wiarygodności oskarżonego takie jak monitoring, zeznania J. C., z treści których wynika, że D. K. i R. B. zachowywali się zaczepnie pytając o obrączkę. Później w agresywny sposób potraktowali M. B..

Ponadto logika faktów wskazuje na sprawstwo oskarżonego oraz świadka R. B.. Kiedy J. C., J. K. i B. L. wrócili ze sklepu zastali R. O. w tym samym miejscu gdzie go zostawili, z tym że jak wynika z relacji J. C., pokrzywdzonemu leciała krew z ust, ręka miała zasinienia. Wcześniej R. O. takich obrażeń nie posiadał, natomiast na okoliczność ich powstania podał, że został skopany przez dwóch młodych ludzi. Pokazywał rękę i trzymał się za żebra. Później J. C. był świadkiem utraty sił przez pokrzywdzonego i jego relacji dotyczących bólu brzucha, aż do momentu jego śmierci.

Rację należy przyznać Sądowi Okręgowemu, że brak jest jakichkolwiek dowodów, że R. O. został pobity w okolicach śmietnika przez inne osoby. Wprawdzie R. B. nie został oskarżony przez prokuratora, to jednak w ocenie Sądu Odwoławczego, sąd meriti orzekał w warunkach dociekania prawdy obiektywnej, działając przy tym zgodnie z kierunkiem apelacji, na korzyść oskarżonego.

Autor apelacji wyraża błędny pogląd, że opinia biegłego P. K. podważa ustalenia sądu orzekającego. Kompleksowa analiza opinii tego biegłego wskazuje na to, że rozgraniczył on obrażenia ciała doznane przyżyciowo przez pokrzywdzonego, jak też doznane w wyniku reanimacji oraz obrażenia nie mające wpływu na mechanizm zgonu. Żaden biegły nie jest wstanie określić dokładnego czasu doznania obrażeń, precyzyjnie co do godziny, niemniej w niniejszej sprawie Sąd Okręgowy dysponował osobowym materiałem dowodowym na podstawie, którego mógł zweryfikować czas powstania rozerwania tętnicy wątrobowej, skutkującej zgonem pokrzywdzonego, łączącym się z działalnością oskarżonego. Skarżący również nie uzasadnił z jakiego powodu Sąd I instancji miałby uwzględnić tylko i wyłącznie wyjaśnienia oskarżonego z postępowania sądowego.

Prócz przestępstwa typu podstawowego, polegającego na udziale w niebezpiecznej bójce lub pobiciu, ustawa przewiduje typy kwalifikowane. Surowsza odpowiedzialność zachodzi, jeżeli następstwem niebezpiecznej bójki lub pobicia jest ciężki uszczerbek na zdrowiu lub śmierć człowieka (art. 158 § 2 i 3). Należy podkreślić, że kwalifikacja ta dotyczy sytuacji, gdy wymieniony skutek jest następstwem zajścia i nie zostało ustalone indywidualne sprawstwo tego skutku. Jest to więc konstrukcja odpowiedzialności wspólnej, która oznacza uzasadnione realiami praktyki uproszczenie penalizacji. Najczęściej bowiem nie udaje się ustalić indywidualnego "udziału" uczestników zajścia w zakresie spowodowania skutku. Tak więc ustalenie dotyczące przyczyny zgonu i związanie ich z czynem oskarżonego i świadka nie budzą wątpliwości.

Warunkiem podmiotowym odpowiedzialności za typ kwalifikowany przestępstwa z art. 158 § 2 lub 3 jest jednak ustalenie, że uczestnik bójki lub pobicia, uświadamiając sobie niebezpieczny charakter zajścia, powinien był i mógł przewidzieć następstwo w postaci śmierci człowieka lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Obowiązujący k.k. nie zna bowiem tzw. obiektywnych warunków karalności (tak trafnie SA w Lublinie w wyroku z dnia 25 marca 2003 r., II AKa 20/03, Orz. Prok. i Pr. 2003, nr 12, poz. 2.

Oskarżony i ustalony współsprawca kopiąc w okolicę głowy pokrzywdzonego, klatki piersiowej, jamy brzusznej z całą pewnością miał świadomość niebezpiecznego charakteru zajścia i mogących wyniknąć z tego konsekwencji.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej subsumpcji zachowania oskarżonego pod określoną normę prawną i wymierzył karę adekwatną do zawinienia i oraz społecznej szkodliwości czynu, uwzględniając wszystkie okoliczności mające wpływ na jej wymiar.

O kosztach procesu Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 626 § 1 k.p.k.., art. 634 k.p.k., art. 636 § 1 k.p.k. i art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych – Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z póz. zmianami).

O wynagrodzeniu na rzecz obrońcy orzeczono na podst. § 14 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2012 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz1348 ).