Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 października 2014r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Beata Chojnacka Kucharska

Protokolant Grzegorz Kosowski

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze – Magdaleny Kolasińskiej

po rozpoznaniu w dniu 09.10.2014r.

s p r a w y J. L.

syna D. i M. zd. K.

urodzonego dnia (...) w J.

oskarżonego o to, że:

w dniu 30 lipca 2014 roku w godzinach wieczornych w P. woj. (...) na ul. (...) po uprzednim użyciu przemocy polegającej na dwukrotnym uderzeniu pięścią w twarz J. P. (1), skutkiem czego w/wym doznał złamania kości nosa z przemieszczeniem, skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni, dokonał kradzieży roweru marki (...) o wartości 1500 zł działając na szkodę J. P. (1)

tj. o czyn z art. 280 § 1 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

I.  oskarżonego J. L. uznaje za winnego tego, że: w dniu 30 lipca 2014 roku w godzinach wieczornych w P. na ul. (...) woj. (...) używając przemocy polegającej na dwukrotnym uderzeniu pięścią w twarz J. P. (1) skutkiem czego doznał złamania kości nosa z przemieszczeniem, powodującego naruszenie czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni, dokonał zaboru w celu przywłaszczenia roweru marki (...) o wartości 1500 zł., czym działał na szkodę J. P. (1) tj. występku z art. 280 § 1 k.k. i art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to, na mocy art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

II.  na mocy art. 63 § 1 k.k. zalicza oskarżonemu J. L. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 30.07.2014r. do dnia 09.10.2014r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

III.  na mocy art. 29 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26.05.1982 r. Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. W. kwotę 420 złotych tytułem nieopłaconych kosztów obrony z urzędu oskarżonego oraz należny od tej kwoty podatek od towarów i usług w wysokości 96,60 zł.;

IV.  na mocy art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego J. L. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w trakcie przewodu sądowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30.07.2014r. w P., w godzinach wieczornych pokrzywdzony J. P. (1) wracał rowerem marki T. o wartości 1500 zł. do swego miejsca zamieszkania. Gdy zatrzymał się na chwilę, by poprawić coś w rowerze, podszedł do niego nieznany mu oskarżony J. L. i zażądał od niego, by ten oddał mu rower. Oskarżony był pod wpływem alkoholu. Wobec stanowczego sprzeciwu pokrzywdzonego, oskarżony chwycił za rower, z drugiej strony natomiast rower trzymał J. P. (1). Po krótkim wyszarpywaniu pokrzywdzonemu roweru, gdy oskarżonemu nie udało się wyrwać roweru z rąk pokrzywdzonego, oskarżony uderzył dwukrotnie pokrzywdzonego pięścią w twarz, w efekcie czego J. P. (1) wypuścił rower, a oskarżony na nim odjechał.

Dowód: - zeznania świadka J. P. (1) k. 14, k. 52, k. 104v.-105,

- zeznania świadka J. S. k. 18v.,

- wyjaśnienia oskarżonego J. L. k. 25 - 26, k. 36, k. 104-104v.,

- karta gwarancyjna k. 53-54,

- protokół oględzin miejsca i rzeczy k. 9, k. 10,

- protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości k. 7,

- protokół zatrzymania rzeczy k. 4-5

- protokół przeszukania osoby k. 2-3,

- notatka urzędowa k. 1.

W wyniku zadania pokrzywdzonemu ciosów w twarz pokrzywdzony doznał obrażeń ciała w postaci złamania kości nosa z przemieszczeniem, skutkujących naruszeniem czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni.

Dowód: - karta informacyjna k. 17,

- opinia sądowo – lekarska k. 62.

Oskarżony J. L. ma 21 lat. Przed zastosowaniem tymczasowego aresztowania utrzymywał się z prac dorywczych z dochodem około 300 – 500 zł. miesięcznie. Oskarżony jest kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu. Oskarżony był uprzednio karany. Względem oskarżonego zapadły 3 wyroki skazujące za przestępstwa podobne, skierowane przeciwko zdrowiu oraz mieniu, a także wyrok za kradzież stanowiącą wykroczenie.

Dowód: - dane o karalności oskarżonego k. 19-20,

- odpisy wyroków k. 58, k. 59, k. 60, k. 103

- dane osobowo-poznawcze oskarżonego k. 104.

Oskarżony J. L. zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i sądowym przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że w dniu 30.07.2014r. był w P., zbierał jagody. Pił alkohol. Wieczorem zdecydował, że będzie wracał do miejsca zamieszkania; był zmęczony, nie miał siły iść, zmęczenie wywołał m.in. spożyty alkohol. Najpierw zabrał dziecięcy rower należący do dziecka jego siostry, u której był wieczorem. Jadąc na nim kilkakrotnie przewrócił się, był tym zdenerwowany i rzucił rowerem o ziemię. Rower ten chciał zwrócić następnego dnia. Gdy stał na chodniku, zauważył osobę jadącą na rowerze, która zatrzymała się w pobliżu. Wtedy postanowił zabrać tej osobie rower, żeby na nim wrócić do domu. Był zdenerwowany, pijany, nie myślał zbytnio co robi. Podszedł do tego mężczyzny, chwycił za rower, szarpał za rower ale pokrzywdzony nie chciał roweru puścić. Pamięta jedynie, że w końcu zabrał pokrzywdzonemu rower. Nie pamięta, czy pokrzywdzonego wcześniej popchnął, czy uderzył. Rowerem tym udał się w kierunku swego miejsca zamieszkania. Po dojechaniu do domu planował rower tak zostawić. Nie potrafił utrzymać równowagi podczas jazdy na rowerze, kilka razy przewrócił się. Wtedy zatrzymała go Policja. Opisał, w co był ubrany w dniu zdarzenia. Oświadczył, że żałuje tego, co zrobił.

Sąd zważył, co następuje:

Wyjaśnienia oskarżonego J. L. zasługują na uznanie za wiarygodne. Okoliczności podane przez oskarżonego znajdują potwierdzenie w relacji naocznych świadków zdarzenia pokrzywdzonego J. P. (1) i świadka J. S.. Z konsekwentnej relacji świadka J. P. (1) wynika bowiem, że oskarżony podszedł do niego, gdy ten naprawiał rower i zażądał najpierw wydania roweru, a gdy ten nie zgodził się na to, oskarżony chciał mu go wyszarpać. Jednie skutkiem stanowczego oporu pokrzywdzonego początkowo mu się to nie udało. J. P. (1) mocno trzymał rower, a oskarżony nie miał na tyle siły, by mu go odebrać. Powyższa relacja pokrzywdzonego w pełni koresponduje z wyjaśnieniami oskarżonego J. L.. Takie same, co w/w okoliczności zdarzenia podała świadek J. S.. Świadek widziała także zachowanie oskarżonego tuż przed dzianiem podjętym wobec J. P. (1). W sposób identyczny jak oskarżony opisała próbę jazdy oskarżonego na małym dziecięcym rowerku, wywrócenie się na nim oskarżonego i rzucaniem rowerkiem o podłoże. Świadek J. S. widziała także, jak oskarżony, wobec nieskutecznej próby wyrwania roweru pokrzywdzonemu J. P. (1), uderzył go dwukrotnie pięścią w twarz. Opisała także reakcję świadka J. P. (1) na te dwa uderzenia. Zeznania świadka J. S. są spójne z zeznaniami pokrzywdzonego. Zarówno świadek J. S., jak i świadek J. P. (1) wskazali przy tym na zadanie dwóch ciosów w twarz pokrzywdzonemu i kontekst sytuacyjny, w jakim ciosy te zostały zadane. W świetle relacji obu w/w świadków niewątpliwym jest, że oskarżony zadał dwa ciosy w twarz pokrzywdzonemu w celu zaboru roweru trzymanego mocno przez J. P. (1). To spowodowało, że pokrzywdzony puścił rower, a umożliwiło to zabór roweru przez oskarżonego i odjechanie na nim. Z relacją pokrzywdzonego i świadka J. S. w pełni koresponduje dokumentacja medyczna dotycząca pokrzywdzonego, a wskazująca na stwierdzone u niego obrażenia na twarzy. Były nimi złamanie nosa i stłuczenie twarzy potwierdzone kartą informacyjną z pobytu w dniu 31.07.2014r. w (...) szpitalu (k. 17). Z opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu chirurgii (k. 62) wynika jednoznacznie, że pokrzywdzony J. P. (1) w efekcie tego zdarzenia doznał złamania kości nosa z przemieszczeniem i w dniach 4-5.08.2014r. w szpitalu wykonano repozycję złamania kości nosa. Powyższe dowody wzajemnie się uzupełniają, nie ma w nich sprzeczności, które w jakimkolwiek stopniu podważałyby wiarygodność tych dowodów, stąd też wszystkie one zostały ocenione jako wiarygodne. Dodatkowo wskazać należy, że opinia biegłego chirurga zważywszy na doświadczenie zawodowe biegłego, posiadaną wiedzę specjalistyczną, a przy tym oparta na materiale dowodowym i dokumentacji medycznej daje podstawy do uznania i oceny jako opinii rzetelnej i pełnej, nie nasuwającej żadnych wątpliwości co do wniosków wyprowadzonych przez biegłego o charakterze powstałych obrażeń. Wątpliwości Sądu nie budzi także wskazana przez pokrzywdzonego wartość roweru na kwotę 1500 zł. Był to rower używany, zakupiony w sierpniu 2011r. za kwotę 2 495 zł. (k. 54v.). Mając na uwadze cenę zakupu roweru i jego zużycie przez okres 3 lat, wskazana przez pokrzywdzonego wartość roweru (1500 zł.) jest wartością realną, uwzględniającą jego eksploatację.

W ocenie Sądu nie ma żadnych wątpliwości, że oskarżony J. L. w dniu 30.07.2014r. w godzinach wieczornych w P. używając przemocy względem J. P. (1) polegającej na dwukrotnym uderzeniu pięścią w twarz dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia – roweru marki T. należącego do pokrzywdzonego o wartości 1 500 zł. Zachowanie podjęte przez oskarżonego względem pokrzywdzonego J. P. (1) stanowiło użycie siły i wykorzystanie fizycznej przewagi mając na celu przełamanie woli oporu pokrzywdzonego i służyło dokonaniu zaboru mienia w celu przywłaszczenia. Przemocą jest każde naruszenie nietykalności cielesnej pokrzywdzonego, jeśli służy przełamaniu woli i oporu ofiary. Pokrzywdzony obawiał się oskarżonego i w efekcie użycia siły oskarżony spowodował, że J. P. (1) puścił z rąk rower, co umożliwiło jego zabór. Rozbój charakteryzuje się tym, że zabór mienia następuje jednocześnie lub bezpośrednio po zastosowaniu przemocy wobec osoby (podobnie: wyrok SA we Wrocławiu z dnia 16.02.2012r., sygn. akt II AKa 22/12, Krakowskie Zeszyty Sądowe 2012/5/66, wyrok SA w Białymstoku z dnia 04.07.1991r., sygn. akt AKr 41/91, OSA 1992/2/12, wyrok SA w Krakowie z dnia 14.03.1991r., sygn. akt II AKr 18/91, Krakowskie Zeszyty Sądowe 1991/3/16, wyrok SN, opubl. OSNPG 1989/11/113). Taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie. Wyjęcie rzeczy spod władztwa osoby uprawnionej oraz oddalenie się sprawcy z miejsca zdarzenia z tą rzeczą rozumiane być musi jako zrealizowanie obu konstytutywnych elementów decydujących o powstaniu skutku i w konsekwencji oceniane jako dokonanie przestępstwa kradzieży (vide: Kodeks Karny. Część szczególna, Komentarz pod red. Andrzeja Zolla, tom 3, str. 27, Zakamycze 1999). Pogląd ten jest ugruntowany zarówno w orzecznictwie sądów powszechnych jak i piśmiennictwie. Sąd w tym składzie pogląd ten w całej rozciągłości popiera. Prowadzi to do wniosku, że oskarżony oddalając się z zabranym rowerem działał w celu przywłaszczenia. O działaniu w celu przywłaszczenia świadczą przy tym wyjaśnienia oskarżonego złożone przed Sądem, w których wskazał, że po dojechaniu rowerem do domu miał go zamiar tak zostawiać. Zachowaniem swym oskarżony wypełnił znamiona czynu zabronionego z art. 280 § 1 kk. Stosując przemoc fizyczną wobec pokrzywdzonego, uderzając go dwukrotnie pięścią w twarz z pewnością przewidywał i godził się na to, że spowoduje u pokrzywdzonego obrażenia ciała. W świetle opinii biegłego sądowego lekarza, specjalisty z zakresu chirurgii wynika, że spowodowane przez oskarżonego obrażenia naruszyły czynności narządów ciała pokrzywdzonego na okres powyżej 7 dni. Tym samym oskarżony swym zachowaniem wypełnił także znamiona występku z art. 157 § 1 kk. Wobec tego, iż jedno zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona dwóch przestępstw, zasadnym było przyjęcie konstrukcji wskazanej w art. 11 § 2 kk.

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego Sąd miał na uwadze okoliczności wymienione w art. 115 § 2 kk tj. rodzaj i charakter naruszonych przez oskarżonego dóbr, rozmiar wyrządzonej szkody, rozmiar grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia przez oskarżonego przestępstwa, postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Kierując się powyższym Sąd uznał, że stopień społecznej szkodliwości czynu jest wysoki. Oskarżony zaatakował pokrzywdzonego całkowicie niespodziewanie, w godzinach wieczornych, około godziny 20.00, gdy jeszcze było widno, na ulicy; nie było dla niego żadnym hamulcem miejsce dokonania przestępstwa - dostępne dla wszystkich, uczęszczane zarówno przez pieszych, a także gdzie odbywał się ruch pojazdów, ani to, że może być bez trudu rozpoznany. Oskarżony użył przemocy, a jej stopień był dość wysoki. Siła, z jaką uderzył pokrzywdzonego była duża, skoro oskarżony spowodował obrażenia ciała, złamanie kości nosa z przemieszczeniem. Tak duże natężenie siły nie było przy tym konieczne do przełamania oporu pokrzywdzonego, mimo to oskarżony zadał dwa sile uderzenia pięścią w twarz. Im bardziej sprawca rozboju przekracza próg przemocy wobec osoby, który in concreto niezbędny był do obezwładnienia ofiary, tym wyżej należy ocenić stopień społecznej szkodliwości poddawanego prawnokarnemu wartościowaniu czynu (podobnie: wyrok SA w Lublinie z dnia 14.09.2009r., sygn. akt AKa 124/09, LEX 550505). Wartość zagarniętego mienia, obiektywnie nie będąca dużą, nie ma przy tym decydującego znaczenia dla ustalenia stopnia społecznej szkodliwości czynu. W sytuacji natomiast, gdy czyn zabroniony stanowi zamach na dwa lub więcej dobra chronione prawem, zwiększa się jego stopień społecznej szkodliwości (podobnie: wyrok SN z dnia 11.04.2011r., sygn. akt IV KK 382/10, LEX 846390). Okoliczności czynu świadczą o tym, że także stopień winy oskarżonego jest wysoki. Oskarżony wprawdzie nie planował tego czynu, a zamiar jego popełnienia zrodził się nagle, to jednak w swym działaniu był nieustępliwy, nie odstąpił od zaboru mienia mimo istotnego oporu pokrzywdzonego uciekając się do użycia siły fizycznej wobec pokrzywdzonego. Oskarżony był wtedy pod istotnym wpływem alkoholu, jednak jest to okoliczność, która w żadnym razie nie może choćby po części usprawiedliwiać zachowania oskarżonego, nawet przy uwzględnieniu jego młodego wieku. Oskarżony już wcześniej spożywał alkohol i znał jego działanie na własny organizm, wiedział też, jak się zachowuje po spożyciu alkoholu. Nie może być przy tym mowy o przyjęciu, iż czyn oskarżonego zasługuje na uznanie, że jest on wypadkiem mniejszej wagi. „Wypadek mniejszej wagi zachodzi wówczas, gdy znamiona przestępstwa, przede wszystkim przedmiotowe, cechują się niewysoką społeczną szkodliwością, zaś jego sprawca nie jest na tyle niebezpieczny dla społeczeństwa, aby stosować w stosunku do niego zwykłą karę przewidzianą za zrealizowane przez niego przestępstwo”(vide: wyrok SA w Krakowie z dnia 06.11.2008r., sygn. akt II AKa 163/08, Krakowskie Zeszyty Sądowe 2008/12/33). W niniejszej sprawie znamiona przedmiotowe przestępstwa wskazują natomiast na wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego.

Wymierzając oskarżonemu karę, Sąd kierował się okolicznościami wskazanymi w art. 53 § 1 i § 2 kk, bacząc by kara ta nie przekroczyła stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz stopnia winy. Z uwagi na to, że oskarżony jest sprawca młodocianym, Sąd uwzględnił także cele wychowawcze kary, stosownie do art. 54 § 1 kk.

Sąd wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności mając przy tym na względzie okoliczności, które doprowadziły do ustalenia stopnia społecznej szkodliwości zachowania oskarżonego i stopnia winy. Wymierzając karę Sąd miał na uwadze także to, poza okolicznościami wskazanymi powyżej, pokrzywdzony odzyskał skradziony rower, choć w stanie uszkodzonym (nieznacznie), przy czym odzyskanie mienia było niezależne od samego oskarżonego. Sąd miał na uwadze także dotychczasowy sposób życia oskarżonego. Jak wynika z danych o karalności oskarżonego, jest on sprawcą zdemoralizowanym. Ma zaledwie 21 lat, a był już trzykrotnie karany za przestępstwa przeciwko zdrowiu i przeciwko mieniu oraz za kradzież wykroczeniową, a więc podobne do popełnionego. Wyroki skazujące oskarżonego zapadały w latach 2011 i 2012 (k. 58, k.59, k. 60). Każdorazowo Sąd wymierzał oskarżonemu kary pozbawienia wolości z warunkowym zawieszeniem ich wykonania i oddawał oskarżonego pod dozór kuratora sądowego. Przestępstw tych oskarżony dopuścił się w lutym 2011r., w październiku 2011r. i w lipcu 2012r., a wykroczenia w grudniu 2013r. Oznacza to, że przypisany oskarżonemu czyn nie miał charakteru incydentalnego. Uprzednia karalność oskarżonego, orzekane kary wolnościowe nie przyniosły oczekiwanego rezultatu, nie wdrożyły oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego. Nie było dla niego dostateczną przestrogą także zarządzenie wykonania kary pozbawienia wolności w sprawie sygn. akt II K 709/11 postanowieniem z dnia 10.04.2013r. i odbycie tej kary w ramach systemu dozoru elektronicznego. Powyższe daje podstawy by stwierdzić, że nie jest wystarczająca dla osiągnięcia wobec oskarżonego celów kary, kara orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i zważywszy na dotychczasowy sposób życia oskarżonego, wielokrotne wchodzenie w konflikt z prawem, nie zapobiegnie powrotowi do przestępstwa. Jedynie kara bezwzględna pozbawienia wolności spełni cele stawiane karze, w tym cele wychowawcze stawiane wobec sprawców młodocianych. Okazana przez oskarżonego skrucha, choć nie pozostaje bez znaczenia dla wymiaru kary, kary orzeczonej w najniższym wymiarze dopuszczalnym przez przepisy, to nie pozwala na ustalenie wobec oskarżonego, w okolicznościach przytoczonych powyżej, pozytywnej prognozy kryminologicznej. Nie przekonuje o tym także treść wywiadu środowiskowego.

Z uwagi na to, iż oskarżony był w niniejszej sprawie zatrzymany i następnie tymczasowo aresztowany, Sąd stosownie do treści art. 63 § 1 kk, zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności oskarżonego w sprawie na poczet orzeczonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności od dnia 30.07.2014r. do dnia 09.10.2014r.

Na podstawie art. 29 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 26.05. 1982 r. Prawo o adwokaturze w związku z § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz ustanowionego oskarżonemu obrońcy z urzędu kwotę 420 zł. wobec złożonego w tym zakresie wniosku obrońcy, uwzględniając to, iż obrońca został ustanowiony w toku postępowania sądowego, trybem właściwym do rozpoznania sprawy był tryb zwyczajny, i odbył się jeden termin rozprawy (420 zł.); nadto obrońca oskarżonego wskazał, iż koszty obrony nie zostały na rzecz obrońcy uiszczone. Sąd zasądził także na rzecz obrońcy oskarżonego należny od tej kwoty podatek od towarów i usług, stosownie do § 2 ust. 3 cyt. Rozporządzenia.

Wobec tego, że oskarżony nie uzyskuje stałych dochodów, z prac dorywczych uzyskuje dochody na poziomie 300- 500 zł. miesięcznie, nie posiada majątku, Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych na podstawie art. 624 § 1 kpk uznając, iż ich uiszczenie byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe.