Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 149/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Elżbieta Czaja

Sędziowie:

SA Bogdan Świerk

SA Marcjanna Górska (spr.)

Protokolant: st. prot. sądowy Krzysztof Wiater

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2013 r. w Lublinie

sprawy A. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji wnioskodawcy A. W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 20 grudnia 2012 r. sygn. akt IV U 492/11

oddala apelację.

Sygn. Akt III AUa149/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 czerwca 2011roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił wnioskodawcy A. W. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r. Nr 153 poz. 1227) w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), albowiem wnioskodawca nie udowodnił na dzień 1 stycznia 1999 roku okresu składkowego i nieskładkowego w wymiarze co najmniej 25 lat, a także nie wykazał co najmniej 15 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono wnioskodawcy okresu zatrudnienia od dnia 24 kwietnia 1967r. do 31 sierpnia 1968r. i od 01 marca 1969r. do 30 kwietnia 1969r., a do ogólnego stażu ubezpieczeniowego nie zaliczono okresu zatrudnienia od 25 października 1966r. do 23 kwietnia 1967r. i od 01 września 1968r. do 28 lutego 1969r., od 01 maja 1969 r. do 1 listopada 1969 r. ponieważ nie został zgłoszony do ubezpieczenia społecznego.

Od decyzji tej odwołanie złożył A. W. domagając się jej zmiany i ustalenia prawa do emerytury. Uzasadniając odwołanie podniósł, że pracę w warunkach szczególnych wykonywał w okresie od 25 października 1966r. do 1 listopada1969r. będąc zatrudnionym w piekarni (...) w W., a ponadto organ ubezpieczeniowy zaliczył mu bezzasadnie krótszy okres zatrudnienia w Libii na budowie eksportowej pomimo, że przepracował tam 7 lat. Zdaniem wnioskodawcy, świadkowie mogą potwierdzić fakt wykonywania przez niego pracy w tych dwóch zakładach.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentując zawartą w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił odwołanie.

Sąd ustalił, że ubezpieczony A. W. urodzony (...), w dniu 1 czerwca 2011 roku złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury. Organ rentowy uwzględniając przedłożone przez wnioskodawcę dokumenty uznał za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999 roku staż ubezpieczeniowy w wymiarze 22 lata 11 miesięcy i 13 dni, w tym 10 lat 4 miesiące i 29 dni zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Do kategorii zatrudnienia w warunkach szczególnych pozwany ZUS zaliczył wnioskodawcy na podstawie świadectw pracy w warunkach szczególnych następujące okresy zatrudnienia: od dnia 5 lipca 1978 roku do 2 lutego 1983 roku w Spółdzielni (...) w M. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego, okresy zatrudnienia na budowie eksportowej w Libii od dnia 3 lutego 1983 roku do 30 kwietnia 1986 roku, od 1sierpnia 1986 roku do 31 marca 1987 roku, od 1 lipca 1987 roku do 30 listopada 1987 roku i od 1 marca 1988 roku do 2 lutego 1989 roku na stanowisku operatora ciężkich maszyn budowlanych.

Ponadto organ rentowy zaliczył do kategorii prac zatrudnienia w warunkach szczególnych pracę na stanowisku maszynisty koparki w Przedsiębiorstwie (...) w M. od 1 maja 1996 roku do 30 listopada 1996 roku. Łącznie uwzględniony okres pracy w warunkach szczególnych wyniósł 10 lat, 4 miesiące i 29 dni.

Sąd Okręgowy wskazał, że w toku postępowania ubezpieczony wnosił o zaliczenie mu do kategorii prac w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia w Libii od 5 lutego 1983 roku do 28 lutego 1990 roku twierdząc, że nie miał żadnych przerw w zatrudnieniu na budowie eksportowej. Nie potrafił jednak wyjaśnić dlaczego w zaświadczeniu wystawionym w dniu 30 maja 2003 roku przez organ kierujący, tj. (...) Sp. z o.o. w W., znajdują się kilkumiesięczne przerwy w zatrudnieniu. Ponadto ubezpieczony zeznał, iż w piekarni (...) pracował nieprzerwanie od 25 października 1966 roku do 1 listopada 1969 r. oraz, że podejmując tam zatrudnienie, miał 16 lat i pracował jako piecowy po 12 godzin dziennie. W tamtym okresie nie uczęszczał do szkoły. Ubezpieczony twierdził, iż przerwy w ubezpieczeniu wynikały z tego, że jeden ze współwłaścicieli zgłaszał go do ubezpieczenia społecznego, a drugi nie.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż odnośnie zatrudnienia wnioskodawcy na budowie eksportowej w Libii, przesłuchał świadków, t.j. obywatela Libii mieszkającego w W. M. A. oraz T. J..

Pierwszy z tych świadków, który był przedstawicielem firmy libijskiej, która zatrudniała pracowników z Polski, zeznał, że A. W. był zatrudniony w latach 1983-1990 nieprzerwanie na budowach. Drugi świadek zatrudniony jako operator sprzętu ciężkiego zeznał, że pracował na kontrakcie przez niecały rok od czerwca 1983 roku do kwietnia 1984 roku, z wnioskodawcą pracował na stanowisku operatora ładowarki. Podał nadto, że umowę podpisywał z (...), a nie z firmą libijską.

Z kolei świadkowie M. S., H. W. i J. Z. byli w przeszłości pracownikami piekarni należącej do E. B. i J. P. w W.. Świadkowie ci zeznali, że do połowy lat 60-tych byli zatrudnieni w tej piekarni i pamiętają wnioskodawcę jako pracownika, który pracował tam jako piecowy, bądź jako pomocnik piekarza. Świadkowie ci nie byli w stanie wypowiedzieć się, czy wnioskodawca był zgłoszony do ubezpieczenia społecznego.

Sąd Okręgowy podkreślił, że z informacji udzielonej na żądanie Sądu przez Spółkę (...) w W. wynika, iż przerwy w zatrudnieniu, wskazane w świadectwie pracy w warunkach szczególnych wynikały z okresów urlopów bezpłatnych, które uwzględniono w ostatecznym rozliczeniu z kontrahentem libijskim. Odnośnie charakteru pracy w Przedsiębiorstwie należącym do Z. K., Sąd uzyskał informację od ówczesnego właściciela przedsiębiorstwa transportowego, że ubezpieczony wykonywał u niego pracę kierowcy-mechanika.

Oceniając przedstawiony wyżej materiał dowodowy sprawy, Sąd Okręgowy uznał, że okres zatrudnienia wnioskodawcy w ramach kontraktu eksportowego w Libii został prawidłowo wyliczony przez pozwany organ rentowy, zarówno w zakresie ogólnego stażu ubezpieczeniowego, jak i pracy w warunkach szczególnych. Potwierdzające ten okres zatrudnienia zaświadczenie Spółki (...) jak i pismo wyjaśniające tej Spółki jednoznacznie wskazują, iż wnioskodawca miał okresy urlopów bezpłatnych w czasie zatrudnienia w latach 1983-1990 i okresy tych urlopów nie mogą być wliczane zarówno do ogólnego stażu ubezpieczeniowego, jak i stażu w warunkach szczególnych.

Odnośnie zatrudnienia wnioskodawcy w piekarni (...) w W., Sąd przyjął, iż zeznania ubezpieczonego jak i świadków, że w całym okresie który wskazał wnioskodawca jako okres zatrudnienia w piekarni był on rzeczywiście pracownikiem nie zasługują na uwzględnienie. Zdaniem Sądu pierwszej instancji, argumentacja ubezpieczonego. iż jeden ze współwłaścicieli piekarni zgłaszał go do ubezpieczenia, a drugi nie, nie jest racjonalna.

Dodatkowo Sąd podniósł, że zeznania świadków, a zwłaszcza J. Z., który precyzyjnie określił okres zatrudnienia A. W. w wymienionej piekarni, nie są wiarygodne. Znaczny upływ czasu, ponad 45 lat, od tamtego okresu nie pozwala, w ocenie Sądu, aby świadkowie tak precyzyjnie potrafili wskazać okres zatrudnienia wnioskodawcy. Ponadto za odmową uznania okresu wskazanego przez wnioskodawcę jako okresu składkowego, przemawia także fakt, że nie podlegał on w tych okresach ubezpieczeniom społecznym jako pracownik.

W tej sytuacji, w świetle art. 6 ust. 2 ustawy emerytalno – rentowej, brak jest podstaw do zaliczenia tych spornych okresów do stażu ubezpieczeniowego.

Odnosząc się do okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie Usługowo-Handlowym (...), Sąd stwierdził, że nawet gdyby został on zaliczony do ogólnego stażu ubezpieczeniowego i nawet gdyby przyjąć, że A. W. w okresie od 7października 1991 roku do 7 kwietnia 1994 roku wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudnienie kierowcy samochodu ciężarowego i gdyby ten okres zaliczyć do stażu w warunkach szczególnych wynoszącego do 10 lat 4 miesięcy i 29 dni, łączny staż pracy w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999r. wyniósłby około 13 lat, zamiast wymaganych 15 lat.

Reasumując powyższe rozważania, Sąd Okręgowy uznał, iż zaskarżona decyzja jest prawidłowa albowiem ubezpieczony nie spełnia warunków do ustalenia mu prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i z tego względu na podstawie art. 477 14 § 1 kpc orzekł jak w sentencji.

Apelację od powyższego wyroku złożył wnioskodawca A. W..

Zaskarżając wyrok w całości zarzucił mu:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - zał. A, dział VIII poprzez uznanie, że ubezpieczony nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach oraz 25 lat pracy ogółem,

- naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, a w szczególności art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 278 § 1 k.p.c. oraz 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów oraz brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego w sprawie, w sytuacji, gdy materiał dowodowy wskazywał na zasadność odwołania.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i stwierdzenie, że przysługuje mu prawo do emerytury ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach procesu lub orzeczenie na podstawie art. 477 14a k.p.c. Nadto wniósł o zasądzenie na rzecz ubezpieczonego kosztów postepowania.

W uzasadnieniu apelacji podniósł między innymi, że Sąd Okręgowy zaakceptował stanowisko organu rentowego dotyczące udowodnionych przez wnioskodawcę okresów składkowych i nieskładkowych. Mianowicie z pisma ZUS wynika, że do ogólnego stażu pracy wnioskodawcy nie przyjął okresu od 3 lutego 1983 roku do 30 kwietnia 1986 roku, uwzględnił go natomiast do pracy w szczególnych warunkach. Uwzględnienie tego okresu, zdaniem apelanta, powodowałoby, że ubezpieczony posiadałby wymagany staż co najmniej 25 lat pracy. Bezzasadne, według skarżącego jest także stanowisko Sądu odmawiające uznania za pracę w szczególnych warunkach zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Usługowo-Handlowym (...) albowiem w tym czasie ubezpieczony wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

Odnosząc się natomiast do okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Libii, apelujący wskazał, że stanowisko Sądu wyłączające okresy urlopu bezpłatnego z tego zatrudnienia jest błędne albowiem nie uwzględnia obowiązującego wówczas stanu prawnego. Mianowicie powyższa praca była wykonywana w oparciu o przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 roku w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem (Dz.U. , Nr 51, poz. 330 ze zm.). Z tych przepisów, zdaniem skarżącego wynika, że bezzasadne było wyłączenie z tego zatrudnienia okresów przerw wynikających z wykorzystywania urlopu wypoczynkowego i należnych zwolnień od pracy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje;

Apelacja jest bezzasadna i jako taka podlegała oddaleniu. Sąd pierwszej instancji przeprowadził właściwe postępowanie dowodowe, a ocena zebranych przez Sąd dowodów, wbrew zarzutowi apelacji, nie narusza granic zakreślonych treścią art. 233 § 1 kpc. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia tego przepisu wymaga bowiem wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu.

Podobnie za niezasadny uznać należy zarzut dotyczący naruszenia art. 278 § 1 kpc i 328 § 2 kpc. Pierwszy z wymienionych przepisów stanowi, że w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. Zarzut ten niezależnie od braku jakiegokolwiek uzasadnienia, budzi zdziwienie albowiem apelujący pomimo reprezentowania go przez fachowego pełnomocnika nie zgłaszał żadnych wniosków dowodowych w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji, a z okoliczności sprawy nie wynika potrzeba korzystania z wiadomości specjalnych.

Podobnie, skarżący nie precyzuje drugiego z wymienionych zarzutów, a lektura pisemnego uzasadnienia wyroku wskazuje, iż odpowiada ono wymogom wynikającym z art. 328 § 2 k.p.c., aczkolwiek argumentacja Sądu pierwszej instancji wymaga uzupełnienia.

W świetle zebranego przez Sąd Okręgowy materiału dowodowego oraz dokonanych na jego podstawie ustaleń, niezasadny jest także, zdaniem Sądu Apelacyjnego, zarzut dotyczący naruszenia prawa materialnego, t.j. art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.). Stosownie do treści wymienionego przepisu, jednym z warunków koniecznych dla nabycia prawa do przedmiotowego świadczenia, jest legitymowanie się na dzień wejścia w życie powołanej ustawy, t.j. na dzień 1 stycznia 1999 roku co najmniej 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym, w tym co najmniej 15 – letnim okresem pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych, t.j. w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.), co prawidłowo przyjął Sąd pierwszej instancji.

W myśl § 2 ust.1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do wcześniejszej emerytury są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Prawo do emerytury, stosownie do treści § 4 ust.1 rozporządzenia, nabywa pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: - 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn; 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W stanie faktycznym rozpoznawanej sprawy spór dotyczył spełnienia przez ubezpieczonego wskazanych wyżej warunków stażowych. Organ rentowy odmawiając A. W. prawa do przedmiotowego świadczenia ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnił on posiadanie 22 lat, 11 miesięcy i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 10 lat, 4 miesiące i 29 dni pracy w szczególnych warunkach.

Jak wynika z materiału dowodowego sprawy, kwestią sporną pozostawała możliwość uwzględnienia jako okresów składkowych okresów zatrudnienia ubezpieczonego od 25 października 1966 roku do 23 kwietnia 1967 roku, od 1 września 1968 roku do 28 lutego 1969 roku i od 1 maja 1969 roku do 1 listopada 1969 roku (1 rok i 6 miesięcy) w piekarni należącej do E. B. i J. P. oraz okresów urlopu bezpłatnego z którego wnioskodawca korzystał po zakończeniu wykonywania pracy na budowie eksportowej w Libii, t.j. okresów: od 1 maja 1986 roku do 31 lipca 1986 roku, od 1 kwietnia 1987 roku do 30 czerwca 1987 roku, od 1 grudnia 1987 roku do 28 lutego 1988 roku (9 miesięcy).

Jeśli chodzi natomiast o pracę w szczególnych warunkach, to spór sprowadzał się do oceny charakteru zatrudnienia ubezpieczonego w okresach od dnia 24 kwietnia 1967 roku do 31 sierpnia 1968 roku i od 1 marca 1969 roku do 30 kwietnia 1969 roku (2 lata, 10 miesięcy i 14 dni), kiedy to wnioskodawca wykonywał pracę piecowego w piekarni należącej do E. B. i J. P., następnie w okresie od 7 października 1991 roku do 7 kwietnia 1994 roku (2 lata i 6 miesięcy), kiedy to był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Usługowo-Handlowym (...) jako kierowca samochodu ciężarowego, a nadto uznania jako pracy w szczególnych warunkach okresów wskazanego wyżej urlopu bezpłatnego od 1 maja 1986 roku do 31 lipca 1986 roku, od 1 kwietnia 1987 roku do 30 czerwca 1987 roku, od 1 grudnia 1987 roku do 28 lutego 1988 roku (9 miesięcy).

Odnosząc się do zarzutów apelacji podważających prawidłowość ustaleń Sądu Okręgowego, co do wielkości udowodnionych przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 roku okresów składkowych i nieskładkowych wskazać należy, iż nie zasługują one na podzielenie.

Analiza materiału dowodowego sprawy, którego uzupełnienia skarżący się nie domagał, prowadzi do wniosku, że brak jest podstaw do uwzględnienia spornych okresów zatrudnienia do ogólnego stażu ubezpieczeniowego.

Mianowicie niewątpliwym jest, iż w okresach od 25 października 1966 roku do 23 kwietnia 1967 roku, od 1 września 1968 roku do 28 lutego 1969 roku i od 1 maja 1969 roku do 1 listopada 1969 roku (1 rok i 6 miesięcy), kiedy to, jak twierdzi wnioskodawca był on zatrudniony w piekarni należącej do E. B. i J. P., nie były odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne. Trafnie, zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd pierwszej instancji, mając na względzie, fakt opłacenia składek za inne okresy zatrudnienia wnioskodawcy w tejże piekarni, uznał za nieracjonalne jego wyjaśnienie, iż jeden wspólnik piekarni opłacał składki, zaś drugi tych składek nie opłacał.

Twierdzenia wnioskodawcy są tym bardziej nieuzasadnione, jeśli zważy się, że za świadka J. Z. zatrudnionego w piekarni w latach 1964-1972, składki na ubezpieczenie społeczne były odprowadzane przez cały okres pracy świadka w piekarni (zeznania świadka – k.25v). Fakt ten oznacza bowiem, że osoba wspólnika nie miała znaczenia w kwestii odprowadzania bądź nie, składek na ubezpieczenie społeczne.

Niezależnie od braku zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne wnioskodawcy, przyjęcie jego faktycznego zatrudnienia w piekarni w spornym okresie nie było możliwe z uwagi na brak dowodów je potwierdzających. Sąd odwoławczy podziela argumentację Sądu pierwszej instancji, który uznał, że zeznania świadka J. Z. nie zasługują na wiarę.

Znaczny upływ czasu oraz fakt, że wnioskodawca pracował razem ze świadkiem w okresie od 24 kwietnia 1967 roku do 31 sierpnia 1968 roku i od 1 marca 1969 roku do 30 kwietnia 1969 roku budzą poważne wątpliwości co do możliwości precyzyjnego podania spornego okresu zatrudnienia. Jeśli natomiast chodzi o zeznania pozostałych świadków, to jak wynika z ich treści, potwierdzają one wyłącznie fakt pracy wnioskodawcy w piekarni. W żaden jednak sposób nie pozwalają uznać, że w wymienionych wyżej spornych okresach wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umowy pracę, a tylko w takiej sytuacji byłaby możliwość ich uwzględnienia. Potwierdzający fakt pracy wnioskodawcy świadek M. S. w piekarni pracował tylko przez okres 3 miesięcy w 1966 roku, zaś świadek H. W. w 1966 roku miał 9 lat i widział ubezpieczonego w piekarni jak jeździł z wujem po chleb. „Rocznie mogło to być z 10 razy”.

W ocenie Sądu Apelacyjnego brak jest także podstaw do uwzględnienia jako okresów składkowych, okresów urlopu bezpłatnego, z którego ubezpieczony korzystał w związku z zatrudnieniem na budowie eksportowej.

Skarżący nie kwestionując faktu korzystania z urlopu bezpłatnego podnosi, że w okresach przerw w zatrudnieniu wykorzystywał urlop wypoczynkowy i zwolnienia od pracy wynikające z § 10 ust. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 roku w sprawie niektórych praw i obowiązków pracowników skierowanych do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego i usług związanych z eksportem.

Odnosząc się do zarzutu apelacji w tym zakresie, należy zgodzić się ze skarżącym, że Sąd pierwszej instancji pominął przy ocenie tego okresu zasady wynikające z powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów. Z treści § 3 tego rozporządzenia wynika bowiem, że okres urlopu bezpłatnego na okres skierowania do pracy za granicą, a także przypadający bezpośrednio po zakończeniu tego urlopu okres niezdolności do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, jeżeli pracownik podejmie zatrudnienie w macierzystym zakładzie pracy w terminie określonym w ust. 4.

Nie jest natomiast okresem wliczanym do okresu od którego zależą uprawnienia pracownicze okres tzw. przedłużonego urlopu bezpłatnego w związku z wypłatą ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy i udzieleniem wolnych dni z tytułu przedłużonego czasu pracy i ich niewykorzystaniem w czasie pracy za granicą (§ 10 i 14). Stosownie bowiem do treści § 12 następnie § 15 (numeracja ulegała zmianie) pracownik zachowuje dla siebie i członków rodziny prawo do świadczenie społecznej służby zdrowia i do zasiłków oraz przysługuje mu prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

W stanie faktycznym sprawy jest niewątpliwe, że organ rentowy uwzględnił jako okresy składkowe okresy wykonywania pracy za granicą wskazane w świadectwie pracy w szczególnych warunkach, jak i w zaświadczeniu Spółki (...).

Wnioskodawca natomiast w żaden sposób nie wykazał, pomimo reprezentowania go przez fachowego pełnomocnika, z jakich powodów korzystał z urlopów bezpłatnych we wskazanych wyżej okresach. Pomimo braku przedmiotowych ustaleń, Sąd Apelacyjny nie uznał jednak, że zachodzi potrzeba prowadzenia postępowania dowodowego w tym przedmiocie z uwagi na fakt, że nawet uwzględnienie omawianych okresów urlopu bezpłatnego (9 miesięcy) do stażu ubezpieczeniowego ustalonego przez organ rentowy, t.j. 22 lat, 11 miesięcy i 13 dni, nie skutkowałoby spełnieniem warunku posiadania co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Okres ten wyniósłby bowiem 23 lata, 8 miesięcy i 13 dni. Nie jest prawdą, jak twierdzi apelujący, że ZUS nie uwzględnił do ogólnego stażu pracy okresu zatrudnienia od 3 lutego 1983 roku do 30 kwietnia 1986 roku w sytuacji, gdy okres ten uwzględnił jako okres pracy w szczególnych warunkach. Jak wynika bowiem z pisma organu rentowego, na które powołuje się skarżący (pismo-k.15), okres ten został przyjęty do ogólnego stażu pracy i mieści się w okresie „od 5 lipca 1978 roku do 30 kwietnia 1986 roku”.

Brak spełnienia przez wnioskodawcę wymogu dotyczącego legitymowania się na dzień 1 stycznia 1999 roku okresem ubezpieczenia w rozmiarze co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, sam w sobie jest wystarczający do ustalenia, że nie spełnia on warunków do nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Warunki określone tym przepisem, wyżej cytowanym, muszą być spełnione łącznie, co powoduje, że brak spełnienia jednego z nich wyklucza możliwość nabycia prawa do spornego świadczenia ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2012 roku, II UK 274/11 – LEX nr 1215285). W rezultacie, taki stan rzeczy zwalnia sąd od obowiązku prowadzenia postępowania dowodowego co do wymogu posiadania co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych, jak również co do ustalenia spełnienia pozostałych przesłanek do przyznania emerytury. Nawet bowiem przy spełnieniu przez wnioskodawcę pozostałych warunków prawa do emerytury odwołanie i tak musiałoby być oddalone.

Pomimo takiej konstatacji, zauważyć należy, że zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że wnioskodawca nie spełnia także warunku dotyczącego posiadania na dzień 1 stycznia 1999 roku, co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

Uwzględniając bowiem do szczególnego stażu pracy okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Usługowo-Handlowym (...) od 1 października 1991 roku do 7 kwietnia 1994 roku (2 lata, 6 miesięcy i 7 dni) oraz okresy zatrudnienia w piekarni należącej do E. B. i J. P. od 24 kwietnia 1967 roku do 31 sierpnia 1968 roku oraz od 1 marca 1969 roku do 30 kwietnia 1969 roku ( 1 rok, 6 miesięcy i 7 dni), kiedy to wnioskodawca pracował jako pomocnik piekarza, wynoszący łącznie 4 lata i 14 dni, to łączny okres pracy w szczególnych warunkach wynosiłby 14 lat, 5 miesięcy i 13 dni (10 lat, 4 miesiące i 29 dni plus 4 lata i 14 dni).

Do pracy w szczególnych warunkach nie można bowiem zaliczyć wskazanych wyżej okresów przerw w zatrudnieniu podanych przez (...), jako okresy przebywania na urlopach bezpłatnych. W tej materii w sposób jednoznaczny wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 listopada 2011 roku, I UK 127/11 (LEX nr 1227549) stwierdzając, że „urlopu bezpłatnego, udzielonego w związku ze skierowaniem do pracy za granicą, nie wlicza się do okresu pracy w warunkach szczególnych wykonywanej u macierzystego pracodawcy, uprawniającego do emerytury w obniżonym wieku na podstawie art. 184 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

Reasumując powyższe rozważania, Sąd Apelacyjny uznał, że wnioskodawca nie spełnia warunków do nabycia prawa do emerytury, co prawidłowo ustalił Sąd pierwszej instancji. Apelacja zatem jako pozbawiona podstaw podlegała oddaleniu.

Mając powyższe względy na uwadze i z mocy art. 385 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.