Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Przemyślu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Lucyna Oleszek

Protokolant sekretarz sądowy Agnieszka Radochońska

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2014 r. w Przemyślu

na rozprawie

sprawy J. H. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o emeryturę

na skutek odwołania J. H. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

z dnia 20 sierpnia 2014 r. nr (...)

I.  z m i e n i a zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy J. H. (1) prawo do emerytury w ustawowej wysokości, począwszy od dnia 14 sierpnia 2014 r.,

II.  s t w i e r d z a, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w ustaleniu prawa do powyższego świadczenia.

Sygn. akt III U 1095/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 28 listopada 2014 r.

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2014 r., zn. (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił wnioskodawcy J. H. (1) prawa do emerytury.

W uzasadnieniu decyzji podano, iż wnioskodawca nie spełnia wszystkich warunków określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.). Nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, a jedynie 14 lat, 2 miesiące i 11 5 dni. Ponadto nie osiągnął wymaganego 25-letniego okresu składkowego
i nieskładkowego na dzień 1 stycznia 1999 r., wykazał łączny staż ubezpieczeniowy
w wymiarze 24 lat, 6 miesięcy i 4 dni.

Organ rentowy stwierdził, że brak podstaw do uwzględnienia ogólnego okresu zatrudnienia wnioskodawcy od kwietnia 1970 r. do maja 1972 r. oraz od 23 kwietnia 1975 r . do 7 października 1976 r. z braku stosownych dokumentów.

Wnioskodawca J. H. (1) w dniu 9 września 2014 r. złożył odwołanie od tej decyzji, domagając się jej zmiany.

Na uzasadnienie podał, że decyzja jest dla niego krzywdząca i niezgodna ze stanem faktycznym. Na potwierdzenie charakteru wykonywanej pracy powołał się na zeznania świadków, wnosząc o uwzględnienie przede wszystkim okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, jak też doliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie z przyczyn, które stanowiły o wydaniu zaskarżonej decyzji.

Ponownie stwierdzono, że wnioskodawca nie spełnia warunków do nabycia emerytury określonych w art. 184 ust. 1 w zw. z art. 27 i art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) oraz w zw. z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Podniesiono, że spośród ustawowych warunków wnioskodawca przede wszystkim nie wykazał 25-letniego stażu ubezpieczeniowego oraz na dzień złożenia wniosku emerytalnego nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy wskazał, że brak podstaw do uwzględnienia okresu pracy
w gospodarstwie rolnym rodziców od 15 sierpnia 1970 r. do 31 maja 1972 r. z uwagi na to, że w tym czasie wnioskodawca był zatrudniony jako pracownik najemny w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M.. Okoliczność ta wyklucza zdublowanie okresów zatrudnienia – ubezpieczenia, mimo że pominięto w łącznym stażu ubezpieczeniowym okres pracy robotnika najemnego. Organ rentowy przyjął bowiem, że złożone zaświadczenie w tym zakresie jest niewystarczające.

Z kolei co do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, to wskazano, że może ją potwierdzić jedynie zakład pracy, ewentualnie jego następca, na podstawie posiadanej dokumentacji i w ściśle określonej formie, zgodnie z § 2 ust. 2 powołanego rozporządzenia. Wnioskodawca nie przedstawił świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, a z zachowanych dokumentów nie wynika aby praca na stanowiskach kierowcy ciągnika -robotnika fizycznego, czy kierowcy należała do prac wykonywanych w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy w Przemyślu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca J. H. (1) urodzony (...) złożył w dniu 15 lipca
2014 r. wniosek o emeryturę, oświadczając że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz że pozostaje w stosunku pracy.

Na potwierdzenie okresów ubezpieczenia oraz charakteru zatrudnienia dołączył świadectwa pracy oraz dokumentację archiwalną - osobową z okresu zatrudnienia
w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M., w Przedsiębiorstwie (...) w D., (...) Przedsiębiorstwie (...) Oddział J. oraz w Przedsiębiorstwie Produkcji (...)
i Montaży Budownictwa Rolniczego (...) w R.. Równocześnie przedłożył świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych w (...) J. z dnia 4 lipca 2014 r.

Rozpoznając ten wniosek organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 20 sierpnia 2014 r. odmówił mu prawa do emerytury, gdyż wylegitymował się ogólnym stażem ubezpieczeniowym w wymiarze jedynie 24 lata, 6 miesięcy i 4 dni. Ponadto nie udokumentował zatrudnienia w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat. Uwzględniono jedynie takie zatrudnienie w (...) J. w wymiarze 14 lat, 2 miesiące i 11 dni.

Dowód: 1. Akta organu rentowego:

- wniosek o emeryturę z dn. 15.07.2014 r.

- Świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dn. 4.07.2014 r.,

- świadectwa pracy

- decyzja odmowna z dn. 20.08.2014 r.

Ponadto Sąd ustalił, że wnioskodawca J. H. (1) z zawodu kierowca pracę zawodową, jako młodociany, najemny pracownik, rozpoczął od kwietnia 1970 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M.. Nie był członkiem tej Spółdzielni, nie sporządzano z nim formalnie żadnej umowy o pracę czy umowy zlecenia, niemniej za pracę otrzymywał wynagrodzenie. Do maja 1972 r. wnioskodawca wykonywał różne prace rolnicze pod nadzorem brygadzisty polowego F. S.. Pracował przy pracach polowych, przy stertowaniu siana i słomy, kopcowaniu ziemniaków. Jeździł też ciągnikiem rolniczym, rozwożąc siano, słomę, paszę i wodę dla krów, ale też na fermę kurcząt i indyków. Traktorem pracował też przy robotach polowych. Prace wykonywał codziennie od godziny 7. Razem z wnioskodawcą pracowali świadkowie Z. S. - robotnik na fermie drobiu oraz W. G. (1) – magazynier paliw i zbóż.

Następnie wnioskodawca zajął się pracą w gospodarstwie rolnym rodziców A. i M. H., położonym w M. o pow. 3,83 ha. Kiedy ukończył 18 lat uzyskał prawo jazdy na traktor.

Dowód: 1. Akta organu rentowego:

- Zaświadczenia Archiwum przy (...) Związku (...) w R.

z dnia 20.05.2014 r.

-Zaświadczenie Starosty (...) z dnia 23.06.2014 r.

2. zeznania świadków:

- Z. S. (nagranie rozprawy – 21 min.),

- W. G. (nagranie rozprawy - 29 min.),

3. zeznania wnioskodawcy (nagranie rozprawy - 1 godz. 8 min.).

Od 8 stycznia 1974 r. wnioskodawca został powołany do zasadniczej służby wojskowej, którą w związku z wypadkiem przerwał 27 maja 1974 r. Po czym został zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) „Budostal-4” w D.. Pracował tam od dnia 23 kwietnia 1975 r. do 7 października 1976 r. jako kierowca samochodu ciężarowego - ciągnika, przewoził smołę tzw. „smolarką” o ciężarze powyżej 10 ton. Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy przy naprawach dróg. Następnie ponownie został powołany do służby wojskowej, którą pełnił od 8 października 1976 r. do 6 maja 1978 r. W czasie służby wojskowej ukończył kurs prawa jazdy kategorii II.

Dowód: 1. Akta organu rentowego:

- Karta obiegowa zmiany z dnia 21.04.1975 r.

- pismo z dnia 5.10.1976 r. w sprawie urlopowania,

- Zaświadczenie (...) w B. z dnia 5.06.2014 r.,

2. zeznania wnioskodawcy (nagranie rozprawy - 1 godz. 8 min.).

Od 1 grudnia 1978 r. wnioskodawca zaczął pracę w Spółdzielni (...) w P. Oddział w R.. Był tam zatrudniony do 30 września 1980 r. jako kierowca samochodowy. Jeździł tam samochodami dostawczymi, m. in. marki Ż..

Od 16 października 1980 r. do 8 listopada 1983 r. również jako kierowca pracował
w (...) Przedsiębiorstwie (...) Oddział J.. Wówczas jeździł wyłącznie samochodami ciężarowymi, powierzono mu (...) tzw. „łamaniec” (ciągnik siodłowy) o ładowności powyżej 5 ton. Rozwoził przede wszystkim nasiona zbóż oraz ziemniaków. Transport tego materiału nasiennego polegał na odbiorze produktów bezpośrednio od rolników lub z transportu kolejowego. Następnie na rozwiezieniu do tzw. kiosków nasiennych (na terenie dawnego województwa (...)), do PGR oraz rolników. Wnioskodawca pracował jako kierowca, razem z nim jako pracownik wyładunkowy pracował świadek Z. C. (1). Kierowcy podlegali pod dział administracji i transportu. Pracownik tego działu wystawiał, a następnie rozliczał karty drogowe kierowców. Przełożonym wnioskodawcy był świadek J. K. (1) – kierownik administracji i transportu. Siedziba Oddziału, biuro i magazyn znajdowały się w M..

Następnie na podstawie porozumienia między zakładami pracy z dniem 9 listopada 1983 r. wnioskodawca przeszedł do pracy w Przedsiębiorstwie Produkcji (...)
i Montaży Budownictwa Rolniczego (...) w R.. Pracował w Zakładzie
w S. (betoniarnia) jako kierowca przy przewozie pracowników. Jeździł autobusem marki R. z 24-26 miejscami siedzącymi. Przez pierwsze ok. 4 miesiące był jedynym kierowcom z uprawnieniami do kierowania tym pojazdem. Potem zmieniał się z J. M.. Woził codziennie ponad 20 robotników wśród których byli świadkowie S. S. (1) i H. K. (1) - zbrojarze betoniarze. Prace zbrojarzy przy produkcji prefabrykatów betonowych odbywały się w zakładzie w S., na dwie zmiany
w godzinach od 6 do 14 oraz od 14 do 22. Obowiązkiem wnioskodawcy było przywiezienie
i odwiezienie pracowników. Przewoził on pracowników z okolic S., L., M., C., W.. Drugi kierowca przywoził robotników z okolic L.. Wnioskodawca pracę zaczynał przed godziną 5 rano, a kończył po godzinie 23.

Od 11 lipca 1984 r. wnioskodawca pozostaje w zatrudnieniu w (...) SA w J.. Zajmował tam stanowisko kierowcy ruchu autobusowego, a obecnie kierowcy-konduktora.

Dowód: 1. Akta organu rentowego:

- Świadectwa pracy z dnia 30.09.1980 r., 8.10.1983 r., 30.06.1984 r.

- umowa o pracę z dnia 16.10.1980 r., 9.11.1983 r.,

- kwestionariusz osobowy z dnia 13.10.1980 r.,

- angaże z lat 1981-83,

- Porozumienie między zakładami z dnia 25.10.1983 r.

- listy płat 1983-1984,

- Zaświadczenie (...) J. z dnia 4.07.2014 r.

2. zeznania świadków:

- Z. C. (nagranie rozprawy– 37 min.),

- J. K. (nagranie rozprawy - 43 min.),

- H. K. (nagranie rozprawy - 51 min.),

- S. S. (nagranie rozprawy - 1 godz. 01 min.),

3. zeznania wnioskodawcy (nagranie rozprawy - 1 godz. 08 min.).

Dokonując tych ustaleń Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach organu rentowego, w tym Sąd uwzględnił dokumentację archiwalna z akt osobowych wnioskodawcy z okresu jego zatrudnienia w latach 1975-1976 oraz 1980-1984. W zachowanych aktach osobowych znajdują się dokumenty potwierdzające podjęcie zatrudnienia oraz rodzaj zajmowanego stanowiska, sposób wynagradzania. Dokumenty wskazują, że wnioskodawca pracował jako kierowca samochodów ciężarowych i samochodu do przewozu pracowników.

Za pełni wiarygodne Sąd uznał zeznania świadków pracujących razem
z wnioskodawcą: Z. S., W. G. (1), Z. C. (1), J. K. (1), H. K. (1) i S. S. (1). Świadkowie ci dokładnie opisali strukturę zatrudnienia w zakładach: Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M., w Centrali (...) w J.-M. oraz w (...) Zakład w S.. Wskazali, jakie prace wykonywał wnioskodawca, jak wyglądała organizacja pracy. Sąd podzielił także zeznania wnioskodawcy, który dodatkowo podał jakie prace wykonywał przez wszystkie sporne okresy zatrudnienia.

Zebrana obecnie dokumentacja wraz zeznaniami świadków i wnioskodawcy potwierdza okres i faktyczny charakter wykonywanej przez niego pracy na stanowisku pracownika fizycznego, kierowcy samochodu ciężarowego oraz autobusu. W rezultacie Sąd uznał, że choć wnioskodawca nie posiada świadectw pracy, w tym pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, to w związku z zeznaniami świadków i jego własnymi, możliwe było poczynienie uzupełniających ustaleń, że w okresie od 1 maja 1970 r. do 30 kwietnia 1972 r. oraz od 23 kwietnia 1975 r. do 7 października 1976 r. pozostawał w zatrudnieniu jako robotnik fizyczny - polowy oraz kierowca samochodu. Ponadto jako kierowca samochodu ciężarowego i autobusu pracował także od 16 października 1980 r. do 30 czerwca 1984 r. Wszystkie zgromadzone dowody wzajemnie się potwierdzają i uzupełniają, wobec czego są wiarygodnym źródłem ustaleń faktycznych. Wynika z nich, jaką pracę i w jakich warunkach wykonywał wnioskodawca.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) - ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzny
(w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach).

Ponadto emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Równocześnie zgodnie § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) - dla ustalenia tych uprawnień - za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz
o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2 cyt. ustawy).

Zgodnie z § 2 ust. 1 cyt. Rozporządzenia - okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji - w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie
§ 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Zaświadczenie zakładu pracy powinno potwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których uzależnione jest przyznanie emerytury.

Bezsporne jest, że wnioskodawca wykazał, iż ukończył 60 lat oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

W toku rozpoznawania sprawy przed organem rentowym z uwagi na brak świadectw pracy, w tym pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, sporny okazał się zarówno ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy, jak i charakter wykonywanej przez niego pracy.

Organ rentowy przyjął za udowodnione 24 lata, 6 miesięcy i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Natomiast nie uwzględnił okresu zatrudnienia wnioskodawcy:

- w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M. od kwietnia 1970 r. do maja 1972 r. (2 lata), gdzie pracował on jako robotnik fizyczny przy pracach polowych
i transportowych oraz

- w Przedsiębiorstwie (...) „Budostal-4” w D., od dnia 23 kwietnia 1975 r. do 7 października 1976 r. (1 rok, 5 miesięcy i 14 dni), gdzie pracował jako kierowca samochodu ciężarowego - ciągnika.

Z kolei w odniesieniu do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych za udowodniony przyjęto okres zatrudnienie wnioskodawcy w (...) SA J. w wymiarze 14 lat, 2 miesięcy i 11 dni. Natomiast sporne pozostały okresy pracy wnioskodawcy:

- od 16 października 1980 r. do 8 listopada 1983 r. (3 lata i 24 dni) w (...) Przedsiębiorstwie (...) Oddział J., gdzie pracował jako kierowca samochodu ciężarowego oraz

- od 9 listopada 1983 r. do 30 czerwca 1984 r. (7 miesięcy 21 dni) w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R. - Zakład w S., gdzie pracował jako kierowca autobusu marki R..

W ocenie Sądu Okręgowego, fakt wykonywania przez wnioskodawcę pracy
w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M. oraz w firmie (...)-4”
w D., jak też fakt wykonywania pracy w szczególnych warunkach
w pozostałych, wymienionych zakładach pracy znajduje potwierdzenie w zebranym
w sprawie materiale dowodowym – dokumentacji osobowej oraz w zeznaniach świadków
i jego własnych. Podnieść należy, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi dowodami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego i nie są potrzebne jakieś szczególne dowody np. z dokumentów - wystarczą dowody np. z zeznań świadków i stron. Na tej podstawie Sąd przyjął, że odwołanie wnioskodawcy jest zasadne,
a jego żądanie co do zmiany zaskarżonej decyzji w zakresie dotyczącym tak stażu pracy, jak
i charakteru zatrudnienia zasługuje co do zasady na uwzględnienie.

Niewątpliwie pierwszy okres pracy wnioskodawcy w charakterze pracownika najemnego przy pracach rolnych - polowych i transporotowych należy potraktować jako zatrudnienie młodocianego w rozumieniu obowiązujących wówczas przepisów ustawy z dnia 2 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudnienia młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. Nr 45, poz. 226)
w związku z art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z art. 3 ust. 1 powołanej ustawy - młodociani w wieku od 14 do 18 lat mogli być zatrudniani przez zakłady pracy tylko w celu nauki zawodu lub przyuczania do określonej pracy albo odbycia wstępnego stażu pracy. Za wykonywana pracę wypłacano wynagrodzenie.

Na podstawie zachowanej dokumentacji osobowej Archiwum przy (...) Związku Spółdzielni Produkcji Rolnej w R. potwierdziło, że wnioskodawca był zatrudniony w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w M., zachowały się też listy wypłat wynagrodzeń za okres od kwietnia 1970 r. do maja 1972 r. Równocześnie fakt pracy i rodzaj wykonywanych czynności potwierdzili świadkowie. Zeznania te Sąd uwzględnił, stosownie do treści § 24 i 25 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
z dnia 11 października 2011 r. (Dz. U. Nr 237, poz. 1412).

Z kolei okres pracy wnioskodawcy w firmie (...)-4” w D. Sąd uwzględnił na podstawie przedstawionej umowy o pracę oraz urlopowania wnioskodawcy do odbycia służby wojskowej. Wiarygodność tych dokumentów nie została podważona przez organ rentowy.

Uwzględniając te dwa okresy zatrudnienia jako okresy składkowe w rozumieniu art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. a i pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, należy stwierdzić, że wnioskodawca wykazał pond 27 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Ponadto Sąd przyjął, że praca wnioskodawcy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego oraz autobusu w kolejnych dwóch firmach tj. w (...) Przedsiębiorstwie (...) Oddział J. (3 lata i 24 dni) oraz w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R. - Zakład w S. (7 miesięcy 21 dni) wykonywana była w szczególnych warunkach.

Prace na stanowiskach kierowcy samochodu ciężarowego oraz kierowcy autobusu, faktycznie zajmowane przez wnioskodawcę, wymienione są w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 Nr 8, poz. 43 ze zm.) w wykazie A, w dziale VIII – „W transporcie i łączności” - Transport, poz. 2 - prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15 (…). Ponadto wymieniono je w Zarządzeniu Nr 16 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. M.R.L.i G.Ż Nr 2 poz.88) oraz w Zarządzeniu Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz. Urz. M.B.iP.M.B. Nr 3, poz. 6) - Dział VIII, poz. 2, pkt 1 i 4 – „kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15”.

W orzecznictwie podnosi się, iż praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16 lutego 2012 r., III AUa 1797/11, LEX nr 1130404).

Fakt wykonywania przez wnioskodawcę w spornych okresach pracy kierowcy nie budzi jakichkolwiek wątpliwości. Takie stanowisko pracy wpisano mu w świadectwach pracy wystawionych bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia w 1983 r. i 1984 r., stanowisko kierowcy wymieniano też w każdym angażu oraz listach płac. Spór w istocie sprowadzał się do ustalenia, jakimi pojazdami wnioskodawca faktycznie kierował i przy jakich pracach transportowych był zatrudniony. Tę okoliczność Sąd wyjaśnił w oparciu o zeznania świadków oraz wnioskodawcy. Zgodnie potwierdzili oni, że w Centrali (...) wnioskodawca pracował wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego, natomiast w zakładzie (...) w S. przewoził pracowników samochodem marki R., który był przeznaczony do przewozu osób.

W rozpoznawanej sprawie istotne okazały się zarówno dokumenty zawarte w aktach osobowych wnioskodawcy, jak i zeznania świadków, którzy nadzorowali i organizowali pracę wnioskodawcy, bądź z nim współpracowali. Charakter przedsiębiorstw, w których pracował wnioskodawca, ogólne świadectwo pracy wystawione bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia oraz jednoznaczne i spójne zeznania świadków wskazują, że w spornych okresie pracował on wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony (marki S. 28) do przewozu materiału nasiennego - zbóż i ziemniaków oraz jako kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15.

Rozstrzygając kwestię charakteru zatrudnienia wnioskodawcy, Sąd przyjął więc, że łącznie, z okresem uwzględnionym przez organ rentowy, wnioskodawca wykazał ponad 17 pracy wykonywanej w warunkach szczególnych - przed dniem 1 stycznia 1999 r. na stanowiskach kierowcy samochodu ciężarowego i autobusu.

Równocześnie Sąd zauważa, że nieistotny dla sprawy okazał się wniosek w zakresie ewentualnego uwzględniania pracy w gospodarstwie rolnym rodziców wnioskodawcy
w latach 1970-1972 r., skoro okazało się, że w tym czasie pracował on w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej.

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie i na mocy powołanych przepisów w zw. z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając mu prawo do emerytury, począwszy od dnia 14 sierpnia
2014 r. tj. osiągnięcia wieku emerytalnego, o czym orzeczono w pkt I-szym wyroku.

Zgodnie z art. 118 ust. 1 i 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Kierując się tym przepisem oraz uwzględniając wcześniejsze rozważania Sąd uznał, że ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (przeprowadzenie dowodu
z dokumentacji osobowej oraz zeznań świadków i ich ocena) zwalniają organ rentowy
z odpowiedzialności za opóźnienie w ustaleniu prawa do świadczenia emerytalnego wnioskodawcy. Orzeczenie w tym zakresie zawarto w pkt II-im wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem proszę doręczyć:

- wnioskodawcy J. H. z pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia apelacji,

- pełnomocnikowi ZUS O/R. - J. D.,

2. K.. 14 dni.

P-śl, 11 grudnia 2014 r.