Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych

w składzie : Przewodnicząca SSO Natalia Barecka

Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Senger

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2014 roku w Poznaniu

odwołania T. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

z dnia 5 marca 2014r. znak (...)

w sprawie T. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P.

o wysokość świadczenia

Oddala odwołanie

/-/ N. B.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 marca 2014 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 roku poz. 1440 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 21.02.2014 r. przyznał T. M. prawo do emerytury od dnia 12 lutego 2014 r. tj. od daty nabycia uprawnień.

Wysokość emerytury obliczona została w oparciu o art. 26 ustawy emerytalnej na kwotę 1048,15 zł. Wypłaty świadczenia nie podjęto albowiem jej wysokość okazała się mniej korzystna od emerytury ustalonej decyzją z dnia 9 grudnia 2008 r. /vide przedmiotowa decyzja w aktach ZUS/

Powyższą decyzję zaskarżyła – w formie i w terminie prawem przewidzianymi – T. M., kwestionując wysokość wypłacanej emerytury.

W uzasadnieniu odwołująca wniosła o ponownie wyliczenie świadczenia z uwzględnieniem wszystkich dodatkowych wypłat typu: trzynaste pensje, nagrody jubileuszowe oraz odprawę emerytalną /vide odwołanie k. 2 - 3 – 4 akt/.

Na rozprawie w dniu 30 lipca 2014 r. odwołująca podniosła, że nie zgadza się także z wyliczeniem kapitału początkowego tj. z decyzją ustalającą kapitał początkowy, wskazując, iż nigdy tej decyzji nie zaskarżyła ponieważ nie była do końca zorientowana i pewna, czy wszystko zostało prawidłowo obliczone. W jej ocenie nie uwzględniono okresu pracy w rolnictwie w latach 1969 – 1975, jak i zatrudnienia w firmie (...). Nadto nie doliczono jej wartości z OFE. /vide protokół z rozprawy z dnia 30 lipca 2014 r. k. 18 akt/

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołania wskazując na to, iż wysokość emerytury kapitałowej została ustalona prawidłowo. / vide odpowiedź na odwołanie 6 - 8 akt /

Sąd ustalił, co następuje:

T. M. urodziła się w dniu (...), 55 lat ukończyła więc w roku 2008, a 60 lat w 2013 roku.

dowód : bezsporne

W dniu 3 lutego 2006 r. odwołująca złożyła do organu rentowego wniosek o ustalenie stażu ubezpieczeniowego dołączając do niego :

1)  zaświadczenie ZUS Rp–7 wystawione przez Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe (...) S.A. w dniu 11 grudnia 2003 r., z którego wynika, że odwołująca była zatrudniona w tym przedsiębiorstwie od dnia 10 lipca 1975 r. do dnia 31 lipca 1984 r. ostatnio na stanowisku formowacza wyrobów dźwiękochłonnych, z urlopu wychowawczego korzystała w okresach 5.05.1978 – 4.05.1981 oraz 11.04.1982 – 31.07.1984, a w okresie 5.05.1981 – 2.01.1982 miała urlop bezpłatny; nadto wskazano wysokość zarobków z lat 1978 i 1982,

2)  pismo Przedsiębiorstwa Produkcyjno – Handlowego (...) S.A. z dnia 11 grudnia 2003 r. , w treści którego wyjaśniono, że spółka nie posiada dokumentacji płacowej sprzed 1978 roku,

3)  trzy zaświadczenia ZUS Rp – 7 wystawione przez Zespół Szkół (...) w P. w dniu 23 października 2003 r., w treści których wskazano, że jest tam zatrudniona na stanowisku pracownik obsługi w pełnym wymiarze czasu pracy od dnia 1 listopada 1984 r. oraz podano wysokość uzyskanego wynagrodzenia w latach 1984 – 2005,

4)  zeznania świadka B. M. na druku ZUS Rp–8 z dnia 16 czerwca 1999 r. na okoliczność jej pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w P. w okresie od dnia 11 października 1969 r. do dnia 10 lipca 1975 r.,

5)  zaświadczenie ZUS Rp – 7 wystawione przez Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr (...) w P. w dniu 9 stycznia 2004 r., w z którego wynika, że odwołująca była w tym zakładzie zatrudniona na stanowisku sprzątaczki w wymiarze ½ etatu od dnia 2 stycznia 1992 r. do dnia 31 sierpnia 1993 r.; obejmuje ono wynagrodzenie z lat 1992 – 1993,

6)  kserokopię legitymacji ubezpieczeniowej.

W toku natomiast postępowania – wywołanego w/w wnioskiem - odwołująca przedłożyła również:

7)  zaświadczenie stwierdzające zameldowanie na pobyt stały w miejscowości P. nr 33 gmina J. i to od urodzenia do dnia 15 lutego 1978 r.

8)  zaświadczenie wydane przez Starostę w R., na podstawie operatu ewidencji gruntów i budynków, w treści którego wskazano, że właścicielami gospodarstwa rolnego położonego w P., J. i S. o łącznej powierzchni 14.86.74 byli w okresie od dnia 1 listopada 1950 r. do dnia 20 maja 1980 r. Państwo A. i M. F..

Organ rentowy ustalił, iż okresy składkowe zostały udowodnione łącznie w wymiarze 23 lat 7 miesięcy i 16 dni, a okresy nieskładkowe łącznie w wymiarze 6 lat, wobec czego łącznie wynoszą one 29 lat 7 miesięcy i 16 dni.

Pismem z dnia 2 lipca 2006 r. Zakład poinformował odwołującą o uwzględnionym stażu ubezpieczeniowym, jak i o uznaniu okresu pracy w charakterze domownika wykonywanej w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od dnia 11.10.1969 r. do dnia 09.07.1975 r. w zakresie niezbędnym do udowodnienia wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych do nabycia uprawnień do świadczenia. Zaznaczono, iż na dzień sporządzenia pisma nie można ustalić zakresu w jakim można zaliczyć powyższy okres pracy w gospodarstwie.

dowód: bezsporne, akta ZUS (wniosek o ustalenie stażu wraz z załącznikami oraz kolejne dokumenty przedłożone w toku postępowania przez odwołującą, raport ustalenia uprawnień do świadczenia, pismo ZUS z dnia 2 lipca 2006 r.)

Decyzją z dnia 22 października 2007 r. Zakład ustalił kapitał początkowy T. M. na dzień 1 stycznia 1999 r.

Do ustalenia wartości kapitału organ rentowy uwzględnił 16 lat 9 miesięcy i 9 dni okresów składkowych oraz 5 lat 9 miesięcy i 20 dni okresów nieskładkowych. W decyzji wskazano, iż w ustaleniach pominięto okres 11.10.1969 – 9.07.1975 gdyż przy ustaleniu kapitału nie uwzględnia się okresu pracy w gospodarstwie rolnym oraz okres urlopu bezpłatnego tj. 5.05.1981 – 2.01.1982. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ustalono na 58,45 % obliczając go z lat 1989 – 1998.

Powyższa decyzja nie została zaskarżona.

dowód: bezsporne, decyzja w aktach kapitałowych

W dniu 13 listopada 2008 r. odwołująca złożyła wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury przy obniżonym wieku. Do wniosku dołączono zaświadczenie ZUS Rp – 7 wystawione przez Zespół Szkół (...) w P. w dniu 12 listopada 2008 r. wraz z załącznikiem, w którym wskazano wysokość zarobków z lat 1999 – 2007,

Nadto - w toku postępowania wywołanego w/w wnioskiem – w odpowiedzi na zapytanie ZUS – zostały załączone do akt następujące dokumenty:

1)  zaświadczenie ZUS Rp – 7 wystawione przez VI Liceum Ogólnokształcące Nr (...) w P. w dniu 9 października 2007 r., z którego wynika, że odwołująca była tam zatrudniona na stanowisku sprzątaczki w wymiarze ½ etatu od dnia 2 stycznia 1992 r. do dnia 31 sierpnia 1993 r.; nadto wskazano w nim wynagrodzenie z lat 1992 – 1993,

2)  zaświadczenie ZUS Rp – 7 wystawione przez Zespół Szkół (...) w P. w dniu 11 października 2007 r., z którego wynikało że odwołująca jest w tym zakładzie zatrudniona na stanowisku pracownik obsługi w pełnym wymiarze czasu pracy od dnia 1 listopada 1984 r. obejmujące lata 1993 i 1995.

Decyzją z dnia 9 grudnia 2008 r. Zakład przyznał odwołującej prawo do emerytury przy obniżonym wieku i to od dnia 1 listopada 2008 r. tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek.

Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 lat kalendarzowych od 01.01.1989 r. do 31.12.1998 r., uzyskując wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 58,45 % oraz aktualną kwotę bazową 2.275,37 zł. Do ustalenia wysokości świadczenia Zakład uwzględnił 26 lat 5 miesięcy okresów składkowych oraz 6 lat okresów nieskładkowych.

W załączniku do decyzji podano, iż przy ustalaniu stażu pracy pominięto okres urlopu bezpłatnego (5.05.1981 – 2.01.1982) oraz okres pracy w gospodarstwie rolnym albowiem udowodnione zostało 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych (a okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia uwzględnia się jedynie wtedy, gdy są niezbędne do wymaganego do nabycia prawa okresu składkowego i nieskładkowego).

Wypłata świadczenia została zawieszona z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia.

dowód : bezsporne, wniosek z załącznikami oraz decyzja z dnia 09.12.2008 r. w aktach ZUS

Decyzją z dnia 30 grudnia 2008 r. ponownie ustalono wysokość świadczenia i wznowiono jego wypłatę albowiem z dniem 22 grudnia 2008 r. T. M. zakończyła pracę w Zespole Szkół (...)
im. W. R. w P., co wykazała składając w dniu 23 grudnia 2008 r. świadectwo pracy.

Do ustalenia wysokości emerytury uwzględniono 26 lat 6 miesięcy okresów składkowych oraz 6 lat okresów nieskładkowych. Świadczenie na dzień 1 grudnia 2008 r. określono na kwotę 1.329,95 zł.

dowód : bezsporne, decyzje w aktach ZUS w tym decyzja z 31.12.2008 r.

Decyzją z dnia 16 marca 2009 r., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 23.12.2008 r. pozwany odmówił przeliczenia podstawy wymiaru z ostatnich 10 lat kalendarzowych oraz z wybranych 20 lat kalendarzowych. W uzasadnieniu wskazano, że z nadesłanych dokumentów stwierdzających zarobki odwołującej w latach 1982, 1984 – 2008 Zakład wybrał najkorzystniejsze 10 – lecie i 20 – lecie:

1.  wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. z lat 1999 – 2008 wynosi 50,96 % i jest niższy od poprzednio obliczonego, który wynosi 58,45%,

2.  wskaźnik z 20 lat kalendarzowych tj. z lat 1989 – 2008 wynosi 54,71 % i jest niższy od poprzednio obliczonego który wynosi 58,45%.

Decyzja nie została zaskarżona.

dowód: bezsporne, decyzja z dnia 16 marca 2009 r. oraz przeliczenia podstawy wymiaru w aktach ZUS

Decyzją z dnia 23 września 2009 r., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 17.09.2009 r. odmówił T. M. prawa do obliczenia wysokości świadczenia od podstawy wymiaru ustalonej z zastosowaniem art. 15 ust. 2a i 2b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. W uzasadnieniu wskazano, iż jak wynika z akt, podstawa wymiaru przyjęta do obliczenia wysokości świadczenia ustalona została z okresu 01.01.1989 r. do 31.12.1998 r. W powyższym przedziale czasowym nie stwierdzono okresów pozostawania w stosunku pracy, za który nie można ustalić podstawy wymiaru składek. Jednocześnie organ rentowy wskazał, iż nie zostały również spełnione warunki do przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia w myśl art. 111 ustawy o emeryturach i rentach, bowiem wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony z uwzględnieniem wynagrodzenia minimalnego nie jest wyższy od ostatnio przyjętego do obliczenia tej podstawy.

Decyzja nie została zaskarżona.

dowód: bezsporne, decyzja z dnia 23 września 2009 r. w aktach ZUS

W dniu 10 lutego 2010 r. wpłynęło do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zaświadczenie wydane przez Zespół Szkół (...) w P. z dnia 8 lutego 2010 r., w treści którego wskazano, że odwołująca w roku 2009 uzyskała przychód 1356,70 zł tytułem wypłaty jednorazowej – tzw. „13” za 2008 rok. Nadto w dniu 4 marca 2010 r. wpłynęło do ZUS zaś zaświadczenie ZUS Rp – 7 wystawione przez Zespół Szkół (...) w P. w dniu 3 marca 2010 r., z którego wynikało że odwołująca była w tym zakładzie zatrudniona na stanowisku pracownik obsługi w pełnym wymiarze czasu pracy od dnia 1 listopada 1984 r. do dnia 22 grudnia 2008 r., obejmujące rok 2008.

Decyzją z dnia 8 marca 2010 r. po rozpatrzeniu wniosku odwołującej z dnia 10.02.2010, Zakład odmówił przeliczenia podstawy wymiaru z ostatnich 10 lat kalendarzowych/ z 20 lat kalendarzowych. W uzasadnieniu wskazano, że z nadesłanych dokumentów stwierdzających zarobki odwołującej w latach 1982, 1984 – 2008 Zakład wybrał najkorzystniejsze 10 – lecie i 20 – lecie:

1.  wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. z lat 1999 – 2008 wynosi 51,35 % i jest niższy od poprzednio obliczonego, który wynosi 58,45%,

2.  wskaźnik z 20 lat kalendarzowych tj. z lat 1989 – 2008 wynosi 54,90 % i jest niższy od poprzednio obliczonego który wynosi 58,45%.

dowód: decyzja z dnia 8 marca 2010 r., zaświadczenie ZUS Rp – 7 i zaświadczenie wystawione przez Zespół Szkół (...) w P. w aktach ZUS

W dniu 21 lutego 2014 r. odwołująca złożyła wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury w wieku powszechnym.

Decyzją z dnia 5 marca 2014 r. Zakład przyznał odwołującej emeryturę od dnia 21 lutego 2014 r. tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury.

Wysokość świadczenia została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej; w obliczeniach uwzględniono kwotę składek zaewidencjonowanych na koncie i zwaloryzowanych (54667,13 zł), kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego (285333,42 zł), średnie dalsze trwanie życia (252,30 miesięcy), jak i sumę kwot pobranych emerytur (75460,43 zł) uzyskując wysokość świadczenia na poziomie 1048,51 zł. Ponieważ emerytura tak ustalona okazała się świadczeniem mniej korzystnym aniżeli świadczenie dotychczas pobierana (emerytura przyznana przy obniżonym wieku), Zakład nie podjął jej wypłaty.

dowód : bezsporne, wniosek oraz decyzja z dnia 5 marca 2014 r. w aktach ZUS

Na staż pracy odwołującej składają się następujące okresy :

11.10.1969 – 9.07.1975 okres pracy w charakterze domownika w gospodarstwie rolnym rodziców

10.07.1975 – 31.02.1984 zatrudnienie w (...) Zakładach (...) w P. (później Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Handlowym (...) S.A. w P.); w okresie tym przebywała na

1/ urlopach wychowawczych : 5.05.1978 – 4.05.1981, 11.04.1982 – 31.07.1984,

2/ urlopie bezpłatnym : 5.05.1981 – 2.01.1982,

1.11.1984 – 22.12.2008 zatrudnienie w Zespole Szkół (...) im. wł. R. w P.; w czasie którego przebywała na zwolnieniach lekarskich w okresach : 25.11.-3.12.1991, 6-14.12.1991, 15-18.12.1991, 18-23.02.1993, 7-31.12.1993, 1-3.01.1994, 11-27.04.1994, 28.04. – 5.05.1994, 5-30.12.1994, 1-10.03.1995, 19 – 25.06.1995, 28.04. – 6.05.1997, 7.05. – 23.06.1997, 18.05. – 2.06.1999, 2 – 14.10.2001, 2 – 8.10.2003, 14 – 20.04.2004, 6 – 31.12.2004, 3 – 7.04.2006, 8 – 12.12.2008

2.01.1992 – 31.08.1993 zatrudnienie w VI Liceum Ogólnokształcącym w P. na ½ etatu

Łączna ilość okresów składkowych z tytułu zatrudnienia wynosi 26 lat 6 miesięcy 6 dni oraz 6 lat 20 dni okresów nieskładkowych (bez okresu pracy na roli).

dowód : bezsporne, świadectwa pracy i zaświadczenia ZUS Rp-7 w aktach ZUS

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy oraz aktach organu rentowego przyjmując, że są prawdziwe i wiarygodne. Nie ma bowiem żadnych podstaw do ich kwestionowania z urzędu, a żadna ze stron nie podniosła zarzutu ich nieprawdziwości.

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej bezspornym było to, że odwołującej w 2008 roku przyznano prawo do emerytury przy obniżonym wieku, a w 2014 roku prawo do emerytury powszechnej wobec ukończenia 60 lat.

Spór pomiędzy stronami dotyczył prawidłowości obliczenia wysokości emerytury – odwołująca zarzuciła brak uwzględnienia wszystkich okresów zatrudnienia oraz wszystkich składników wynagrodzenia, a nadto pominięcie środków gromadzonych na OFE.

W pierwszej kolejności wskazać należy na to, że wysokość w/w emerytur została obliczona w różny sposób, w oparciu o różne podstawy prawne, stąd poniekąd różnice w ich wysokościach.

Emeryturę wcześniejszą przyznano odwołującej decyzją z dnia 9 grudnia 2008 r. w oparciu o art. 46 w zw. z art. 29 ust. 1 pkt 1 z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 nr 39 poz. 353 ze zm.). Prawo do tego świadczenia przysługiwało m.in. kobietom, które warunki do uzyskania emerytury spełniły do końca roku 2008 tj. ukończyły 55 lat i legitymowały się co najmniej 30 letnim okresem składkowym i nieskładkowy. Nadto warunkiem przyznania świadczenia było to, by nie należeć do OFE albo złożyć wniosek o przekazanie zgromadzonych środków na rachunku w OFE na dochodu budżetu państwa (art. 184 cyt. ustawy). Jej wysokość została obliczona w oparciu art. 53, czyli na podstawie trzech elementów : okresów składkowych i nieskładkowych, wskaźnika wysokości podstawy wymiaru i aktualnej kwoty bazowej.

Jak wynika z treści decyzji do ustalenia wysokości emerytury przy obniżonym wieku uwzględniono :

- (...) obliczone z kolejnych 10 lat tj. 1989 – 1998 na wartość 58,45 %; taki sposób obliczenia wskaźnika okazał się najkorzystniejszy – wskaźniki obliczone z innych kolejnych 10 lat kalendarzowych, jak i z wybranych 20 najlepszych lat okazały się niższe, co potwierdzono decyzjami z dnia 16 marca 2009 r., 8 marca 2010 r. odmawiającymi przeliczenia świadczenia,

- 26 lat 5 miesięcy okresów składkowych tj. 317 pełnych m-cy (okresy świadczenia pracy) oraz 6 lat okresów nieskładkowych tj. 72 pełne m-ce (okresy zwolnień lekarskich, jak i pobytu na urlopach wychowawczych); w ustaleniach tych pominięto okres urlopu bezpłatnego, jak i pracy na roli zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 cyt. ustawy (w myśl tego przepisu okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 lat uwzględnia się tylko wtedy, gdy łączna ilość okresów składkowych i nieskładkowych jest krótsza od okresu wymaganego do nabycia prawa i to w rozmiarze niezbędnym do uzupełnienia tego okresu – tymczasem do nabycia prawa do emerytury kobieta winna udowodnić łącznie 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych - odwołująca udowodniła je okresami pracy poza rolnictwem); nadto w decyzji z dnia 30 grudnia 2008 r. doliczono 1 miesiąc okresów składkowych – zatrudnienie po dniu 1.11.2008 r. czyli dniu przyznania prawa do świadczenia decyzją z dnia 9 grudnia 2008 r.

- aktualną kwotę bazową tj. 2.275,37 zł

Emeryturę przy obniżonym wieku obliczono ostatecznie w decyzji z dnia 30 grudnia 2008 r. w poniższy sposób :

a/ podstawa wymiaru 2.275,37 zł * 58,45 % = 1.329,95 zł

b/ tzw. część stażowa

[(318 m-cy * 1,3 %) / 12] * 1.329,95 zł = 458,17 zł

[( 72 m-ce * 0,7 %) / 12] * 1.329,95 zł = 55,86 zł

c/ tzw. część socjalna 2.275,37 zł * 24 % = 546,09 zł

czyli łącznie świadczenie wynosiło w grudniu 2008 roku 1.060,12 zł, po czym w kolejnych latach podlegało waloryzacji wskaźnikami waloryzacji (106,10 % od 1.03.2009, 104,62 % od 1.03.2010, 103,10 % od 1.03.2011, 71 zł od 1.03.2012) – na dzień 1.03.2012 emerytura wynosiła 1.284,23 zł.

Z kolei emerytura przyznana w roku 2014 została obliczona zgodnie z art. 26 cyt. ustawy i w całości jest tzw. emeryturą kapitałową (zgodnie z art. 183 cyt. ustawy odwołująca wobec nabycia prawa do emerytury z art. 46 cyt. ustawy nie mogła nabyć prawa do tzw. emerytury mieszanej).

Emerytura ta stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego. W myśl art. 25 ust. 1 cyt. ustawy podstawę obliczenia emerytury kapitałowej stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę na podstawie m.in. 46 cyt. ustawy podstawę obliczenia emerytury zmniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne (art. 25 ust. 1b cyt. ustawy).

Jak wynika z powyższego, obliczając wysokość emerytury przyznanej decyzją z dnia 5 marca 2014 r. organ rentowy winien uwzględnić zwaloryzowany kapitał początkowy, składki zaewidencjonowane na koncie, wielkość pobieranej już emerytury, średnie dalsze trwanie życia.

Zgodnie z art. 174 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 r. kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

W myśl ust. 2 w/w przepisu przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. l i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem l stycznia 1999 r. (art. 174 ust. 3 u.e.r.).

Z treści powołanego wyżej przepisu wynika zatem w sposób jednoznaczny, że art. 174 cyt. ustawy nie obejmuje wszystkich okresów uwzględnianych przy ustalaniu wysokości emerytury i renty, w szczególności pomija się wówczas okresy pracy w gospodarstwie rolnym o których mowa art. 10 cyt. ustawy. Tym samym za niezasadny należało uznać zarzut odwołującej odnośnie tego, że Zakład nie uwzględnił w obliczeniach kapitału początkowego okresu 11.10.1969 – 9.07.1975. O fakcie nieuwzględnienia pracy w gospodarstwie rolnym, jak i przesłankach prawnych takiego rozstrzygnięcia odwołująca została poinformowana zarówno w decyzji ustalającej kapitał początkowy z dnia 22 października 2007 r., jak i skierowanym do niej piśmie z dnia 2 lipca 2006 r. będącym odpowiedzią na jej wniosek z dnia 30.01.2006 r. o ustalenie ilości okresów składkowych i nieskładkowych.

Ustalając natomiast podstawę wymiaru kapitału początkowego Zakład przyjął wynagrodzenie z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. 1989 - 1998. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 58,45 %, czyli tyle samo ile (...) w decyzji przyznającej prawo do emerytury wcześniejszej. Jak już wyżej pisano jest to najkorzystniejszy wskaźnik jak można było obliczyć z 10 kolejnych lat przypadających przed dniem 1.01.1999. Tak obliczony wskaźnik jest także wyższy od tego obliczonego w oparciu o zarobki z 20 najkorzystniejszych lat.

Co istotne dane do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia czy kapitału początkowego organ rentowy czerpie przede wszystkim ze składanych przez ubezpieczonych zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ZUS Rp-7 czy z adnotacji w legitymacjach ubezpieczeniowych. Jak wynika z akt ZUS odwołująca złożyła zaświadczenia wystawione przez pracodawców na druku ZUS Rp-7 zarówno przy wniosku ze stycznia 2006 roku, jak i przy wniosku o emeryturę wcześniejszą. Organ rentowy uwzględnił przy obliczeniach zarówno kapitału początkowego, jak i emerytury wcześniejszej te dane. Z treści zaświadczeń wystawionych przez pracodawców, w szczególności przez Zespół Szkół (...)
im. W. R. w P. wynika, ze ujęto w nim obok stałych składników wynagrodzenia także tzw. „13”, świadectwa rekompensacyjne, jak i dodatek do cen. Nadto organ rentowy obliczając wysokość zarobków stanowiących podstawę wymiaru składek odnośnie lat 1992 i 1993 obok zarobków z Zespołu Szkół (...) uwzględnił także zarobki z zatrudnienia na ½ etatu w VI Liceum Ogólnokształcącym. Tym samym stwierdzić należy, że obliczenia (...) tak przy emeryturze wcześniejszej, jak i kapitale początkowym są prawidłowe – zgodne ze złożonymi przez odwołującą zaświadczeniami ZUS Rp-7. Wnosząc odwołanie i zarzucając brak uwzględnienia wszystkich składników wynagrodzenia w tzw. budżetówce T. M. nie wykazała tego, by podstawa wymiaru składek w przedmiotowych latach 1989 – 1998 była inna niż ta wynikająca ze złożonych przez nią zaświadczeń ZUS Rp-7, w szczególności odwołująca nie przedłożyła nowych zaświadczeń z innymi danymi odnośnie wysokości zarobków.

Niezasadny był też zarzut braku uwzględnienia przy obliczaniu emerytury kapitałowej środków zgromadzonych w OFE. Środki te bowiem zostały uwzględnione w wysokości zaewidencjonowanych składek na jej koncie zgodnie z cyt. art. 184 ust. 3 ustawy emerytalnej (wycofanie z OFE było warunkiem przejścia na emeryturę w roku 2008).

Nietrafiony był także zarzut dotyczący pominięcia okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno – Handlowym (...). Okres 10.07.1975 – 31.07.1984 został bowiem uwzględniony przy obliczaniu stażu ubezpieczeniowego i to odpowiednio okresy świadczenia pracy jako składkowe (w myśl art. 6 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy), okresy urlopów wychowawczych jako nieskładkowe (zgodnie z art. 7 pkt 5 cyt. ustawy). Pominięto jedynie okres urlopu bezpłatnego. Z kolei ustalając (...) uwzględniono dane z zaświadczenia ZUS Rp-7 odnośnie zarobków z lat 1978 i 1982, a co do pozostałych okresów świadczenia pracy przyjęto wynagrodzenie minimalne zgodnie z art. 15 ust. 2a cyt. ustawy. Tak obliczony wskaźnik był jednak niższy niż przyjęty ostatecznie do ustalenia wysokości emerytury wcześniejszej, jak i wysokości kapitału początkowego tj. z lat 1989 – 1998.

Pozostałych elementów decyzji przyznającej prawo do emerytury w wieku powszechnym odwołująca nie kwestionowała, a i Sąd nie znalazł podstaw, aby negować prawidłowość obliczeń wysokości świadczenia.

Kapitał początkowy ustalono w decyzji z dnia 22 października 2007 r. na zł 91 146,99. Obliczając wielkość emerytury powszechnej, wartość tę organ rentowy zwaloryzował w myśl art. 25 cyt. ustawy, czyli pomnożył składki zaewidencjonowane na koncie przez wskaźniki waloryzacji z kolejnych lat okresu 1999 – 2012, a za rok 2013 – za III kwartały tego roku (art. 25a cyt. ustawy). Zwaloryzowany kapitał wyniósł 285 333,42 zł.

Łączna wielkość emerytury wcześniejszej pobieranej od grudnia 2008 roku przez odwołującą wynosi 75.460, 43 zł.

Z kolei średnie dalsze trwanie życia ustalono mając na uwadze wiek odwołującej w dniu przejścia na emeryturę tj. 60 lat 4 m-ce (art. 26 cyt. ustawy) oraz dane z Komunikatu Prezesa Głównego urzędu Statystycznego z 26 marca 2014 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (MP z 2013 nr 193). Średnie dalsze życie T. M. wynosi wg tych danych 252,30 miesięcy.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz w oparciu o cytowane przepisy prawa materialnego oddalił wniesione odwołanie.

/-/ N. B.