Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 159/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 sierpnia 2014r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie art. 17 i 68 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa odmówił A. S. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 01.07.2014r. do dnia 30.07.2014r. Stwierdził, że podczas przeprowadzonej kontroli w firmie, w której jest ona właścicielką zastano ubezpieczoną w miejscu pracy, siedzącą za biurkiem i zamawiającą towar do hurtowni ze sporządzonej listy zakupów. Wskazano ,iż organ rentowy, po złożeniu wyjaśnień przez ubezpieczoną, nie znalazł podstaw do odstąpienia od zastosowania sankcji w postaci pozbawienia jej prawa do zasiłku chorobowego za w/w okres.

Odwołanie od tejże decyzji złożyła A. S. (1) wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego za powyższy okres. Podała, że w związku ze zdiagnozowaną u niej chorobą nowotworową do dnia obecnego pozostaje na zwolnieniu lekarskim. Po operacji usunięcia guza została skierowana na radioterapię do Centrum Onkologii w B. w okresie od 21 lipca 2014r. do 21 sierpnia 2014r. , na którą codziennie dowoził ją do B. syn. Naświetlanie , dojazd do B. i powrót do domu zajmowały jej około 5 godzin dziennie. Podała ,że w dniu 24 lipca 2014r. także miała radioterapię i przed wyjazdem do B. , przyjechała do swojej hurtowni po zakupy spożywcze. Wskazała ,iż korzystała ze zwolnienia lekarskiego , które nie obligowało jej do przebywania w domu. Stwierdziła , iż poinformowała pracownice ZUS dokonujące kontroli wykorzystywania przez nią zwolnienia lekarskiego, o przyczynie swojej obecności w hurtowni oraz ,że podczas jej niezdolności do pracy hurtownię prowadzą jej synowie. Wskazała , iż osoby kontrolujące bezpodstawnie twierdziły, że skoro przebywa w hurtowni i rozmawia przez telefon , to wykonuje swoją pracę związaną z prowadzoną działalnością gospodarczą. Stwierdziła ,iż kontrolerki nie chciały przyjąć jej wyjaśnień ,że odbywana przez nią radioterapia wyklucza możliwość świadczenia przez nią pracy ,a sam fakt przebywania w hurtowni nie dowodzi świadczenia przez nią pracy zarobkowej czy też wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem. Podniosła także , że pracownice ZUS nie okazały legitymacji służbowych , nie przedstawiły się i nie okazały upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniósł o jego oddalenie i podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Podniósł, iż podczas kontroli ujawniono, że odwołująca się wykonywała zwykłe czynności związane z prowadzeniem własnej działalności pozarolniczej, a zatem wykonywała w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową.

Sąd Rejonowy w Łomży ustalił i zważył, co następuje:

Odwołująca się A. S. (1) prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Hurt i (...) w W. Mazowieckiem. Prowadzi od 16 lat hurtownie spożywczą, w której zatrudnia 9 pracowników. Z tego tytułu podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu( dowód: zaświadczenia płatnika składek - akta ZUS).

W dniu 10.06.2014r. odwołująca się przeszła operację usunięcia guza złośliwego z prawej piersi (dowód: dokumentacja medyczna - k. 4-8). Od tego 08.06.2014r.odwołująca się była niezdolna do pracy i przebywała na zwolnieniu lekarskim do 30.06.2014r., a następnie otrzymała kolejne zwolnienie na okres od 01.07.2014r. do 30.07.2014r.; od 31.07.2014r. ( dowód: zaświadczenia (...) k. 7 i 8). Po operacji usunięcia guza , została skierowana na radioterapię w warunkach ambulatoryjnych do B. Centrum Onkologii w warunkach ambulatoryjnych przez okres ok. 6 tygodni, którą odbywała w okresie od 21.07.2014r. do 21.08.2014r. (k. 13 - 15).

W dniu 24.07.2014r. A. S. (1), przed udaniem się do B. na radioterapię, przyjechała do hurtowni celem zrobienia codziennych zakupów spożywczych. Tego dnia rano poprosiła syna, by zamówił u współpracujących z jej hurtownią kontrahentów, produkty zalecone jej do spożywania , takie jak sok z czarnej porzeczki pestki z dyni , słonecznika , orzechy włoskie. Syn spisał te produkty na kartce. Gry przyszła do hurtowni i zobaczyła leżąca na biurku listę z produktami , o których zamówienie prosiła syna i dowiedziała się ,że syn nie miał jeszcze czasu , by zamówić te produkty. Postanowiła więc sama zadzwonić do hurtowni , by zamówić te produkty ( dowód: zeznania A. S. - k. 28v- 29). Podczas , gdy rozmawiała przez telefon, około godz.10.05 do tego pomieszczenia weszły pracownice Zakładu Ubezpieczeń Społecznych: A. Ł. (1) i J. S., celem dokonania kontroli prawidłowości wykorzystywania przez odwołującą się zwolnienia lekarskiego. Po wejściu do pomieszczenia kontrolujące stały przysłuchując się rozmowie telefonicznej prowadzonej przez siedzącą przy biurku A. S. (1). J. S. zaczęła w tym czasie sporządzać protokół z kontroli. Następnie , gdy A. S. (1) skończyła rozmowę podały, że są pracownicami ZUS-u i wyjawiły cel swojej wizyty. Zapytały A. S. (1) dlaczego przebywa w hurtowni będąc na zwolnieniu lekarskim. A. S. (1) stwierdziła ,iż pracy nie świadczy i że przyszła po zakupy oraz że zaraz jedzie do B. na radioterapię. Podała także, że podczas jej choroby hurtownię prowadzę jej synowie( dowód: zeznania A. S. (1) k. 28v-29, zeznania św. A. Ł. - k. 26v- 27, zeznania św. J. S. - k. 27v-28). Kontrolujące sporządziły z przeprowadzonej kontroli protokół, w którym wskazały, że o godzinie 10.05 zastano A. S. (1) w miejscu pracy w hurtowni siedzącą za biurkiem i składającą przez telefon zamówienie na towary z listy zakupów.

Odwołująca się zdenerwowała się i odmówiła podpisania protokołu . Wzięła reklamówkę z zakupami i wyszła z hurtowni ,a następnie udała się do B. na radioterapię( dowód: zeznania A. S. (1) k. 28v-29).

W związku z tym kontrolujące wpisały do protokołu, iż kontrolowana odmówiła przyjęcia i podpisania protokołu i wyszła z hurtowni . Dopisały również ,że słyszały jak odwołująca się, po wyjściu z hurtowni, instruowała synów , aby niczego nie podpisywali( dowód: protokół z kontroli - akta ZUS, zeznania świadków A. Ł. i J. S. ).

Odwołująca się w dniu 25 lipca 2014r. złożyła do Inspektoratu ZUS w Z. pismo , w którym odniosła się do przeprowadzonej kontroli wskazując, iż kontrolujące nie uwzględniły w protokole jej wyjaśnień na temat jej choroby nowotworowej i odbywanej radioterapii. Dołączyła zaświadczenie lekarskie wystawione w dniu 24.07.2014r. przez B. Centrum Onkologii - Zakład (...) potwierdzające, iż jest w tracie radioterapii ( dowód: pismo A. S. z dnia 24.07.2014r - akta ZUS).

Kontrolujące sporządziły notatkę służbową, w której wskazały ,iż jest to załącznik do protokołu kontroli z dnia 24 .07.2014r. , w której dodatkowo podały w takcie kontroli słyszały jakie produkty zamawia przez telefon odwołująca się. Podały także ,że hurtowni panował ruch i że przebywali tak także synowie odwołującej się . Wskazały, że odwołująca się była niemiła. Stwierdziła, że musi pracować, żeby utrzymać trzech synów , musi zarobić na ich czesne za studia, że jeden z synów przez jej chorobę nie zaliczył nawet jakichś egzaminów. Podały także ,iż odwołująca się po zapoznaniu się z protokołem odmówiła jego podpisania i stwierdziła, że do hurtowni przyszła by zrobić zakupy. Wrzuciła do reklamówki kalafior i wychodząc powiedział, że jedzie na zabieg radioterapii( dowód: notatka służbowa - akta ZUS). Ta notatka nie została doręczona odwołującej się do zapoznaniu się ( dowód: zeznania św. A. Ł. i J. S.).

Konsekwencją powyższych ustaleń było wydanie w dniu 12.08.2014r. zaskarżonej decyzji, mocą której organ rentowy odmówił A. S. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 01.07.2014r. do dnia 30.07.2014r. stwierdzając, że odwołująca się w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy za w/w okres, wykonywała czynności wynikające z charakteru prowadzonej jednoosobowo działalności gospodarczej: w dniu 24.07.2014r. przebywała w hurtowni, której jest ona właścicielką. Podani ,że siedziała za biurkiem i przez telefon zamawiała towar do hurtowni spisany na liści , która leżała na biurku( dowód: decyzja z dnia 12.08.2014r- akta ZUS).

W ocenie Sądu odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z dyspozycją art. 17 ust.1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa- pracownik traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia , jeżeli w czasie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Przepis ten ma zastosowanie również do ubezpieczonych prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek.

Zdaniem Sądu organ rentowy nie udowodnił zaistnienia w przedmiotowej sprawie przesłanek z art. 17 w/w ustawy skutkujących pozbawieniem odwołującej się prawa do zasiłku chorobowego za okres orzeczonej niezdolności do pracy od 01.07.2014r. do 30.07.2014r..

Po pierwsze należy wskazać, iż w art. 17 w/w ustawy wskazano dwie przesłanki skutkujące pozbawieniem prawa do zasiłku chorobowego. Wystąpienie choćby jednej z nich skutkuje pozbawieniem prawa do zasiłku chorobowego.

Organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji stwierdził ,że odwołująca przebywała w czasie kontroli w hurtowni, wykonując czynności związane z charakterem prowadzonej działalności gospodarczej , co mija się z celem zwolnienia lekarskiego. Zatem organ rentowy zarzucił ,iż odwołująca się wykonywała pracę zarobkową.

Odwołująca się stanowczo zaprzeczyła temu twierdzeniu podając , że ani nie świadczyła tego dnia pracy związanej prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą, ani też nie wykonywała żadnych innych zajęć , które mogłyby świadczyć o nieprawidłowym wykorzystywaniu przez nią zwolnienia lekarskiego. Odwołująca się twierdziła bowiem, że do hurtowni przyszła po zakupy spożywcze i że w momencie wejścia kontrolerek z ZUS , przez telefon zamawiała produkty spożywcze zalecone jej do spożywania przy chorobie nowotworowej, takie jak sok z czarnej porzeczki, pestki z dyni, słonecznika, orzechy włoskie. Nadto odwołująca się podniosła ,że w dniu kontroli była w trakcie radioterapii , którą rozpoczęła w dniu 21.07.2014r. i że odbywała ją codziennie w B. , co wiązało się z dojazdem, powrotem , oczekiwaniem na zabieg , odbyciem zabiegu i pochłaniało do 5 godzin dziennie. Odwołująca się twierdziła także , że prowadzeniem hurtowni w czasie jej choroby zajmują się jej synowie( dowód : zeznania A. S. k. 28v-29).

W ocenie Sądu istotną okolicznością w sprawie było to, że A. S. (1) jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w dniu kontroli była w trakcie radioterapii , którą rozpoczęła w dniu 21.07.2014r. i że odbywała ją codziennie w B., co wiązało się z dojazdem , powrotem , oczekiwaniem na zabieg , odbyciem zabiegu. Te czynności niewątpliwie pochłaniały odwołującej się kilka godzin dziennie. Zatem Sąd uznał za wiarygodne twierdzenia odwołującej się, iż nie była ona w stanie w okresie radioterapii świadczyć pracy oraz ,że jej pobyt w hurtowni w dniu 24.07.2014r. był związany z faktem, że codziennie robiła zakupy do domu w swojej hurtowni. Sąd uznał także za wiarygodne zeznania odwołującej się , iż tego dnia telefonicznie zamawiała produkty spożywcze dla siebie , a nie towar do hurtowni. Fakt, że odwołująca się w dniu 24.07.2014r. była na zabiegu radioterapii w B. wynika zaś z zaświadczenia lekarskiego z dnia 24.07.2014r( dowód: akta ZUS). Należy także zauważyć ,iż organ rentowy nie kwestionował faktu ,iż w momencie kontroli w hurtowni byli synowie odwołującej się, co także wskazuje na wiarygodność twierdzeń odwołującej się, iż w okresie jej choroby synowie zajmowali się prowadzeniem hurtowni.

Zdaniem Sądu , organ rentowy nie przedstawił wiarygodnych dowodów na poparcie swojego stanowiska zawartego w zaskarżonej decyzji, iż odwołująca się 24.07.2014r. wykorzystywała zwolnienie lekarskie w sposób nieprawidłowy, niezgodny z celem zwolnienia. Nie dowodzą tego , w ocenie Sądu, zeznania świadków A. Ł. (1)( k.26v-27v) i J. S. ( k.27v- 28). Świadkowie - pracownice ZUS , potwierdziły bowiem jedynie treść protokołu kontroli i sporządzonej przez nich notatki służbowej . Z zeznań tych świadków wynika ,iż skoro zastały odwołującą się w pomieszczeniu hurtowni w momencie , gdy rozmawiała przez telefon zamawiając produkty spożywcze , to w ich ocenie dowodzi ,że odwołująca się świadczyła pracę. Świadkowie potwierdziły natomiast, że nie uwzględniły w protokole faktu ,że odwołująca się informowała ich, iż przejechała po zakupy i że zaraz jedzie do B. na radioterapię oraz ,że podała ,iż prowadzeniem hurtowni zajmują się jej synowie. Potwierdziły zaś ,że w hurtowni istotnie byli synowie odwołującej się . Potwierdziły także ,że nie rozmawiały z żadnym pracownikiem hurtowni , by sprawdzić cel pobytu odwołującej się w hurtowni. Nie zapytały także w jakim celu odwołująca się zamawiała przez telefon różne produkty spożywcze.

Zeznania tych świadków nie dowodzą więc , że odwołująca się w momencie kontroli wykorzystywała zwolnienie lekarskie w sposób nieprawidłowy - wykonując pracę zarobkową i nie wytrzymują konfrontacji z zeznaniami odwołującej się A. S. (1) i dowodami w postaci dokumentacji medycznej leczenia odwołującej się ,w tym z odbywanej radioterapii. Świadkowie A. Ł. (1) i J. S. nie wskazały dlaczego nie przekonało ich wyjaśnienie odwołującej się , że przyszła do hurtowni po zakupy i że zaraz jedzie do B. na radioterapię oraz, że prowadzeniem hurtowni zajmują się jej synowie, skoro stwierdziły ich obecność w hurtowni. Co więcej nawet nie sprawdziły , czy istotnie odwołująca się korzysta z radioterapii w Centrum Onkologii w B..

Mając na uwadze powyższe tut. Sąd doszedł do przekonania , iż organ rentowy zupełnie bezpodstawnie pozbawił odwołującą się prawa do zasiłku chorobowego za sporny okres. Odwołująca się wykazała ,iż 24.07.2014r. nie świadczyła pracy w hurtowni. Fakt przebywania odwołującej się na terenie hurtowni i przeprowadzenie rozmowy telefonicznej w celu zamówienia produktów spożywczych nie dowodzi zaś ,iż wykorzystywała ona zwolnienie lekarskie nieprawidłowo, niezgodnie z jego celem. Nie wykonywała on bowiem z całą pewnością pracy zarobkowej , ani innych czynności , które świadczyłyby o tym, że wykorzystuje zwolnienie sposób niezgodny z celem tego zwolnienia .Fakt korzystania prze odwołująca się radioterapii , dowodzi wprost ,iż nie mogła ona w okresie korzystania z radioterapii świadczyć pracy., bo ta terapia i koniczność dojazdu i powrotu do B. , faktycznie zajmowało jej kilka godzin dziennie. Nadto fakt naświetlania nie pozostawał obojętny dla samopoczucia fizycznego odwołującej się , która po operacji usunięcia guza z piersi w dniu 10.06.2014r. , musiała stosować się ścisłe do zaleceń lekarskich i kontynuować leczenie poprzez radioterapię i w okresie w prowadzić oszczędzający tryb życia ( dowód: karta informacyjna z dnia 21.08.2014r.) . Mogła zaś ona w tym okresie chodzić , co wynika z zaświadczenia (...) , zatem mogła przychodzić ( przyjeżdżać) codziennie , przed wyjazdem do B. do hurtowni po zakupy. Logicznym jest także i to , że skoro prowadzi ona hurtownię spożywczą, to zakupy spożywcze do domu , robiła w swojej hurtowni. Organ rentowy nie wykazał też, że produkty które zamawiała odwołująca się w dniu 24.07.2014r. nie były przeznaczone do jej osobistego użytku.

Okoliczności wskazanych w protokole kontroli, wbrew stanowisku organu rentowego , nie można więc zakwalifikować jako czynności niezgodnych z celem zwolnienia lekarskiego w rozumieniu art. 17 ust. 1 w/w ustawy, skutkujących pozbawieniem odwołującej się prawa do zasiłku chorobowego w okresie od 01.07.2014r. do 30.07.2014r.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji, zmieniając zaskarżoną decyzję na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 3 k.p.c. , na które składa się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 60zł i wydatki pełnomocnika w postaci zwrotu kosztów podróży samochodem osobowym na trasie W. - Ł.- W. w kwocie 83,58zł. Sąd ustalił wysokość wynagrodzenia pełnomocnika na podstawie z §11ust.2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U Nr 163, poz. 1349 ze zm.) , a wysokość należnych kosztów podróży ustalił w oparciu o Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 z późn. zm.). Odległość ma trasie W. - Ł.- W. wynosi 100 km, więc pełnomocnikowi przysługuje zwrot kosztów podróży w żądanej wysokości 83,58 zł . Kwota ta nie przekracza kwoty należnej z tytułu zwrotu kosztów podróży na tej trasie przy aktualnie obowiązujących stawkach dla samochodu o poj. 1600cm3 .