Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 10 marca 2014 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi oddalił powództwo B. G., działającej pod firmą (...), przeciwko Gminie Ł. o zapłatę kwoty 1.637,23 zł (z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu) oraz zasądził od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu orzeczenia wskazano, że dochodzone roszczenie wywodzone było z twierdzenia o wystąpieniu szkody po stronie właściciela lokalu nr (...), położonego przy ul. (...) w Ł., w związku z przebywaniem w tym lokalu A. T., której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wyrokiem z dnia 4 marca 2013 r. nakazał opróżnienie przedmiotowego lokalu i przyznał jej uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego. Powódka uzasadniła swą legitymację czynną do wytoczenia powództwa faktem sprawowania zarządu nad nieruchomością, w której znajduje się przedmiotowy lokal. Gmina Ł. wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania. Podniosła zarzut braku legitymacji procesowej czynnej po stronie powódki, a także zakwestionowała okres za jaki dochodzone jest odszkodowanie, oraz możliwość naliczania odsetek od kwot odszkodowania za każdy miesiąc z osobna.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 1 lutego 2011 r. w Ł. pomiędzy firmą (...) z siedzibą w Ł. a B. B. została zawarta umowa o zarządzanie nieruchomością położoną w Ł. przy ul. (...), w której znajduje się lokal mieszkalny nr (...). Lokal nr (...) przy ul. (...) na podstawie umowy najmu z dnia 3 grudnia 2010 r. wynajmowała A. T.. Wyrokiem z dnia 4 marca 2013 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi nakazał A. T. opróżnienie tego lokalu i orzekł o jej uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego. Jednocześnie nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. W dniu 19 marca 2013 r. firma (...) wezwała pozwaną Gminę Ł. do zapłaty łącznej kwoty 468,38 zł (z odsetkami ustawowymi) tytułem odszkodowania za niedostarczenie A. T. lokalu socjalnego za okres od marca 2013 r., w terminie 3 dni od daty otrzymania wezwania. Nadto wezwała również pozwanego do dostarczenia uprawnionej lokalu socjalnego. W dniu 23 lipca 2013 r. pozwana Gmina Ł. Urząd Miasta Ł. wydała skierowanie nr (...) do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł. z A. T. przez Administrację Zasobów Komunalnych Ł. w Ł..

W świetle tych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy stwierdził, że występująca z pozwem B. G. nie wykazała żadnym dokumentem, że prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...), a tym samym, że sprawuje zarząd nad nieruchomością, w której znajduje się przedmiotowy lokal nr (...). Dowodem tym nie może być załączona przez nią umowa o zarządzanie nieruchomością z dnia 1 lutego 2011 r. bowiem wynika z niej, że została zawarta pomiędzy firmą (...) z siedzibą w Ł., reprezentowaną przez W. G., na podstawie pełnomocnictwa do zawierania umów. Z umowy tej nie wynika, aby firma (...) była prowadzona przez B. G.. Ponadto składając tego rodzaju umowę powódka nie wyjaśniła, kim jest zawierający umowę o (...), a w szczególności, że pełnomocnictwa do zawierania umów udzieliła mu B. G.. Wskazano także, że niezależnie od niewykazania umocowania do zarządzania nieruchomością, powódka nie wykazała, aby była jej właścicielką. W świetle powyższego nie można było przyjąć, że jest legitymowana do występowania z powództwem odszkodowawczym. Sąd Rejonowy uzasadnił także rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu

Powyższe rozstrzygnięcie w całości zaskarżyła powódka, zarzucając Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów:

- art. 233 kpc, poprzez dokonanie dowolnej oceny przedstawionej umowy o zarządzanie nieruchomością skutkujące zakwestionowaniem tego, że powódka prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...), choć zostało to wykazane przy pomocy złożonych do akt dokumentów oraz

- art. 18 ust. 4 uopl poprzez uznanie, na podstawie wyłącznie literalnego brzmienia tego przepisu, że legitymowany do dochodzenia roszczeń wynikających z tego przepisu jest wyłącznie właściciel nieruchomości, lecz nie jej zarządca.

Powołując się na te zarzuty skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa, a także o dopuszczenie dowodów z dokumentów w postaci: akt sprawy rozpoznanej przez Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi, sygn. akt I C 827/12, na okoliczność wykazanej legitymacji czynnej powódki, pełnomocnictwa udzielonego przez powódkę W. G. do działania w jej imieniu w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej oraz zaświadczenia z ewidencji działalności gospodarczej. Nadto, w uzasadnieniu apelacji wskazano, że wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi jedynie 1.535,69 zł.

W toku rozprawy apelacyjnej pełnomocnik powódki sprecyzował, że mimo wskazania w apelacji, że dotyczy ona całości rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego, to w istocie roszczenie zostało w instancji odwoławczej ograniczone do kwoty 1.535,69 zł. W dalej idącym zakresie apelacja została cofnięta.

Strona pozwana wnosiła o oddalenie apelacji i zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy przyjmuje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy za własne, czyniąc je podstawą własnego rozstrzygnięcia.

W ocenie Sądu odwoławczego nie zachodziły podstawy do prowadzenia postępowania dowodowego w instancji odwoławczej. Choć w obecnym uregulowaniu sądy obu instancji są sądami merytorycznymi, to jednak ustawodawca przewidział, że ze względów ekonomii procesowej postępowanie dowodowe powinno się koncentrować przed sądem I. instancji. Wynika to z przepisu art. 381 kpc. Autor apelacji nie pokusił się o wskazanie jakie to okoliczności uzasadniają prowadzenie wskazanych w apelacji dowodów, z pominięciem prekluzji, o której mowa w tym przepisie.

Wbrew temu co można wnioskować z apelacji, w sprawie obecnej nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia, czy powódka dokonuje czynności prawnych w ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej. Okoliczność ta mogłaby mieć znaczenie co najwyżej z punktu widzenia prawa podatkowego. Stąd bezprzedmiotowy jest wniosek o dopuszczenie dowodu z wypisu z ewidencji działalności gospodarczej. Nadto należy stwierdzić, że procedurze cywilnej nie jest znany „dowód z akt” innego postępowania. Możliwe jest co najwyżej przeprowadzenie dowodu z poszczególnych dokumentów znajdujących się w tych aktach. Skarżąca nie wskazała jednak o jakie dokumenty z akt sprawy I C 827/12 chodziło we wniosku. Co więcej, przyjęcie przez sąd w innej sprawie cywilnej, choćby prawomocnie osądzonej, że legitymacja procesowa została wykazana, nie wiąże sądu orzekającego w sprawie niniejszej (por. art. 365 § 1 kpc). Jest tak również dlatego, że w obecnej nie są znane podstawy faktyczne, na których opierało się orzeczenie wydane w sprawie I C 827/12. W każdym zaś razie należy stwierdzić, że wykazanie zasadności powództwa ciążyło na powódce od początku postępowania i nie jest okolicznością uzasadniającą prowadzenie postępowania dowodowego w instancji odwoławczej to, że sąd I. instancji uznał powództwo za nieudowodnione. Uwagę tę w szczególności należy odnieść do złożenia wraz z apelacją zaświadczenia o zmianie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

Dodać należy, że na nieporozumieniu opiera się zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu ar. 18 ust. 5 uopl. Wywód zawarty na kartach uzasadnienia pierwszoinstancyjnego, w kontekście ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie, należy rozumieć w ten sposób, że legitymacji powódki nie można wywieść nie tylko z faktu sprawowania zarządu, ale także z prawa własności.

Okoliczność, że w razie wykazania faktu sprawowania zarządu rzeczą, zarządca ma prawo występować z powództwem odszkodowawczym w imieniu współwłaściciela, wynika z art. 201 kc, w powiązaniu z umową o sprawowanie zarządu (przy założeniu, że udzielający zlecenia istotnie posiada większość udziałów). Przyjmowanie należności związanych z korzystaniem z rzeczy, w razie potrzeby uciekając się do drogi postępowania cywilnego, należy uznać za mieszczące się w zakresie czynności zwykłego zarządu. W obecnej sprawie należy natomiast stwierdzić, że zgromadzone dowody nie dawały podstaw do przyjęcia, że W. G. działał jako pełnomocnik B. G., a to z uwagi na niezłożenie, do chwili zamknięcia rozprawy przed Sądem I instancji, dokumentu udzielonego mu pełnomocnictwa Zgodnie z przepisem art. 185 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2014 r. poz. 518) umowa o zarządzanie nieruchomością wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. W konsekwencji takiej samej formy wymaga pełnomocnictwo do zawarcia takiej umowy (art. 99 § 1 kc). Biorąc pod uwagę treść przepisu art. 246 kpc należy ocenić, że nie można przyjmować, że samo powołanie się na umowę zawartą przez W. G. stanowi uznanie przez powódkę czynności, którą jest umowa o zarządzanie nieruchomością. Przyjęcie takiego domniemania faktycznego, jedynie w drodze interpretacji czynności procesowych powódki, jako stanowiących potwierdzenie czynności prawnej w rozumieniu art. 103 § 1 kc, prowadziłoby do naruszenia przepisów proceduralnych: obowiązku dowodzenia wynikającego z przepisu art. 217 § 1 kpc oraz zakazu dowodowego z art. 246 kpc. Stąd konieczne jest przyjęcie, że udzielenie pełnomocnictwa, na które powołuje się powódka powinno nastąpić w formie pisemnej, zaś udowodnienie tej okoliczności powinno nastąpić za pomocą dokumentu i to, z uwagi na treść art. 381 kpc, w postępowaniu pierwszoinstancyjnym. Należy więc ocenić, że nie została wykazana legitymacja procesowa powódki . Ponadto należy podnieść, że nie został złożony także do chwili zamknięcia rozprawy apelacyjnej dowód, że B. B. jest właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości, położonej w Ł. przy ul. (...), na której znajdował się lokal nr (...).i co do której to nieruchomości powódka miała sparować zarząd .

Z tego względu za trafne należy uznać wnioski, do których po rozważeniu okoliczności sprawy doszedł Sąd Rejonowy. Trafne było także zapatrywanie, że odnoszenie się do stanowisk stron w kontekście wysokości ewentualnie należnej kwoty, jest bezprzedmiotowe. W tym stanie rzeczy w zakresie, w którym apelacja została cofnięta postępowanie odwoławcze podlegało umorzeniu (art. 391 § 2 zd. 1 kpc), zaś w pozostałym zakresie apelacja wymagała oddalenia (art. 385 kpc).

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 kpc. Wysokość kwoty zasądzonej na rzecz strony pozwanej, obejmującej jedynie koszty zastępstwa procesowego, ustalono stosownie do przepisu § 6 pkt 3 oraz § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t.j. Dz. U. z 2013 r. poz 490).