Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 19-12-2014 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Elżbieta Majewska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Alina Darul

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 19-12-2014 r. w Koninie

sprawy H. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o emeryturę

na skutek odwołania H. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 4.07.2014r. znak: (...)

1. O d d a l a odwołanie.

2. Zasądza od odwołującego na rzecz organu rentowego kwotę 60 zł tytułem

zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. decyzją z dnia 4.07.2014 r. znak : (...) odmówił H. B. przyznania prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na brak osiągnięcia do dnia 1.01.1999 r. 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego. W uzasadnieniu decyzji podano, że zakład uwzględnił okres składkowy, nieskładkowy i uzupełniający do dnia 1.01.1999 r. w wymiarze łącznym 24 lat i 13 dni. Podano, że uwzględniono okres pracy górniczej do dnia 1.01.1999 r. w wymiarze 14 lat, 11 miesięcy i 10 dni z wyłączeniem okresów zasiłków chorobowych oraz okres pracy górniczej do dnia 6.06.2014 r. w wymiarze 19 lat, 3 miesięcy i 29 dni z wyłączeniem okresów zasiłków chorobowych. Organ rentowy zaznaczył, że stosując regulację z art. 39 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U.2013.1440) wiek emerytalny wymagany przez odwołującego (tj. 65 lat) ulegał obniżeniu o 9 lat i 6 miesięcy wobec czego warunek wieku uprawniającego do ubiegania się o wcześniejszą emeryturę odwołujący spełnił w dniu (...) r. Podkreślono również, że zakład uznał jako pracę w gospodarstwie rolnym ojca okresy od 20.11.1974 r. do 25.10.1977 r.,
od 1.01.1981 r. do 30.03.1981 r. od 3.05.1981 r. do 31.08.1981 r.

Odwołanie od decyzji złożył H. B. i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie emerytury przy obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. W uzasadnieniu odwołujący podał, że ustalenia organu rentowego są nieprawidłowe, gdyż posiada on około 40-letni staż pracy, a w samej kopalni pracował około 20 lat bezpośrednio przy urabianiu węgla i nadkładu. Zdaniem odwołującego spełnił on warunki do uzyskania emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, a organ rentowy nieprawidłowo dokonał obliczeń jego łącznego stażu w tym okresu pracy górniczej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił i zważył, co następuje :

H. B. urodził się (...) W dniu 20 grudnia 2012 r. złożył do organu rentowego wniosek o emeryturę wskazując, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

W kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych podał, że w okresach od :

- 20.11.1974 r. do 25.10.1977 r. pracował w gospodarstwie rolnym jako pracownik fizyczny;

- 26.10.1977 r. do 31.12.1980 r. pracował w Komendzie Miejskiej Państwowej Staży Pożarnej w K. jako pomocnik przodownika roty;

- 1.01.1981 r. do 30.03.1981 r. oraz od 3.05.1981 r. do 2.09.1981 r. pracował w gospodarstwie rolnym jako pracownik fizyczny;

- 1.09.1981 r. do 31.12.1983 r. był zatrudniony w Komendzie Rejonowej Straży Pożarnej w K. jako kierowca mechanik;

- 2.01.1984 r. do 3.06.2003 r. pracował jako kierowca samochodowy w Kopalni (...) S.A w K.;

- 4.06.2003 r. do 31.12.2003 r. prowadził gospodarstwo rolne

- 1.01.2004 r. do 30.07.2004 r. pozostawał osobą bezrobotną zarejestrowaną w Powiatowym Urzędzie Pracy w K.

- 31.07.2004 r. do 31.07.2010 r. prowadził gospodarstwo rolne

- 1.08.2010 r. do nadal pozostaje zatrudniony w Zakładzie (...) T. B. w K..

Powyższe okresy wnioskodawca poparł dokumentami m.in. zaświadczającymi wykonywanie przez niego pracy jako pracownik fizyczny w gospodarstwie rolnym ojca E. B., świadectwami pracy potwierdzającymi zatrudnienie odwołującego w Komendzie Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej w K., Zawodowej Straży Pożarnej w K. oraz w (...) w K.. Z tytułu zatrudnienia w (...) odwołujący przedłożył również świadectwo wykonywania pracy górniczej i równorzędnej z pracą górniczą zaświadczające, że H. B. w okresie od 2.01.1984 r. do 3.06.2003 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę górniczą określoną w art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i zajmował stanowisko kierowca, operator samochodowego sprzętu na odkrywce.

Dodatkowo zostało przedłożone zaświadczenie z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, iż w okresach od 4.06.2003 r. do 31.12.2003 r. a także od 31.07.2004 r. do 31.07.2010 r. podlegał ubezpieczeniu społecznemu jako rolnik, zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w K. o tym, że w okresie od dnia 12.06.2003 r. do 25.08.2003 r. odwołujący był zarejestrowany jako osoba bezrobotna i nie pobierał zasiłków, natomiast pobierał zasiłki dla osób bezrobotnych w okresie od 28.10.2003 r. do 6.09.2004 r. Ponadto przedłożył zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z Zakładu (...) T. B. w K..

Na podstawie przedłożonych dokumentów Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 31.01.2013 r. znak : (...) odmówił przyznania H. B. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, albowiem nie osiągnął on wieku emerytalnego, do dnia 1.01.1999 r. nie osiągnął 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz nie udokumentował rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego praca ta była wykonywana bezpośrednio przed dniem ustalenia prawa do emerytury.

W dniu 6.06.2014 r. H. B. złożył ponowny wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury, nie przedkładając jednakże żadnych nowych dokumentów wpływających na zmianę łącznego okresu składkowego i nieskładkowego ustalonego w wyniku rozpoznania wcześniejszego wniosku.

Zaskarżoną decyzją z dnia 4.07.2014 r. odmówiono odwołującemu prawa do wcześniejszej emerytury z przyczyn podanych w uzasadnieniu decyzji.

Na rozprawie w dniu 4.11.2014 r. odwołujący wskazał, że składając wniosek o emeryturę ubiegał się także o przyznanie emerytury górniczej i przedłożył także świadectwo wykonywania pracy górniczej w związku z czym Sąd zobowiązał organ rentowy do rozpoznania także tego żądania odwołującego. W tym zakresie organ rentowy wydał decyzję z dnia 25.11.2014 r. znak : (...)

Odwołujący H. B. legitymuje się na dzień 1.01.1999 r. okresem składkowym wynoszącym łącznie 20 lat, 5 miesięcy i 15 dni i obejmuje ono okresy zatrudnienia odwołującego :

1) w Państwowej Straży Pożarnej w K. :

- od 26.10.1977 r. do 31.12.1980 r. w wymiarze 3 lat, 2 miesięcy i 6 dni (w tym szkolenie poborowych w oddziałach samoobrony dla potrzeb straży pożarnych),

- od 1.09.1981 r. do 31.12.1983 r. w wymiarze 2 lata, 4 miesiące,

2) w Kopalni (...) w K.

- od 2.01.1984 r. do 21.03.1995 r. w wymiarze 11 lat, 2 miesiące i 21 dni,

- od 5.04.1995 r. do 18.08.1998 r. w wymiarze 3 lat, 4 miesięcy i 14 dni,

- od 28.08.1998 r. do 31.12.1998 r. w wymiarze 4 miesięcy i 4 dni.

Odwołujący posiada okres nieskładkowy wynoszący do dnia 1.01.1999 r. łącznie 23 dni obejmujący okresy od 22.03.1995 r. do 4.04.1995 r. (tj. 14 dni) oraz od 19.08.1998 r. do 27.08.1998 r. (tj. 9 dni) z tytułu pobierania zasiłku chorobowego.

Okresy pracy w gospodarstwie rolnym przypadające od 20.11.1974 r. do 25.10.1977 r. (2 lata, 11 miesięcy i 6 dni), od 1.01.1981 r. do 30.03.1981 r.
(3 miesiące), od 3.05.1981 r. do 31.08.1981 r. (3 miesiące i 29 dni) stanowią łącznie na dzień 1.01.1999 r. 3 lata, 6 miesięcy i 5 dni.

Łącznie odwołujący legitymuje się okresem składkowym, nieskładkowym i uzupełniającym wynoszącym 24 lata i 13 dni.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego. Treść dokumentów nie budziła wątpliwości. Odwołujący nie wskazywał aby do dnia 1.01.1999 r. posiadał inne niż uwzględnione przez organ rentowy okresy składkowe lub nieskładkowe.

W przedmiotowej sprawie przedmiotem sporu było rozważanie, czy odwołującemu H. B. przysługuje prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Sąd w tym postępowaniu nie zajmował się natomiast ustaleniami prawa odwołującego do emerytury górniczej bowiem w tym zakresie pozwany wydał odrębną decyzję z dnia 25.11.2014 r. znak : (...) odnośnie której przysługuje odwołującemu odwołanie i może być ona przedmiotem odrębnego rozpoznania przez Sąd w toku postępowania wniesionego ewentualnym odwołaniem się od tej decyzji.

Zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2013.1440-j.t) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego m.in. w art. 32, 33, 39 i 40 jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (t.j. 1.01.1999 r.) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Powyższy przepis w ustępie 2 stwierdza jednak, że emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w powołanym art. 27 ustawy wynosi w przypadku mężczyzn 25 lat i jak wynika z treści powołanych przepisów ubezpieczony powinien legitymować się posiadaniem wymaganego okresu do dnia wejścia w życie ustawy tj. do dnia 1.01.1999 r.

Natomiast okresy pracy w szczególnych warunkach, wiek emerytalny, rodzaje prac w szczególnych warunkach lub stanowisk, na których praca ta jest wykonywana ustala się nadal w oparciu o przepisy dotychczasowe, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r., Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z art. 39 ubezpieczonemu urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949 r., spełniającemu warunek określony w art. 27 ust. 1 pkt 2 i niespełniającemu warunków wymaganych do uzyskania górniczej emerytury na podstawie art. 50a, który ma co najmniej 5 lat:

1) pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, albo

2) pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki

- wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3, obniża się o 6 miesięcy za każdy rok takiej pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat.

W świetle powyższych przepisów bezspornym było, iż odwołujący ukończył wymagany wiek (przy uwzględnieniu regulacji z art. 39 ustawy emerytalnej) i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Spornym była kwestia czy odwołujący posiada na dzień 1.01.1999 r. wymagany 25-letni okres składkowy lub nieskładkowy.

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie wskazuje, że decyzja organu rentowego była prawidłowa. Zaznaczyć należy, że organ rentowy podał, że odwołujący legitymuje się na dzień 1.01.1999 r. okresem składkowym i nieskładkowym oraz uzupełniającym z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym wynoszącym łącznie 24 lata i 13 dni. W toku postępowania organ rentowy przedstawił szczegółowe wyliczenie, które okresy podlegały zaliczeniu jako okresy składkowe, nieskładkowe i uzupełniające i wymaga podkreślenia, iż są to wszystkie okresy, które odwołujący wskazał we wniosku ubiegając się o przyznanie emerytury. Okoliczności tej nie kwestionował zresztą sam odwołujący, nie przedstawiając w toku postępowania sądowego żadnych nowych dowodów, które w sposób odmienny pozwalałby ustalić długość posiadanych okresów uprawniających do otrzymania emerytury. Sąd pragnie zwrócić uwagę, iż do dnia 1.01.1999 r. pomiędzy poszczególnymi okresami pracy w gospodarstwie rolnym czy zatrudnieniu odwołującego nie ma zasadniczo żadnych przerw, za wyjątkiem okresu wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, której koniec przypadał na dzień 30.03.1981 r. a następnie odwołujący ponownie rozpoczął pracę w gospodarstwie rolnym w dniu 3.05.1981 r. Jednakże nawet przyjęcie, że w okresie od 31.03.1981 r. do 2.05.1981 r. odwołujący podlegał ubezpieczeniu społecznemu z jakiegokolwiek tytułu czy też kontynuował pracę w gospodarstwie rolnym (choć wymaga podkreślenia, że powyższa okoliczność w żaden sposób nie wynika z materiału dowodowego i odwołujący również nie kwestionował braku zaliczenia mu tego okresu) tym niemniej długość tego okresu i tak byłaby niewystarczająca do uznania, iż odwołujący legitymuje się wymaganym okresem uprawniającym do otrzymania emerytury.

W związku z tym, iż odwołujący nie posiada wymaganego 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego zbędnym było badanie czy odwołujący spełnia pozostałe warunki do nabycia prawa do emerytury.

Konkludując stwierdzić trzeba, że odwołujący H. B. nie spełnia wszystkich przesłanek do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury. Z tych też względów na zasadzie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie jako nieuzasadnione (pkt I wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 ust. 2, § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U.2013.490) – punkt II wyroku.

SSO Elżbieta Majewska