Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant stażysta Emilia Łopatowska

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku B. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o emeryturę i kapitał początkowy

na skutek odwołania B. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 23 sierpnia 2012r. sygn. (...)

i z dnia 28 sierpnia 2014r. sygn. (...)

1.  umarza postępowanie w zakresie zaspokojonym decyzjami organu rentowego z dnia 16 września 2014 roku sygn. KPU – (...) i z dnia 19 września 2014 roku sygn.(...)

2.  oddala odwołanie w pozostałej części.

VU 1051/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 sierpnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił kapitał początkowy wnioskodawczyni B. T. na dzień 1 stycznia 1999r. W podstawie wymiaru kapitału początkowego uwzględniono przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest z lat 1989-1998. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 47,27%, zaś podstawa wymiaru kapitału początkowego – 577,11 zł. ZUS przyjął za udowodnione okresy składkowe w ilości 24 lat, 9 miesięcy i 14 dni. W oparciu o powyższe kapitał początkowy obliczono na kwotę 94.718,80 zł.

Kolejną decyzją z dnia 28 sierpnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał wnioskodawczyni B. T. prawo do emerytury od dnia (...) roku. Wysokość emerytury obliczono zgodnie z art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Emerytura ta wyniosła 1.488,81 zł, to jest 35% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej oraz 65% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej. Do obliczenia części emerytury zgodnie z art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z lat 2002 – 2011 oraz uwzględniono 38 lat 2 miesiące i 2 dni okresów składkowych i 1 miesiąc 26 dni okresów nieskładkowych. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 61,50%. Do obliczenia emerytury w oparciu o art. 26 ustawy zastosowano zaś kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 280.775,87 zł.

Od obu ww. decyzji wnioskodawczyni odwołała się w dniu 2 października 2012 roku (wprawdzie w części wstępnej odwołania wymieniła decyzję z dnia 28 sierpnia 2012 roku o przyznaniu emerytury, jednak w uzasadnieniu odwołania zakwestionowała także decyzję z dnia 23 sierpnia 2012 roku). Wskazała, że nie zgadza się z obliczeniem emerytury i kapitału początkowego przy uwzględnieniu minimalnych wynagrodzeń z okresu zatrudnienia od 18 grudnia 1973 do 31 sierpnia 1991. Wniosła o uwzględnienie zarobków wykazanych w świadectwie pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

W piśmie procesowym z dnia 29 lipca 2013 roku pełnomocnicy wnioskodawczyni wnieśli o przyjęcie do podstawy wymiaru wynagrodzenia nie niższego, niż wynagrodzenia: W. J. w latach 1973 – 1989 oraz H. I. (1) w latach 1989 – 1991 (k. 82).

W piśmie procesowym datowanym na dzień 2 września 2013 roku pełnomocnik wnioskodawczyni wniosła, by w podstawie wymiaru uwzględnić wynagrodzenia liczone na podstawie wynagrodzeń: S. S. (1) w okresie od 18 grudnia 1973 roku do 31 grudnia 1980 roku, H. I. (1) w okresie od 1 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1986 roku oraz W. J. w okresie od 1 stycznia 1987 roku do 31 grudnia 1991 roku w kwotach wskazanych w tym piśmie (k. 87). Co do wynagrodzenia za rok 1987 to powinna być to kwota 578.406 zł, a co do wynagrodzenia za rok 1990 – 17.780.669 zł.

W piśmie procesowym z dnia 27 września 2013 roku organ rentowy, zobowiązany do hipotetycznego wyliczenia emerytury i kapitału początkowego wnioskodawczyni z uwzględnieniem wynagrodzeń, jak w wyżej wymienionym piśmie procesowym pełnomocnika wnioskodawczyni, wskazał, że po przeliczeniu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego na podstawie wynagrodzeń z lat 1980 – 1989 wyniósł 84,28%, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru części emerytury liczonej w oparciu o art. 53 ustawy o emeryturach i rentach wyniósł 85,37% (z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu podlegania ubezpieczeniu). Dokonując hipotetycznych wyliczeń organ przyjął za okresy od 1 stycznia do 30 czerwca 1987 roku, od 1 października do 31 grudnia 1987 roku oraz od 1 stycznia do 31 października 1990 roku najniższe wynagrodzenie (k. 91). W kolejnym piśmie procesowym organ ZUS podał, że przyjął najniższe wynagrodzenie za ww. okresy, ponieważ zatrudnienie wnioskodawczyni w roku 1987 i w roku 1990 nie trwało przez cały rok (k. 98).

W piśmie procesowym z dnia 5 marca 2014 roku pełnomocnik wnioskodawczyni zgłosiła kolejny zarzut do zaskarżonych decyzji. Zakwestionowała okresy stażowe przyjęte przez ZUS i wniosła o uwzględnienie do tych okresów całego roku 1987 i całego roku 1990 (k. 121).

W piśmie procesowym z dnia 19 marca 2014 roku organ rentowy wskazał, że brak jest podstaw do zmiany okresu stażowego wnioskodawczyni i powołał się na złożone przez wnioskodawczynię w toku postępowania przed organem oświadczenia co do okresów zatrudnienia (k. 125). Dodatkowo w piśmie procesowym z dnia 13 czerwca 2014 roku ZUS podał, że nie uwzględnił do stażu pracy okresu od 1 lipca do 30 września 1987 roku, ponieważ wnioskodawczyni i świadkowie, których oświadczenia złożone zostały przed ZUS potwierdzili okres zatrudnienia wnioskodawczyni dopiero od 1 października 1987 roku (do 31 sierpnia 1991 roku) oraz, że od dnia 1 listopada 1990 roku wnioskodawczyni podlegała ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, a nie zatrudnienia (k. 143).

Na skutek odnalezienia w aktach składkowych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej świadectwa pracy wnioskodawczyni z Przedsiębiorstwa Budowlanego (...) spółki z o.o. w T. z informacją o zatrudnieniu wnioskodawczyni w tej Spółce od 1 lipca 1987 roku do 31 października 1990 roku oraz korzystaniu przez nią z urlopu wychowawczego od 2 lipca 1989 roku do 31 grudnia 1990 roku organ rentowy wydał dwie decyzje: z dnia 16 września 2014 roku o ponownym ustaleniu kapitału początkowego wnioskodawczyni na dzień 1 stycznia 1999r oraz z dnia 19 września 2014 toku o przeliczeniu emerytury wnioskodawczyni;

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni B. T., urodzona w dniu (...), złożyła w dniu 10 lipca 2012 roku wnioski o emeryturę oraz o ustalenie kapitału początkowego.

(okoliczności niesporne)

W kwestionariuszu załączonym do wniosku o emeryturę wnioskodawczyni wskazała, że zatrudniona była w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T.od 18 grudnia 1973 roku do 30 września 1987 roku, czego dowodem jest świadectwo pracy oraz w (...) spółce z o.o. w T. od 1 października 1987 roku do 31 sierpnia 1991 roku. Ponadto podała, że od dnia 1 września 1991 roku prowadziła działalność gospodarczą. Do wniosku o emeryturę B. T. nie załączyła żadnego dokumentu na potwierdzenie zatrudnienia w (...) spółce z o.o. wT.

(dowód: kwestionariusz osobowy k. 4 – w aktach emerytalnych)

Załączyła natomiast własne oświadczenie, że pracowała w Spółce (...) w T. od 1 października 1987 roku do 31 sierpnia 1991 roku na stanowisku majstra robót sanitarnych, nadzorowała pracowników na budowach, którzy wykonywali roboty wewnętrzne i zewnętrzne instalacji sanitarnych oraz, że z tego tytułu podlegała ubezpieczeniu. Załączyła także oświadczenia dwóch świadków: H. I. (1) oraz H. M. na okoliczność zatrudnienia wnioskodawczyni w ww. Spółce w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie od 1 października 1987 roku do 31 sierpnia 1991 roku.

(dowód: oświadczenie wnioskodawczyni k. 33, zeznania świadków k. 34, 38 – w aktach emerytalnych)

W okresie od 18 grudnia 1973 roku do 30 czerwca 1987 roku wnioskodawczyni pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T. W wydanym jej świadectwie pracy pracodawca wskazał, że przez cały okres zatrudnienia wnioskodawczyni pracowała jako majster robót sanitarnych, a jej ostatnie wynagrodzenie wg 16 kategorii wynosiło 9.800 zł plus premia regulaminowa oraz otrzymywała 2.000 zł z tytułu dodatku funkcyjnego i 35% dodatku motywacyjnego. Ponadto w świadectwie wskazano, że stosunek pracy ustał za porozumieniem miedzy zakładami.

(dowód: świadectwo pracy k. 5 – w aktach emerytalnych)

W toku niniejszego postępowania ZUS stwierdził, że w aktach ubezpieczeniowych wnioskodawczyni z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej znajduje się jej świadectwo pracy z Przedsiębiorstwa Budowlanego (...) spółki z o.o. w T. Pracodawca wskazał, że wnioskodawczyni była tam zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy od 1 lipca 1987 roku do 31 października 1990 roku. Pracowała jako majster robót sanitarnych, a jej ostatnie wynagrodzenie wg 5 kategorii wynosiło 452.000 zł oraz otrzymywała dodatek funkcyjny w wysokości 60% najniższego wynagrodzenia. Ponadto w świadectwie wskazano, że wnioskodawczyni od 2 lipca 1989 roku do 31 grudnia 1990 roku korzystała z urlopu wychowawczego.

(dowód: świadectwo pracy k. 98 – w aktach emerytalnych)

Oba ww. zakłady pracy rozliczały się z ZUS deklaracjami bezimiennymi i organ rentowy nie posiada informacji na okoliczność wysokość zarobków pracowników.

(okoliczność niesporna).

W dniu 18 listopada 1988 roku, tj. w trakcie zatrudnienia w (...) spółce z o.o., wnioskodawczyni rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na robotach związanych z budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych.

(dowód: zaświadczenia k. 9, 10 – w aktach emerytalnych)

Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej wnioskodawczyni została objęta ubezpieczeniem społecznym i opłacała składki na ubezpieczenie społeczne od dnia 1 listopada 1990 roku. Nastąpiło to po przedłożeniu przez wnioskodawczynię do akt składkowych w dniu 3 września 1991 roku świadectwa pracy wystawionego przez Spółkę (...) za okres zatrudnienia od 1 lipca 1987 roku do 31 października 1990 roku.

(dowód: potwierdzenie ubezpieczenia k. 21-22, świadectwo pracy k. 98 – w aktach emerytalnych; informacja ZUS Wydziału Ubezpieczeń i Składek k. 160,)

W legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawczyni nie ma wpisów o jej zatrudnieniu i zarobkach w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T. oraz w (...) spółce z o.o. w T.

(okoliczność niesporna)

Wnioskodawczyni nie pamięta konkretnej wysokości swych wynagrodzeń z okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T. oraz w Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) spółce z o.o. w T.

(dowód: zeznania wnioskodawczyni k 79, 81)

W okresach zatrudnienia w obu ww. zakładach pracy wnioskodawczyni wynagradzana była na podstawie stawek miesięcznych wynagrodzenia zasadniczego. Stawki te sukcesywnie wzrastały. Mistrz robót sanitarnych miał także prawo do dodatkowych składników wynagrodzenia, np. premii, dodatku funkcyjnego, dodatku motywacyjnego, a technik robót do premii. Premia uzależniona była od wykonania prac. Można było pracownika jej pozbawić.

(dowód: świadectwa pracy k. 5, 98 – w aktach emerytalnych; zeznania świadków: S. S. k. 72 odwrót, 74, H. I. k. 72 odwrót, 74, J. L. k. 79, 81; częściowo zeznania świadka A. S. k. 79, 81; zeznania wnioskodawczyni k. 79, 81 )

W (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T.pracował w okresie od 20 lipca 1973 roku do 31 sierpnia 1977 roku S. S. (1). Był on monterem instalacji sanitarnych, a następnie mistrzem robót sanitarnych. W jego legitymacji ubezpieczeniowej znajdują się wpisy o zarobkach z lat 1973 – 1977. Ani w świadectwie pracy, ani w legitymacji nie zawarto informacji o tym, od jakiej daty S. S. (1) zmienił stanowisko pracy na mistrza.

(dowód: świadectwo pracy k. 26 -27, kopie kart z legitymacji ubezpieczeniowej S.. S. k. 22-25)

W (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T.pracował także od 2 lipca 1973 roku do 25 sierpnia 1987 roku W. J.. Następnie od 26 sierpnia 1987 roku do 28 lutego 1993 roku pracował on w Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) spółce w T.W wydanym mu przez to pierwsze Przedsiębiorstwo świadectwie pracy pracodawca wskazał, że pracował na stanowiskach: starszy technik, majster, specjalista ds. kontroli, zastępca kierownika D. produkcji, faktur, i rozliczeń materiałowych oraz majster, a jego ostatnie wynagrodzenie wg 16 kategorii wynosiło 9.800 zł plus premia regulaminowa oraz otrzymywał 2.500 zł z tytułu dodatku funkcyjnego i 35% dodatku motywacyjnego. Natomiast w świadectwie pracy ze Spółki (...) zawarto informację, że W. J. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako majster budowy, a następnie kierownik zespołu budów z ostatnim wynagrodzeniem w wysokości: 1.580.000 zł wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatek funkcyjny w wysokości 150% najniższego wynagrodzenia.

W legitymacji ubezpieczeniowej W. J. znajdują się informacje o wysokości jego wynagrodzenia w Spółce (...) w latach 1987-1993.

Ani w świadectwach pracy, ani w legitymacji nie zawarto informacji o tym, od jakich dat W. J. zmieniał stanowiska pracy.

(dowód: świadectwa pracy k. 11, 13 kopie kart z legitymacji ubezpieczeniowej k. 19 – w aktach emerytalnych W. J. )

W obu ww. zakładach pracy zatrudniona była również wraz z wnioskodawczynią H. I. (1). Pracowała ona w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T. od 16 sierpnia 1977 roku do 30 czerwca 1987 roku w pełnym wymiarze czasu pracy kolejno na stanowiskach: technik budowy, majster oraz specjalista, a jej ostatnie wynagrodzenie wg 17 kategorii zaszeregowania wynosiło 10.200 zł plus premia regulaminowa oraz otrzymywała ona i 35% dodatku motywacyjnego.

Ani w świadectwach pracy, ani w legitymacji nie zawarto informacji o tym, w jakich datach H. I. (1) zmieniała stanowiska pracy.

W Spółce (...) H. I. (1) pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy od 1 lipca 1987 roku do 8 czerwca 1992 roku na stanowiskach starszego inspektora ia następnie majstra robót instalacyjnych. Majstrem została od dnia 1 listopada 1990 roku. W wydanym jej świadectwie pracy pracodawca podał, że otrzymywała 720.000 zł z tytułu wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatek funkcyjny w wysokości 60% najniższego wynagrodzenia.

W legitymacji ubezpieczeniowej H. I. (1) znajdują się informacje o wysokości jej wynagrodzeń w ww. zakładach w latach 1981 - 1992. (...) Spółka z o.o. w likwidacji wystawiło H. I. (1) zaświadczenie rp 7 o wysokości jej zarobków w całym okresie zatrudnienia w Spółce.

(dowód: świadectwa pracy k. 4, 5, zaświadczenie rp 7 k. 8 – w aktach rentowych H. I. (1); angaż k. 15, kopie kart z legitymacji ubezpieczeniowej k. 5 – 11 – w aktach kapitału początkowego H. I. (1))

Na skutek odnalezienia w aktach składkowych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej świadectwa pracy wnioskodawczyni z Przedsiębiorstwa Budowlanego (...) spółki z o.o. w T.z informacją o zatrudnieniu wnioskodawczyni w tej Spółce od 1 lipca 1987 roku do 31 października 1990 roku oraz korzystaniu przez nią z urlopu wychowawczego od 2 lipca 1989 roku do 31 grudnia 1990 roku organ rentowy wydał dwie decyzje:

- z dnia 16 września 2014 roku o ponownym ustaleniu kapitału początkowego wnioskodawczyni na dzień 1 stycznia 1999r; w podstawie wymiaru kapitału początkowego uwzględniono przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest z lat 1989-1998. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 50,17%, zaś podstawa wymiaru kapitału początkowego – 612,52 zł. ZUS przyjął za udowodnione okresy składkowe w ilości 23 lat, 8 miesięcy i 15 dni oraz nieskładkowe w ilości 1 roku i 4 miesięcy; w oparciu o powyższe kapitał początkowy obliczono na kwotę 96.528,74 zł.

- z dnia 19 września 2014 toku o przeliczeniu emerytury wnioskodawczyni; wysokość emerytury obliczono zgodnie z art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, emerytura wyniosła 1.498,65zł, to jest 35% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej oraz 65% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej; do obliczenia części emerytury zgodnie z art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS uwzględniono 37 lat 1 miesiąc i 3 dni okresów składkowych oraz 1 rok 5 miesięcy i 26 dni okresów nieskładkowych; wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 61,50%; do obliczenia emerytury w oparciu o art. 26 ustawy zastosowano zaś kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 286.141,06 zł.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 16 września 2014 roku bez nr kart – w aktach kapitału początkowego, decyzja ZUS z dnia 19 września 2014 roku k. 100 – 101, karta przebiegu zatrudnienia k. 99 – w aktach emerytalnych)

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył i ocenił, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku poz. 1440), zwanej dalej ustawą, dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Zasady ustalania kapitału początkowego określa art. 174 ustawy, który w ustępach 1 – 3 stanowi:

1.  kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12 (ust. 1),

2.  przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5 oraz okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2 (ust. 2)

3.  podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się przed dniem 1 stycznia 1999 roku (ust. 3).

Podstawę wymiaru kapitału początkowego stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne ( art. 15 ust. 1).

Do obliczenia wysokości emerytury wnioskodawczyni znajduje natomiast zastosowanie przepis art. 183 ustawy. Z przepisu tego (ustępy 1 i 4) wynika, że emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., z wyjątkiem ubezpieczonych, którzy pobrali emeryturę na podstawie przepisów art. 46 lub 50, o ile osoba ta nie była członkiem otwartego funduszu emerytalnego albo złożyła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2012, wynosi:

1)35 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz

2)65 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

Wnioskodawczyni twierdziła, że organ rentowy nieprawidłowo ustalił wysokość jej kapitału początkowego oraz emerytury. W odwołaniu od tych decyzji podniosła, że nie zgadza się z obliczeniem emerytury i kapitału początkowego przy uwzględnieniu minimalnych wynagrodzeń z okresu zatrudnienia od 18 grudnia 1973 do 31 sierpnia 1991 i wniosła o uwzględnienie zarobków wykazanych w świadectwie pracy. Stanowisko swe wnioskodawczyni w toku procesu modyfikowała i ostatecznie wnosiła:

- by w podstawie wymiaru uwzględnić wynagrodzenia liczone na podstawie wynagrodzeń: S. S. (1) w okresie od 18 grudnia 1973 roku do 31 grudnia 1980 roku, H. I. (1) w okresie od 1 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1986 roku oraz W. J. w okresie od 1 stycznia 1987 roku do 31 grudnia 1991 roku,

- by uwzględnić do stażu pracy cały rok 1987 i cały rok 1990 z tytułu zatrudnienia wnioskodawczyni w Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) spółce z o.o. w T.

I to jest przedmiotem sporu w niniejszej sprawie.

Przede wszystkim wskazać należy, że w toku niniejszego postepowania organ rentowy uwzględnił częściowo żądanie wnioskodawczyni co do okresu stażowego. Nastąpiło to wskutek zapoznania się przez organ rentowy ze świadectwem pracy wnioskodawczyni wystawionym przez Przedsiębiorstwo Budowlane (...) spółkę z o.o. w T. a znajdującym się w aktach składkowych wnioskodawczyni. Ze świadectwa tego, którego wnioskodawczyni nie złożyła przy wniosku o emeryturę, wynika, że wnioskodawczyni zatrudniona w tej Spółce od 1 lipca 1987 roku do 31 października 1990 roku oraz, że korzystała z urlopu wychowawczego od 2 lipca 1989 roku do 31 grudnia 1990 roku. W związku z powyższym ZUS wydał dwie decyzje: z dnia 16 września 2014 roku o T. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego wnioskodawczyni na dzień 1 stycznia 1999r i z dnia 19 września 2014 toku o przeliczeniu emerytury wnioskodawczyni.

Na skutek uwzględnienia do okresu składkowego okresu od 1 lipca do 30 września 1987 roku oraz uwzględnienia jako okres nieskładkowy okresu od 2 lipca 1989 roku do 31 grudnia 1990 roku wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 50,17% (w zaskarżonej decyzji 47,27%), zaś podstawa wymiaru kapitału początkowego wyniósł 612,52 zł (w zaskarżonej decyzji - 577,11 zł). ZUS przyjął za udowodnione okresy składkowe w ilości 23 lat, 8 miesięcy i 15 dni oraz nieskładkowe w ilości 1 roku i 4 miesięcy (w zaskarżonej decyzji przyjął za udowodnione okresy składkowe w ilości 24 lat, 9 miesięcy i 14 dni). W oparciu o powyższe kapitał początkowy obliczono na kwotę 96.528,74 zł, podczas gdy w zaskarżonej decyzji z dnia 23 sierpnia 2012 roku była to kwota 94.718,80 zł. Na skutek uwzględnienia okresów z ww. świadectwa pracy zmieniła się także wysokość emerytury wnioskodawczyni ustalona decyzją z dnia 19 września 2014 roku. Emerytura wyniosła 1.498,65zł, podczas gdy w zaskarżonej decyzji emerytura ustalona została na kwotę 1.488,81 zł. Było to skutkiem zmiany ilości okresów składkowych na 37 lat 1 miesiąc i 3 dni oraz ilości okresów nieskładkowych - 1 rok 5 miesięcy i 26 dni (w zaskarżonej decyzji uwzględniono 38 lat 2 miesiące i 2 dni okresów składkowych i 1 miesiąc 26 dni okresów nieskładkowych) oraz innej wysokości zwaloryzowanego kapitału początkowego.

W związku z powyższym, to jest częściowego uwzględnienia żądań wnioskodawczyni co do okresu stażowego, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹³ k.p.c, orzekł, jak w punkcie „1” sentencji wyroku.

Nie ma natomiast racji pełnomocnik wnioskodawczyni, że należało do okresu stażowego uwzględnić okres zatrudnienia z tytułu pracy w Spółce (...) zgodnie z oświadczeniami złożonymi przez wnioskodawczynię oraz świadków H. I. (1) oraz H. M.. Złożyły one oświadczenia, że wnioskodawczyni pracowała w ww. Spółce w okresie od dnia 1 października 1987 roku do dnia 31 sierpnia 1991 roku na stanowisku majstra robót sanitarnych. Powyższemu przeczy jednak dowód z dokumentu w postaci świadectwa pracy wystawionego przez Spółkę (...). Zgodnie zaś z § 22 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: 1) legitymacja ubezpieczeniowa lub 2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Wnioskodawczyni przy wniosku o emeryturę oraz wniosku o ustalenie kapitału początkowego nie złożyła żadnych dokumentów na okoliczność swego zatrudnienia w Spółce (...). Nie złożyła ich także w toku postępowania sądowego, ponieważ ich nie posiada. Jedynym sposobem w jaki wykazywała okres swej pracy w Spółce przed organem rentowym było oświadczenie jej oraz świadków. Nie korelują one jednak z treścią świadectwa pracy wystawionego przez Spółkę. Dodać przy tym trzeba, że okres podlegania ubezpieczeniu z tytułu zatrudnienia w Spółce (...) wynikający z ww. świadectwa, przedłożonego przez ZUS już w toku niniejszego postepowania, nie został przez wnioskodawczynię skutecznie zakwestionowany. Podobnie, jak okres korzystania przez wnioskodawczynię z urlopu wychowawczego. W piśmie procesowym z dnia 7 października 2014 roku pełnomocnik wnioskodawczyni podniosła wprawdzie, że nie podziela twierdzeń organu rentowego zaprezentowanych w piśmie z dnia 22 września 2014 roku, jednakże nie zgłosiła żadnych wniosków dowodowych. Co więcej okres zatrudnienia wnioskodawczyni do dnia 31 października 1990 roku potwierdza to, że od dnia 1 listopada 1990 roku została ona objęta obowiązkowo ubezpieczeniem z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i od tego dnia opłacała składki. Tym samym okres od dnia 1 listopada 1990 roku ma ona zaliczony do stażu ubezpieczeniowego, ale nie z tytułu zatrudnienia pracowniczego, ale z tytułu podlegania ubezpieczeniom jako osoba prowadząca działalność gospodarczą.

Niezasadnie wnosi też ubezpieczona, by w podstawie wymiaru emerytury oraz kapitału uwzględnić wynagrodzenia w wysokości wynagrodzeń otrzymywanych przez inne osoby zatrudnione w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T. oraz w Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) spółce z o.o. w T.

W myśl przepisu § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Należy wskazać, że przewidziane w powołanym wyżej rozporządzeniu ograniczenia co do środków dowodowych będących podstawą ustalenia wysokości zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru świadczenia, nie obowiązują w postępowaniu sądowym. Do postępowania dowodowego w tym zakresie mają bowiem zastosowanie ogólne przepisy dotyczące przeprowadzania dowodów w procesie cywilnym. Stosowania przepisów ogólnych nie wyłączają także odrębne unormowania odnoszące się do postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997 roku, III AUa 105/97). Trzeba jednak podkreślić, że choć przewidziane w powołanym wyżej rozporządzeniu ograniczenia co do środków dowodowych, będących podstawą ustalenia wysokości zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru świadczenia, nie obowiązują w postępowaniu sądowym, to dowody na te okoliczności mają być dowodami nie budzącymi wątpliwości, spójnymi i precyzyjnymi. Dowody te należy więc oceniać rygorystycznie i można dokonać na ich podstawie ustaleń faktycznych tylko wówczas, gdy spełniają one wyżej wymienione kryteria (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1998r, II UKN 440/97, OSNP 1998/22/667).

Z ustaleń Sądu wynika, że wnioskodawczyni w spornych okresach świadczyła pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, a zatem musiała otrzymywać wynagrodzenie. Nie można jednak, w świetle materiału dowodowego zebranego w sprawie ustalić konkretnej wysokości jej wynagrodzeń, w tym, że były to wynagrodzenia takie, jak otrzymywali: S. S. (1) w okresie od 18 grudnia 1973 roku do 31 grudnia 1980 roku, H. I. (1) w okresie od 1 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1986 roku oraz W. J. w okresie od 1 stycznia 1987 roku do 31 grudnia 1991 roku.

Przede wszystkim żądanie ustalenia wynagrodzeń jak wyżej do końca roku 1991 roku jest niezrozumiałe w sytuacji, gdy zatrudnienie wnioskodawczyni w Spółce (...) ustało z dniem 31 października 1990 roku, co wynika ze świadectwa pracy, w tym od dnia 2 lipca 1989 roku wnioskodawczyni korzystała z urlopu wychowawczego.

Niezrozumiałe jest także żądanie ustalenia wynagrodzeń wnioskodawczyni na poziomie wynagrodzeń S. S. (1) w okresie od 18 grudnia 1973 roku do 31 grudnia 1980 roku. Przede wszystkim podnieść trzeba, że wprawdzie świadek S. S. (1) był także mistrzem robót sanitarnych, a więc wykonywał przez część swego zatrudnienia pracę taka, jak wnioskodawczyni, to jednak wykonywał on ją tylko do 31 sierpnia 1977 roku, to jest do końca swego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (od 1 września 1977 roku pracował on w innym zakładzie). Ponadto brak dowodów pozwalających jednoznacznie ustalić, od jakiej daty S. S. (1) został mistrzem. Z wydanego mu za okres zatrudnienia od 20 lipca 1973 roku do 31 sierpnia 1977 roku świadectwa wynika, że pracował on najpierw jako monter, a następnie jako mistrz robót sanitarnych. Wprawdzie świadek S. S. (1) zeznał, że monterem (hydraulikiem) był tylko przez pierwsze 3, 4 miesiące zatrudnienia, jednakże potwierdzenia tego faktu w udostępnionych Sądowi dokumentach nie ma. Należy także wskazać, że świadek ten zeznał, iż wnioskodawczyni nie była mistrzem, ale technikiem budowy i jej zadaniem nie był nadzór nad pracownikami – monterami, ale prace biurowe, jak weryfikacja dokumentów, wyliczanie wynagrodzeń, rozliczenie i zamawianie materiałów. Ta okoliczność wynika także z zeznań świadka J. L. (2). Stwierdził on, że wnioskodawczyni mistrzem robót sanitarnych została w 1982 lub 1983 roku, a wcześniej była technikiem budowy. Przeczą temu natomiast zeznania świadka A. S. (2), który stwierdził, że wnioskodawczyni była mistrzem już w roku 1979 oraz zeznania wnioskodawczyni, twierdzącej, że technikiem budowy była przez pierwszy rok swego zatrudnienia (co zresztą w ogóle nie wynika z wydanego jej świadectwa pracy, w którym takie stanowisko nie zostało wymienione). Wprawdzie świadek S. S. (1) zeznał, że technik budowy zarabiał może 100 zł mniej od majstra, jednakże jednocześnie stwierdził, że nie wie, w jakiej wysokości wynagrodzenia otrzymywała wnioskodawczyni. Te wszystkie okoliczności powodują, że Sąd nie może dokonać ustaleń, iż wynagrodzenia wnioskodawczyni w okresie od 18 grudnia 1973 roku do 31 grudnia 1980 roku były takie, jak S. S. (1). Tym bardziej, że mistrzowie oraz technicy oprócz wynagrodzenia zasadniczego w stałej wysokości otrzymywali także dodatki, jak premie, czy dodatek funkcyjny.

Brak jest też jednoznacznych dowodów na to, że wnioskodawczyni w okresie od 1 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1986 roku zarabiała tyle, ile świadek H. I. (1). Przede wszystkim bowiem świadek w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T. pracowała na różnych stanowiskach pracy, to jest, jak wynika z jej świadectwa pracy, kolejno na stanowiskach: technik budowy, majster oraz specjalista. Ani w świadectwie pracy, ani w legitymacji nie zawarto informacji o tym, w jakich datach H. I. (1) zmieniała stanowiska pracy, a jej zeznania w tym zakresie nie są precyzyjne. Zeznała ona bowiem, że majstrem została w latach 80-tych i pracowała na tym stanowisku około 10 lat. Tymczasem z ww. świadectwa pracy wynika, że ostatnim jej stanowiskiem w Przedsiębiorstwie nie było stanowisko majstra, ale specjalisty. Co więcej, gdyby nawet uznać, że ten okres 10-letni to także okres zatrudnienia w Spółce (...), to należy zauważyć, że w tej Spółce zaczęła ona pracę jako starszy inspektor, a majstrem robót instalacyjnych została od dnia 1 listopada 1990 roku. Wynika to ze świadectwa pracy oraz angażu, znajdującego się w jej aktach kapitału początkowego.

Z kolei świadek W. J. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T. pracował od 2 lipca 1973 roku do 25 sierpnia 1987 roku i zatrudniony był, jak wynika ze świadectwa pracy jako: starszy technik, majster, specjalista ds. kontroli, zastępca kierownika D. produkcji, faktur, i rozliczeń materiałowych oraz majster. Natomiast w Spółce (...) W. J. pracował jako majster budowy, a następnie kierownik zespołu budów. Nie pracował on zatem na takich samych stanowiskach, jak wnioskodawczyni, co więcej pracował on w kierownictwie robót budowlanych, a nie sanitarnych i zeznał, że nie wie, czy wynagrodzenia mistrzów robót budowlanych i mistrzów robót sanitarnych były zbliżone.

Podkreślić także trzeba, że zeznania świadków S. S. (1), J. L. (2), H. I. (1), A. S. (2) pozwalają jedynie na ustalenie, jakie składniki wynagrodzeń otrzymywał technik budowlany oraz mistrz robót sanitarnych (świadek W. J. tego nie wiedział) Było to wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatki: stażowy, premia, która była wypłacana w zależności od wykonania robót, a dla mistrza także dodatek funkcyjny, dodatek motywacyjny. Wysokości poszczególnych składników wynagrodzeń wnioskodawczyni nie pamiętała. Także świadkowie nie wiedzieli, w jakich konkretnie kwotach wynagrodzenia miała wnioskodawczyni wypłacane, za wyjątkiem świadka A. S. (2). Zeznał on, że mistrz robót sanitarnych w latach 1979 – 1980 zarabiał w sumie ok. 8.000 zł miesięcznie. Brak jest jednak potwierdzenia tej okoliczności w jakichkolwiek dokumentach (w legitymacjach ubezpieczeniowych świadków H. I. (1) oraz W. J. brak jest informacji o wysokości ich wynagrodzeń w tym okresie, a nawet gdyby takie informacje były, to w latach 1979 – 1980 nie pracowali oni jako mistrzowie robót sanitarnych, natomiast S. S. (1) w latach 1979 – 1980 już Przedsiębiorstwie nie pracował).

Reasumując, Sąd nie może ustalać, że wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na różnych stanowiskach pracy były równe, tym bardziej, że brak jest informacji o tym, jakie stawki wynagrodzenia mieli ci pracownicy oraz wnioskodawca przez cały okres zatrudnienia u danego pracodawcy. Nie można także ustalić, na podstawie zeznań osobowych źródeł dowodowych oraz dokumentów w postaci wyłącznie świadectw pracy (angaży brak), jakie stawki wynagrodzenia zasadniczego miała wnioskodawczyni w okresach zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) w T. a następnie w Przedsiębiorstwo Budowlanym (...) spółce z o.o. wT. W świadectwach pracy wnioskodawczyni podano wyłącznie ostatnie stawki jej wynagrodzenia, to jest obowiązujące bezpośrednio przed rozwiązaniem stosunku pracy, jednakże bez wskazania daty, od której wnioskodawczyni na ich podstawie była wynagradzana.

Mając na uwadze wszystkie wyżej podniesione okoliczności Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c, orzekł jak w punkcie „2” sentencji.