IV KO 26/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III Ko 16/10 III Ko 81/09
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV KO 26/10
P O S T A N O W I E N I E
Dnia 8 kwietnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dorota Rysińska (przewodniczący i sprawozdawca)
SSN Przemysław Kalinowski
SSN Michał Laskowski
w sprawie zażaleń K. S., i in. na postanowienie prokuratora del. do Prokuratury
Okręgowej w B. z dnia 22 grudnia 2009 r. umarzające śledztwo w sprawie o
przestępstwo z art. 231 § 1 k.k. w zb. z art. 191 § 1 i art. 270 § 1 k.k., po
rozpoznaniu wystąpienia Sądu Rejonowego w C. z dnia 11 lutego 2010r. o
przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w D.
U Z A S A D N I E N I E
Występując ze wskazaną wyżej inicjatywą, Sąd Rejonowy w C
wskazał, że jego kontroli ma podlegać decyzja prokuratora umarzająca
2
śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień i niedopełnienia
obowiązków przez niemal wszystkich sędziów Wydziałów Cywilnych tego
Sądu, jak również przez sędziów Sądu Okręgowego w C. – orzekających w
sprawach toczących się z udziałem wymienionych na wstępie
pokrzywdzonych, które to zachowania – pozostające w immanentnym
związku z pełnieniem przez tych sędziów obowiązków służbowych –
miały szkodzić interesowi publicznemu a także interesowi prywatnemu
wskazanych pokrzywdzonych. Na tej podstawie wnioskujący Sąd
wywiódł, że skoro w ramach niniejszego postępowania jest i będzie
oceniana prawidłowość funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości,
reprezentowanego przez sędziów tego Sądu i sądu nadrzędnego, to – przez
wzgląd na możliwość zrodzenia się, u stron i u osób postronnych,
wątpliwości co zachowania swobody orzekania przez Sąd Rejonowy,
celowym jest przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi
równorzędnemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Przedłożoną inicjatywę należy uznać za uzasadnioną.
Poza sporem pozostaje, że dobro wymiaru sprawiedliwości, o
którym mowa w art. 37 k.p.k., wymaga eliminowania sytuacji, w których w
opinii społecznej zachodzić może, nawet mylne, przeświadczenie o braku
warunków do rozpoznania sprawy w sposób obiektywny, bądź też, które
wywołać mogą niepożądany wpływ na swobodę orzekania sędziów. Do
sytuacji takich zalicza się bez wątpienia także i tę, w której sprawa, będąca
przedmiotem rozpoznania sądu miejscowo właściwego, dotyczy sędziów
tego sądu. Rzecz jasna, nie każda sytuacja stwierdzona w tej kategorii
spraw pozwala na uznanie, że jej rozpoznanie przez właściwy sąd istotnie
zagrażałoby dobru wymiaru sprawiedliwości. Z tych względów, zwłaszcza
3
przy podkreśleniu wyjątkowego charakteru instytucji określonej w art. 37
k.p.k., wskazuje się na nieodzowność każdorazowego zbadania realnie
zaistniałych, szczególnych okoliczności, dających podstawę do
racjonalnego twierdzenia, że w odbiorze powszechnym mogą powstać
wątpliwości co do zdolności rozpoznania sprawy przez sąd właściwy z
zachowaniem obiektywizmu i bezstronności (zob. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 25 listopada 2009 r., III Ko 81/09, OSNKW 2010, z.
2, poz. 20 oraz z dnia 18 marca 2010 r., III Ko 16/10, dotąd niepubl.).
Na tym tle należy stwierdzić, że występujący z inicjatywą Sąd
Rejonowy w sposób właściwy zbadał występujące w sprawie okoliczności
i dokonał ich trafnej oceny. Biorąc pod uwagę charakter tej sprawy i jej
związek z innymi postępowaniami, które dotyczyły czynności innych osób,
należy zwłaszcza podzielić pogląd Sądu Rejonowego, że w sprawie nie da
się uniknąć oceny prawidłowości czynności podejmowanych w sądzie
właściwym. Już ta okoliczność (by pominąć tu, choćby niesłuszny, brak
zaufania pokrzywdzonych do rozstrzygnięć tego Sądu) pozwala wyciągnąć
wniosek co do wyjątkowości ocenianej sytuacji i postawić znak zapytania
co do warunków rozpoznania sprawy w sądzie właściwym bez uchybienia
dobru wymiaru sprawiedliwości.
Z tych więc powodów, Sąd Najwyższy jako nieodzowne ocenił
skorzystanie z właściwości delegacyjnej, o której mowa w art. 37 k.p.k.,
uznając za celowe przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu, w którego
uprzednim rozpoznaniu znajdowała się wcześniejsza decyzja prokuratora o
odmowie wszczęcia śledztwa w tej sprawie.
/tp/
P O S T A N O W I E N I E
Dnia 8 kwietnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dorota Rysińska (przewodniczący i sprawozdawca)
SSN Przemysław Kalinowski
SSN Michał Laskowski
w sprawie zażaleń K. S., i in. na postanowienie prokuratora del. do Prokuratury
Okręgowej w B. z dnia 22 grudnia 2009 r. umarzające śledztwo w sprawie o
przestępstwo z art. 231 § 1 k.k. w zb. z art. 191 § 1 i art. 270 § 1 k.k., po
rozpoznaniu wystąpienia Sądu Rejonowego w C. z dnia 11 lutego 2010r. o
przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w D.
U Z A S A D N I E N I E
Występując ze wskazaną wyżej inicjatywą, Sąd Rejonowy w C
wskazał, że jego kontroli ma podlegać decyzja prokuratora umarzająca
2
śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień i niedopełnienia
obowiązków przez niemal wszystkich sędziów Wydziałów Cywilnych tego
Sądu, jak również przez sędziów Sądu Okręgowego w C. – orzekających w
sprawach toczących się z udziałem wymienionych na wstępie
pokrzywdzonych, które to zachowania – pozostające w immanentnym
związku z pełnieniem przez tych sędziów obowiązków służbowych –
miały szkodzić interesowi publicznemu a także interesowi prywatnemu
wskazanych pokrzywdzonych. Na tej podstawie wnioskujący Sąd
wywiódł, że skoro w ramach niniejszego postępowania jest i będzie
oceniana prawidłowość funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości,
reprezentowanego przez sędziów tego Sądu i sądu nadrzędnego, to – przez
wzgląd na możliwość zrodzenia się, u stron i u osób postronnych,
wątpliwości co zachowania swobody orzekania przez Sąd Rejonowy,
celowym jest przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi
równorzędnemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Przedłożoną inicjatywę należy uznać za uzasadnioną.
Poza sporem pozostaje, że dobro wymiaru sprawiedliwości, o
którym mowa w art. 37 k.p.k., wymaga eliminowania sytuacji, w których w
opinii społecznej zachodzić może, nawet mylne, przeświadczenie o braku
warunków do rozpoznania sprawy w sposób obiektywny, bądź też, które
wywołać mogą niepożądany wpływ na swobodę orzekania sędziów. Do
sytuacji takich zalicza się bez wątpienia także i tę, w której sprawa, będąca
przedmiotem rozpoznania sądu miejscowo właściwego, dotyczy sędziów
tego sądu. Rzecz jasna, nie każda sytuacja stwierdzona w tej kategorii
spraw pozwala na uznanie, że jej rozpoznanie przez właściwy sąd istotnie
zagrażałoby dobru wymiaru sprawiedliwości. Z tych względów, zwłaszcza
3
przy podkreśleniu wyjątkowego charakteru instytucji określonej w art. 37
k.p.k., wskazuje się na nieodzowność każdorazowego zbadania realnie
zaistniałych, szczególnych okoliczności, dających podstawę do
racjonalnego twierdzenia, że w odbiorze powszechnym mogą powstać
wątpliwości co do zdolności rozpoznania sprawy przez sąd właściwy z
zachowaniem obiektywizmu i bezstronności (zob. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 25 listopada 2009 r., III Ko 81/09, OSNKW 2010, z.
2, poz. 20 oraz z dnia 18 marca 2010 r., III Ko 16/10, dotąd niepubl.).
Na tym tle należy stwierdzić, że występujący z inicjatywą Sąd
Rejonowy w sposób właściwy zbadał występujące w sprawie okoliczności
i dokonał ich trafnej oceny. Biorąc pod uwagę charakter tej sprawy i jej
związek z innymi postępowaniami, które dotyczyły czynności innych osób,
należy zwłaszcza podzielić pogląd Sądu Rejonowego, że w sprawie nie da
się uniknąć oceny prawidłowości czynności podejmowanych w sądzie
właściwym. Już ta okoliczność (by pominąć tu, choćby niesłuszny, brak
zaufania pokrzywdzonych do rozstrzygnięć tego Sądu) pozwala wyciągnąć
wniosek co do wyjątkowości ocenianej sytuacji i postawić znak zapytania
co do warunków rozpoznania sprawy w sądzie właściwym bez uchybienia
dobru wymiaru sprawiedliwości.
Z tych więc powodów, Sąd Najwyższy jako nieodzowne ocenił
skorzystanie z właściwości delegacyjnej, o której mowa w art. 37 k.p.k.,
uznając za celowe przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu, w którego
uprzednim rozpoznaniu znajdowała się wcześniejsza decyzja prokuratora o
odmowie wszczęcia śledztwa w tej sprawie.
/tp/