Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 9 kwietnia 1997 r.
I PKN 74/97
Na podstawie przepisu § 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Rady Mi-
nistrów z dnia 27 grudnia 1974 r. w sprawie niektórych obowiązków i uprawnień
pracowników zatrudnionych w zakładach służby zdrowia (Dz.U. Nr 51, poz. 326 ze
zm.) można powierzyć lekarzowi wykonywanie pracy nie przewidzianej w umowie
przez trzy miesiące w ciągu roku. Z przepisu tego nie wynika uprawnienie do
polecenia stałego wykonywania pracy na stanowisku nierównorzędnym z
poprzednim.
Przewodniczący SSN: Teresa Flemming-Kulesza (sprawozdawca), Sędziowie
SN: Roman Kuczyński, Maria Mańkowska.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 1997 r. sprawy z powództwa
Mirosławy K. przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu w P. o przywrócenie
do pracy, ustalenie i zapłatę, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu z dnia 23 sierpnia
1996 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Mirosława K. wniosła o przywrócenie jej do pracy w Wojewódzkim Szpitalu
Zespolonym w P. i zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa twierdząc, że powódka porzuciła pracę.
Wyrokiem z 11 kwietnia 1996 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Pile zasądził od
pozwanego na rzecz powódki kwotę 3285 zł tytułem odszkodowania, a w pozostałym
zakresie oddalił powództwo. Sąd I instancji ustalił, że powódka pracowała u pozwanego
od 1985 r., przy czym od 1993 r. w Wojewódzkiej Przychodni Dermatologicznej, gdzie
rozpoczęła II stopień specjalizacji z dermatologii. Od maja 1994 r. do 30 kwietnia 1995
r. powódka przebywała na urlopie wychowawczym i w tym czasie ukończyła
specjalizację. Po powrocie z urlopu wychowawczego powódka została zatrudniona
przez pracodawcę w Dziale Pomocy Doraźnej, co potraktowała jako tymczasowe
oddelegowanie, po upływie którego wróciła - bez uzgodnienia z pracodawcą - na
stanowisko asystenta w Wojewódzkiej Przychodni Dermatologicznej, tj. na stanowisko
zajmowane przez urlopem. Takie zachowanie powódki pozwany uznał za porzucenie
pracy z dniem 12 grudnia 1995 r. Sąd Rejonowy uznał, że zatrudnienie powódki w
Dziale Pomocy Doraźnej za wynagrodzeniem nie niższym od pobieranego przed
urlopem wychowawczym było zgodne z dyspozycją § 17 rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 19 lipca 1981 r. w sprawie urlopów wychowawczych (jednolity tekst:
Dz. U. z 1990 r. Nr 76, poz. 454 ze zm.). W zachowaniu powódki Sąd nie dopatrzył się
zaistnienia przesłanek uzasadniających przyjęcie, iż porzuciła ona pracę. Sąd uznał
jednakże za niecelowe przywrócenie jej do pracy, ponieważ oświadczyła ona, że nie
godzi się wrócić do pracy na stanowisku starszego asystenta w Dziale Pomocy
Doraźnej, a pracodawca oświadczył, że nie widzi możliwości współpracy z powódką.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu, po roz-
poznaniu rewizji obu stron od omówionego wyroku, w uwzględnieniu rewizji powódki
wyrokiem z 23 sierpnia 1996 r. zmienił ten wyrok i przywrócił powódkę do pracy w
Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w P. na stanowisku starszego asystenta w Woje-
wódzkiej Przychodni Dermatologicznej w P. i zasądził na jej rzecz kwotę 3285 zł tytułem
wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.
Rewizja pozwanego została oddalona.
Sąd Wojewódzki doszedł do przekonania, że stanowisko pracy w Dziale Pomocy
Doraźnej nie jest równorzędne ze stanowiskiem w Wojewódzkiej Przychodni
Dermatologicznej, które powódka zajmowała przed urlopem wychowawczym. Praca w
Przychodni wymaga wyższych kwalifikacji, jest świadczona na miejscu w Przychodni,
inne jest usytuowanie tych stanowisk w strukturze organizacyjnej zakładu. O różnicach
świadczy 30% dodatek, który przysługuje pracownikom zatrudnionym w Dziale Pomocy
Doraźnej z tytułu ciężkich warunków pracy. Oddalając rewizję pozwanego Sąd II
instancji podzielił pogląd Sądu Rejonowego co do tego, że powódka stawiając się do
pracy, lecz odmawiając wykonywania pracy na stanowisku wskazanym przez
pracodawcę, nie porzuciła pracy.
Pozwany wniósł kasację od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu. Zarzucił
"naruszenie prawa materialnego, polegające na błędnej ocenie dowodów, w
szczególności uznanie, że stanowisko lekarza st. asystenta w Dziale Pomocy Doraźnej
nie jest równorzędne ze stanowiskiem pracy poprzednio zajmowanym przez powódkę
(lekarz, asystent Wojewódzkiej Przychodni Dermatologicznej) oraz całkowite pominięcie
przez Sąd II instancji specyfiki zawodu lekarza uprawniającej kierownika zakładu służby
zdrowia do powierzenia, w razie potrzeb zakładu pracy, pracownikowi-lekarzowi
wykonywanie zadań w różnych komórkach organizacyjnych danego zakładu służby
zdrowia, nawet poza miejscem zamieszkania (§ 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie
niektórych obowiązków i uprawnień pracowników zatrudnionych w zakładach służby
zdrowia - Dz. U. Nr 31, poz. 326 z 1974 r. ze zm.)" (powinno być: Dz. U. Nr 51, poz. 326
ze zm.). W uzasadnieniu kasacji stwierdzono, że Sąd błędnie przyjął, iż 30% dodatek
przysługuje z tytułu ciężkich warunków pracy, a tymczasem w myśl przepisów
rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 2 lipca 1992 r. (Dz. U. Nr 55,
poz. 279 ze zm.), przysługuje on za pracę w zespole wyjazdowym. W uzasadnieniu
wskazano też, że działanie powódki polegające na świadczeniu pracy wbrew potrzebom
kadrowym pozwanego, było naganne i dezorganizowało pracę specyficznego zakładu
pracy, jakim jest szpital oraz w pełni wyczerpało dyspozycję art. 8 Kodeksu pracy, a
Sąd II instancji zajmując odmienne stanowisko rażąco naruszył ten przepis prawa.
Pozwany wniósł o uchylenie wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubez-
pieczeń Społecznych w Poznaniu z 23 sierpnia 1996 r. w całości oraz o zmianę wyroku
Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Pile w pkt 1 i oddalenie powództwa.
Powódka wniosła o oddalenie kasacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wnoszący kasację winien przytoczyć podstawy kasacji i ich uzasadnienie (art.
393
3
KPC). Spełnienie tego wymagania polega na wskazaniu przepisów prawa, których
naruszenie zarzuca skarżący. W kasacji wniesionej przez pełnomocnika pozwanego -
radcę prawnego zarzucono "naruszenie prawa materialnego polegające na błędnej
ocenie dowodów". Wskazano dalej, że Sąd Wojewódzki naruszył § 8 ust. 1
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 r. w sprawie niektórych obo-
wiązków i uprawnień pracowników zatrudnionych w zakładach służby zdrowia (Dz. U.
Nr 51, poz. 326 ze zm.) i art. 8 KP. Przyjmując, że przytoczenie podstaw kasacji może
mieć miejsce również w jej uzasadnieniu, a nie tylko, w tzw. petitum. Sąd Najwyższy był
w myśl art. 393
11
KPC związany tymi podstawami (granicami) kasacji, które zostały w
niej przytoczone. Sąd Najwyższy przyjął zatem, że podstawę kasacji stanowi
naruszenie prawa materialnego - wymienionych dwóch przepisów, zaś sformułowanie
że naruszenie prawa materialnego polegać miałoby na błędnej ocenie dowodów, należy
traktować jako niefortunny zwrot, skoro nie sformułowano zarzutu naruszenia przepisu
(przepisów) prawa procesowego, odnoszącego się do oceny dowodów.
Zdaniem Sądu Najwyższego, Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Spo-
łecznych w Poznaniu w zaskarżonym wyroku nie naruszył wskazanych w kasacji
przepisów. Z przepisu § 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 wymienionego wyżej rozporządzenia
wynika, że można powierzyć lekarzowi wykonywanie zadań w różnych warunkach
organizacyjnych, jednakże uprawnienie pracodawcy do powierzenia pracy nie prze-
widzianej w umowie o pracę, a położonej w tej samej miejscowości, jest ograniczone do
trzech miesięcy w ciągu roku. Powódka przez trzy miesiące wykonywała pracę na
stanowisku wskazanym jej przez pracodawcę, a nie wymienionym w umowie o pracę
(ostatnia wersja umowy przewidywała pracę w Przychodni Dermatologicznej). Z oma-
wianego przepisu nie wynika natomiast, by kierownik zakładu pracy mógł na stałe po-
lecić pracownicy powracającej z urlopu wychowawczego pracę na stanowisku nie
będącym stanowiskiem równorzędnym do zajmowanego przez nią poprzednio.
Wysokość wynagrodzenia nie przesądza o równorzędności. Sąd Wojewódzki wskazał
na elementy różniące oba stanowiska w zakresie rodzaju i warunków pracy oraz
wymaganych kwalifikacji. Nie doszło też do naruszenia art. 8 KP. Przepis ten nie może
być podstawą rozwiązania stosunku pracy. Zachowanie powódki zostało ocenione
przez pozwanego jako porzucenie pracy (art. 65 KP obowiązujący do 1 czerwca 1996
r.). Naruszenie przez nią zasad współżycia społecznego lub społeczno-gospodarczego
przeznaczenia prawa (art. 8 KP) nawet jeżeli można by przyjąć, że miało miejsce, nie
stanowi, w myśl przepisów Kodeksu pracy, sposobu ustania stosunku pracy. Stosunek
pracy ustaje w przypadkach wymienionych w innych przepisach niż art. 8 KP, a Sąd nie
naruszył tego przepisu nie dopatrując się w zachowaniu powódki porzucenia przez nią
pracy.
Sąd Najwyższy podziela przy tym pogląd wyrażony w wyroku z dnia 5 czerwca
1996 r., I PRN 104/95 (OSNAPiUS 1997 nr 4 poz. 52), w myśl którego wykonywanie
pracy w innym miejscu niż wskazane przez pracodawcę nie świadczy o zamiarze
porzucenia pracy przez pracownika, jeżeli pracownik przekonany jest, że pracodawca
narusza wobec niego prawo. Analogiczny pogląd wyrażono w wyroku z dnia 16 lutego
1995 r. (I PRN 122/94, OSNAPiUS 1995 nr 15 poz. 189).
Kasacja jako pozbawiona uzasadnionych podstaw podlegała zatem oddaleniu
(art. 393
12
KPC).
========================================