Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2013 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Solecka

Protokolant: Klaudia Treter

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2013 r. w Legnicy

sprawy z wniosku S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania S. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 26 września 2012 roku

znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 1779/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na mocy decyzji z dnia 26 września 2012r. odmówił S. G. przyznania emerytury.

W uzasadnieniu organ rentowy podał, że ubezpieczony nie ma prawa do tego świadczenia na podstawie art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948r. oraz § 2 i 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ponieważ na dzień 01.01.1999r. udowodnił 12 lat, 10 miesięcy i 8 dni pracy w warunkach szczególnych wobec wymaganych 15 lat. Zakład podał, że przyjął za udowodnione na dzień 01.01.1999r. 29 lat, 9 miesięcy i 11 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz że nie zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 06.04.1984r. do 08.11.1985r. jako pomocnik operatora spycharki, ponieważ wykazane stanowisko pracy nie figuruje pod wskazanym działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego. Nadto podał, że łączny udowadniany okres pracy w szczególnych warunkach wynosi 14 lat, 5 miesięcy i 11 dni i jest niewystarczający do przyznania wcześniejszej emerytury.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył S. G. wnosząc o jej zmianę w całości i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez przyznanie mu świadczeń emerytalnych. Domagał się przesłuchania świadków na okoliczność, że zakres obowiązków w okresie, kiedy zajmował stanowisko pomocnika operatora spycharki był identyczny w pozostałych okresach zatrudnienia, tj. kiedy wykonywał prace na stanowisku operatora spycharki. Decyzji zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. § 2 ust. 2 i § 4 Rozporządzenia RM z 07.02.1983r. poprzez błędną wykładnię, a w konsekwencji wadliwe zastosowanie. W uzasadnieniu podał, że dla oceny, czy pracownik wykonywał prace w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, lecz rodzaj powierzonych czynności.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując treść zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. G. urodzony (...), wiek 60 lat ukończył (...)na dzień 01 stycznia 1999r. udowodnił ponad 29 lat okresów składkowych i nieskładkowych, nie jest członkiem OFE, nie pozostaje w stosunku pracy, pobiera zasiłek przedemerytalny.

Organ rentowy do prac w warunkach szczególnych zaliczył wnioskodawcy okresy zatrudnienia w ilości 12 lat, 10 miesięcy i 8 dni, na które składa się wykonywanie prac w:

- Przedsiębiorstwie (...) we W. z/s w K. O/L. w okresie od 09.11.1985r. do 28.02.1989r., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych na stanowisku operatora spycharki-maszynisty spycharek i ciągników gąsienicowych,

- (...) w L. od 01.03.1989r. do 28.02.1994r., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych na stanowisku operatora spycharki-maszynisty spycharek i ciągników gąsienicowych,

- Przedsiębiorstwie (...) Spółce z o.o. w L.od 01.03.1994r. do 31.12.1998r., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych na stanowisku operatora spycharki-maszynisty spycharek i ciągników gąsienicowych.

Dowody: dokumenty w aktach ZUS: t. II: świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych, k. 6-8

W początkowym okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W. z/s w K. O/L. tj. od 06.04.1984r. do 08.11.1985r. wnioskodawca pracował na stanowisku pomocnika operatora spycharki- maszynisty spycharek i ciągników gąsienicowych. Praca na stanowisku operatora spycharki możliwa była dopiero po przepracowaniu rocznego stażu na stanowisku pomocnika operatora spycharki. Wnioskodawca taki kurs odbył w okresie od 23 września 1985r. do 08.11.1985r. i od 09 listopada 1985r. został zatrudniony na stanowisku operatora spycharki.

Dowody: - zeznania świadków: częściowo S. K., k. 30v, e-protokół: od 00:06:15 do 00:16:59, Z. T., k. 31-31v, e-protokół: od 00:17:33 do 00:33:59,

- częściowo przesłuchanie wnioskodawcy, k. 31-31v, e-protokół: od 00:34:45 do 00:44:47,

- dokumenty w aktach osobowych: wniosek o przeszeregowanie z 11.11.1985r., umowa o skierowaniu na kurs operatorów spycharek z 18.09.1985r., umowa o pracę

W dniu 31 sierpnia 2012r. S. G. złożył wniosek o emeryturę.

bezsporne

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed 01 stycznia 1949r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt.1, tj. innym niż 65 lat dla mężczyzn. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. I tak zgodnie z § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, 2) ma wymagany okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Z mocy art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej cytowane przepisy znajdują zastosowanie w stosunku do ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., którym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ( 01.01.1999r. ) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

W sprawie bezspornym był fakt, że na dzień 01 stycznia 1999r. wnioskodawca posiada 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, nie jest członkiem OFE, nie pozostaje w stosunku pracy, a w dniu (...) ukończył wiek 60 lat.

Sporną kwestią wymagającą ustalenia Sądu było natomiast to, czy wnioskodawca posiada nadto 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Zaznaczyć przy tym należy, że okres ten może przypadać wyłącznie do dnia 31 grudnia 1998r. ( art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej ).

Zdaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczony nie spełnia tego warunku, ponieważ udowodnił 12 lat, 10 miesięcy i 18 dni wobec wymaganego okresu 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od 06.04.1984r. do 08.11.1985r. jako pomocnik operatora spycharki, ponieważ wykazane stanowisko pracy nie figuruje pod wskazanym działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego.

Wnioskodawca wskazywał natomiast, że w spornym okresie faktycznie wykonywał prace na stanowisku operatora spycharki, choć uprawnienia do pracy na tym stanowisku uzyskał od 09.11.985r.

Zgodnie z treścią § 2 Rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, zakład pracy winien wydać pracownikowi zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach, opierając się wyłącznie na posiadanej dokumentacji. Dokument taki jest podstawowym dowodem wykonywania tego rodzaju pracy dla organu rentowego rozpoznającego wniosek o emeryturę. Natomiast nie ulega wątpliwości – w świetle stanowiska reprezentowanego w orzecznictwie Sądu Najwyższego – że w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody ( tak: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984r., III UZP 48/84, niepubl.). Również w uchwale z dnia 10 marca 1984r. (III UZP 6/84, niepubl.) Sąd Najwyższy wyraźnie orzekł, że okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, mogą być ustalone w postępowaniu odwoławczym także innymi środkami dowodowymi niż zaświadczenie zakładu pracy.

Stanowisko to pozostaje w zgodzie z przepisem § 22 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń, który stanowi, że „okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy. Przeprowadzenie takich dowodów jest tym bardziej uzasadnione, gdy ubezpieczony dysponuje prawidłowym według niego świadectwem, lecz jego treść kwestionowana jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z tej ostatniej przyczyny w rozpoznawanej sprawie Sąd uznał za dopuszczalne dowodzenie przez S. G. faktu zatrudnienia w szczególnych warunkach wszelkimi dostępnymi w procesie cywilnym środkami dowodowymi, w szczególności przy pomocy dokumentów zgromadzonych w jego aktach osobowych, zeznań świadków, czy też przesłuchania samego wnioskodawcy.

Ze zgromadzonych w sprawie dowodów, w szczególności z treści dokumentów w postaci świadectwa pracy w warunkach szczególnych i dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych, tj. angaży, umowy o pracę, umowy o skierowaniu na kurs operatorów spycharek, wniosku o przeszeregowanie wynika, że w kwestionowanym przez O/ZUS w L. okresie zatrudnienia, tj. od 06 kwietnia 1984r. do 08 listopada 1985r. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku pomocnika operatora spycharki. Uprawnienia do wykonywania pracy na stanowisku operatora spycharki uzyskał dopiero od 09 listopada 1985r. i dopiero wówczas został zatrudniony w takim charakterze. Mimo że wcześniej wykonywał takie czynności jak operator spycharki, to w rzeczywistości musiał najpierw odbyć roczny staż jako pomocnik operatora, co potwierdzili zeznający w sprawie świadkowie: Z. T. i S. K., który również dopiero po odbyciu rocznego stażu został skierowany na 2-miesięczny kurs dla operatorów koparki. Zwrócić należy uwagę na fakt, że również wnioskodawca dopiero po roku od zatrudnienia ( we wrześniu 1985r. ) został skierowany na kurs dla operatorów spycharki. Tym samym należało uznać, że pomimo, iż zakład pracy dopuszczał wykonywanie pracy operatora ciężkich maszyn budowlanych przez osoby nie posiadające uprawnień, to z pewnością nie można uznać, że osoby te, w tym również wnioskodawca, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywały prace wymienione w Wykazie A dział III poz.5, tj. prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych i drogowych, tj. zgodnie z przepisem § 4 Rozporządzenia RM z 07.02.1983r. W wykazie A pod wskazaną wyżej pozycją jest mowa o pracy maszynisty, a nie pomocnika maszynisty.

Poza tym gdyby nawet zaliczyć powyższy okres w ilości: rok, 7 miesięcy i 3 dni jako okres wykonywania pracy w warunkach szczególnych, to łącznie z uwzględnionym przez organ rentowy okresem 12 lat, 10 miesięcy i 18 dni, jest on niewystarczający do uznania, że wnioskodawca wykazał 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W związku z dokonanymi powyżej ustaleniami uznać należy, że wnioskodawca nie spełnia wszystkich warunków do przyznania mu prawa do emerytury na podstawie art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.