Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE Z DNIA 23 CZERWCA 2003 R.
SNO 39/03
Przewodniczący: sędzia SN Elżbieta Sadzik (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Mirosława Wysocka, Gerard Bieniek.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny w Warszawie w sprawie sędziego
Sądu Rejonowego po rozpoznaniu zażalenia Ministra Sprawiedliwości na
zarządzenie sędziego Sądu Apelacyjnego działającego z upoważnienia Prezesa
tego Sądu z dnia 7 maja 2003 r. sygn. akt (...) odmawiającego przyjęcia
odwołania Ministra Sprawiedliwości od wyroku z dnia 8 kwietnia 2003 r.
p o s t a n o w i ł:
u c h y l i ć zaskarżone zarządzenie i p r z e k a z a ć sprawę do dalszego
postępowania związanego z wniesieniem odwołania Ministra Sprawiedliwości
od wyroku z dnia 8 kwietnia 2003 r.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 8 kwietnia
2003 r. sędziego Sądu Rejonowego uznano za winnego przewinienia
służbowego z art. 107 § 1 u.s.p. i na podstawie tego przepisu w zw. z art. 109 §
1 pkt 5 u.s.p. wymierzono mu karę dyscyplinarną złożenia sędziego z urzędu.
Wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 123 § 1 w zw. z art. 129 § 3
u.s.p. w wyroku nie zawarto orzeczenia o obniżeniu wynagrodzenia sędziego na
czas zawieszenia w wykonywaniu czynności służbowych, które to zawieszenie z
mocy prawa przewiduje przepis art. 123 § 1 u.s.p.
2
W tej kwestii wyznaczono dodatkowe posiedzenie w dniu 30 kwietnia
2003 r. Uchwałą z tego dnia Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny, podjął
decyzję o obniżeniu wynagrodzenia sędziego Sądu Rejonowego w okresie
zawieszenia go w czynnościach służbowych, związanego z nieprawomocnym
wyrokiem, o 30%.
W dniu 6 maja 2003 r. Minister Sprawiedliwości wniósł odwołanie od
wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 8 kwietnia 2003 r.
sygn. akt (...) na niekorzyść obwinionego sędziego Sądu Rejonowego zarzucając
rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 123 § 1 u.s.p. przez nie orzeczenie
w tym wyroku o wysokości obniżenia wynagrodzenia sędziego na czas
zawieszenia go w czynnościach służbowych. Wniósł o zmianę zaskarżonego
wyroku przez orzeczenie na podstawie art. 123 § 1 u.s.p. obniżenia sędziemu
Sądu Rejonowego wynagrodzenia o 50%.
Upoważniony przez Prezesa Sądu Apelacyjnego sędzia, zarządzeniem z
dnia 7 maja 2003 r., na podstawie art. 429 § 1 k.p.k. w zw. z art. 128 u.s.p.
odmówił przyjęcia odwołania Ministra Sprawiedliwości od wyroku z dnia 8
kwietnia 2003 r. W uzasadnieniu wyraził pogląd, iż wniesienie odwołania od
wyroku Sądu Dyscyplinarnego było in concreto niedopuszczalne z mocy
ustawy, albowiem środek odwoławczy przysługuje od „orzeczenia wydanego w
pierwszej instancji”. Tymczasem w niniejszej sprawie Sąd Dyscyplinarny
orzeczenia w kwestii podmiotowej w odwołaniu nie wydał. Wydał je natomiast
w uchwale z dnia 30 kwietnia 2003 r. i od tej uchwały Minister Sprawiedliwości
ma uprawnienie do złożenia środka odwoławczego.
Zarządzenie zaskarżył zażaleniem Minister Sprawiedliwości wnosząc o
jego uchylenie. W uzasadnieniu podniósł, że wymierzenie przez Sąd
Dyscyplinarny kary złożenia sędziego z urzędu, powoduje z mocy prawa
zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych z jednoczesnym obniżeniem
wynagrodzenia i rozstrzygnięcie w przedmiocie wysokości obniżenia
wynagrodzenia w wyroku jest obligatoryjne. Wyrok takiego rozstrzygnięcia nie
3
zawiera, co daje podmiotowi posiadającemu prawo do zaskarżenia wyroku
prawo do wniesienia odwołania.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny uznał zażalenie za słuszne.
Artykuł 123 § 1 u.s.p. stanowi, że w wypadku wymierzenia kary
dyscyplinarnej złożenia sędziego z urzędu, orzeczenie to powoduje z mocy
prawa zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych, a sąd dyscyplinarny
ma obowiązek w wyroku orzec o obniżeniu wynagrodzenia na czas zawieszenia
w czynnościach (T. Ereciński, I. Gudowski, J. Iwulski: Komentarz do prawa o
ustroju sądów powszechnych i ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa,
Warszawa 2002, s. 375).
Wyrok Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego w sprawie sędziego
Sądu Rejonowego nie zawiera orzeczenia w przedmiocie obniżenia
wynagrodzenia sędziego na czas zawieszenia go w czynnościach służbowych.
Słusznie zatem Minister Sprawiedliwości zaskarżył wyrok odwołaniem
zarzucając rażące naruszenie art. 123 § 1 u.s.p. i wnosząc o jego zmianę przez
obniżenie sędziemu wynagrodzenia.
Nie do zaakceptowania jest pogląd wyrażony w zaskarżonym zarządzeniu,
że skoro w wyroku nie podjęto decyzji w przedmiocie obniżenia wynagrodzenia
sędziego, to brak podstaw do składania w tym zakresie środka odwoławczego.
W tym przedmiocie odwołać się należy do stosowanego odpowiednio w
postępowaniu dyscyplinarnym przepisu art. 425 § 1 i 2 k.p.k. i jego utrwalonej
w orzecznictwie wykładni. Zgodnie z nią, środek odwoławczy można skierować
nie tylko przeciwko rozstrzygnięciu zawartemu w orzeczeniu, ale także
przeciwko rozstrzygnięciu, które nie zostało zamieszczone, choć – zdaniem
odwołującego się – powinno się w nim znaleźć (Kodeks postępowania karnego
pod red. P. Hofmańskiego, Warszawa 1999, t. III, s. 484; S. Zabłocki. Nowe
kodyfikacje karne. Kodeks postępowania karnego. Krótkie komentarze. Zeszyt
4. Warszawa 1997, s. 19). W tym względzie więc, należy uznać argumentację
wywiedzioną w zażaleniu Ministra Sprawiedliwości za trafną. To, że w
4
niniejszej sprawie Sąd Dyscyplinarny podjął próbę naprawienia błędu przez
orzeczenie w przedmiocie wynagrodzenia sędziego uchwałą z dnia 30 kwietnia
2003 r. nie może mieć dla rozstrzygnięcia słuszności zażalenia prawnego
znaczenia. Zważyć bowiem należy, iż uchwała z dnia 30 kwietnia 2003 r. nie
znajduje podstawy prawnej, albowiem ani przepisy u.s.p., ani też stosowane w
postępowaniu dyscyplinarnym odpowiednio przepisy kodeksu postępowania
karnego nie przewidują możliwości uzupełniania wyroku w tym trybie.
Z powyższych względów, należało uznać zażalenie Ministra
Sprawiedliwości za zasadne i orzec o uchyleniu zaskarżonego zarządzenia oraz
o przekazaniu sprawy do dalszego postępowania związanego z wniesieniem
przez Ministra Sprawiedliwości odwołania od wyroku z dnia 8 kwietnia 2003 r.