Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 18/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lutego 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie w IV Wydziale Karnym Odwoławczym
w składzie:

Przewodniczący: SSO Michał Tomala

Sędziowie: SO Jacek Szreder (spr.)

SO Krzysztof Zaremba

Protokolant: Kamila Michalak

przy udziale Prokuratora Prok. Okr. Ilony Talar

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2013 r.

sprawy A. K.

oskarżonego z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie

z dnia 8 listopada 2012 r. sygn. IV K 899/11

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając wniesioną apelację
za oczywiście bezzasadną,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. U. kwotę 516,60 (pięciuset szesnastu i 60/100) złotych, w tym 96,60 (dziewięćdziesięciu sześciu i 60/100) złotych podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu przed Sądem Okręgowym jako drugą instancją,

III.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki związane
z postępowaniem odwoławczym i wymierza mu 400 (czterysta) złotych opłaty za to postępowanie.

Sygn. akt IV Ka 18/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 8 listopada 2012 r. w sprawie IV K 899/11 A. K. został uznany za winnego, że w dniu 3 czerwca 2011 r. w S. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumienie z D. P., po uprzednim zastosowaniu wobec J. Z. przez D. P. przemocy polegającej na odepchnięciu go ręką, a następnie popchnięciu w/w pokrzywdzonego ręką, a także po zastosowaniu przez D. P. wobec J. Z. groźby natychmiastowego użycia przemocy przez zapowiedź zadania uderzenia w głowę, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia laptopa m-ki A. wraz z myszka i zasilaczem o wartości 2.255,30 zł, torby przenośnej o wartości 54,88 złotych, telefonu komórkowego z-ki Samsung o wartości 270, 00 złotych, odtwarzacza DVD o wartości 900,00 złotych oraz pieniędzy w kwocie co najmniej 180,00 złotych i wina m-ki tokaj o wartości 12 złotych, czym działali na szkodę J. Z. i D. Z., przy czym A. K. dopuścił się tego czynu będąc uprzednio karany wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 24.02.2003 r., sygn. akt V K 93/03 za czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 31 § 2 kk na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 18.09.2003 r., sygn. akt V K 1037/03 za czyn z art. 279 § 1 kk oraz art. 278 § 1 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zw. z art. 11 § 2 kk na karę łączną 2 lat pozbawienia wolności, wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 11.06.2003 r., sygn. akt V K 671/03 za czyn z art. 281 kk oraz art. 280 § 1 kk na karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 08.12.2004 r., sygn. akt V K 195/04 za czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 12.12.2005 r., sygn. akt V K 217/04 za czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, które to kary odbywał w ramach wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 12.10.2006 r., sygn. akt V K 880/06, w którym orzeczono wobec niego karę łączną 4 lat pozbawienia wolności, w okresie od 22.07.2006 r. do 5.02.2008 r., kiedy to na podstawie postanowienia sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 5 lutego 2008 r. został z odbywania reszty kary warunkowo zwolniony,

tj. czynu z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

Za tak przypisane przestępstwo na podstawie art. 280 § 1 kk wymierzono oskarżonemu karę 3 lat pozbawienia wolności, na poczet której zaliczono mu, po myśli art. 63 § 1 kk, okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od 8 marca 2011 r. do 10 czerwca 2011 r. i od 21 maja 2012 r.

Dalej przyznano obrońcy A. K. od Skarbu Państwa koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Na koniec zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w części go dotyczącej oraz zwolniono go od opłaty.

Apelację wywiódł obrońca oskarżonego.

Na podstawie art. 425 § 1 i 2 kpk i art. 427 § 1 i 2 kpk zaskarżył on wyrok Sądu I instancji w całości.

Na podstawie art. 438 pkt. 3 kpk wyrokowi temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a polegający na uznaniu, iż A. K. działając wspólnie i w porozumieniu z D. P. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadzili J. Z. oraz D. Z. do stanu bezbronności grożąc natychmiastowym użyciem przemocy, a następnie dokonali zaboru ich mienia czym w konsekwencji wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 280 § 1 kk pomimo, iż analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego nie pozwala na przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się tego przestępstwa.

W oparciu o przepis art. 427 § 1 kpk obrońca oskarżonego wniósł o uznanie A. K. za winnego popełnienia czynu z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i wymierzenie mu za ten czyn kary 1 roku pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga apelacyjna obrońcy oskarżonego okazała się oczywiście bezzasadna.

Forsowany nią zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść w rozumieniu art. 438 pkt. 3 kpk znamionuje procesową skuteczność w takiej wyłącznie sytuacji, gdy ustalenia faktyczne Sądu ad meritii nie znajdują oparcia w żadnym z zebranych dowodów, bądź też okazują się zgodne jedynie z dowodami ocenionymi prze ów Sąd jako pozbawionymi przymiotu wiarygodności.

Tymczasem w rozpatrywanej sprawie Sąd Rejonowy wskazał bardzo klarownie, które fakty uznał za udowodnione i w jakich dowodach znalazły one odzwierciedlenie.

Z drugiej strony Sąd I instancji całkowicie przekonująco umotywował powody zdyskwalifikowania według kryterium wiarygodności wyjaśnień obu oskarżonych stanowiących dowody przeciwne (rzecz jasna wyłącznie w zakresie rzekomego nie sięgania przez nich po przemoc fizyczną i werbalną, jako że w pozostałej części nosiły one cechę przydatnych do zrekonstruowania przebiegu przedmiotowego zdarzenia).

Sąd merytorycznie właściwy w sposób całkowicie trafny, spotykający się z pełną aprobatą Sądu odwoławczego, ustalił sposób działania obu sprawców, rolę każdego z nich w popełnionym przestępstwie, zdemaskował łączące ich pełne porozumienie i współdziałanie, obejmowanie przez nich swoją świadomością i wolą czynności sprawczych realizowanych przez każdego z napastników, a wreszcie zidentyfikował bezbłędnie zamiar A. K. (i D. P.).

Przedstawiona w apelacji obrońcy oskarżonego teza o rzekomym dopuszczeniu się krytycznego dnia przez A. K. jawi się jako całkowicie chybiona, oderwana od realiów rozpatrywanej sprawy, wymowy całokształtu materiału dowodowego, ignoruje racje przedstawione przez Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Świadczy ona o wyjątkowo wybiórczym podejściu autora apelacji do wydźwięku poszczególnych dowodów, skupieniu się przezeń tylko na relacji A. K., a jednocześnie intencjonalnym pominięciu, w celu ograniczenia zakresu odpowiedzialności prawnokarnej oskarżonego, innych dowodów, w tym przede wszystkim wyjaśnień D. P..

Na domiar tego treść apelacji przekonuje o przejściu przez obrońcę A. K. do porządku nad współdziałaniem obu sprawców i łączącym ich porozumieniem, podjęciu próby, z góry skazanej na niepowodzenie w realiach przedmiotowej sprawy znajdujących odbicie w pierwszoinstancyjnych ustaleniach faktycznych, zresztą w istocie niekwestionowanych w ostatecznym rozrachunku w wywiedzionej apelacji, wzajemnego odseparowania od siebie działań podejmowanych przez każdego z napastników.

Uwadze skarżącego zdaje się uchodzić pierwotna inicjatywa A. K. popełnienia przedmiotowego przestępstwa, wciągnięcia w nie D. P., zaplanowanie przezeń sposobu wykorzystania zaufania pokrzywdzonego do jego osoby, podstępne spowodowanie otwarcia przez J. Z. drzwi mieszkania poprzez zasugerowanie mu przez oskarżonego rzekomego przyjazdu karetki pogotowia ratunkowego.

Już wyłącznie takie nastawienie oskarżonego przekonuje, iż był on zdeterminowany od chwili podjęcia zamiaru zaboru mienia na szkodę pokrzywdzonych od przełamania ich oporu, dążył do wtargnięcia do ich mieszkania, zakładał plądrowanie ich lokalu w ich obecności i wbrew oczywistemu, oczekiwanemu sprzeciwowi z ich strony.

W istocie bezpośrednio po otwarciu drzwi do swego mieszkania przez J. Z. ten ostatni został popchnięty, napastnicy dostali się do wnętrza w sposób gwałtowny, zdecydowany, bezwzględnie wykorzystali swoją przewagę fizyczna i zachowanie ofiary.

D. P. wyartykułował pod adresem J. Z. groźbę natychmiastowego użycia przemocy, zapowiedział uderzenie go w głowę, zaś któryś ze sprawców wyrwał kabel telefoniczny z gniazdka, a następnie rozbił aparat telefoniczny o podłogę.

Bezsprzecznie działania podejmowanie przez poszczególnych sprawców były w pełni akceptowane przez A. K. i D. P., obliczone zostały na doprowadzenie pokrzywdzonych do stanu bezbronności, wyeliminowanie możliwości przeciwstawienia się ich zamiarowi splądrowania mieszkania, czego najlepsze świadectwo stanowi deklaracja D. P. przedstawione w toku przesłuchania na etapie postępowania przygotowawczego, stosownie do której ani on ani A. K. (określony wówczas przezeń imieniem (...)) nie zrobili krzywdy starszym osobom, tylko „on sterroryzował ich słownie”.

W podsumowaniu stwierdzić należy, iż subsumcja pierwszoinstancyjnych ustaleń faktycznych w stosunku do A. K. (i D. P.) pod normą art. 280 § 1 kk okazuje się w pełni prawidłowa, wyłącznie w płaszczyźnie tego przepisu identyfikować należy zamiar oskarżonego, tylko on pozwala na kompletne prawne odzwierciedlenie czynności sprawczych A. K. oraz współdziałającego z nim D. P..

Postawa pokrzywdzonych zaprezentowana w toku rozprawy głównej, życzliwość okazana z ich strony napastnikom, pozostaje bez znaczenia dla przyjętej kwalifikacji prawnej, jednocześnie jednak wskazuje na krytycyzm pokrzywdzonych, ich dystans do sprawcy, brak jakichkolwiek tendencji do wyolbrzymiania okoliczności niekorzystnych dla sprawców, bądź ich bezpodstawnego kreowania.

Kara dobrana wobec A. K. żadną miarą nie razi niewspółmiernością, nadzwyczajną surowością, nieuzasadniona dolegliwością, ale okazuje się wyważona.

Dobrana w stosunku do oskarżonego represja karna jawi się jako adekwatna do stopnia jego winy i stopnia społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu, prawidłowo uwzględnia okoliczności korzystne, jak i dlań niekorzystne (drobiazgowe ich omówienie w pisemnych motywach zaskarżanego wyroku czyni zbędnym powielanie ich w tym miejscu, zwłaszcza w obliczu braku jakichkolwiek zarzutów odwoławczych skierowanych przeciwko rozstrzygnięciu o karze).

Podstawę prawną Sądu odwoławczego stanowił przepis art. 437 § 1 kpk.

Na podstawie § 1, § 2, § 14 ust. 2 pkt. 4 i § 19 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przyznano obrońcy A. K. od Skarbu Państwa koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie wydatków związanych z postępowaniem odwoławczym i opłaty za to postępowanie oparte zostało na przepisach art. 636 § 1 kpk i art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w prawach karnych, a uwzględniło sytuacje majątkową oskarżonego i poziom jego możliwości zarobkowych.

TB

Jacek Szreder MichałTomalaKrzysztof Zaremba