Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 16 CZERWCA 2004 R.
SNO 23/04
Przewodniczący: sędzia SN Józef Dołhy (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Maria Grzelka, Józef Skwierawski.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny w Warszawie na rozprawie po
rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2004 r. sprawy sędziego Sądu Rejonowego w
związku z odwołaniem Ministra Sprawiedliwości od wyroku Sądu Apelacyjnego
– Sądu Dyscyplinarnego z dnia 26 marca 2004 r., sygn. akt (...)
I. z m i e n i ł zaskarżony w y r o k w ten sposób, że wymierzył
sędziemu Sądu Rejonowego, na podstawie art. 109 § 1 pkt 4 ustawy z
dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr
98, poz. 1070 ze zm.), karę dyscyplinarną przeniesienia na inne miejsce
służbowe;
II. kosztami dyscyplinarnego postępowania odwoławczego obciążył Skarb
Państwa.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny wyrokiem z dnia 26 marca 2004 r.
uznał sędziego Sądu Rejonowego za winną tego, że w dniu 10 marca 2003 r.
wydała polecenie sekretarzowi sądowemu usunięcia z akt sprawy I C 104/02
wyroku z dnia 19 lutego 2003 r., ogłoszonego stronom, znajdującego się w
aktach i zastąpienia go wyrokiem o odmiennej treści, czym rażąco naruszyła
prawo dopuszczając się przewinienia służbowego z art. 107 § 1 ustawy z dnia 27
lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070),
2
i za to na podstawie art. 109 § 1 tejże ustawy wymierzył karę dyscyplinarną
upomnienia.
Nadto na podstawie art. 119 u.s.p. nie zezwolił na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej w związku z przypisanym jej czynem.
Od powyższego wyroku odwołanie złożył Minister Sprawiedliwości w
części dotyczącej orzeczenia o karze – na niekorzyść obwinionego sędziego
Sądu Rejonowego.
Minister Sprawiedliwości zarzucił rażącą niewspółmierność orzeczonej
kary dyscyplinarnej upomnienia w stosunku do przypisanego obwinionej
przewinienia dyscyplinarnego. Podnosząc powyższy zarzut, wniósł o zmianę
wyroku w zaskarżonej części i wymierzenie – na podstawie art. 109 § 1 pkt 4
u.s.p. – kary dyscyplinarnej przeniesienia na inne miejsce służbowe.
W uzasadnieniu odwołania Minister Sprawiedliwości podniósł, że
wymierzona wobec obwinionej kara upomnienia nie uwzględnia w
wystarczającym stopniu wszystkich ujawnionych okoliczności mających wpływ
na wymiar kary, a w szczególności stopnia winy, charakteru i wagi
popełnionego przewinienia, nie spełnia także należycie celów zapobiegawczych
i wychowawczych. Tym samym wymierzona kara nosi cechy rażącej
niewspółmierności (w sensie zbytniej łagodności) w rozumieniu przesłanek
określonych w art. 438 pkt 4 k.p.k.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
Minister Sprawiedliwości trafnie wskazuje na konieczność uwzględnienia
wszystkich przesłanek wymiaru kary dyscyplinarnej, będącej instrumentem
służącym także ochronie publicznego zaufania do urzędu sędziego i osób, które
go sprawują.
Konfrontując zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku motywy,
którymi kierował się Sąd pierwszej instancji w kwestii wymiaru kary, z
3
ujawnionymi w sprawie okolicznościami, za uzasadniony należy uznać zarzut
niewspółmierności kary z przyczyn wskazanych przez skarżącego w odwołaniu.
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny, jakkolwiek zauważył, że popełnione
przewinienie dyscyplinarne realizuje znamiona czynu zabronionego z art. 276
k.k. w zw. z art. 18 § 2 k.k. i nie stanowi przestępstwa jedynie z uwagi na
znikomy stopień szkodliwości społecznej, to jednak nie docenił należycie tej
okoliczności przy wymiarze kary.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego wyrażono
pogląd, że przewinienia służbowe zawierające znamiona przestępstwa stanowią
najcięższą kategorię przewinień służbowych sędziów, następną kategorię
stanowią takie przewinienia, które nie są przestępstwami tylko z tego powodu,
iż stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu zabronionego nie
przekracza znikomości (uchwała z dnia 8 maja 2002 r., sygn. SNO 8/02).
Zachowanie obwinionej realizowało znamiona czynu zabronionego, którego
strona podmiotowa polega na umyślności, zatem okoliczność ta nakazuje ocenić
stopień zawinienia obwinionej jako znaczny. Zasadnie skarżący wskazuje, że
zachowanie obwinionej stanowiło wyraz daleko posuniętego lekceważenia nie
tylko dla obowiązków wynikających z roty ślubowania (art. 66 u.s.p.), ale także
dla powszechnie obowiązującego porządku prawnego. Okoliczności sprawy
wskazują, że zachowanie obwinionej podważa wiarygodność funkcjonowania i
autorytet organów wymiaru sprawiedliwości. Za szczególnie obciążającą uznać
należy okoliczność wydania przez obwinioną sekretarzowi sądowemu polecenia
zachowania realizującego znamiona czynu zabronionego z art. 276 k.k.
Okoliczność ta pozwala na stwierdzenie demoralizującego wpływu obwinionej
na pracowników administracyjnych Sądu Rejonowego, jak również
jednoznacznie wskazuje na utratę przez obwinioną autorytetu na terenie tego
Sądu, koniecznego dla dalszego prawidłowego wykonywania obowiązków
sędziowskich.
4
Obwiniona w dniu 17 stycznia 2003 r. odwołana została przez Ministra
Sprawiedliwości – na wniosek Prezesa Sądu Okręgowego – ze stanowiska
Wiceprezesa Sądu Rejonowego. Prawomocnym wyrokiem Sądu Najwyższego –
Sądu Dyscyplinarnego z dnia 26 stycznia 2004 r., sygn. akt SNO 84/03,
wymierzono obwinionej, za przewinienie dyscyplinarne popełnione w okresie
od marca 2001 r. do 20 września 2002 r., karę dyscyplinarną nagany.
W świetle powyższych okoliczności podzielić należy stanowisko Ministra
Sprawiedliwości, iż wymierzona obwinionej kara dyscyplinarna upomnienia jest
karą rażąco niewspółmiernie łagodną w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny uznał, iż w realiach niniejszej sprawy
adekwatną karą dyscyplinarną dla obwinionej będzie – orzeczona na podstawie
art. 109 § 1 pkt 4 u.s.p. – kara przeniesienia na inne miejsce służbowe.
Z tych względów Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny orzekł jak na
wstępie.

SNO 23/04

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia