Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 5 sierpnia 2005 r.
II PZ 20/05
Wniesienie apelacji przez pełnomocnika strony, mimo że istniała przy-
czyna usprawiedliwiająca niedokonanie tej czynności procesowej w terminie
(choroba), nie może obrócić się na jej niekorzyść. Jeżeli więc choroba pełno-
mocnika była tego rodzaju, że usprawiedliwiała złożenie apelacji po jej ustaniu
wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu, to wniesienie apelacji w czasie cho-
roby, a więc ze starannością wyższą niż należyta, nie może prowadzić do
oceny, iż przekroczenie terminu nastąpiło w sposób zawiniony.
Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Józef Iwulski (sprawoz-
dawca), Maria Tyszel.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 sierpnia
2005 r. sprawy z powództwa Stanisława S. przeciwko Zakładom Przemysłu Baweł-
nianego „F.” SA w P. o przywrócenie do pracy, na skutek zażalenia powoda na po-
stanowienie Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Opolu z
dnia 28 października 2004 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Okręgowe-
mu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Opolu do ponownego rozpoznania
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2003 r. [...] Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Prudniku
zasądził od pozwanych Zakładów Przemysłu Bawełnianego „F.” SA w P. na rzecz
powoda Stanisława S. kwotę 6.852 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z pra-
wem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia i oddalił powództwo w pozosta-
łym zakresie. Apelacje od tego wyroku wniosły obie strony. Postanowieniem z dnia
23 lutego 2004 r. Sąd Rejonowy odrzucił apelację powoda, gdyż wyrok z uzasadnie-
niem został doręczony pełnomocnikowi powoda w dniu 4 lutego 2004 r., a apelacja
została wysłana pocztą w dniu 19 lutego 2004 r., czyli po terminie, który upłynął w
2
dniu 18 lutego 2004 r. Odpis postanowienia o odrzuceniu apelacji doręczono pełno-
mocnikowi powoda w dniu 8 marca 2004 r. W dniu 16 marca 2004 r. powód wysłał
pocztą apelację z wnioskiem o przywrócenie terminu do jej wniesienia, powołując się
na chorobę jego pełnomocnika trwającą od 17 lutego 2004 r. do 9 marca 2004 r. Po-
stanowieniem z dnia 18 marca 2004 r. Sąd Rejonowy przywrócił powodowi termin do
wniesienia apelacji.
Postanowieniem z dnia 28 października 2004 r. [...] Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Opolu odrzucił apelację powoda. Sąd Okręgowy uznał,
że brak było podstaw do przywrócenia powodowi terminu do wniesienia apelacji. Sąd
podniósł, że pełnomocnik powoda wniósł apelację w dniu 19 lutego 2004 r. Skoro
korzystanie przez pełnomocnika powoda ze zwolnienia lekarskiego od dnia 17 lutego
2004 r. nie stanowiło przeszkody do sporządzenia w dniu 18 lutego 2004 r. apelacji i
jej przesłania do Sądu w dniu następnym, to - zdaniem Sądu Okręgowego - nie ist-
niała wówczas przeszkoda do złożenia wniosku o przywrócenie terminu. Wniosek
taki został złożony dopiero w dniu 16 marca 2004 r., co zdaniem Sądu Okręgowego
oznacza, że nastąpiło uchybienie terminu określonego w art. 169 § 1 k.p.c.
Na postanowienie to powód wniósł zażalenie, w którym wywiódł w szczególno-
ści, że jego pełnomocnik w okresie od 17 lutego 2004 r. do 9 marca 2004 r. przeby-
wał na zwolnieniu lekarskim. Apelacja została sporządzona (przygotowana) przed
dniem 17 lutego 2004 r., ponieważ powód był zainteresowany szybkim zakończe-
niem sprawy. Pełnomocnik powoda, mimo że był chory, wydrukował i podpisał apela-
cję, a następnie poprosił radcę prawnego R.N. o jej wysłanie do Sądu. Ten uczynił to
w dniu 19 lutego 2004 r., gdyż „ze względu na stan chorobowy, został błędnie
poinformowany przez pełnomocnika powoda, iż termin do złożenia apelacji upływa
właśnie w tym dniu". Powód uważa, że niezwłocznie po ustaniu przeszkody w postaci
choroby pełnomocnika, w dniu 16 marca 2004 r. złożył wniosek o przywrócenie ter-
minu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 168 § 1 k.p.c., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności
procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu.
Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność
miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia ter-
3
minu (art. 169 § 1 k.p.c.). Skoro powód twierdzi, że przyczyną uchybienia terminu do
wniesienia apelacji była choroba pełnomocnika trwająca od 17 lutego 2004 r. do 9
marca 2004 r., to termin określony w art. 169 § 1 k.p.c. został zachowany. Powód
złożył bowiem wniosek o przywrócenie terminu w dniu 16 marca 2004 r., czyli w
ciągu tygodnia od ustania choroby (od dnia 9 marca 2004 r.), która jego zdaniem była
przyczyną uchybienia terminu do wniesienia apelacji. Występujący w sprawie pro-
blem nie polega więc na uchybieniu (zachowaniu) terminu z art. 169 § 1 k.p.c., lecz
na ocenie, czy choroba pełnomocnika powoda trwająca od dnia 17 lutego 2004 r. do
9 marca 2004 r. usprawiedliwia wniesienie apelacji po terminie. Sąd Okręgowy po-
średnio dokonał oceny w tym zakresie, stwierdzając, że skoro powód złożył apelację
w dniu 19 lutego 2004 r., to trwająca wówczas choroba pełnomocnika nie uspra-
wiedliwia wniesienia jej po terminie. Ocena ta jest przedwczesna. Rzeczywiście
można przyjąć, że nie każda choroba usprawiedliwia przekroczenie terminu (por. po-
stanowienie z dnia 27 października 1998 r., I PKN 385/98, OSNAPiUS 1999 nr 23,
poz. 753). Zważyć jednak trzeba, że brak winy strony w niedokonaniu czynności pro-
cesowej w terminie (art. 168 § 1 k.p.c.) należy analizować z uwzględnieniem obie-
ktywnego miernika staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie
o swoje interesy (por. np. wyrok z dnia 13 maja 1994 r., I PRN 21/94, OSNAPiUS
1994 nr 5, poz. 85). Zasadę tę należy odnieść do czynności fachowego pełnomoc-
nika strony. Dokonanie przez pełnomocnika czynności procesowej, mimo że istniała
przyczyna usprawiedliwiająca jej niedokonanie, nie może obrócić się na niekorzyść
strony. Jeżeli więc choroba pełnomocnika powoda była tego rodzaju, że usprawiedli-
wiała złożenie apelacji dopiero po jej ustaniu wraz z wnioskiem o przywrócenie ter-
minu, to wniesienie apelacji w czasie choroby, a więc ze starannością przekraczającą
staranność należytą, nie może prowadzić do oceny, iż przekroczenie terminu nastą-
piło w sposób zawiniony.
Okoliczności dotyczących takiej oceny Sąd Okręgowy nie ustalił oraz nie roz-
ważył i dlatego należało uznać, że zaskarżone postanowienie zostało wydane przed-
wcześnie, co prowadzi do jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpo-
znania na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
========================================