Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 27 października 2005 r.
III SO 20/05
Niedopuszczalne jest zażalenie na postanowienie odrzucające zażalenie
na postanowienie odrzucające skargę na przewlekłość postępowania.
Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Beata Gudowska, Andrzej Wasilewski.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 27 paź-
dziernika 2005 r. skargi Katarzyny S. na naruszenie prawa strony do rozpoznania
sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym
w Warszawie [...], na skutek zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyj-
nego w Warszawie z dnia 8 czerwca 2005 r. [...]
o d r z u c i ł zażalenie.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny w Warszawie, w sprawie ze skargi Katarzyny S. na narusze-
nie prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, postanowieniem z
dnia 8 czerwca 2005 r. [...] odrzucił jej zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyj-
nego w Warszawie z dnia 6 kwietnia 2005 r. [...], na mocy którego odrzucono jej
skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej
zwłoki.
W ocenie Sądu Apelacyjnego ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na
naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nie-
uzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 79, poz. 1843) nie przewiduje środka odwoławczego
od orzeczenia sądu właściwego do rozpoznania skargi.
Zażalenie od przedmiotowego postanowienia złożyła skarżąca, domagając się
zmiany zaskarżonego postanowienia i uwzględnienia zażalenia na postanowienie o
odrzuceniu skargi oraz wniesionej skargi zgodnie z jej żądaniem, ewentualnie uchy-
lenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania
2
przez Sąd pierwszej instancji oraz zasądzenia od pozwanej zwrotu kosztów postę-
powania.
Zdaniem skarżącej postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie jest nie-
uzasadnione. Zgodnie z językowym brzmieniem przepisu art. 8 ust. 2 wskazanej
ustawy w zakresie nieuregulowanym przepisami ustawy stosuje się odpowiednie
przepisy o postępowaniu zażaleniowym obowiązujące w postępowaniu, którego
skarga dotyczy. Natomiast wobec braku ustawowej regulacji możliwości zaskarżenia
orzeczeń Sądu rozpoznającego skargę, zastosowanie znaleźć powinien art. 394 § 1
k.p.c., który zezwala na zaskarżenie postanowienia kończącego sprawę, wydanego
przez Sąd pierwszej instancji do Sądu drugiej instancji. Nie ulega bowiem wątpliwo-
ści, że postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 kwietnia 2005 r. o
odrzuceniu skargi jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jako niedopuszczalne podlega odrzuceniu. Wprawdzie prima facie
można byłoby mieć wątpliwości, czy odrzucenie zażalenia na postanowienie w
przedmiocie odrzucenie skargi na rozpoznanie sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki
jest dopuszczalne, lecz nie budzi najmniejszych zastrzeżeń, że zarówno ustawa o
skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądo-
wym bez nieuzasadnionej zwłoki, jak i stosowane na podstawie normy odsyłającej
art. 8 ust. 2 powołanej ustawy odpowiednie przepisy kodeksu postępowania cywil-
nego nie przewidują możliwości złożenia zażalenia od postanowienia odrzucającego
zażalenie w przedmiocie odrzucenia skargi na przewlekłość postępowania. W tym
świetle brak normy procesowej wyrażającej kompetencję do podjęcia określonej
czynności procesowej sprawia, że zażalenie jako niedopuszczalne podlega odrzuce-
niu.
Już na marginesie rozważań należy powtórzyć stanowisko wyrażone w posta-
nowieniu Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2005 r. (III SO 1/05) oraz postanowieniu
z dnia 3 października 2005 r. (III SO 19/05), według których na postanowienie odrzu-
cające skargę o stwierdzenie przewlekłości w postępowaniu cywilnym zażalenie nie
przysługuje. Zgodnie z art. 394 § 1 k.p.c. zażalenie do sądu drugiej instancji przysłu-
guje na postanowienia sądu pierwszej instancji kończące postępowanie w sprawie, a
ponadto na postanowienia sądu pierwszej instancji i zarządzenia przewodniczącego,
3
których przedmiotem są działania sądu enumeratywnie w przepisie tym wymienione i
wśród których nie wymienia się postanowienia w przedmiocie skargi na przewlekłość
w postępowaniu. Tymczasem postanowienie w przedmiocie omawianej skargi nie
jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, albowiem postępowanie
wszczęte na skutek skargi ma charakter incydentalny w toku procesu cywilnego, któ-
rego skarga ta dotyczy. Tym samym art. 8 ust. 2 wskazanej ustawy, odsyłający w
sprawach w niej nieuregulowanych do stosowanych odpowiednio przepisów o postę-
powaniu zażaleniowym, nadaje skardze status zażalenia, zatem zapadłe po jej roz-
poznaniu postanowienia nakazuje traktować analogicznie do postanowienia wyda-
nego w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji
przez sąd drugiej instancji (choć sąd nadrzędny rozpoznaje sprawę jako pierwszy i
jedyny).
Mając na względzie powyższe Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================