III CSK 395/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-04-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CSK 395/06
POSTANOWIENIE
Dnia 22 marca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Zbigniew Strus
w sprawie z wniosku A. S.
przy uczestnictwie W. T. oraz Prokuratora Apelacyjnego
o uchylenie ubezwłasnowolnienia,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 22 marca 2007 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika Prokuratora Apelacyjnego w […]
od postanowienia Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 21 marca 2006 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie oraz postanowienie Sądu
Okręgowego w K. z dnia 3 października 2005 r., sygn. akt I
Ns …/05 i przekazuje sprawę temu Sądowi do ponownego
rozpoznania.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 3 października 2005 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił
wniosek A. S. o uchylenie ubezwłasnowolnienia, albowiem uznał, że
wnioskodawczyni, która jest ubezwłasnowolniona częściowo, nie posiada
legitymacji do złożenia wniosku o uchylenie ubezwłasnowolnienia.
Po rozpoznaniu apelacji wnioskodawczyni od wymienionego postanowienia
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 marca 2006 r. uchylił zaskarżone
postanowienie i wniosek odrzucił. Według Sądu Apelacyjnego wnioskodawczyni nie
ma zdolności procesowej i nie działa za nią przedstawiciel ustawowy, a zatem w
sprawie zachodzi przewidziana w art. 199 § 1 pkt 3 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
podstawa odrzucenia wniosku.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego zaskarżył skargą kasacyjną Prokurator
Apelacyjny. Podstawę skargi stanowi naruszenie przepisu postępowania art. 199 §
1 pkt 3 k.p.c. przez przyjęcie, że zachodzi podstawa odrzucenia wniosku ze
względu na brak zdolności procesowej wnioskodawczyni, podczas gdy z art. 65 § 2
k.p.c. nie wynika pozbawienie osoby ubezwłasnowolnionej częściowo prawa
złożenia wniosku o uchylenie ubezwłasnowolnienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Według uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia
10 listopada 1969 r., III CZP 56/69, której nadana została moc zasady prawnej,
ubezwłasnowolnionemu nie przysługuje uprawnienie do zgłoszenia wniosku
o wszczęcie postępowania o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia (OSNCP
1970, nr 7-8, poz. 118). Uchwałą Pełnego Składu Izby Cywilnej z dnia
14 października 2004 r., III CZP 37/04, Sąd Najwyższy postanowił nie odstępować
od tej zasady (OSNC 2005, nr 3, poz. 42.). Z dniem 16 marca 2007 r., tj. z dniem
wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 marca 2007 r.,
K 28/05, stwierdzającego, że art. 559 w zw. z art. 545 § 1 i 2 k.p.c. w zakresie,
w jakim nie przyznaje osobie ubezwłasnowolnionej uprawnienia do zgłoszenia
wniosku o wszczęcie postępowania o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia,
jest niezgodny z art. 30 i 31 Konstytucji (Dz. U. Nr 47, poz. 319) wymieniona
3
zasada straciła jednakże aktualność. Stwierdzenie przez Trybunał Konstytucyjny
niezgodności z Konstytucją przepisów kodeksu postępowania cywilnego
nieprzyznających osobie ubezwłasnowolnionej uprawnienia do zgłoszenia wniosku
o wszczęcie postępowania o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia,
spowodowało – od dnia ogłoszenia wyroku Trybunału – utratę mocy obowiązującej
tych przepisów (art. 190 ust. 3 Konstytucji). Według stanu prawnego
obowiązującego od dnia 16 marca 2007 r. osoba ubezwłasnowolniona jest zatem
uprawniona do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania o uchylenie
lub zmianę ubezwłasnowolnienia. Uprawnienie takie posiada więc
ubezwłasnowolniona częściowo wnioskodawczyni. Nie ma zatem przeszkód
do rozpoznania złożonego przez nią wniosku o uchylenie ubezwłasnowolnienia.
Wobec powyższego, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 zd. drugie
w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. postanowił jak w sentencji.
db
POSTANOWIENIE
Dnia 22 marca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Zbigniew Strus
w sprawie z wniosku A. S.
przy uczestnictwie W. T. oraz Prokuratora Apelacyjnego
o uchylenie ubezwłasnowolnienia,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 22 marca 2007 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika Prokuratora Apelacyjnego w […]
od postanowienia Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 21 marca 2006 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie oraz postanowienie Sądu
Okręgowego w K. z dnia 3 października 2005 r., sygn. akt I
Ns …/05 i przekazuje sprawę temu Sądowi do ponownego
rozpoznania.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 3 października 2005 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił
wniosek A. S. o uchylenie ubezwłasnowolnienia, albowiem uznał, że
wnioskodawczyni, która jest ubezwłasnowolniona częściowo, nie posiada
legitymacji do złożenia wniosku o uchylenie ubezwłasnowolnienia.
Po rozpoznaniu apelacji wnioskodawczyni od wymienionego postanowienia
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 marca 2006 r. uchylił zaskarżone
postanowienie i wniosek odrzucił. Według Sądu Apelacyjnego wnioskodawczyni nie
ma zdolności procesowej i nie działa za nią przedstawiciel ustawowy, a zatem w
sprawie zachodzi przewidziana w art. 199 § 1 pkt 3 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
podstawa odrzucenia wniosku.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego zaskarżył skargą kasacyjną Prokurator
Apelacyjny. Podstawę skargi stanowi naruszenie przepisu postępowania art. 199 §
1 pkt 3 k.p.c. przez przyjęcie, że zachodzi podstawa odrzucenia wniosku ze
względu na brak zdolności procesowej wnioskodawczyni, podczas gdy z art. 65 § 2
k.p.c. nie wynika pozbawienie osoby ubezwłasnowolnionej częściowo prawa
złożenia wniosku o uchylenie ubezwłasnowolnienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Według uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia
10 listopada 1969 r., III CZP 56/69, której nadana została moc zasady prawnej,
ubezwłasnowolnionemu nie przysługuje uprawnienie do zgłoszenia wniosku
o wszczęcie postępowania o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia (OSNCP
1970, nr 7-8, poz. 118). Uchwałą Pełnego Składu Izby Cywilnej z dnia
14 października 2004 r., III CZP 37/04, Sąd Najwyższy postanowił nie odstępować
od tej zasady (OSNC 2005, nr 3, poz. 42.). Z dniem 16 marca 2007 r., tj. z dniem
wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 marca 2007 r.,
K 28/05, stwierdzającego, że art. 559 w zw. z art. 545 § 1 i 2 k.p.c. w zakresie,
w jakim nie przyznaje osobie ubezwłasnowolnionej uprawnienia do zgłoszenia
wniosku o wszczęcie postępowania o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia,
jest niezgodny z art. 30 i 31 Konstytucji (Dz. U. Nr 47, poz. 319) wymieniona
3
zasada straciła jednakże aktualność. Stwierdzenie przez Trybunał Konstytucyjny
niezgodności z Konstytucją przepisów kodeksu postępowania cywilnego
nieprzyznających osobie ubezwłasnowolnionej uprawnienia do zgłoszenia wniosku
o wszczęcie postępowania o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia,
spowodowało – od dnia ogłoszenia wyroku Trybunału – utratę mocy obowiązującej
tych przepisów (art. 190 ust. 3 Konstytucji). Według stanu prawnego
obowiązującego od dnia 16 marca 2007 r. osoba ubezwłasnowolniona jest zatem
uprawniona do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania o uchylenie
lub zmianę ubezwłasnowolnienia. Uprawnienie takie posiada więc
ubezwłasnowolniona częściowo wnioskodawczyni. Nie ma zatem przeszkód
do rozpoznania złożonego przez nią wniosku o uchylenie ubezwłasnowolnienia.
Wobec powyższego, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 zd. drugie
w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. postanowił jak w sentencji.
db