Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 23/07
POSTANOWIENIE
Dnia 4 kwietnia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Gerard Bieniek
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie ze skargi P. W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego w W.
z dnia 11 października 2004 r., w sprawie z wniosku E. W.
przy uczestnictwie P. W.
o dział spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 4 kwietnia 2007 r.,
zażalenia skarżącego P. W.
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 6 listopada 2006 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 6 listopada 2006 r. odrzucił skargę P.
W. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia tegoż
Sądu Okręgowego z dnia 11 października 2004 r. Z uzasadnienia postanowienia
wynika, że przyczyną odrzucenia skargi było niezłożenie pomimo wezwania
pełnomocnictwa przez adwokata, który wniósł tę skargę.
W zażaleniu na powyższe postanowienie P. W. zarzucił naruszenie art. 118
w zw. z art. 394 § 1 k.p.c. Podniósł, że w sprawie, w której zapadło skarżone
prawomocne orzeczenie ustanowiono dla niego pełnomocnika z urzędu w osobie
adw. B. T. Pełnomocnik z urzędu ma wszelkie uprawnienia pełnomocnika z art. 91
pkt 1 k.p.c. i Sąd nie może żądać od takiego pełnomocnika jakiegokolwiek aktu ze
strony reprezentowanej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje przymus
adwokacko-radcowski, obejmujący również postępowanie o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (art. 871
§ 1 k.p.c.).
Zaniechanie obowiązku dołączenia do skargi pełnomocnictwa (art. 89 § 1 k.p.c.
i art. 126 § 3 k.p.c. w związku z art. 4245
§ 2 k.p.c.) podlega rygorowi
przewidzianemu w art. 4246
§ 2 i 3 k.p.c. Sąd Okręgowy zastosował te przepisy.
Postępowanie ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawomocnego
orzeczenia nie jest kontynuacją postępowania zakończonego prawomocnie
kwestionowanym orzeczeniem sądu drugiej instancji, a wyjątkowo – pierwszej
instancji (art. 4241
§ 1 i 2 k.p.c.). Skarga ta nie jest nawet nadzwyczajnym środkiem
zaskarżenia, takim jak skarga kasacyjna i skarga o wznowienie postępowania, gdyż
nie zmierza do zmiany bądź uchylenia kwestionowanego orzeczenia. Jest to nowy,
nieznany dotąd, nadzwyczajny środek umożliwiający skutecznie dochodzenie
roszczenia odszkodowawczego od Skarbu Państwa za niezgodną z prawem
działalność orzeczniczą sądu jako organu władzy publicznej (art. 417 § 1 k.c.).
Realizacja roszczenia odszkodowawczego następuje dwufazowo. Pierwszą fazę
inicjuje omawiana skarga, a wyrok uwzględniający skargę stanowi niezbędny
prejudykat do dochodzenia roszczenia odszkodowawczego.
3
Postępowanie wywołane skargą prowadzone jest na użytek roszczenia
odszkodowawczego i w istocie jest składnikiem postępowania odszkodowawczego
sensu largo (art. 417 k.c. w związku z art. 4171
§ 2 k.c.). Z tej przyczyny sprawa
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest sprawą
odrębną wobec sprawy zakończonej prawomocnie tym orzeczeniem.
Należy w konsekwencji uznać, że umocowanie adwokata lub radcy prawnego do
reprezentowania strony skarżącej w sprawie o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia nie może wynikać z ustanowienia go pełnomocnikiem
z urzędu dla strony zwolnionej od kosztów sądowych w sprawie zakończonej
prawomocnie orzeczeniem kwestionowanym w skardze.
Z powyższych względów na mocy art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
zażalenie jako niezasadne należało oddalić.
jc