I CNP 20/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CNP 20/07
POSTANOWIENIE
Dnia 27 kwietnia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie ze skargi J. O. i J. O. o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Apelacyjnego
w Warszawie z dnia 9 sierpnia 2006 r., wydanego
w sprawie z powództwa J. D. i W.S.
przeciwko J. O. i J. O.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 kwietnia 2007 r.,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
pozwanych od wyroku, którym Sąd Okręgowy w W. zasądził od pozwanych
solidarnie na rzecz powodów 51 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 19
czerwca 2002 r. oraz 5 157,50 zł kosztów procesu i oddalił powództwo w
pozostałym zakresie, ponieważ apelacja – sporządzona przez profesjonalnego
pełnomocnika – nie zawierała wskazania, czy wyrok jest zaskarżony w całości czy
w części oraz wniosku o zmianę lub uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu
żądanej zmiany lub uchylenia (art. 3701
w związku z art. 368 § 1 pkt 1 i 5 k.p.c.).
Odrzucając apelację, Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powodów
2700 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.
Na to postanowienie pełnomocnik pozwanych wniósł skargę o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Uprawdopodobniając
wyrządzenie szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga
dotyczy, przedstawił bankowe dowody zapłaty powodom należności zasądzonych
wyrokiem Sądu pierwszej instancji oraz z tytułu kosztów procesu za drugą
instancję.
Sąd Najwyższy zaważył, co następuje:
Postanowienie o odrzuceniu apelacji jest niewątpliwie postanowieniem
kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 4241
k.p.c. Jednakże rzecz
w tym, że skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia przysługuje tylko wtedy, gdy „przez wydanie” (werba legis)
zaskarżonego orzeczenia została stronie wyrządzona szkoda. Właśnie z tego
powodu wśród tzw. konstrukcyjnych wymagań skargi przewidziano obowiązek
uprawdopodobnienia wyrządzenia szkody (art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.).
Niedopełnienie tego obowiązku lub niewystąpienie szkody prowadzi do odrzucenia
skargi a limine – w pierwszym wypadku z powodu braku istotnego skargi, w drugim
zaś z powodu jej niedopuszczalności (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
Użyte w art. 4241
§ 1 sformułowanie „przez wydanie” oznacza, że między
wydaniem zaskarżonego orzeczenia a szkodą musi zachodzić związek
3
przyczynowy, przy czym chodzi tu o normalny, adekwatny związek przyczynowy
unormowany w art. 361 § 1 k.c. Bak takiego związku przyczynowego wyklucza
stwierdzenie, że szkoda została stronie wyrządzona przez wydanie orzeczenia, a to
czyni skargę niedopuszczalną. W związku z tym w postanowieniu z dnia
27 stycznia 2006 r., III CNP 18/05 (OSNC z 2006 r., nr 7-8, poz. 139) Sąd
Najwyższy uznał, że postanowienie sądu drugiej instancji oddalające zażalenie na
postanowienie sądu pierwszej instancji odrzucające skargę o wznowienie
postępowania może być przedmiotem skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia tylko wtedy, gdy szkoda zastała wyrządzona
przez wydanie tego orzeczenia, a nie przez wydanie orzeczenia objętego skargą
o wznowienie postępowania.
Z tych samych powodów należy przyjąć, że skarga o stwierdzenie
niezgodności z prawem postanowienia sądu drugiej instancji odrzucającego
apelację jest dopuszczalna tylko wtedy, gdy szkoda została wywołana przez
wydanie tego postanowienia, a nie przez wydanie orzeczenia co do istoty sprawy,
podważanego odrzuconą apelacją. Ewentualna szkoda wyrządzona wydaniem
orzeczenia co do istoty sprawy leży poza normalnym związkiem przyczynowym
z postanowieniem o odrzuceniu apelacji, nawet gdyby i ono było niezgodne
z prawem. Należy także podzielić wyrażone w piśmiennictwie i orzecznictwie
zapatrywanie, że poza adekwatnym związkiem przyczynowym pozostaje „szkoda”
polegająca na wydatkowaniu opłat sądowych i kosztów zastępstwa procesowego
w spawie, w której wydano objęte skargą orzeczenie. Szkoda, o której mowa w art.
4241
§ 1 k.p.c., musi być bowiem spowodowana przez wydanie orzeczenia, a więc
musi być – w stosunku do tego orzeczenia – poniesiona później. Dlatego skarga,
z której wynika, że jedyną szkodą strony są koszty związane z prowadzeniem
sprawy, jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia sierpnia 2006 r., II CNP 92/06 i postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 28 listopada 2006 r., III CNP 46/06, niepubl.).
Mając na względzie powyższe, skargę pozwanych należało uznać
za niedopuszczalną z powodu niewystąpienia szkody w rozumieniu art. 4241
§ 1
k.p.c. Nie stanowi jej bowiem ani zapłata należności zasądzonych wyrokiem Sądu
4
pierwszej instancji, ani z tytułu kosztów zastępstwa procesowego za drugą
instancję.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia.
jz
POSTANOWIENIE
Dnia 27 kwietnia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie ze skargi J. O. i J. O. o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia Sądu Apelacyjnego
w Warszawie z dnia 9 sierpnia 2006 r., wydanego
w sprawie z powództwa J. D. i W.S.
przeciwko J. O. i J. O.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 kwietnia 2007 r.,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
pozwanych od wyroku, którym Sąd Okręgowy w W. zasądził od pozwanych
solidarnie na rzecz powodów 51 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 19
czerwca 2002 r. oraz 5 157,50 zł kosztów procesu i oddalił powództwo w
pozostałym zakresie, ponieważ apelacja – sporządzona przez profesjonalnego
pełnomocnika – nie zawierała wskazania, czy wyrok jest zaskarżony w całości czy
w części oraz wniosku o zmianę lub uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu
żądanej zmiany lub uchylenia (art. 3701
w związku z art. 368 § 1 pkt 1 i 5 k.p.c.).
Odrzucając apelację, Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powodów
2700 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.
Na to postanowienie pełnomocnik pozwanych wniósł skargę o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Uprawdopodobniając
wyrządzenie szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga
dotyczy, przedstawił bankowe dowody zapłaty powodom należności zasądzonych
wyrokiem Sądu pierwszej instancji oraz z tytułu kosztów procesu za drugą
instancję.
Sąd Najwyższy zaważył, co następuje:
Postanowienie o odrzuceniu apelacji jest niewątpliwie postanowieniem
kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 4241
k.p.c. Jednakże rzecz
w tym, że skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia przysługuje tylko wtedy, gdy „przez wydanie” (werba legis)
zaskarżonego orzeczenia została stronie wyrządzona szkoda. Właśnie z tego
powodu wśród tzw. konstrukcyjnych wymagań skargi przewidziano obowiązek
uprawdopodobnienia wyrządzenia szkody (art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.).
Niedopełnienie tego obowiązku lub niewystąpienie szkody prowadzi do odrzucenia
skargi a limine – w pierwszym wypadku z powodu braku istotnego skargi, w drugim
zaś z powodu jej niedopuszczalności (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
Użyte w art. 4241
§ 1 sformułowanie „przez wydanie” oznacza, że między
wydaniem zaskarżonego orzeczenia a szkodą musi zachodzić związek
3
przyczynowy, przy czym chodzi tu o normalny, adekwatny związek przyczynowy
unormowany w art. 361 § 1 k.c. Bak takiego związku przyczynowego wyklucza
stwierdzenie, że szkoda została stronie wyrządzona przez wydanie orzeczenia, a to
czyni skargę niedopuszczalną. W związku z tym w postanowieniu z dnia
27 stycznia 2006 r., III CNP 18/05 (OSNC z 2006 r., nr 7-8, poz. 139) Sąd
Najwyższy uznał, że postanowienie sądu drugiej instancji oddalające zażalenie na
postanowienie sądu pierwszej instancji odrzucające skargę o wznowienie
postępowania może być przedmiotem skargi o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia tylko wtedy, gdy szkoda zastała wyrządzona
przez wydanie tego orzeczenia, a nie przez wydanie orzeczenia objętego skargą
o wznowienie postępowania.
Z tych samych powodów należy przyjąć, że skarga o stwierdzenie
niezgodności z prawem postanowienia sądu drugiej instancji odrzucającego
apelację jest dopuszczalna tylko wtedy, gdy szkoda została wywołana przez
wydanie tego postanowienia, a nie przez wydanie orzeczenia co do istoty sprawy,
podważanego odrzuconą apelacją. Ewentualna szkoda wyrządzona wydaniem
orzeczenia co do istoty sprawy leży poza normalnym związkiem przyczynowym
z postanowieniem o odrzuceniu apelacji, nawet gdyby i ono było niezgodne
z prawem. Należy także podzielić wyrażone w piśmiennictwie i orzecznictwie
zapatrywanie, że poza adekwatnym związkiem przyczynowym pozostaje „szkoda”
polegająca na wydatkowaniu opłat sądowych i kosztów zastępstwa procesowego
w spawie, w której wydano objęte skargą orzeczenie. Szkoda, o której mowa w art.
4241
§ 1 k.p.c., musi być bowiem spowodowana przez wydanie orzeczenia, a więc
musi być – w stosunku do tego orzeczenia – poniesiona później. Dlatego skarga,
z której wynika, że jedyną szkodą strony są koszty związane z prowadzeniem
sprawy, jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia sierpnia 2006 r., II CNP 92/06 i postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 28 listopada 2006 r., III CNP 46/06, niepubl.).
Mając na względzie powyższe, skargę pozwanych należało uznać
za niedopuszczalną z powodu niewystąpienia szkody w rozumieniu art. 4241
§ 1
k.p.c. Nie stanowi jej bowiem ani zapłata należności zasądzonych wyrokiem Sądu
4
pierwszej instancji, ani z tytułu kosztów zastępstwa procesowego za drugą
instancję.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia.
jz