Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 43/07
POSTANOWIENIE
Dnia 15 czerwca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
del. SSA Marta Romańska (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi W. Ś. i K. Ś.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 25 października 2005 r.,
wydanego w sprawie o sygn. akt I ACa …/04
z powództwa W. Ś. i K. Ś.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w C.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 czerwca 2007 r.,
zażalenia powodów (skarżących)
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 8 marca 2007 r.,
1. oddala zażalenie,
2. przyznaje adwokatowi E. N. ze środków budżetowych
Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego kwotę 3.600 zł,
powiększoną o stosowną stawkę podatku od towarów i
usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną
powodom z urzędu w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z 8 marca 2007 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę W. Ś. i K.
Ś. o wznowienie postępowania w sprawie z ich powództwa przeciwko Spółdzielni
Mieszkaniowej o zapłatę, zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z 25 października 2005 r., wydanym w sprawie I ACa …/04, bowiem
uznał, że skarga nie została oparta na ustawowej podstawie wznowienia (art. 403
§ 2 i art. 410 § 1 k.p.c.).
W zażaleniu na to postanowienie powodowie zarzucili, że zostało ono
wydane z naruszeniem art. 403 § 2 k.p.c. przez przyjęcie, że skarga powodów nie
została oparta na ustawowej podstawie wznowienia, gdy tymczasem powołany
w skardze dowód pochodzi sprzed daty wydania w sprawie wyroku przez Sąd
Apelacyjny i ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem zawiera
oświadczenie woli Zarządu pozwanej, zgodnie z którym Spółdzielnia przyjęła na
siebie obowiązek zrewaloryzowania wniesionego przez powodów udziału w
kosztach budowy lokalu użytkowego. Powodowie nie mogli skorzystać z tego
środka dowodowego, bo nim nie dysponowali w czasie, gdy toczyło się
postępowanie w sprawie.
Wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia, a pełnomocnik
reprezentujący ich z urzędu wniósł nadto o zasądzenie na jego rzecz
wynagrodzenia, które nie zostało przez powodów zapłacone w całości ani w części.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 403 § 2 k.p.c. można żądać wznowienia postępowania
w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków
dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie
mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Skoro nowe okoliczności faktyczne
i nowe środki dowodowe muszą być tego rodzaju, że ich powołanie mogło mieć
wpływ na wynik sprawy, to wskazując te okoliczności lub dowody, strona musi
podać równocześnie, w jakim zakresie ich uwzględnienie może zmienić podstawę
orzekania, wpływając tym samym na treść rozstrzygnięcia (por. orzeczenie SN
z 24 maja 1982 r., II CO 1/82, OSPiKA 1984, nr 2, poz. 27).
3
Powodowie przypisują takie znaczenie oświadczeniom, które członkowie
Zarządu pozwanej mieli składać członkom Stowarzyszenia Kupców C. na spotkaniu
odbytym w czerwcu 1990 r. Powodowie twierdzą, że taśmę z nagraniem przebiegu
spotkania znaleźli przypadkowo 30 listopada 2006 r., przy okazji porządkowania
garażu. W świetle skargi powodów, samo spotkanie i wypowiadane na nim
oświadczenia miały mieć charakter nowych okoliczności faktycznych, a taśma z
zapisem przebiegu spotkania jest w tym ujęciu nowym środkiem dowodowym. Nie
sprecyzowali jednak, w jaki konkretnie sposób te nowe okoliczności faktyczne
mogłyby wpłynąć na ustalenia faktyczne poczynione w sprawie i w efekcie – na jej
rozstrzygnięcie.
Podstawą wznowienia postępowania w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c. może
być późniejsze wykrycie okoliczności faktycznych i środków dowodowych.
„Wykryciem” okoliczności faktycznych i środków dowodowych w rozumieniu tego
przepisu jest dowiedzenie się o istnieniu okoliczności faktycznych lub dowodów
w zakresie umożliwiającym powołanie się na nie. Późniejsze wykrycie, to
dowiedzenie się o okolicznościach faktycznych w takim czasie, że powołanie ich
w zakończonym postępowaniu nie było już możliwe. Tymczasem wiedzę
o spotkaniu odbytym w czerwcu 1990 r. i wypowiadanych na nim oświadczeniach
powodowie musieli mieć w czasie, gdy toczyło się postępowanie w sprawie, bo
w spotkaniu tym uczestniczyli i nagrywali jego przebieg. Na okoliczność
tę powodowie mieli zatem obowiązek powołać się w czasie trwania postępowania,
ze wskazaniem, że przebieg spotkania był nagrywany, a nagranie zaginęło i podjąć
inicjatywę wykazania okoliczności dotyczących przebiegu spotkania innymi
środkami dowodowymi. Domagając się wznowienia postępowania po odnalezieniu
nagrania powodowie musieliby wykazać, w jakim zakresie nagarnie to wpłynie na
zmodyfikowanie ustaleń poczynionych na podstawie innych zaoferowanych przez
nich środków dowodowych. Wznowienie postępowania na podstawie art. 403 § 2
k.p.c. uzasadnia tylko taka niemożliwość powołania pewnych okoliczności
faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, która jest skutkiem niewiedzy
o nich. Nie uzasadnia wznowienia postępowania odnalezienie środka dowodowego
dotyczącego takich okoliczności faktycznych, które były stronie znane w czasie
4
trwania postępowania i mogły być przez stronę powołane oraz wykazywane za
pomocą także innych niż odnaleziony środków dowodowych.
Przesłanki odrzucenia skargi o wznowienie postępowania na posiedzeniu
niejawnym wskazane zostały w art. 410 k.p.c., a są to uchybienie terminowi, brak
oparcia skargi na ustawowej podstawie i niedopuszczalność skargi z innych
przyczyn. Zaistnienie którejś z tych okoliczności lub wszystkich łącznie uzasadnia
odrzucenie skargi. Skoro okoliczności wskazane przez powodów w skardze nie
mają cech nowych okoliczności faktycznych i środków dowodowych w rozumieniu
art. 403 § 2 k.p.c., zasadne było odrzucenie ich skargi o wznowienie postępowania.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 3941
§ 2 k.p.c. i art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.
Na podstawie § 2 ust. 3, § 6 pkt 7, § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie
oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zm.) pełnomocnikowi
reprezentującemu powodów z urzędu przyznane zostało ze środków budżetowych
Skarbu Państwa wynagrodzenie za nieopłaconą pomoc prawną świadczoną
w postępowaniu zażaleniowym.
db