Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący-Sędzia SO Krzysztof Kamiński – spr.

Sędziowie: SO Dorota Niewińska

SO Przemysław Wasilewski

Protokolant: Agnieszka Malewska

w obecności prokuratora Ewy Minor-Olszewskiej, po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2013 r. sprawy R. S. oskarżonego o czyn z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z dnia 17 sierpnia 2012 r. (sygn. akt II K 69/11):

I. Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

II. Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. B. kwotę 619,92-zł (sześćset dziewiętnaście złotych dziewięćdziesiąt dwa grosze) tytułem kosztów obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze, w tym 115,92-zł (sto piętnaście złotych dziewięćdziesiąt dwa grosze) tytułem podatku VAT.

III. Zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i obciąża nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

R. S. został oskarżony o to, że w dniu 8 listopada 2007 roku w P., działając w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 10 marca 1999 roku w sprawie o sygnaturze V K 790/96 za przestępstwo z art. 278§1 k.k., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie E. M. w błąd co do stanu technicznego zbywanej skrzyni biegów doprowadził E. M. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 1000 zł uiszczonych tytułem ceny sprzedaży, to jest o czyn z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k..

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim wyrokiem z dnia 17 sierpnia 2012 r w sprawie o sygn. akt II K 69/11 oskarżonego uznał za winnego tego, że w dniu 8 listopada 2007 roku w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez wprowadzenie W. M.w błąd co do rzeczywistego stanu technicznego zbywanej na aukcji internetowej skrzyni biegów do samochodu marki (...), doprowadził go do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w postaci pieniędzy w kwocie nie mniejszej niż 700 złotych, uiszczonych przez niego tytułem zapłaty, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne, to jest czynu z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. – i za to na mocy art. 286§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. skazał go, a na mocy art. 286§1 k.k. wymierzył mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

Na mocy art. 46§1 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia w całości wyrządzonej przestępstwem szkody poprzez zapłatę na rzecz W. M. kwoty 700 (siedemset) złotych.

Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata T. S. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia złotych) z podatkiem VAT w wysokości 22 % w kwocie 92,40 (dziewięćdziesiąt dwa złote czterdzieści groszy), to jest łączną kwotę 512,40 (pięćset dwanaście złotych czterdzieści groszy), a także na rzecz adwokata M. B. kwotę 504 (pięćset cztery złote) z podatkiem VAT w wysokości 23 % w kwocie 115,92 (sto piętnaście złotych dziewięćdziesiąt dwa grosze), to jest łączną kwotę 619,92 (sześćset dziewiętnaście złotych dziewięćdziesiąt dwa grosze), tytułem zwrotu kosztów obrony, której udzielili oskarżonemu z urzędu.

Zwolnił oskarżonego od opłaty oraz pozostałych kosztów sądowych, obciążając nimi rachunek Skarbu Państwa.

Powyższe orzeczenie, na podstawie art. 425§1 i 2 k.p.k., art. 427§1 i 2 k.p.k. w związku z art. 444, 445§1 k.p.k. zaskarżył w całości obrońca oskarżonego.

1. W oparciu o przepis art. 438 pkt 3 kpk orzeczeniu zarzucił:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść poprzez uznanie oskarżonego R. S. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu na podstawie zeznań świadków W. M., I. Z. oraz E. M., pomimo, iż w świetle tych zeznań wina oskarżonego jako co najmniej wątpliwa powinna być rozpatrywana przy uwzględnieniu zasady wyrażonej w art. 5§2 k.p.k.

2.W oparciu o przepis art. 438 pkt 1 k.p.k. wyrokowi zarzucił:

- obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 286§1 k.k. poprzez jego błędne zastosowanie w przedmiotowej sprawie i uznanie, iż oskarżony R. S. zrealizował swoim zachowaniem ustawowe znamiona czynu określonego w powyższym przepisie, w sytuacji gdy na podstawie materiału dowodowego zebranego w przedmiotowej sprawie nie można dojść do przekonania, aby oskarżony obejmował swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim kierunkowym wprowadzenia w błąd osoby pokrzywdzonego oraz tego, że doprowadza go w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Ewentualnie w przypadku nie uwzględnienia powyższych zarzutów w oparciu o przepis art. 438 pkt 4 kpk wyżej podanemu wyrokowi zarzucił:

- rażącą niewspółmierność orzeczonej przez Sąd wobec oskarżonego R. S. kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania w sytuacji, gdy współmierna do stopnia społecznej szkodliwości czynu, uwzględniająca podstawowe cele, które powinna spełniać powyższa kara w stosunku do oskarżonego jak też w zakresie prewencji ogólnej i oddziaływania społecznego wystarczająca byłaby kara pozbawienia wolności z warunkowym, zawieszeniem jej wykonania.

Mając powyższe na uwadze, na zasadzie art. 427§1 i art. 437 k.p.k. wniósł

- o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie:

- o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji celem ponownego jej rozpoznania, ewentualnie:

- o zmianę wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu R. S. kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest oczywiście bezzasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Przede wszystkim całkowicie chybiony jest zarzut obrazy przepisów prawa materialnego (pkt 2 apelacji). Z uzasadnienia tego zarzutu wynika, że apelujący kwestionuje ustalenia faktyczne dotyczące winy oskarżonego, tj., że obejmował swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim kierunkowym wprowadzenie w błąd pokrzywdzonego oraz, że doprowadził go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Podkreślić należy, że jeżeli zarzucona wadliwość zaskarżonego orzeczenia w istocie dotyczy przyjęcia za jego podstawę błędnych ustaleń, to ocenie instancyjnej podlega trafność ustaleń faktycznych, a nie obraza przepisów prawa materialnego ( por. m.in. postanowienie Sądu najwyższego z dnia 9 stycznia 2002 r., V KKN 319/99, LEX nr 53010).

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku (pkt 1 apelacji) ogranicza się de facto do polemiki z sądową oceną dowodów i nie jest w stanie podważyć ustaleń Sądu I instancji. Tym bardziej, że Sąd Rejonowy dokonał niezwykle wnikliwej i wszechstronnej oceny materiału dowodowego. Stanowisko swoje szczegółowo uzasadnił, wskazując przy tym fakty, które uznał za udowodnione lub nie udowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Sądowa ocena dowodów nie wykazuje błędów natury faktycznej oraz logicznej, a także nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy.

Sąd pierwszej instancji w pisemnych motywach wyroku odniósł się do zagadnień podnoszonych w apelacji. Okoliczność ta zwalnia Sąd Okręgowy od odnoszenia się w szerszym zakresie do zarzutów apelacyjnych, gdyż byłoby to jedynie zbędnym powtórzeniem poglądów przedstawionych przez Sąd I instancji ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2003 r., sygn. akt III KK 108/02, Lex nr 81194). W tym miejscu stwierdzić jedynie należy, że nie budzi zastrzeżeń sądowa analiza i ocena zeznań świadków W. M., E. M. i I. Z., spójnych w najistotniejszych kwestiach, logicznych oraz wzajemnie uzupełniających się. Sąd I instancji dostrzegł i logicznie wytłumaczył rozbieżności w zeznaniach I. Z. (nie potrafił jednoznacznie wskazać, czy był obecny przy odbiorze przesyłki oraz, w którym momencie obejrzał jej zawartość). Rozbieżności te wydają się oczywiste, zważywszy, że –jak słusznie skonstatował Sąd I instancji – świadek ten przesłuchany został po raz pierwszy po upływie prawie dwóch lat od daty zdarzenia.

Ustaleń Sądu I instancji nie jest w stanie podważyć argument, że w trakcie transportu nie dostrzeżono złego stanu technicznego skrzyni biegów. Nie należy to bowiem do obowiązków firm świadczących usługi kurierskie.

Na marginesie, oczywistym jest, że w trakcie transportu w skrzyni biegów nie znajdował się olej.

Nietrafny jest argument apelującego o braku logiki w rozumowaniu Sądu I instancji, iż osoby, które sporadycznie otrzymują przesyłki kurierskie, stosunkowo często nie kontrolują ich zawartości „od razu”. Doświadczenie życiowe, a zwłaszcza zawodowe potwierdza pogląd Sądu I instancji.

Dodać należy, że z zeznań W. M., iż zawsze płacił za towary przy odbiorze i dotychczas nie miał żadnych problemów, nie wynika, że dokonywał ich sprawdzenia po uiszczeniu stosownych opłat.

Końcowo wskazać należy, że przepis art. 5§2 k.p.k. dotyczy wątpliwości, jakie może powziąć sąd orzekający (a nie strona). Zarzut naruszenia tego przepisu byłby zasadny jedynie wówczas, gdyby wątpliwości takie powziął sąd orzekający i nie rozstrzygnął ich na korzyść oskarżonego ( vide wyrok Sądu Najwyższego z 20 kwietnia 2004 r., V KK 332/03 , Prok. i Pr. 2004/7-8/6 ). Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika, aby Sąd I instancji miał jakiekolwiek wątpliwości w rozumieniu w/w przepisu.

Reasumując tę część rozważań, ustalenia faktyczne Sądu I instancji nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów i tym samym pozostają pod ochroną art. 7 k.p.k.

Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień w zakresie kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu, notabene precyzyjnie omówionej w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku.

W szczególności ustaleń w tym zakresie nie podważa fakt, że po upływie tygodnia od zawarcia transakcji do pokrzywdzonego dotarła paczka pocztowa, zawierająca kompletny i sprawny pas zamkowy (przypisany oskarżonemu czyn nie obejmuje tego przedmiotu). Twierdzenie apelującego, że oskarżony podjął starania celem wypełnienia zawartej umowy jest nieuprawnione, gdyż wprawdzie wysłał do pokrzywdzonego skrzynię biegów, ale w stanie skrajnie różnym pod względem technicznym od oferowanej.

Bezzasadny jest zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary.

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd I instancji orzekając wobec oskarżonego R. S. karę, rozumianą jako całokształt kar i środków karnych, wziął pod uwagę wszystkie okoliczności istotne z punktu widzenia jej wymiaru, w tym obciążające (uprzednia karalność sądowa) oraz łagodzące (stosunkowo niewielką wartość szkody, dobrą opinia z miejsca zamieszkania i poprawną z miejsca odbywania kary). Znalazły one wyraz w stosunkowo niewysokiej karze pozbawienia wolności, mieszczącej się w dolnych granicach ustawowego zagrożenia za czyn z art. 286§1 k.k.

Sąd I instancji słusznie nie znalazł podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Uprzednia, wielokrotna karalność sądowa R. S., w większości za przestępstwa przeciwko mieniu oraz działanie w warunkach art. 64§1 k.k., dowodzi nie tylko braku poszanowania obowiązującego porządku prawnego, ale postępującej demoralizacji oskarżonego. Wyklucza to pozytywną prognozę kryminologiczną wobec niego. W tej sytuacji jedynie kara o charakterze izolacyjnym może spełnić pokładane w niej cele, a zwłaszcza zapobiegawcze i wychowawcze wobec oskarżonego.

Nie stwierdzając innych uchybień, które mogłyby skutkować zmianą bądź uchyleniem zaskarżonego wyroku, orzeczono, jak w pkt. I sentencji niniejszego wyroku.

O kosztach obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze orzeczono na mocy §14 ust. 2 pkt 4 w zw. z §16 w zw. z §2 ust. 3 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).

Z uwagi na to, że uiszczenie kosztów sądowych byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe (nie posiada majątku, nie uzyskuje żadnych dochodów, pozbawiony jest wolności), na mocy art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. należało zwolnić go od obowiązku ich uiszczenia.