IV CZ 115/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:13-01-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 115/07
POSTANOWIENIE
Dnia 16 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący)
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
w sprawie z powództwa I. M.
przeciwko J. M i I.(...) Spółce z o.o. w W.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 stycznia 2008 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Okręgowego w O. z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt IX Ca
(…),
oddala zażalenie; zasądza od powódki na rzecz pozwanych 1200 (jeden tysiąc
dwieście) zł kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 7 listopada 2007 r. Sąd Okręgowy w O.
odrzucił skargę kasacyjną powódki I. M. uznając, że jest ona niedopuszczalna ze
względu na wartość przedmiotu zaskarżenia nieprzekraczającą kwoty określonej w art.
3982
§ 1 k.p.c. Sąd podkreślił, że pełnomocnik powódki oznaczył wartość przedmiotu
zaskarżenia w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej na kwotę 20.000
(dwadzieścia tysięcy) zł.
W zażaleniu powódka zakwestionowała zasadność rozstrzygnięcia, wskazując,
że sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie
jest sprawą o świadczenie w rozumieniu art. 393 pkt 1 k.p.c., w związku z czym skarga
2
w takiej sprawie jest, jej zdaniem, dopuszczalna bez względu na wartość przedmiotu
zaskarżenia. Na poparcie powyższego stanowiska powódka przytoczyła pogląd Sądu
Najwyższego wyrażony w postanowieniu z dnia 10 października 1997 r., II CZ 120/97
(Wokanda 1998, nr 2, s. 8).
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Powołane przez powódkę postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10
października 1997 r., II CZ 120/97, 97 (Wokanda 1998, nr 2, s. 8), w którym
stwierdzono, że sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem
prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy z 1982 r.) nie jest sprawą o świadczenie w rozumieniu
art. 393 pkt 1 k.p.c., wydane zostało na podstawie stanu prawnego ukształtowanego
ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie k.p.c. – Dz. U. Nr 43, poz. 189). Ówczesny
przepis art. 393 pkt 1 k.p.c. przewidywał niedopuszczalność kasacji m.in. „w sprawach o
świadczenie majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu jest niższa niż pięć tysięcy
złotych”. De lege lata w art. 3982
§ 1 k.p.c. (w nawiązaniu do nieobowiązującego
przepisu art. 3921
k.p.c.) wspomina się już o „sprawach o prawa majątkowe”.
Zgodnie z treścią art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w
sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż
pięćdziesiąt tysięcy złotych. Uzależnienie dopuszczalności skargi kasacyjnej od wartości
przedmiotu zaskarżenia wskazuje na to, że chodzi tu o takie kategorie spraw, w których
można określić wartość przedmiotu sporu. Sprawa należy zatem do kategorii „spraw o
prawa majątkowe”, jeżeli sformułowane w niej żądanie będzie miało charakter
majątkowy.
Sprawami o prawa majątkowe (sprawami majątkowymi) są według przepisów
kodeksu postępowania cywilnego (art. 17 pkt 4, art. 187 § 1 pkt 1, art. 3982
§ 1) sprawy,
w których przedmiot żądania objętego pozwem ma wartość majątkową. Pojęcie „sprawy
o prawa majątkowe” jest szersze niż „sprawy o świadczenie” i może obejmować też
sprawy o ukształtowanie oraz ustalenie prawa lub stosunku prawnego. Sprawa o
uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, chociaż
stanowiąca istotnie odmianę sprawy o ustalenie prawa w rozumieniu art. 189 k.p.c. (por.
np. wyrok SN z dnia 10 października 1985 r. OSNC 1986, z. 7-8, poz. 125), jest sprawą
o prawa majątkowe, bowiem dotyczy praw rzeczowych uprawnionego (w tym – prawa
własności), ujawnionych w księdze wieczystej.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że sprawa o uzgodnienie
treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6
3
lipca 1982 r.) jest sprawą o prawa majątkowe w rozumieniu art. 3982
§ 1 k.p.c. (por.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2002 r., II CZ 125/02 niepubl.,
z dnia 24 stycznia 2003 r., V CK 8/03, niepubl., z dnia 7 lutego 2003 r., III CZ 5/03,
niepubl., z dnia 7 kwietnia 2006 r., II CSK 54/06, niepubl., z dnia 12 maja 2006 r., V CZ
27/06, niepubl., z dnia 15 grudnia 2006 r., III CZ 85/06, niepubl.). Powyższe
zapatrywanie podziela także Sąd Najwyższy w niniejszym składzie.
Powódka domagała się uzgodnienia treści działu II księgi wieczystej nr (...)
urządzonej przez Sąd Rejonowy w B., prowadzonej dla nieruchomości położonej w B.
przy ul. B. obejmującej działkę nr 356 o powierzchni 10 a 21 m2
. W miejsce
dotychczasowego właściciela I.(...) Sp. z o.o. w W. wnosiła o wpisanie I. M. w ½ części i
I.(...) Sp. z o.o. w W. w ½ części. Z powyższych przyczyn należy uznać, że
przedmiotowa sprawa jest sprawą o prawa majątkowe. Dopuszczalność skargi
kasacyjnej uzależniona jest od wartości przedmiotu zaskarżenia, która została
wskazana i ustalona na kwotę 20.000 zł. Skoro wartość przedmiotu zaskarżenia w
przedmiotowej sprawie nie przekracza progu dopuszczalności skargi kasacyjnej (50.000
zł), to należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy trafnie odrzucił ją jako niedopuszczalną.
W tej sytuacji Sąd Najwyższy oddalił zażalenie powódki jako nieuzasadnione (art.
3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
i art. 98 § 1 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 16 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Stanisław Dąbrowski (przewodniczący)
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
w sprawie z powództwa I. M.
przeciwko J. M i I.(...) Spółce z o.o. w W.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 stycznia 2008 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Okręgowego w O. z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt IX Ca
(…),
oddala zażalenie; zasądza od powódki na rzecz pozwanych 1200 (jeden tysiąc
dwieście) zł kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 7 listopada 2007 r. Sąd Okręgowy w O.
odrzucił skargę kasacyjną powódki I. M. uznając, że jest ona niedopuszczalna ze
względu na wartość przedmiotu zaskarżenia nieprzekraczającą kwoty określonej w art.
3982
§ 1 k.p.c. Sąd podkreślił, że pełnomocnik powódki oznaczył wartość przedmiotu
zaskarżenia w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej na kwotę 20.000
(dwadzieścia tysięcy) zł.
W zażaleniu powódka zakwestionowała zasadność rozstrzygnięcia, wskazując,
że sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie
jest sprawą o świadczenie w rozumieniu art. 393 pkt 1 k.p.c., w związku z czym skarga
2
w takiej sprawie jest, jej zdaniem, dopuszczalna bez względu na wartość przedmiotu
zaskarżenia. Na poparcie powyższego stanowiska powódka przytoczyła pogląd Sądu
Najwyższego wyrażony w postanowieniu z dnia 10 października 1997 r., II CZ 120/97
(Wokanda 1998, nr 2, s. 8).
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Powołane przez powódkę postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10
października 1997 r., II CZ 120/97, 97 (Wokanda 1998, nr 2, s. 8), w którym
stwierdzono, że sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem
prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy z 1982 r.) nie jest sprawą o świadczenie w rozumieniu
art. 393 pkt 1 k.p.c., wydane zostało na podstawie stanu prawnego ukształtowanego
ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie k.p.c. – Dz. U. Nr 43, poz. 189). Ówczesny
przepis art. 393 pkt 1 k.p.c. przewidywał niedopuszczalność kasacji m.in. „w sprawach o
świadczenie majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu jest niższa niż pięć tysięcy
złotych”. De lege lata w art. 3982
§ 1 k.p.c. (w nawiązaniu do nieobowiązującego
przepisu art. 3921
k.p.c.) wspomina się już o „sprawach o prawa majątkowe”.
Zgodnie z treścią art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w
sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż
pięćdziesiąt tysięcy złotych. Uzależnienie dopuszczalności skargi kasacyjnej od wartości
przedmiotu zaskarżenia wskazuje na to, że chodzi tu o takie kategorie spraw, w których
można określić wartość przedmiotu sporu. Sprawa należy zatem do kategorii „spraw o
prawa majątkowe”, jeżeli sformułowane w niej żądanie będzie miało charakter
majątkowy.
Sprawami o prawa majątkowe (sprawami majątkowymi) są według przepisów
kodeksu postępowania cywilnego (art. 17 pkt 4, art. 187 § 1 pkt 1, art. 3982
§ 1) sprawy,
w których przedmiot żądania objętego pozwem ma wartość majątkową. Pojęcie „sprawy
o prawa majątkowe” jest szersze niż „sprawy o świadczenie” i może obejmować też
sprawy o ukształtowanie oraz ustalenie prawa lub stosunku prawnego. Sprawa o
uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, chociaż
stanowiąca istotnie odmianę sprawy o ustalenie prawa w rozumieniu art. 189 k.p.c. (por.
np. wyrok SN z dnia 10 października 1985 r. OSNC 1986, z. 7-8, poz. 125), jest sprawą
o prawa majątkowe, bowiem dotyczy praw rzeczowych uprawnionego (w tym – prawa
własności), ujawnionych w księdze wieczystej.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że sprawa o uzgodnienie
treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6
3
lipca 1982 r.) jest sprawą o prawa majątkowe w rozumieniu art. 3982
§ 1 k.p.c. (por.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2002 r., II CZ 125/02 niepubl.,
z dnia 24 stycznia 2003 r., V CK 8/03, niepubl., z dnia 7 lutego 2003 r., III CZ 5/03,
niepubl., z dnia 7 kwietnia 2006 r., II CSK 54/06, niepubl., z dnia 12 maja 2006 r., V CZ
27/06, niepubl., z dnia 15 grudnia 2006 r., III CZ 85/06, niepubl.). Powyższe
zapatrywanie podziela także Sąd Najwyższy w niniejszym składzie.
Powódka domagała się uzgodnienia treści działu II księgi wieczystej nr (...)
urządzonej przez Sąd Rejonowy w B., prowadzonej dla nieruchomości położonej w B.
przy ul. B. obejmującej działkę nr 356 o powierzchni 10 a 21 m2
. W miejsce
dotychczasowego właściciela I.(...) Sp. z o.o. w W. wnosiła o wpisanie I. M. w ½ części i
I.(...) Sp. z o.o. w W. w ½ części. Z powyższych przyczyn należy uznać, że
przedmiotowa sprawa jest sprawą o prawa majątkowe. Dopuszczalność skargi
kasacyjnej uzależniona jest od wartości przedmiotu zaskarżenia, która została
wskazana i ustalona na kwotę 20.000 zł. Skoro wartość przedmiotu zaskarżenia w
przedmiotowej sprawie nie przekracza progu dopuszczalności skargi kasacyjnej (50.000
zł), to należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy trafnie odrzucił ją jako niedopuszczalną.
W tej sytuacji Sąd Najwyższy oddalił zażalenie powódki jako nieuzasadnione (art.
3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
i art. 98 § 1 k.p.c.).