Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CNP 24/08
POSTANOWIENIE
Dnia 24 kwietnia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Hubert Wrzeszcz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 kwietnia 2008 r.
skargi M. P.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w K. z dnia 11 października 2007 r., sygn. akt II Ca (…)
wydanym w sprawie z powództwa Spółdzielni Inwalidów "P.(...)" w O.
przeciwko M. P.
o zapłatę,
odrzuca skargę i zasądza od M. P. na rzecz Spółdzielni Inwalidów "P.(...)" w O.
1200 (tysiąc dwieście) zł kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 11 października 2007 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił apelację
pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w K. z dnia 22 maja 2007 r. uwzględniającego
powództwo w sprawie wszczętej przez Spółdzielnię Inwalidów „P.(...)” w O. przeciwko
M. P. o zapłatę.
Od wyroku Sąd drugiej instancji pozwany wniósł skargę o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
ustanowiona ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z
2005 r. Nr 13, poz. 98) jest – podobnie jak skarga kasacyjna – środkiem prawnym
2
sformalizowanym. Wysokie wymagania formalne stawiane skardze są związane nie
tylko z jej specjalną, nadzwyczajną funkcją w systemie prawa, ale wynikają także z
potrzeby spełnienia wysokich oczekiwań profesjonalnych.
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać oznaczenie orzeczenia, od którego
została wniesiona, przytoczenie jej podstaw i ich uzasadnienia, wskazanie przepisu
prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy,
wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe oraz wniosek o stwierdzenie niezgodności
orzeczenia z prawem.
Wymienione wymagania skargi mają charakter konstrukcyjny i powinny być
spełnione kumulatywnie. To oznacza, że skarga niespełniająca któregokolwiek z nich
jest dotknięta tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym w trybie właściwym dla usuwania
braków i podlega odrzucenie bez wzywania do ich usunięcia. Każde z tych wymagań
przewidzianych w art. 4245
§ 1 k.p.c. – na co Sąd Najwyższy wielokrotnie zwracał
uwagę – ma charakter samoistny, powinno być zatem spełnione niezależnie od innych
wymagań (por. postanowienia Sąd Najwyższego: z dnia 20 lipca 2005 r., IV CMP 1/05 i
z dnia 18 stycznia III CNP 21/05 niepubl.).
Wniesiona przez pełnomocnika pozwanego skarga o stwierdzenia niezgodności z
prawem prawomocnego orzeczenia nie zawiera wymagania polegającego na
wykazaniu, że wzruszenie zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych nie
było i nie jest możliwe. W literaturze i orzecznictwie przyjmuje się, że ten obciążający
skarżącego obowiązek oznacza przeprowadzenie prawniczej analizy przepisów
dotyczących środków prawnych, których zastosowanie jest niedopuszczalne lub które z
innych przyczyn nie mogły odnieść skutku. Zgodnie z art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c. skarżący
musi „wykazać” (a więc nie „wskazać”, „przytoczyć” czy „uwiarygodnić”), że wzruszenie
zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest
możliwe. Podkreśla się, że nie chodzi tylko o skargę kasacyjną czy skargę o wznowienie
postępowania, ale także o inne środki prawne pozwalające na zmianę lub uchylenie
orzeczenia, ewentualnie służące pozbawieniu lub ograniczeniu wykonalności
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC
2006, nr 7-8, poz. 140).
3
Wada wniesionej skargi polega także na tym, że skarżący nie odróżnia
wymagania polegającego na przytoczeniu podstaw skargi i ich uzasadnienia od
obowiązku wskazania przepisu, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne.
Postawienie zaś tych wymagań przez prawodawcę jako dwu odrębnych jest –
jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w przytoczonym postanowieniu z dnia 27 stycznia 2006 r.,
III CNP 23/05 – zabiegiem w pełni świadomym i uzasadnionym. Tymczasem
przewidziane w art. 4245
§ 1 pkt 2 i 3 k.p.c. wymagania zostały w skardze ujęte łącznie i
nie wiadomo, co stanowi przytoczenie podstaw i ich uzasadnienia, a co jest wskazaniem
przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne.
Do wymagań konstrukcyjnych skargi należy także uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga dotyczy.
Spełnienie tego obowiązku, pozostającego w wyraźnym związku z art. 4171
§ 2 k.c.,
wymaga złożenia przez skarżącego w skardze oświadczenia, że szkoda wystąpiła – ze
wskazaniem jej rodzaju i rozmiaru – oraz uwiarygodnienia tego oświadczenia. W tym
celu skarżący może powoływać i przedstawiać dowody oraz inne środki, nawet
nieuznawane przez kodeks postępowania cywilnego za dowody, jak pisemne
oświadczenia, surogaty dokumentów czy tzw. opinie prywatne (por. postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC 2006, nr 1, poz. 16, z dnia
23 września 2005 r., III CNP 5/05, niepubl., z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05,
OSNC 2006, nr 7-8, poz. 141). Zamieszczony w skardze wywód dotyczący
uprawdopodobnienia szkody nie odpowiada tym wymaganiom. Skarżący nie wskazał
rozmiaru szkody. Nie przedstawił też dowodów lub innych środków świadczących o
powstaniu szkody.
Z przestawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak sentencji postanowienia
(art. 4248
§ 1 k.p.c. oraz art. 98 w związku z art. 391, art. 39821
i art. 42412
k.p.c.).