Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 49/08
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lipca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie ze skargi R. J. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Okręgowego w W. z dnia 26 października 2001 r., sygn. akt I C (…) wydanego w
sprawie z powództwa R. J.
przeciwko (…) Towarzystwu Ubezpieczeń na Życie i Reasekuracji S.A. z siedzibą w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 lipca 2008 r.,
zażalenia skarżącego na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału I Cywilnego Sądu
Okręgowego w W. z dnia 31 marca 2008 r., sygn. akt I WSC (…),
odrzuca zażalenie.
Uzasadnienie
Zarządzeniem z dnia 31 marca 2008 r. przewodniczący Wydziału I Cywilnego
Sądu Okręgowego w W. zarządził zwrot skargi R. J. o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego orzeczenia, tj. wyroku Sądu Okręgowego w W. zapadłego w
sprawie I C (…).
W uzasadnieniu podniósł że z unormowania zawartego w art. 871
§ 1 k.p.c.
wynika obligatoryjne zastępstwo stron nie tylko w postępowaniu przed Sądem
Najwyższym, ale także przy czynnościach procesowych przed sądem drugiej instancji
związanych z postępowaniem przed Sądem Najwyższym. Skarga zatem powinna być
2
sporządzona i wniesiona przez adwokata bądź radcę prawnego. Skarga samej strony
jest niedopuszczalna i dlatego powinna być zwrócona.
W zażaleniu sporządzonym osobiście skarżący wniósł o nadanie sprawie
dalszego biegu i uwzględnienie skargi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ograniczenie zdolności postulacyjnej stron w postępowaniu przed Sądem
Najwyższym w odniesieniu do czynności procesowych, które wymagają uprzednio
podjęcia działań przed sądem okręgowym, bądź apelacyjnym wynika wprost z treści art.
871
k.p.c., a więc jest objawem woli ustawodawcy. Unormowanie to pomyślane jest w
interesie stron, gdyż na tym etapie postępowania rozstrzygane są zazwyczaj
skomplikowane zagadnienia prawne. Jeśli wiec zauważyć, że każdy może, w razie
trudnej sytuacji materialnej uzyskać pomoc prawną udzielaną z urzędu to nie można
zgodzić się ze skarżącym, że rozwiązanie to narusza zasadę równości, prawa
człowieka, czy ogranicza dostęp obywateli do urzędów.
Zarówno skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia, jak i zażalenie na jej zwrot może wnieść tylko profesjonalny pełnomocnik
(por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2005 r., I CZ 120/05,
niepublikowane). W postępowaniu wszczętym w wyniku wniesienia do Sądu
Najwyższego zażalenia od orzeczenia sądu drugiej instancji obowiązuje więc
przymusowe zastępstwo strony przez adwokata lub radcę prawnego (por postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2001 r., II UZ 101/00 PP i PS 2001, nr 5, poz. 72).
Jeżeli skarżący nie ma zaufania do adwokatów mógł wnosić o ustanowienie
pełnomocnikiem z urzędu radcy prawnego.
Z treści uzasadnienia zaskarżonego zarządzenia wynika, że skarżący został
pouczony o tym, iż w postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje obligatoryjne
zastępstwo stron przez adwokatów bądź radców prawnych. Poza tym z samego
zażalenia wynika, że skarżący wiedział o przymusie adwokacko-radcowskim, lecz
zażalenie wniósł osobiście, gdyż uznaje to unormowanie jako sprzeczne z Konstytucją,
co jest stanowiskiem nietrafnym.
Na marginesie można zauważyć, że skarga została wniesiona po upływie dwóch
lat od uprawomocnienia się wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 24 października 2002 r., a
wniesiona po tym terminie podlegała odrzuceniu na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.
Z tych względów zażalenie uległo odrzuceniu (art. 3941
§ 2 i 3 k.p.c. w zw. z art.
39821
§ 3 k.p.c., art. 373 k.p.c. i art. 42412
k.p.c.).