V CZ 75/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-06-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 75/08
POSTANOWIENIE
Dnia 21 listopada 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa B. S.
przeciwko Skarbowi Państwa - Dyrektorowi Izby Skarbowej w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 21 listopada 2008 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 21 lipca 2008 r., sygn.
akt I ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 lipca 2008 r. odrzucił nieopłaconą
skargę kasacyjną powoda z powodu braku w niej wniosku o zwolnienie od kosztów
sądowych pomimo załączonego oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i
źródłach utrzymania powoda.
W zażaleniu zaskarżającym to postanowienie powód wniósł o jego uchylenie i
rozpatrzenie wniosku powoda o zwolnienie od opłaty sądowej od skargi kasacyjnej.
W obszernym uzasadnieniu zażalenia skarżący wywodzi, że Sąd II instancji
kierował się nadmiernym formalizmem, ponieważ o domaganiu się przez żalącego
zwolnienia od opłaty sądowej od skargi kasacyjnej świadczy załączenie do tej skargi
oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Złożenie
2
tego pisma wskazywało na to, że strona występuje o zwolnienie od opłaty sądowej od
skargi kasacyjnej, wywodzi żalący.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Okolicznością bezsporną jest, że skarga kasacyjna powoda nie zawierała
wyartykułowanego wniosku o zwolnienie powoda od kosztów sądowych w postępowaniu
kasacyjnym, pomimo załączenia do skargi oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku,
dochodach i źródłach utrzymania powoda. W orzecznictwie dominuje stanowisko, że
brak w skardze kasacyjnej, do której załączono wymienione oświadczenie, wniosku o
zwolnienie od kosztów sądowych, stanowi brak nieusuwalny w trybie art. 130 § 1 k.p.c. i
skutkuje koniecznością odrzucenia nieopłaconej skargi na podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c.
(postanowienia SN z dnia 22 listopada 2006 r., sygn. akt V CZ 92/06, niepubl.; z dnia 21
listopada 2006 r., sygn. akt III CZ 80/06 niepubl.).
Nie można zgodzić się ze skarżącym, jakoby fakt złożenia wniosku o zwolnienie
od kosztów sądowych można było dorozumiewać na podstawie samych oświadczeń o
stanie majątkowym. Gdyby tak było, to przepis art. 102 ust. 1 u.k.s.c., zgodnie z którym
oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i
źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów dołącza się do
wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, byłby pozbawiony istotnego sensu. Nie
wiadomo także, na jakiej podstawie sąd byłby wówczas władny ustalić, w jakim zakresie
– całkowicie czy częściowo oraz co do jakiej opłaty – strona wnosi o zwolnienie jej od
kosztów. Złożone na formularzu oświadczenie powoda o stanie rodzinnym, majątku,
dochodach i źródłach utrzymania nie zastępuje takiego wniosku. Nie zawiera ono
bowiem żądania zwolnienia od kosztów sądowych. Gdy w sprawie występuje
profesjonalny pełnomocnik wniosek powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie
ma podstaw do przypisywania pismom przez niego wnoszonym treści wprost w nich nie
wyrażonych (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2005 r., II CZ
197/04, niepublikowane).
Prowadzi to do konstatacji, że wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, w
postaci opłaty od skargi kasacyjnej, musi być przedstawiony w sposób skonkretyzowany
albo w tym samym piśmie procesowym co sama skarga, albo w odrębnym piśmie, które
zostanie w skardze powołane jako załącznik (zob. postanowienie SN z 11 czerwca 1997
r., l CZ 62/97, niepubl.).
3
Trzeba zatem przyjąć, że brak w skardze kasacyjnej, lub w odrębnym piśmie
załączonym do skargi kasacyjnej, wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, mimo
złożenia pisemnego oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach
utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów, stanowi brak nieusuwalny w
trybie art. 130 § 1 k.p.c. i skutkuje koniecznością odrzucenia nieopłaconego pisma,
sporządzonego przez profesjonalnego pełnomocnika i zawierającego skargę kasacyjną,
do którego oświadczenie zostało dołączone.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. w
zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.
POSTANOWIENIE
Dnia 21 listopada 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa B. S.
przeciwko Skarbowi Państwa - Dyrektorowi Izby Skarbowej w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 21 listopada 2008 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 21 lipca 2008 r., sygn.
akt I ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 lipca 2008 r. odrzucił nieopłaconą
skargę kasacyjną powoda z powodu braku w niej wniosku o zwolnienie od kosztów
sądowych pomimo załączonego oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i
źródłach utrzymania powoda.
W zażaleniu zaskarżającym to postanowienie powód wniósł o jego uchylenie i
rozpatrzenie wniosku powoda o zwolnienie od opłaty sądowej od skargi kasacyjnej.
W obszernym uzasadnieniu zażalenia skarżący wywodzi, że Sąd II instancji
kierował się nadmiernym formalizmem, ponieważ o domaganiu się przez żalącego
zwolnienia od opłaty sądowej od skargi kasacyjnej świadczy załączenie do tej skargi
oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Złożenie
2
tego pisma wskazywało na to, że strona występuje o zwolnienie od opłaty sądowej od
skargi kasacyjnej, wywodzi żalący.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Okolicznością bezsporną jest, że skarga kasacyjna powoda nie zawierała
wyartykułowanego wniosku o zwolnienie powoda od kosztów sądowych w postępowaniu
kasacyjnym, pomimo załączenia do skargi oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku,
dochodach i źródłach utrzymania powoda. W orzecznictwie dominuje stanowisko, że
brak w skardze kasacyjnej, do której załączono wymienione oświadczenie, wniosku o
zwolnienie od kosztów sądowych, stanowi brak nieusuwalny w trybie art. 130 § 1 k.p.c. i
skutkuje koniecznością odrzucenia nieopłaconej skargi na podstawie art. 1302
§ 3 k.p.c.
(postanowienia SN z dnia 22 listopada 2006 r., sygn. akt V CZ 92/06, niepubl.; z dnia 21
listopada 2006 r., sygn. akt III CZ 80/06 niepubl.).
Nie można zgodzić się ze skarżącym, jakoby fakt złożenia wniosku o zwolnienie
od kosztów sądowych można było dorozumiewać na podstawie samych oświadczeń o
stanie majątkowym. Gdyby tak było, to przepis art. 102 ust. 1 u.k.s.c., zgodnie z którym
oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i
źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów dołącza się do
wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, byłby pozbawiony istotnego sensu. Nie
wiadomo także, na jakiej podstawie sąd byłby wówczas władny ustalić, w jakim zakresie
– całkowicie czy częściowo oraz co do jakiej opłaty – strona wnosi o zwolnienie jej od
kosztów. Złożone na formularzu oświadczenie powoda o stanie rodzinnym, majątku,
dochodach i źródłach utrzymania nie zastępuje takiego wniosku. Nie zawiera ono
bowiem żądania zwolnienia od kosztów sądowych. Gdy w sprawie występuje
profesjonalny pełnomocnik wniosek powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie
ma podstaw do przypisywania pismom przez niego wnoszonym treści wprost w nich nie
wyrażonych (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2005 r., II CZ
197/04, niepublikowane).
Prowadzi to do konstatacji, że wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, w
postaci opłaty od skargi kasacyjnej, musi być przedstawiony w sposób skonkretyzowany
albo w tym samym piśmie procesowym co sama skarga, albo w odrębnym piśmie, które
zostanie w skardze powołane jako załącznik (zob. postanowienie SN z 11 czerwca 1997
r., l CZ 62/97, niepubl.).
3
Trzeba zatem przyjąć, że brak w skardze kasacyjnej, lub w odrębnym piśmie
załączonym do skargi kasacyjnej, wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, mimo
złożenia pisemnego oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach
utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów, stanowi brak nieusuwalny w
trybie art. 130 § 1 k.p.c. i skutkuje koniecznością odrzucenia nieopłaconego pisma,
sporządzonego przez profesjonalnego pełnomocnika i zawierającego skargę kasacyjną,
do którego oświadczenie zostało dołączone.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. w
zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.