Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 44/08
POSTANOWIENIE
Dnia 16 stycznia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z wniosku H.W.
przy uczestnictwie J.P. i I.U.
o dział spadku i zniesienie współwłasności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 16 stycznia 2009 r.,
zażalenia uczestniczki I.U.
na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 23 lipca 2008 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 23 lipca 2008 r. Sąd Okręgowy odrzucił apelację
uczestniczki postępowania I.U. od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 30
listopada 2007 r. z tej racji, ponieważ uczestniczka ta – wezwana do wskazania
wartości przedmiotu zaskarżenia zarządzeniem z dnia 31 października 2007 r. – nie
usunęła w ogóle tego formalnego braku apelacji (art. 373 k.p.c.).
W zażaleniu na to postanowienie uczestniczka postępowania wnosiła o jego
uchylenie jako wydanego z naruszeniem art. 368 § 1 pkt 1 w zw. z art. 370 k.p.c.
W ocenie skarżącej, art. 388 § 1 k.p.c. nie określa szczegółowo sposobu określenia
wartości przedmiotu zaskarżenia, toteż wystarczy, że taka wartość wynika z treści
apelacji. Uczestniczka zaskarżyła apelacją m.in. punkt V postanowienia Sądu
Rejonowego, w którym zasądzono od niej na rzecz wnioskodawczyni kwotę
351.574,66 zł tytułem spłaty.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uczestniczka postępowania istotnie nie wykonała zarządzenia Sądu z dnia
31 października 2007 r. i nie podała wprost wartości przedmiotu zaskarżenia
apelacją postanowienia Sądu Rejonowego. W sprawach o prawa majątkowe
skarżący powinien w apelacji oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia (art. 368 §
2 k.p.c.) i sąd mógłby wezwać skarżącego do uzupełnienia formalnych braków
wniesionej apelacji (art. 370 k.p.c.). Powstaje jedynie kwestia sposobu oznaczenia
wartości przedmiotu zaskarżenia, a mianowicie – czy oznaczenie takie może
wynikać z treści apelacji w razie braku wyraźnego wskazania tego elementu we
wniesionym środku odwoławczym.
W apelacji I.U. wskazano zakres zaskarżenia postanowienia Sądu
Rejonowego w przedmiocie działu spadku i zniesienia współwłasności.
Zaskarżeniem tym objęto m.in. pkt V tego postanowienia, w którym zasądzono od
uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 351.574,66 zł
i oznaczono sposób jej zapłaty (k. 926 i n. akt sprawy). Skarżąca uiściła w terminie
opłatę stałą w kwocie 1000 zł, przewidzianą w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca
2005 r. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 167, poz.
1398 ze zm.).
3
Należy zwrócić uwagę na to, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego pojawiły
się wypowiedzi, w których wymaganie wskazania w apelacji wartości przedmiotu
zaskarżenia jest traktowane liberalnie lub też niedochowania tego wymagania nie
pociąga za sobą konieczności wezwania do jego uzupełnienia pod rygorem
odrzucenia apelacji (por. np. ostatnio uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego
z dnia 27 marca 2008 r., Biuletyn SN z 2008, nr 3, s. 7). W postanowieniu Sądu
Najwyższego z dnia 30 maja 2007 r., IV CSK 120/07 (nieopubl.) stwierdzono,
że w razie częściowego zaskarżenia apelacją postanowienia o dziale spadku
wartością przedmiotu zaskarżenia może być wartość tej części przedmiotu sprawy,
które zostało objęte zaskarżeniem.
W tej sytuacji należy przyjąć, że objęcie zaskarżeniem w apelacji
uczestniczki postępowania także pkt V postanowienia Sądu Rejonowego, w którym
zasądzono od niej wskazaną tam kwotę pieniężną tytułem spłaty, może stanowić
wystarczający sposób określenia wartości przedmiotu zaskarżenia w postępowaniu
apelacyjnym w rozumieniu art. 368 § 2 k.p.c. Wydane przez Sąd zarządzenie z dnia
31 października 2007 r., nakazującego uczestniczce postępowania uzupełnienie
braku formalnego apelacji przez określenie wartości przedmiotu zaskarżenia,
okazało się ostatecznie bezprzedmiotowe. Nie było zatem podstaw do odrzucenia
wniesionej apelacji (art. 370 k.p.c.).
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.