Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 248/09
POSTANOWIENIE
Dnia 18 stycznia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Korzeniowski
w sprawie z wniosku B. L.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
z udziałem zainteresowanego Zakładowego Klubu Sportowego P. o składki na
ubezpieczenie społeczne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 18 stycznia 2010 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 18 marca 2009 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny wyrokiem z 18 marca 2009 r. oddalił apelację skarżącego od
wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 22
października 2008 r., który zmienił częściowo decyzję pozwanego organu
ubezpieczeń społecznych z 3 lipca 2007 r., w ten sposób, iż ograniczył
odpowiedzialność skarżącego z tytułu nieopłaconych składek przez Zakładowy
Klub Sportowy „Polar" na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, za okres od listopada 2003
r. do listopada 2004 r., oddalając jego odwołanie w pozostałym zakresie.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazano na potrzebę
wykładni przepisu art. 32 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych, albowiem dotychczasowa jego wykładnia prezentowana w
2
orzecznictwie Sądu Najwyższego budzi poważne wątpliwości, tak co do wyniku, jak
i rozbieżnych metod wykładni prezentowanych przez różne składy orzekające. W
ocenie skarżącego argumentacja przyjęta w uchwale z 7 maja 2008 r., II UZP 1/08,
nie daje wystarczających podstaw do przyjęcia, iżby w drodze wykładni językowej
można z przepisu art. 32 ustawy systemowej wywieść normę upoważniającą ZUS
do stosowania przepisów Ordynacji podatkowej o odpowiedzialności osób trzecich
w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy oraz
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. O istnieniu poważnych
wątpliwości dotyczących wykładni art. 32 ustawy systemowej świadczy to, że w
kolejnym orzeczeniu dotyczącym tej samej kwestii, tj. w uchwale z 4 czerwca 2008
r., II UZP 3/08, Sąd Najwyższy nie odwołał się już do argumentacji wyrażonej w
uzasadnieniu uchwały z 7 maja 2008 r., lecz podstawy do stosowania art. 116a
Ordynacji podatkowej poszukiwał w wykładni celowościowej i systemowej. Sądy
obu instancji rozstrzygające sprawę skarżącego także wskazały na względy
wykładni celowościowej i systemowej. Rzecz jednak w tym, o czym szerzej w pkt. II
uzasadnienia skargi (podstawy skargi), że na odwoływanie się do pozajęzykowych
reguł wykładni winno na gruncie przepisów statuujących obowiązki o charakterze
daninowym podlegać daleko idącym ograniczeniom, a w żadnym wypadku nie
powinno prowadzić do rozszerzającej wykładni tego rodzaju przepisów.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek skargi odwołuje się do podstawy (przesłanki) przedsądu z art. 3989
§ 1
pkt 2 k.p.c. Zgodnie z nim Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania, jeżeli (pkt 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych
budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie
sądów.
Skarżący nie wykazuje rozbieżności w orzecznictwie sądów, w szczególności co
do orzeczeń które kwestionowałyby zastosowanie do składek na oba Fundusze i na
ubezpieczenie zdrowotne odpowiednio przepisów dotyczących składek na
ubezpieczenia społeczne.
Dotychczasowe orzecznictwo nie jest rozbieżne i przyjmuje, że również do tych
składek stosuje się odpowiednio przepisy art. 116 (116a) Ordynacji podatkowej na
podstawie art. 31 w związku z art. 32 ustawy systemowej.
3
Orzeczenia Sądu Najwyższego wskazane we wniosku potwierdzają kolejne.
W uchwale z 19 listopada 2008 r., III CZP 114/08 (OSNC 2009 r. Nr 10, poz. 137),
stwierdzono, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest legitymowany czynnie do
zgłaszania w postępowaniu upadłościowym wierzytelności z tytułu składek na
Fundusz Ubezpieczeń Zdrowotnych, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych.
W wyroku z 4 marca 2009 r. (II UK 275/08) przyjęto, iż „Członkowie zarządu spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością mogą, na podstawie art. 116 ustawy z dnia 29
sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa ( jednolity tekst: Dz. U. z 2005 r. , Nr 8, poz.
60) w związku z art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2007 Nr 11, poz. 74 ze zm. )
oraz w związku z art. 31 tej ustawy, zostać obciążeni odpowiedzialnością za
niezapłacone w terminie przez tę spółkę składki na Fundusz Pracy, Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i na ubezpieczenie zdrowotne".
Istotne znaczenie dla wykładni ma też uchwała siedmiu sędziów z 15
października 2009 r. (II UZP 3/09) o treści: „Przepis art. 32 ustawy z dnia 13
października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z
2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.) – także w brzmieniu obowiązującym do dnia 1
stycznia 2010 r. przed zmianą dokonaną przez art. 45 pkt 1 ustawy z dnia 19
grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656) – stanowi
podstawę odpowiedniego stosowania do składek na Fundusz Pracy, Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i na ubezpieczenie zdrowotne
przepisów dotyczących składek na ubezpieczenia społeczne o odpowiedzialności
osób trzecich za zaległości składkowe.
Na tle powyższego orzecznictwa nie można przyjąć, że istnieje potrzeba wykładni
przepisu art. 32 ustawy systemowej, jako że stawiony problem nie wywołuje
rozbieżności.
Z tych motywów orzeczono jak w sentencji, stosownie do art. 3989
§ 2 k.p.c.