Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 205/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Monika Kowalska

Sędziowie:

SSA Maria Szaroma

SSA Iwona Łuka-Kliszcz (spr.)

Protokolant:

st. prot. sądowy Anna Baran

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2013 r. w Krakowie

sprawy z wniosku M. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o emeryturę

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach Wydziału V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 14 grudnia 2012 r. sygn. akt V U 1191/12

z m i e n i a zaskarżony wyrok w ten tylko sposób, że przyznaje emeryturę M. B. od dnia 27 listopada 2012r.

Sygn. akt III AUa 205/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Kielcach Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną przez M. B. decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. z dnia 14 września 2012 r. przyznał wnioskodawcy emeryturę od sierpnia 2012 r.

Sąd Okręgowy na podstawie zeznań świadków, wnioskodawcy oraz akt rentowych ustalił, że wnioskodawca M. B., ur. (...), w okresie od dnia 125 kwietnia 1977 r. do 30 kwietnia 1992 r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) we W. na stanowisku mechanika grupy remontowo - konserwacyjnej. W dniu 30 kwietnia 1992 r. były pracodawca wystawił wnioskodawcy świadectwo pracy potwierdzając powyższy okres zatrudnienia. W dniu 8 października 2001 r ten sam pracodawca wystawił mu świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach. Praca w powyższym okresie była świadczona przez wnioskodawcę stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w kanałach remontowych i polegała na naprawie samochodów ciężarowych w kanałach remontowych.

W dniu 16 sierpnia 2012 r. wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o emeryturę. Jego ogólny staż pracy, przypadający na dzień 1 stycznia 1999 r. wynosi 31 lat, 7 miesięcy i 14 dni, w tym ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie jest zatrudniony w ramach stosunku pracy.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy powołując się na treść art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227) oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8 poz. 43 ze zm.) uznał, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie. Wnioskodawca posiada ogólny staż pracy przypadający na dzień 1 stycznia 1999 r. i wynoszący ponad 25 lat, zaś w ocenie Sądu Okręgowego podczas zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) we W. w spornym okresie wykonywał on stale i w pełnym wymiarze czasu pracę wskazaną w wykazie A, dział XIV, poz. 16 stanowiącym załącznik do wspomnianego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., ujętą jako prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych i szynowych. Istotna jest zdaniem Sądu praca faktycznie wykonywana przez wnioskodawcę, a nie sama nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, zwłaszcza, że pracą, którą wykonywał on w spornym okresie znajduje odzwierciedlenie w cytowanym wyżej przepisie. Podkreślił też Sąd Okręgowy, że M. B. w toku postępowania w dniu 26 listopada 2012 r. rozwiązał stosunek pracy, a zatem na datę wydania wyroku nie pozostawał on w stosunku pracy, co pozwoliło na zbadanie dalszych przesłanek do nabycia prawa do emerytury. W konsekwencji uznał Sąd, że skoro wnioskodawca ukończył 60 lat i legitymuje się wymaganym stażem pracy przypadającym przed dniem 1 stycznia 1999 r., w tym ponad 15 latami w szczególnych warunkach, to spełnia przesłanki, od których uzależnione było nabycie prawa do emerytury. Datę ustalenia tego prawa Sąd Okręgowy określił zaś na miesiąc złożenia wniosku o emeryturę, tj. od sierpnia 2012 r.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. w istocie zaskarżając go w części dotyczącej daty przyznania wnioskodawcy emerytury. Apelujący zarzucił naruszenie prawa materialnego, a to art. 100 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227) i wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia w części dotyczącej daty od której przyznano świadczenie

W uzasadnieniu apelujący powołał się na art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym prawo do świadczeń objętych ustawą powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa, z zastrzeżeniem ust. 2. Zaś wedle art. 184 tej ustawy emerytura o której mowa w ust. 1 przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Skoro zatem M. B. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej z (...) S.A. w J. do dnia 26 listopada 2012 r., zaś rozwiązanie stosunku pracy było warunkiem niezbędnym do nabycia prawa do emerytury na podstawie powołanego przepisu art. 184 – to brak jest podstaw do przyznania prawa do tego świadczenia od sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie, albowiem zawarte w niej zarzuty są trafne.

Wobec zakreślonego w apelacji przedmiotu zaskarżenia spór w niniejszej sprawie ograniczył się do jednej kwestii, a mianowicie daty, od jakiej wnioskodawca M. B. nabył prawo do wcześniejszej emerytury w trybie art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227).

Trafnie organ rentowy podnosi w apelacji, że zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 100 ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczenia emerytalnego powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa, albowiem prawo do świadczenia powstaje ex lege w dniu spełnienia ustawowych warunków (zob. przykładowo wyrok SN z dnia 24 stycznia 2001 r., II UKN 136/00, OSNAPiUS 2002, nr 18, poz. 441), poza wyjątkami z art. 100 ust. 2 powołanej ustawy (w niniejszej sprawie nieistotnymi).

Sąd pierwszej instancji przyjął, że wnioskodawca spełnił warunki określone w art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS dla nabycia prawa do wcześniejszej emerytury w zakresie stażu zatrudnienia na dzień 1 stycznia 1999 r. ( ponad 25 lat, w tym ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach ), co pozostaje już poza przedmiotem sporu. Za spełnioną uznał też przesłankę rozwiązania stosunku pracy, nie dostrzegając, iż stosunek pracy wnioskodawca rozwiązał dopiero w toku postępowania pierwszo instancyjnego w dniu 26 listopada 2012 r., tak więc wszystkie przesłanki do przyznania emerytury zostały spełnione nie w miesiącu złożenia wniosku o świadczenie, jak to przyjął Sąd Okręgowy, ale dopiero z dniem 27 listopada 2012 r.

To zaś oznacza, że apelacja we wskazanym zakresie okazała się uzasadniona, dlatego też Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 386 § 1 k.p.c.