Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PZ 32/10
POSTANOWIENIE
Dnia 8 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący)
SSN Katarzyna Gonera
SSN Romualda Spyt (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J. Ż.
przeciwko "P.-G." Spółka Akcyjna o ustalenie wypadku przy pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 8 października 2010 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych […]
z dnia 25 maja 2010 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 25 maja 2010 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych odrzucił skargę kasacyjną powoda J. Ż. od wyroku tego
Sądu z dnia 16 grudnia 2008 r., którym zmieniono wyrok Sądu Rejonowego – Sądu
Pracy z dnia 30 czerwca 2008 r. i oddalono powództwo J. Ż. przeciwko „P.-G."
Spółce Akcyjnej o ustalenie wypadku przy pracy.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd Okręgowy stwierdził, że pełnomocnik
powoda, wnosząc skargę kasacyjną, nie powołuje się na żadną z przewidzianych
prawem przesłanek przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazanych w art.
3989
§ 1 k.p.c. Nadto powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika,
mimo wezwania do usunięcia braków skargi kasacyjnej w sposób żądany przez
2
Sąd Najwyższy, tj. przez sprecyzowanie okoliczności uzasadniających przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania oraz ich należyte uzasadnienie, w uzupełnieniu
braków skargi ograniczył się do przytoczenia tezy wyroku Sądu Najwyższego z dnia
18 sierpnia 2009 r., I PK 18/09, co nie spełnia wymagania sprecyzowania
okoliczności uzasadniających przyjęcie skargi do rozpoznania, a tym bardziej ich
należytego uzasadnienia.
Pełnomocnik powoda wniósł na powyższe postanowienie zażalenie,
zarzucając mu „pominięcie przez Sąd istotnych sformułowań zawartych tak w
tekście samej skargi kasacyjnej - jak i w pismach uzupełniających powoda z dnia
14 grudnia 2009 r. oraz z 17 maja 2010 r.” W uzasadnieniu zauważył, że jest
„zwolennikiem zwięzłych sformułowań w sporządzanych pismach procesowych, co
stwarzać może wrażenie ich nadmiernej skrótowości.” Uznał także, że w pismach
dotychczasowych zawarte są wszystkie wymagania stawiane skardze kasacyjnej i
w wezwaniu o uzupełnienie ewentualnego braku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Na wstępie konieczne jest przedstawienie przebiegu sprawy. Motywując
wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania, jej autor stwierdził, iż uzasadnia ją
„okoliczność, że to samo zdarzenie zostało całkowicie odmiennie ocenione przez
Sąd I instancji i Sąd II Instancji, a tylko jedna ocena może być prawidłowa. Poza
tym wskazana byłaby interpretacja prawna, jak dolegliwe w skutkach dla
pracownika musi być zdarzenie, by można było uznać je za wypadek przy pracy”.
Sąd drugiej instancji zarządzeniem przewodniczącego z dnia 3 grudnia 2009 r.
wezwał pełnomocnika skarżącego do uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania. Wykonując to zarządzenie, pełnomocnik skarżącego w
piśmie z dnia 14 grudnia 2009 r. stwierdził, że Sąd drugiej instancji, zmieniając
wyrok Sądu pierwszej instancji i oddalając powództwo, „dokonał tego z obrazą art.
3 ust. 1 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych, gdyż wszystkie przewidziane w tym
przepisie okoliczności miały miejsce w czasie pracy powoda u pozwanego w dniu
16.10.2006 r.” Tak uzupełniona skarga kasacyjna przedstawiona została Sądowi
Najwyższemu przez Sąd drugiej instancji. Sąd Najwyższy uznał, że jest ona
3
dotknięta wadą w postaci braku uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej
do rozpoznania, co uzasadniało zwrot akt sprawy do Sądu drugiej instancji celem
wezwania pełnomocnika skarżącego do usunięcia tego braku – poprzez
„sprecyzowanie okoliczności uzasadniających przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania oraz ich należyte uzasadnienie (postanowienie z dnia 27 kwietnia
2010 r., w sprawie II PK 29/10). Pełnomocnik skarżącego, wykonując wezwanie
przewodniczącego Sądu drugiej instancji powielające treść postanowienia Sądu
Najwyższego, wniósł pismo o następującej treści: „W odpowiedzi na wezwanie
Sądu z dnia 7 maja 2010 r. podnoszę, że istotę swego motywu o przyjęcie mej
skargi kasacyjnej do rozpoznania przytoczyłem pod koniec swojego pisma z dnia
14.12.2009 r. Uzupełniam: w orzecznictwie Sądu utrwalony jest pogląd o szerokim
rozumieniu przyczyny zewnętrznej wypadku przy pracy (I UK 336/08). Wydaje się,
że przypadek będący przedmiotem rozważania w niniejszej sprawie jest bliski
stanowisku Sądu Najwyższego zawartym w wyroku tego Sądu z dnia 18.08.2009 r.-
I PK 18/09.” W dalszej części pisma przytoczono fragment motywów powyższego
wyroku, zawartych w jego uzasadnieniu.
Przypomnieć należy, że Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 21 lipca
2008 r., w sprawie SK 40/07, (OTK-A 2008 nr 6 poz. /101) orzekł, że art. 3986
§ 2 i
3 k.p.c. w związku z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. w zakresie, w jakim przewiduje
odrzucenie - bez wezwania do usunięcia braków - skargi kasacyjnej niespełniającej
wymagań określonych w art. 3984
§ 1 pkt 3 powołanej ustawy, jest niezgodny z art.
45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji. Wyrok powyższy wszedł w
życie z dniem 8 lipca 2008 r., stosownie do art. 190 ust. 3 zdanie pierwsze
Konstytucji RP, bowiem w tym dniu został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2008
r. Nr 120, poz. 779. W konsekwencji art. 3986
§ 1 zmieniony został z dniem 22 maja
2009 r. przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy -
Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 69, poz. 593). Z jego aktualnej treści
wynika, że jeżeli skarga kasacyjna nie spełnia, między innymi, wymagań
przewidzianych w art. 3984
§ 2 k.p.c. (skarga kasacyjna powinna zawierać wniosek
o przyjęcie do rozpoznania i jego uzasadnienie), przewodniczący w sądzie drugiej
instancji wzywa skarżącego do usunięcia braków w terminie tygodniowym pod
4
rygorem odrzucenia skargi. Nieuzupełnienie tego braku formalnego w terminie rodzi
skutek w postaci odrzucenia skargi przez sąd drugiej instancji (3986
§ 2 k.p.c.).
Zgodnie z art. 3989
§ 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne (pkt 1), istnieje
potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub
wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów (pkt 2), zachodzi nieważność
postępowania (pkt 3) lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona (pkt 4). W
dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego (w stanie prawnym
obowiązującym przed powyższą zmianą legislacyjną) przyjmowano, że podlega
odrzuceniu nie tylko skarga kasacyjna, która w ogóle nie zawiera uzasadnienia
wniosku o jej przyjęcie do rozpoznania, ale również skarga, która takie
uzasadnienie zawiera, lecz nie spełnia ono wymagań z art. 3989
§ 1 k.p.c. (por. np.
postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 26 lutego 2008 r., II PK 302/07, LEX nr
452475, z dnia 8 stycznia 2008 r., II UZ 40/07, LEX nr 442665, z dnia 29 listopada
2006 r. II PK 213/06, LEX nr 317809, z dnia 14 lipca 2005 r., III CZ 61/05, OSNC
2006 nr 4, poz.75, z dnia 20 października 2005 r., II CZ 89/05, Biuletyn Sądu
Najwyższego 2005, nr 12, poz. 9). Pogląd ten jest aktualny w obecnym stanie
prawnym, z tą modyfikacją, że uzupełnienie braku skargi kasacyjnej w zakresie
uzasadnienia wniosku o jej przyjęcie do rozpoznania w sposób nieodpowiadający
warunkom wskazanym w art. 3989
§ 1 k.p.c. także może prowadzić do odrzucenia
skargi.
W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego nie spełnia obowiązku
określonego w art. 3984
§ 2 k.p.c. (uprzednio w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.) powołanie
się przez skarżącego na jakiekolwiek względy, które w jego ocenie uzasadniają
przyjęcie skargi do rozpoznania. Zatem argumentacja prawna uzasadniająca taki
wniosek powinna nawiązywać do wymienionych w art. 3989
§ 1 k.p.c. przesłanek
przedsądu (por. postanowienia Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2006 r., II CSK
65/06, LEX nr 189753 oraz z 20 października 2005 r., II CZ 89/05, OSNC z 2006 r.
nr 7-8, poz. 135). Jedynie wyraźne odniesienie się do co najmniej jednej z tych
przesłanek i przedstawienie argumentacji przekonującej, że przesłanka taka w
istocie w sprawie zachodzi, stanowi zadośćuczynienie obowiązkowi wynikającemu
z art. 398
4
§ 2 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia
5
2008 r., II PK 220/08, LEX nr 523522, z dnia11 kwietnia 2006 r., II CSK 65/06, LEX
nr 189753, z dnia 24 lutego 2006 r., IV CSK 8/06, LEX nr 201037).
Biorąc pod uwagę treść przytoczonych wyżej pism, Sąd Okręgowy trafnie
przyjął, że pełnomocnik skarżącego nie przedstawił uzasadnienia wniosku o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, zgodnie z przedstawionymi wyżej
wymaganiami (nie odwołał się do przesłanek wynikających z art. 3989
§ 1 k.p.c. ),
co prowadzi do wniosku, że braki skargi nie zostały usunięte w przepisanym
terminie. W konsekwencji odrzucenie skargi znajduje oparcie w przepisie art. 3986
§
2 k.p.c.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy, na mocy art. 3941
§ 3 k.p.c. w
związku z art. 39814
k.p.c., orzekł jak w sentencji.