Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodnicząca: SSO Agnieszka Bobrowska

Protokolant: Aneta Maziarek

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2013 r.

sprawy A. C.

obwinionej z art. 124 § 1 kw

na skutek apelacji wniesionej przez obwinioną

od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie

z dnia 14 stycznia 2013 r. sygn. akt V W 2347/12

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę A. C. przekazuje Sądowi Rejonowemu Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt IV Ka 374/13

UZASADNIENIE

A. C. została obwiniona o to, że w dniu 6 sierpnia 2012r. około godziny 15.00 w S., na ulicy (...) w mieszkaniu nr (...), na klatce schodowej, dokonała uszkodzenia wózka dziecięcego o wartości 200 zł., na szkodę M. T. (1), tj. o czyn z art. 124 § 1 kw.

Sąd Rejonowy Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie wyrokiem z dnia 14 stycznia 2013r. w sprawie V W 2347/12 uznał obwinioną A. C. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i za ten czyn na podstawie art. 124 § 1 kw wymierzył jej karę 100 złotych grzywny.

Na podstawie art. 124 § 4 kw orzekł obowiązek zapłaty równowartości wyrządzonej szkody w ten sposób, że A. C. zapłaci 200 zł. na rzecz M. T. (1).

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 119 kpw zwolnił obwinioną z ponoszenia kosztów postępowania obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła obwiniona. Wyrok zaskarżyła w całości zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisu postępowania, poprzez zaniechanie wyjaśnienia wszystkich okoliczności zgodnie z prawdą obiektywną,

2.  sprzeczność poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych z treści zebranego w sprawie materiału dowodowego,

3.  nie rozpoznanie istoty sprawy,

4.  wadliwość podstawy faktycznej będącej wynikiem naruszenia przepisów postępowania tj. art. 227 kpc oraz art. 233 kpc poprzez wydanie wyroku bez rozważenia w sposób bezstronny i wszechstronny twierdzeń przedstawianych przez obwinioną,

5.  zgłoszenie nowych faktów i dowodów, jeśli strona nie mogła ich powołać w postępowaniu przed Sądem I instancji bądź potrzeba ich powołania wynikła później.

Podnosząc powyższe zarzuty obwiniona wniosła o:

1.  zmianę wyroku Sądu Rejonowego Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie i umorzenie postępowania,

2.  uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz uznanie obwinionej za niewinną przypisanych jej czynów,

3.  ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie,

4.  zwolnienie z kosztów wnoszenia apelacji ze względu na trudną sytuację finansową.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obwinionej jest częściowo zasadna.

Zawarty w apelacji wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu okazał się zasadnym, natomiast ostateczne rozstrzygnięcie w zakresie sprawstwa i winy obwinionej w tej sprawie jest przedwczesne. Analiza zebranego materiału dowodowego i uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia prowadzi bowiem do wniosku, że Sąd I instancji nie przeprowadził wszystkich koniecznych dla rozstrzygnięcia sprawy dowodów, a zebrany materiał dowodowy ocenił pobieżnie, nie uwzględniając wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia. Efektem tego było poczynienie przez Sąd I instancji ustaleń dotyczących stanu faktycznego w oparciu o niekompletny materiał dowodowy, przy jednoczesnej obrazie przepisów postępowania, w tym przepisu art. 410 kpk w zw. z art. 82 § 1 kpw, czego następstwem była obraza przepisu art. 7 kpk w zw. z art. 8 kpw poprzez dowolność w ocenie niepełnego materiału dowodowego.

Nie przesądzając w żaden sposób przyszłego rozstrzygnięcia w sprawie stwierdzić należy, że podstawę wyroku winien stanowić całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, przy czym na Sądzie orzekającym ciąży obowiązek badania i uwzględniania okoliczności przemawiających na korzyść i niekorzyść obwinionej. Następnie Sąd, stosując reguły swobodnej oceny dowodów, uwzględniając całość materiału dowodowego winien wyargumentować swoje stanowisko w zakresie winy czy niewinności obwinionej oraz przyjętej kwalifikacji prawnej, a w uzasadnieniu wyroku wskazać, które fakty uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich dowodach oparł się w tej mierze i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. W realiach niniejszej sprawy należy wskazać, że Sąd I instancji tym obowiązkom nie sprostał.

Podstawą skierowania wniosku o ukaranie w niniejszej sprawie, a następnie czynienia ustaleń faktycznych w zakresie czynu przypisanego obwinionej przez Sąd Rejonowy są w głównej mierze oświadczenia procesowe M. T. (1) posiadającej także status oskarżyciela posiłkowego. W zdarzeniu opisywanym przez tego świadka, które następnie stanęło u podstaw ustalenia określonego zachowania stanowiącego znamiona przypisanego obwinionej wykroczenia, miała brać udział tylko obwiniona, a świadkiem tego zdarzenia miała być właśnie pokrzywdzona. A. C. nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i zanegowała jego przebieg w sposób opisany przez pokrzywdzoną. A. C. oraz M. T. (1) są zatem jedynymi bezpośrednimi uczestnikami przedmiotowego wydarzenia, niewątpliwie zainteresowanymi rozstrzygnięciem, nadto pozostającymi w długotrwałym konflikcie. W tej sytuacji dowody takie powinny podlegać wnikliwej analizie, a Sąd winien zwrócić uwagę na to, czy relacje ich są konsekwentne i stanowcze, czy są zgodne z zasadami doświadczenia życiowego oraz logiką, czy znajdują potwierdzenie w innych dowodach bezpośrednich i pośrednich oraz czy zeznając i wyjaśniając nie mają interesu osobistego lub procesowego w obciążaniu innej osoby.

Sąd Rejonowy, dokonując oceny zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, uznał za wiarygodne zeznania pokrzywdzonej. Zdaniem Sądu I instancji, to pokrzywdzona przedstawiła faktyczny przebieg zdarzenia wskazując jednocześnie, iż przedmiot zdarzenia, a mianowicie wózek, posiadał uszkodzenia o czym świadczy dokumentacja fotograficzna oraz protokół oględzin w którym opisane uszkodzenia. Sąd wskazał, że opis zdarzenia wskazany przez pokrzywdzoną jest adekwatny do opisu mechanizmu powstania uszkodzeń zawartych w zeznaniach pokrzywdzonej. Niezależnie od tego, że wniosek taki wykracza poza wiadomości posiadane przez Sąd, a wymagałby uzyskania odpowiednich wiadomości specjalnych, to sam fakt uszkodzeń wózka nie świadczy jeszcze o wiarygodności zeznań pokrzywdzonej. Nie przekonuje także twierdzenie Sądu Rejonowego, że oskarżanie obwinionej o czyn, którego nie popełniła nie należy do rodzaju spraw, które leżałyby w kręgu zainteresowań M. T. (1), bowiem i z jej zeznań, i z odpowiedzi na apelację wynika, że jest bezpośrednio zaangażowana w konflikt z A. C. i podejmuje w tym zakresie różnego rodzaju działania.

Zastrzeżenia Sądu odwoławczego budzi także ocena wyjaśnień obwinionej. Zdaniem Sądu Rejonowego niewiarygodne są wyjaśnienia A. C., w których twierdzi, że podłożem konfliktu w przedmiotowej sprawie jest fakt, iż konkubent pokrzywdzonej bije jej rodzinę od roku, bowiem gdyby w istocie taka sytuacja miała miejsce, to z pewnością zaangażowane byłyby w to odpowiednie organy. Rzecz bowiem w tym, że wniosek taki jest dowolny, bowiem pomiędzy stronami toczą się różnego rodzaju postępowania, o których – wedle twierdzenia skarżącej – Sąd meriti nie zamierzał zaciągać informacji, pomimo jej sygnalizacji na ten temat. Oczywiście istotą niniejszego postępowania nie jest ani konflikt pomiędzy stronami, ani jakiekolwiek inne wydarzenia, poza tym objętym zarzutem wniosku o ukaranie, ale ich istnienia Sąd Rejonowy dokonując oceny materiału dowodowego negować nie może, zwłaszcza wbrew przeciwnym, niepotwierdzonym dowodowo, informacjom płynącym z relacji stron.

Okoliczności wyżej wskazane już prowadzą do wniosku, że ocena dowodów zaprezentowana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i poczynione w oparciu o nią ustalenia faktyczne, nie mogą być zaaprobowane.

Wskazać jednak również należy, że Sąd Rejonowy winien podjąć starania o uzyskanie innych dowodów, nawet – co w niniejszej sprawie zdaje się być jedyną możliwością – pośrednich, które także pozwolą na zweryfikowanie relacji bezpośrednich uczestników inkryminowanego zdarzenia. I tak w dniu 6 sierpnia 2012r. miały miejsce inne jeszcze zdarzenia, które skutkowały interwencją Policji. Na miejscu funkcjonariusze Policji ustalili osoby mające wiedzę o owych wcześniejszych zdarzeniach, a przy tej okazji uzyskali także informację na temat zdarzenia objętego zarzutem wniosku o ukaranie. W notatce urzędowej sporządzonej przez P. S.wskazano (k. 4), że M. T. (1)oświadczyła, iż uszkodzenia jej wózka dokonała sąsiadka spod numeru (...)– L.. Z tej notatki nie wynika zatem, aby uszkodzenia wózka, pod zarzutem czego stoi obwiniona, dokonała ona, a że sprawcą tego może być jej matka – H. L.. Ta informacja – sprzeczna z zeznaniami pokrzywdzonej – rodzi wątpliwości co do tego czy rzeczywiście M. T. (1)widziała kto uszkodził jej wózek (wskazać przy tym należy, że wedle wyjaśnień obwinionej, nie było możliwości zaobserwowania tego przez wizjer w drzwiach, co również należałoby wyjaśnić) i czy była to A. C., czy też inna osoba. Niewątpliwie także przedmiotowa rozbieżność musi zostać wyjaśniona.

Mając na uwadze powyższe uchybienia Sądu I instancji, zaskarżony wyrok na podstawie art. 437 § 2 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw należało uchylić, a sprawę A. C. przekazać Sądowi Rejonowemu Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie do ponownego jej rozpoznania.

Sąd I instancji przy ponownym rozpoznaniu sprawy będzie miał obowiązek jeszcze raz przeprowadzić postępowanie dowodowe z uwzględnieniem powyższych rozważań. Na tym etapie Sąd winien ponownie przesłuchać pokrzywdzoną i obwinioną, ale także uzupełnić materiał dowodowy co najmniej o przesłuchanie w charakterze świadków interweniujących w dniu zdarzenia funkcjonariuszy Policji. Zasadnym byłoby także przesłuchanie osób obecnych podczas interwencji Policji, a ujętych w notatce urzędowej z dnia 6 sierpnia 2012r., które mogą posiadać wiedzę na temat relacji M. T. (1) o osobie, która jej zdaniem uszkodziła wózek. Oczywiście wyjaśnić przy tym należy dlaczego w przedmiotowej notatce jako sprawcę uszkodzenia wózka wskazano osobę o nazwisku L., nie zaś A. C..

Następnie zgromadzony materiał dowodowy Sąd podda ponownie wszechstronnej i wnikliwej analizie, obejmującej wszystkie istotne okoliczności sprawy, w tym te poruszone w niniejszych rozważaniach, odpowiadającej regułom z art. 4 i 7 kpk w zw. z art. 8 kpw. Ta zaś doprowadzi do poczynienia prawdziwych ustaleń faktycznych, pozwalając na rozstrzyganie o sprawstwie i winie obwinionej na płaszczyźnie zarzuconego jej czynu. Cały proces wyrokowania winien zostać przedstawiony w uzasadnieniu zapadłego wyroku, sporządzonym zgodnie z art. 424 kpk w zw. z art. 82 § 1 kpw, które pozwoli na skontrolowanie jego poprawności tak stronom, jak i Sądowi odwoławczemu, w razie ponownego zainicjowania postępowania odwoławczego.

…..................................

SSO Agnieszka Bobrowska