Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 168/10
POSTANOWIENIE
Dnia 28 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa Piotra R.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "P. M." w W.
o uchylenie uchwał,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 stycznia 2011 r.,
zażalenia powoda na postanowienie zawarte w pkt I wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 24 czerwca 2010 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
2
W punkcie I wyroku z 24 czerwca 2010 r. Sąd Apelacyjny postanowił o
odrzuceniu apelacji powodów od wyroku Sądu Okręgowego z 27 sierpnia 2009 r. w
części oddalającej powództwo o uchylenie uchwały nr 14/2003 Spółdzielni
Mieszkaniowej „P. M.” w W. Rozstrzygnięcie to wydane zostało z uwagi na brak
wskazania przez powodów wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawie, co do
której Sąd Apelacyjny uznał, iż jest sprawą o prawa majątkowe.
W zażaleniu z 18 września 2010 r. Piotr R. wniósł o uchylenie tego
postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
Apelacyjnemu z pozostawieniem mu rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
odwoławczego. Zaskarżanemu orzeczeniu zarzucił: - naruszenie art. 42 prawa
spółdzielczego (dalej jako: p.s.) oraz art. 19 k.p.c. przez uznanie zaskarżonej
uchwały spółdzielni za mającą charakter majątkowy; - art. 375 k.p.c. w zw. z art.
373 k.p.c. przez wyznaczenie rozprawy, a dopiero następnie odrzucenie apelacji; -
art. 328 § 2 k.p.c. przez brak wskazania powodów, dla których uchwale nr 14/2003
przypisany został charakter majątkowy; - art. 383 k.p.c. przez wezwanie powodów
do wskazania wartości przedmiotu zaskarżenia, co oznaczałoby rozszerzenie ich
żądania w postępowaniu drugoinstancyjnym, w sytuacji, gdy w pierwszej instancji
sprawa była uznawana za mającą charakter niemajątkowy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Za utrwalony w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego uznać
należy pogląd, zgodnie z którym dla oceny, czy sprawa o uchylenie lub ustalenie
nieważności uchwały organu spółdzielni jest sprawą o prawa majątkowe czy też
o prawa niemajątkowe, decydujące znaczenie ma przedmiot zaskarżonej uchwały
(tak Sąd Najwyższy m.in. w postanowieniach z 27 listopada 2007 r., IV CZ 87/07,
niepubl. z 24 października 2008 r., V CSK 201/08, niepubl., z 5 grudnia 2008 r.,
III CZ 39/08, niepubl. z 19 sierpnia 2009 r., III CZ 32/09, niepubl. i z 22 października
2010 r., V CSK 160/10, niepubl.). Analogiczny pogląd wyrażony został także
w odniesieniu do spraw o uchylenie uchwał wspólnot mieszkaniowych (por.
uchwały Sądu Najwyższego z 7 stycznia 2004 r., III CZP 100/03, OSNC
3
2005, nr 12, poz. 129 oraz z 9 grudnia 2005 r., III CZP 111/05, OSNC 2006, nr
11, poz. 183).
Uchwała nr 14/2003 Spółdzielni Mieszkaniowej „P. M.” w W., której uchylenia
żądali powodowie, dotyczyła zmiany statutu Spółdzielni. Pod względem
przedmiotowym miała ona jednak charakter niejednorodny, obejmując zarówno
postanowienia regulujące sferę praw i obowiązków majątkowych członków
spółdzielni (m. in. obowiązku i terminu uiszczania opłat eksploatacyjnych – § 8 pkt 4
i 5 statutu), jak również kwestii, którym nie można przypisać charakteru
majątkowego (m.in. określenia celów spółdzielni – § 4 statutu). Należy także wziąć
pod uwagę, że ogólną materią uchwały jest w tym wypadku ukształtowanie zasad
funkcjonowania spółdzielni oraz praw i obowiązków wspólnych dla wszystkich jej
członków, co nadaje jej charakter w przeważającej mierze organizacyjny. Z tego
powodu, nie można podzielić zapatrywania Sądu Apelacyjnego, iż sprawa
o uchylenie tej uchwały była sprawą o prawa majątkowe.
Podzielić należy również zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. Uzasadnienie
zaskarżonego orzeczenia nie wskazuje bowiem żadnych argumentów,
na podstawie których sprawa w zakresie żądania uchylenia uchwały nr 14/2003
została uznana za mającą charakter majątkowy. Uniemożliwia to tym samym ocenę
poprawności rozumowania leżącego u podstaw zaskarżonego orzeczenia i jego
kontrolę w ramach postępowania zażaleniowego, co stanowi uchybienie Sądu
Apelacyjnego (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z 25 lutego 2010 r.,
V CZ 7/10, niepubl.).
Nie można natomiast przychylić się do twierdzenia skarżącego,
iż odrzucenie przez Sąd Apelacyjny apelacji dopiero po wyznaczeniu rozprawy, nie
zaś na posiedzeniu niejawnym stanowi naruszenie przepisów prawa procesowego.
Zgodnie z art. 148 § 2 k.p.c. w zw. z art. 373 k.p.c., Sądowi przysługuje bowiem
możliwość wyznaczenia rozprawy, niezależnie od zastrzeżenia w przepisie
szczególnym rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym.
Nie można także podzielić zarzutu wydania zaskarżonego postanowienia
z naruszeniem art. 383 k.p.c. – oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia nie
prowadziłoby w tym wypadku do rozszerzenia żądania pozwu, którego
4
przedmiotem było uchylenie uchwały. Należy przy tym zauważyć, że odmienny stan
faktyczny w powołanym przez skarżącego wyroku Sądu Najwyższego z 10 maja
1999 r., I PKN 177/99 OSNP 2000, nr 14, poz. 551), nie pozwala na odniesienie
zawartych w nim uwag do niniejszej sprawy.
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 39815
§ 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
orzeczono jak w postanowieniu.

I CZ 168/10

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia