Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 140/10
POSTANOWIENIE
Dnia 7 kwietnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z powództwa A. G.
przeciwko A. M. Spółce z o.o. z siedzibą w N.
o opuszczenie, opróżnienie i wydanie lokalu użytkowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 kwietnia 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Okręgowego w O.
z dnia 25 października 2010 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę
w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi
Okręgowemu w O.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem zawartym w wyroku Sądu Okręgowego w O. z dnia 25
października 2010 r. nie obciążono powódki A. G. kosztami postępowania
apelacyjnego na rzecz pozwanej A. M. sp. z o.o. z siedzibą w N. pomimo oddalenia
apelacji powódki.
Stanowisko swoje Sąd Okręgowy uzasadnił powołaniem się na „sytuację
majątkową powódki i charakter sprawy”.
Pozwana zaskarżyła zażaleniem powyższe postanowienie wnosząc o jego
zmianę i zasądzenie od powódki kwoty 3.600 zł tytułem kosztów procesu
w postępowaniu apelacyjnym, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy
do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w O. Zarzuciła zaskarżonemu
postanowieniu naruszenie art. 98 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie na skutek
przyjęcia, że w niniejszej sprawie zostały spełnione przesłanki określone w art. 102
k.p.c., co uzasadnia odstąpienie od zastosowania normy prawnej uregulowanej w
art. 98 k.p.c. oraz naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez jego zastosowanie w wyniku
uznania, że spełniona została przesłanka szczególnie uzasadnionego wypadku,
który stanowią trudna sytuacja majątkowa powódki i charakter sprawy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na podstawie art. 102 k.p.c. sąd może odstąpić od nałożenia na stronę
obowiązku zwrotu kosztów procesu, a ustalenie, czy w danych okolicznościach
zachodzą „wypadki szczególnie uzasadnione”, ustawodawca pozostawia
swobodnej ocenie sądu por. postanowienia Sądu Najwyższego z 11 lutego 2010 r.,
I CZ 112/09, nie publ.; z dnia 13 grudnia 2007 r., I CZ 110/07, nie publ.; wyrok z
dnia 22 listopada 2006 r., V CSK 292/06, nie publ.). Również sposób skorzystania z
przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu
orzekającego (wyrok SN z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, nie publ.; wyrok SN z
dnia 3 lutego 2010 r., II PK 192/09, nie publ.; wyrok SN z dnia 19 maja 2006 r., III
CK 221/05, nie publ.). Ocena sądu musi jednak uwzględniać wszystkie
okoliczności, które mogą mieć wpływ na jej podjęcie. Regulacja art. 102 k.p.c. jest
szczególnym rozwiązaniem, nie podlegającym wykładni rozszerzającej,
wykluczającym stosowanie wszelkich uogólnień i wymagającym do jej
3
zastosowania wystąpienia wyjątkowych okoliczności. Nieobciążenie powódki
kosztami procesu Sąd Okręgowy uzasadnił jedynie sytuacją majątkową powódki
i charakterem sprawy. Uzasadnienie to jest zbyt ogólne i tym samym za nie
odpowiadające kryterium właściwego uzasadniania rozstrzygnięć sądowych
(art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c.).
Wobec powyższego, na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.