Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 25/11
POSTANOWIENIE
Dnia 15 czerwca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
SSN Marian Kocon
w sprawie ze skargi M. M.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 20 maja 2010 r., w sprawie przeciwko pozwanym Z. O. i L. O., G.Z. i E. Z.,
B. O. i A. O., P. O. i R. O.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 czerwca 2011 r.,
zażalenia Mariusza Mościckiego na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 11 lutego 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Wnosząc skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Okręgowego z dnia 20 maja 2010 r. (sygn. akt II Ca 3/10), M. M.
wniósł jednocześnie o zwolnienie go od kosztów sądowych.
Sąd Okręgowy oddalił ten wniosek, a następnie – wskutek nieopłacenia
skargi w oznaczonym terminie – postanowieniem z dnia 11 lutego 2011 r. odrzucił
skargę na podstawie art. 424-6 § 3 k.p.c.
W zażaleniu skarżący wniósł o uchylenie tego postanowienia zarzucając
naruszenie:
1) art. 2, 7, 8 ust. 2 i 78 Konstytucji przez uznanie niezaskarżalności zażalenia
na odmowę zwolnienia go od kosztów sądowych w sprawie skargowej;
2) art. 394 § 1 pkt 2 k.p.c. przez przyjęcie niedopuszczalności zażalenia na
postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 21 stycznia 2011 r. odmawiające
zwolnienia od kosztów sądowych;
3) art. 370 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. przez przedwczesne wydanie
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne. Skarżący wykazuje nieznajomość przepisów
postępowania ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia. Adresatem takiej skargi jest zawsze Sąd Najwyższy, natomiast sąd,
który wydał kwestionowane orzeczenie, wykonuje określone ustawą czynności
wstępne (art. 4246
i 4247
k.p.c.). Między tymi sądami nie „pośredniczy” inny sąd,
dlatego nieuprawniona jest zamieszczona w zażaleniu sugestia, że właściwym do
rozpoznania zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego (sądu II instancji) jest
Sąd Apelacyjny.
Na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 21 stycznia 2011 r., oddalające
wniosek M. M. o zwolnienie od kosztów sądowych, nie przysługiwało zażalenie
Sądem „przełożonym” nie był tu Sąd Apelacyjny, dlatego powołany art. 394 § 1 pkt
2 k.p.c. nie miał zastosowania. Adresatem zażalenia mógł być natomiast Sąd
Najwyższy, jednakże art. 3941
k.p.c. nie przewiduje takiego zażalenia. Należy
podkreślić, że orzeczenie o kosztach sądowych nie jest orzeczeniem o kosztach
3
procesu stron, gdyż określa relacje publicznoprawne między stroną a Skarbem
Państwa. Sąd Okręgowy poprawnie ocenił sytuację procesową w powyższym
zakresie i wydał uprawnione orzeczenie.
Przedmiotem rozpoznania zażaleniowego na postanowienie z dnia 11 lutego
2011 r., odrzucające skargę, nie jest merytoryczna ocena odmowy zwolnienia
skarżącego od kosztów sądowych. Na tym tle nie powstają jednak sugerowane
w zażaleniu wątpliwości natury konstytucyjnej, ponieważ istnieje procesowa
możliwość objęcia rozpoznaniem postanowienia odmownego z dnia 21 stycznia
2011 r. w trybie art. 380 k.p.c. (w związku z art. 42412
k.p.c. i art. 39821
k.p.c.).
Rozpoznanie takie wymaga wszakże wniosku strony skarżącej, a taki wniosek
bezspornie nie został złożony w zażaleniu.
Należało w konsekwencji oddalić zażalenie (art. 3984
k.p.c. w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c.).